Vanþekking almennings í Hollandi og Bretlandi á aðdraganda Icesave málsins...

 

 

Í dag kom í heimsókn til mín hollensk fjögurra manna fjölskylda sem er á viku ferðalagi um Suðurlandsundirlendið. Maðurinn er jarðeðlisfræðingur og konan hjúkrunarfræðingur. Með þeim voru í för tveir synir um ellefu og þrettán ára. Mjög viðfelldið fólk með góða menntun. Þau voru hér í fyrsta skipti, en eiginmaðurinn hafði verið víða um heim starfs síns vegna. Ég gæti því trúað að þetta fólk ætti að hafa betri upplýsingar um heimsmálin en margir aðrir útlendingar, enda skein það í gegn þegar spjallað var um heima og geima...

... Samtalið snérist smá stund að Icesave málinu.  Í ljós kom að þau höfðu lagt allstóra fjárhæð, hluta af arfi, inn á Icesave reikning í Hollandi. Í fyrstu blasti ekki annað við en þessi verulega fjárhæð væri töpuð, en hollenska ríkisstjórnin hefur bætt þeim skaðann að fullu.  Þetta viðfellda fólk bar því ekki neinn kala til Íslendinga, að því er ég gat skynjað. Og þó. Eitthvað lá í loftinu.

Í ljós kom að þau höfðu alla tíð staðið í þeirri meiningu að íslenska ríkið stæði að baki Icesave, þetta hefði jú verið sjálfur Landsbankinn = The National Bank of Iceland. Gamalgróinn banki stofnaður árið 1885.    "Safe and secure", eins og stendur í auglýsingunni hér að ofan.

Ég sagði þeim í fáeinum orðum frá því hvernig í pottinn væri búið. Sagði þeim frá einkavæðingu bankanna árið 2003, eigendum bankanna og hvernig þeir hefðu gengið í sjóði bankanna og lánað sér og vildarvinum skefjalaust gegn ónýtum veðum. Sagði þeim frá því hvernig þessir sömu menn hefðu stofnað fjölmörg fyrirtæki hér á landi og erlendis, meðal   annars í skattaskjólum. Sagði frá krosstengdri eignaaðild. Sagði þeim frá því að um 30 þekktir Íslendingar ættu nánast alla sök á fjármálahruninu á Íslandi.

Þetta ágæta vel menntaða fólk kom af fjöllum.   Þessa hlið málsins hafði það aldrei heyrt um. Það stóð greinilega enn í þeirri trú að íslenska ríkið , og þar með íslenska þjóðin, ætti sök á Icesave hörmungunum. Nú vissu þau betur, en hvað um alla hina? Vita milljónir Hollendinga og Breta nokkuð um bakgrunn málsins?

Við skildum auðvitað mestu mátar, enda var umræðan um Icesave aðeins lítill hluti kaffispjallsins, en mér var brugðið. Eitthvað mikið var greinilega að.

 

Það er alveg kristaltært að Hollenskur og Breskur almenningur hefur ekki hugmynd um hvað gerðist á Íslandi. Það er mjög líklegt að sama gildi um þarlenda ráðamenn. Er það nokkur furða? Ég minnist þess ekki að hafa séð nokkrar upplýsingar ætlaðar útlendingum um bankahrunið á íslandi og aðdraganda þess.  Það er örugglega ástæðan fyrir þessum mikla misskilningi um ábyrgð íslenska ríkisins. Þetta var jú sjálfur Landsbankinn - The National bank of Iceland sem stóð að Icesave.

Nú verður að eyða þessum misskilningi meðal útlendinga strax. Ekki seinna en strax. Það er nánast öruggt að misskilningurinn og vanþekkingin er ekki bundin við Englendinga og Hollendinga. Það þarf að koma réttum upplýsingum sem víðast. Það þarf að nota allar mögulegar fréttaveitur, og ekki síst netið. Það ætti að vera hægðarleikur að senda hæfilega langa fréttatilkynningu til helstu fréttastofa heimsins og stærstu fjölmiðla. Hafa fréttina þannig að fréttamenn geti birt hana óbreytta. Þetta er þó ekki nóg. Það þarf að nýta öll diplómatísk, persónuleg og viðskiptaleg sambönd til hins ýtrasta til að reyna að afla okkur skilnings og velvilja. Eyða misskilningi og vanþekkingu.  Það þarf að gerast strax.

 

Mikilvægast af öllu er þó að fá hjól atvinnulífsins til að snúast. Það er forsenda þess að þjóðarskútan komist á flot. Mörg arðbær og mannaflsfrek verkefni bíða þess að traust alþjóðasamfélagsins á Íslendingum komist í lag, en  nú er traustið á okkur ekkert. Jafnvel minna en ekkert. - Okkur er að blæða út.

Jón Daníelsson og Kári Sigurðsson: Mistök íslensku samninganefndarinnar...

"Svo illa hefur tekist til að samninganefndin hefur aukið skuldbindingar Íslands um tugi milljarða króna. Greining á greiðsluþoli Íslands sýnir að líkur á þjóðargjaldþroti eru mun meiri er yfirvöld vilja vera láta"

(Þessi grein birtist í Morgunblaðinu laugardaginn 11 júlí og er eftir Dr. Jón Daníelsson prófessor við London School of Economics og Dr. Kára Sigurðsson við Háskólinn í Reykjavík. Í greininni koma fram nokkur mjög alvarleg atriði sem bloggaranum þykir rétt að halda til haga og íhuga vel, enda gríðarmikið í húfi. 

Nú er bráðnauðsynlegt fyrir alla að staldra við og flana ekki að neinu. Mistök á mistök ofan hafa verið gerð alla tíð frá bankahruninu, en mistök nú geta riðið þjóðinni að fullu. Hvaða sannur Íslendingur vill eiga þátt í slíku? Okkur ber skylda til að nýta okkur þekkingu og reynslu færustu innlendra sem erlendra sérfræðinga í þessu erfiðasta máli íslandssögunnar).

 

 

 

Dr. Jón Daníelsson
London School of Economics

 

 Dr. Kári Sigurðsson
Háskólinn í Reykjavík

 

 

 

 

 

 

 

Mistök íslensku samninganefndarinnar                 

"GREINARGERÐ og fylgiskjöl með Icesave-samningnum virðast sýna að íslensku samninganefndinni yfirsáust þýðingarmikil atriði Íslandi til hagsbóta í deilunni við Breta og Hollendinga. Samningarnir taka ekki »tillit til hinnar fordæmalausu stöðu Íslands« eins og haldið er fram í greinargerðinni. Þvert á móti er Íslandi gert að kyngja nánast öllum kröfum Breta og Hollendinga ásamt því að greiða kostnað þessara landa af deilunum.

 

Rök Íslands sem ekki koma fram
Hér verður ekki dvalið við hvort krafan á íslenska ríkið vegna Icesave-reikninganna sé réttmæt eða ekki enda var samninganefndinni fyrirskipað af stjórnvöldum að ganga að því sem gefnu. Nefndinni virðast hins vegar hafa yfirsést eftirfarandi lykilatriði:

1. Það er gríðarlega mikilvægt að neyðarlögin sem sett voru af Alþingi síðastliðið haust standist. Annars eiga mun fleiri kröfur í þrotabú Landsbankans og Ísland fær miklu lægri upphæð greidda úr búinu. Standist lögin ekki má áætla á grundvelli gagna frá Landsbanka að Ísland endurheimti 29% í stað 75% af kröfum á bankann. Mælt í krónum fengjust því aðeins 314 milljarðar króna, ekki 814 milljarðar eins og gert ráð fyrir í greinargerðinni. Icesave-samningurinn ætti að hafa skýr endurskoðunarákvæði ef í ljós kemur að neyðarlögin halda ekki.

2. Samkvæmt íslenskum lögum getur Tryggingasjóður dregið í allt að eitt ár að borga út vegna innistæðutrygginga. Vegna aðstæðna heima fyrir ákváðu Bretar og Hollendingar að borga innistæðueigendum strax í desember síðastliðnum að Íslendingum forspurðum. Nú krefjast þeir vaxta frá desember uppá 30 milljarða króna þrátt fyrir að Ísland hefði getað frestað greiðslum fram til október á þessu ári. Samninganefndin hefði átt að hafna þessum vöxtum afdráttarlaust.

3. Icesave-samningurinn er í evrum og sterlingspundum. Samkvæmt neyðarlögunum á Tryggingasjóður rétt á að greiða innistæðutryggingu hvort sem er í erlendum gjaldeyri eða íslenskum krónum. Gengi krónunnar ætti að miðast við 6. október í fyrra, daginn sem FME notaði í staðfestingu á greiðsluþroti Landsbankans, en þá var gengið sterkara en það er í dag. Með Icesave-samningnum er þessi réttur gefinn upp á bátinn og miðað við núverandi gengi krónunnar er tap Íslands vegna þessa a.m.k. 43 milljarðar króna. Samkvæmt heimasíðu skilanefndar Landsbanka má sjá að rúm 11% af eignunum eru í íslenskum krónum og því til viðbótar er greiðsla frá NBI, nýja Landsbankanum, áætluð 284 milljarðar króna sem líklegt er að verði í greitt krónum. Það er því rangt sem formaður samninganefndarinnar hélt fram í Morgunblaðsviðtali að »allar eignir Landsbankans [væru] í erlendum gjaldeyri«.

4. Samkvæmt greinargerð með Icesave-frumvarpinu eru Icesave-lánin skráð á Tryggingasjóð svo þau teljist ekki með skuldum ríkissjóðs næstu sjö árin. Hugmyndin virðist vera sú að lánshæfismatsfyrirtækin S&P og Moody's líti framhjá Icesave-lánunum þegar þau veita ríkinu lánshæfismat. Þessi hugmynd byggist á mikilli vankunnáttu á matsaðferðum þessara fyrirtækja því þau greina allar skuldbindingar ríkisins, beinar og óbeinar.

5. Til að verja stöðu Íslands næstu árin væri það lykilatriði að binda afborganir og/eða vexti af Icesave-samningnum við verga landsframleiðslu eða útflutningsverðmæti. Þannig væri tekið tillit til »fordæmalausrar aðstöðu Íslands«, lánshæfismat landsins varið og grunnurinn lagður að endurreisn hagkerfisins. Þetta er líka mikið hagsmunamál Breta og Hollendinga því þeir græða ekkert á að rukka landið um hærri fjárhæðir en það getur staðið undir.

 

»Kaffiboð með skyldumætingu«
Samningurinn inniheldur endurskoðunarákvæði sem á að veita Íslendingum vörn ef mál þróast illa í framtíðinni. Venjulega þýða slík ákvæði að samningur verður ógildur og aðilar semja á ný sín á milli. Í Icesave-samningnum segir hins vegar að við ákveðnar aðstæður »verði efnt til fundar og staðan rædd og íhugað hvort, og þá hvernig, breyta skuli samningi«.

Það hvílir því engin skylda á Bretum eða Hollendingum að breyta samningnum, bara að mæta á fund. Sérfræðingur erlendis sem við bárum þetta undir kallaði ákvæðið »kaffiboð með skyldumætingu«.

 

Kostnaður fellur á Ísland
Í greinargerðinni er tekið fram að »sanngjarnt væri að byrðin af því að [regluverk Evrópuríkja um innistæðutryggingar] hefði brugðist yrði borin sameiginlega«. Í lánasamningnum við Breta segir að Íslandi beri að bæta breska tryggingasjóðnum »kostnað sem þegar er fallinn til og mun falla til«. Samsvarandi ákvæði er að finna í hollenska samningnum. Kostnaðurinn er ekki skilgreindur nánar en ekki verður annað skilið en Ísland ber allan kostnað landanna þriggja við úrlausn þessarar deilu. Hann hlýtur að hlaupa á hundruðum milljóna króna miðað við þá lögfræðivinnu, ferðalög og fundi út um alla Evrópu sem Icesave-deilurnar hafa valdið. Það ætti að vera krafa Íslands að hvert land beri eigin kostnað.

 

Greiðslugeta Íslands óljós
Greinargerð frumvarpsins fylgir snubbótt greining á greiðslugetu Íslands. Þar er gert ráð fyrir að fari allt á versta veg verði skuldabyrði vegna Icesave 26% af vergri landsframleiðslu (VLF) árið 2016. Greiningin gerir ráð fyrir að árlegur vöxtur VLF frá 2009 til 2016 verði 4,6% sem er vægast sagt mjög bjartsýnt mat. Engin gjaldeyrisáhætta er tekin með í reikninginn heldur reiknað með stöðugu gengi krónunnar allan þennan tíma. Við höfum sett saman raunhæfari áætlun sem birt er í fylgiskjali á vefsíðunni risk.lse.ac.uk/icesave um þróun VLF og gengis og þá fer skuldabyrðin auðveldlega upp í 47% af VLF og ef neyðarlögin halda ekki í 68%, þ.e. rúmlega helmingi meira en verstu áætlanir í greinargerðinni gera ráð fyrir. Þá á enn eftir að skoða aðrar skuldir ríkissjóðs en þær stefna í 76% af VLF í lok þessa árs ef frá eru talin lánið frá Alþjóða gjaldeyrissjóðnum og áætlað eiginfjárframlag til nýju bankanna.

Í greinargerðinni er skuldastaða Íslands borin saman við tíu ríkustu þjóðir G20-landanna og ályktað að »skuldastaða ríkissjóðs [sé] vel viðunandi«. Hér er verið að bera Ísland saman við milljónaþjóðir með gríðarlegar auðlindir, pólitísk ítök á alþjóðavettvangi, aðgang að ódýru lánsfjármagni og skuldir í eigin gjaldmiðlum sem eru gjaldgengir á alþjóðamörkuðum - allt þjóðir sem hafa komist hjá kerfishruni og njóta trausts hjá viðskiptaþjóðum sínum. Þessi samanburður er marklaus.

Það verður að krefjast þess að greiðslubyrðin sé skoðuð út frá þeim hagstærðum sem ríkja í landinu í fiskveiðum, raforkusölu til stóriðju, ferðaþjónustu, innflutningi, velferðarkerfinu og skuldastöðu ríkis og þjóðar. Niðurstöður slíkrar greiningar þarf að kynna Alþingi og þjóðinni í stað þeirrar ónákvæmu myndar sem gefin er í greinargerðinni.

 

Höfnun Alþingis eina leiðin
Íslensku samninganefndinni bar skylda til að tefla fram öllum þeim rökum sem studdu málstað landsins. Af málflutningi og fylgiskjölum verður ekki séð að svo hafi verið. Svo illa hefur tekist til að samninganefndin hefur meira að segja aukið skuldbindingar landsins um tugi milljarða króna. Greining á greiðsluþoli Íslands sem fylgir frumvarpinu sýnir að líkur á þjóðargjaldþroti eru enn óljósar en þó mun meiri er yfirvöld vilja vera láta.

Hugsanlega hlustuðu viðsemjendur ekki á rök samninganefndar Íslands heldur stilltu henni upp við vegg. En þá er óheiðarlegt að láta þess ekki getið í greinargerð samningsins. Formaður nefndarinnar heldur því fram að samningurinn sé »stórkostleg niðurstaða« og »leið út úr fátækt og ánauð«. Þjóðin á rétt á að vita sannleikann: Þessi samningur er hvorki réttlátur né sanngjarn. Honum verður að hafna og senda hæfari samninganefnd til fundar við Breta og Hollendinga.

Ítarlegar tilvísanir í lög, greinar og aðrar upplýsingar ásamt útreikningum er hægt að nálgast á vefsíðunni risk.lse.ac.uk/icesave".

 

Jón Daníelsson, London School of Economics
Kári Sigurðsson, Háskólinn í Reykjavík
Fylgiskjöl vegna icesave greinar
í Morgunblaðinu, 11 júlí, 2009:

(Smella á krækjur)

• Grein með tilvísunum
• Viðauki með útreikningum
• Excel skjal með útreikningum

---  --- ---

(Leturbreytingar eru á ábyrgð bloggarans)

 

Svo mörg voru þau orð hagfræðinganna Jóns Daníelssonar og Kára Sigurðssonar. Þarna eru gríðarlega alvarlegar ábendingar og viðvaranir sem nauðsynlegt er að gefa góðan gaum og íhuga vel.  Með greininni fylgir viðauki með útreikningum, bæði sem texti og Excel skjal. Þetta eru fagmannleg vinnubrögð.

Er einhver möguleiki á því að finna einhverja leið út úr þessum ógöngum sem við virðumst hafa komið okkur í með síendurteknum mistökum alla tíð frá hruninu?

Er ástæðan fyrir þessum mistökum m.a. sú að við notfærðum okkur ekki þekkingu og reynslu okkar færustu sérfræðinga í samningum við útlendinga og þaðan af síður erlendra sérfræðinga sem kunna til verka, heldur sendum hóp manna sem hafa litla sem enga reynslu af slíkum máum til að semja við hákarla stórþjóðanna? "Sendum knattspyrnufélagið Gróttu til að spila við Manchester United".

 

Alþingismenn og ráðherrar:  

Ábyrgð ykkar er mikil. Hættið að rífast eins og  krakkar, reynið heldur að vinna saman að lausn þessa alvarlega máls. Flanið ekki að neinu. Alls ekki má taka neina áhættu. Notfærið ykkur menntun og reynslu okkar allra hæfustu sérfræðinga og samningamanna. Sendið ekki aðra á fund erlendu hörkutólanna.  Notið menn sem hafa fullkomið vald á enskri tungu og kunna til verka, jafnvel erlenda sérfræðinga ef með þarf.

 

Tillaga um lausn:

Hvernig væri að Alþingi Íslendinga samþykkti Icesave samningsdrögin með nauðsynlegum fyrirvörum til að tryggja hagsmuni okkar eins og kostur er, og taka þá tillit til þeirra ábendinga sem komið hafa fram, m.a í grein Jóns og Kára. Að minnsta kosti eins og í lið 5: "Til að verja stöðu Íslands næstu árin væri það lykilatriði að binda afborganir og/eða vexti af Icesave-samningnum við verga landsframleiðslu eða útflutningsverðmæti". 

Ef við samþykkjum samninginn á þann hátt er ólíklegt að allt yrði vitlaust, eins og hætta er á að gerðist ef við höfnum honum algerlega. Í mesta lagi kæmi fýlusvipur á Englendinga og Hollendinga.

Alþingi hlýtur að vera heimilt að samþykkja samninginn með fyrirvörum. Annað er fjarstæðukennt.

 

 

Hefur sjávarborð verið að hækka hraðar og hraðar undanfarið? Nei, alls ekki...

Stundum þykist maður greina eitthvað óvenjulegt í náttúrunni. Oft er um hreina tilviljun að ræða, en stundum er forvitnin vakin og þá staldrar maður við og fer að velta hlutunum fyrir sér...

(Uppfært 17. júlí: Sjá athugasemdir # 39  og 49). 

Þessi pistill er helgaður breytingum í sjávarstöðu. Augun beinast bæði að breytingum allra síðustu ára, en þá virðist sem hægt hafi á hækkun sjávarborðs, svo og breytingum síðustu aldar, en þar má vel greina áratuga langa sveiflu sem vel gæti passað við sólsveifluna, svo fjarstæðukennt sem það nú er.

Skoðum fyrst ferilinn hér fyrir neðan þar sem má sjá breytingar í sjávarstöðu frá 1993. Þetta eru mælingar gerðar með hjálp gervihnatta. Meðalhraði hækkunar er gefinn upp 3,2 mm á ári (+/- 0,4 mm skekkjumörk).  Ekki er hægt að greina að hraði hækkunar (hröðunin) hafi verið að aukast á þessum tíma, en hvað er að gerast frá árinu 2007?  Er að hægja á hækkun sjávarborðs? Hvernig stendur á þessu?   Líklega er þetta bara tilviljunarkennt frávik og ástæðulaust að hugsa meira um það...

Sjá vefsíðuna University of Colorado Boulder - Sea Level Change þar sem fjallað er um þessar mælingar.

 

Gervihnattamælingar. Engin hröðun merkjanleg.
Hummm...   Hefur hægt á hækkun síðustu 2-3- ár?    Sjá hér.

 

 Síðustu 130 ár. Meðalhraði hækkunar 1,8 mm/ári (18 cm á öld). Sjá hér.

 

 

 

Frá lokum síðustu ísaldar. Takið eftir gríðarlegum hraða á hækkun sjávarborðs fyrir rúmlega 10.000 árum. Eftir það hægir verulega á hækkuninni og síðustu árþúsundin hefur hækkunin verið nokkuð stöðug, þ.e. ekki verulega frábrugðin því sem er í dag. Sjá hér.

 

 

Síðustu árþúsundin, eða nútímann (holocene) má sjá betur á þessari mynd.
Sjávarborð hefur verið að rísa frá því ísöldinni lauk fyrir um 10.000 árum. Enn er þessi hækkun í gangi. Sjá hér.

 

 

Ef við horfum 500 milljón á aftur í tímann þá sjáum við hve sveiflur í sjávarstöðu hafa verið gríðarlegar. (Hér er lárétti skalinn öfugur miðað við fyrri myndir). Sjávarborð hefur samkvæmt þessu verið allt að 400 metrum hærra en í dag!  Sjá hér.

 

 

 --- --- ---

Fróðleg grein S.J. Holgate í Geophysical Reserch Letters 4. jan. 2007 On the decadal rates of sea level change during the twentieth century 

Þar stendur eftirfarandi m.a:

"The rate of sea level change was found to be larger in the early
part of last century (2.03 ± 0.35 mm/yr 1904–1953),
in comparison with the latter part (1.45 ± 0.34 mm/yr 1954–2003) ".

 

Mynd úr greininni

Sem sagt, sjávarborð hækkaði hraðar á fyrri hluta síðustu aldar en á síðari hluta aldarinnar samkvæmt Dr. Simon Holgate! 

 

Hverju á maður að trúa?

Sjá einnig veggspjaldið hér.

 

Hver er svo niðurstaðan:

Þvert á það sem við höfum verið að lesa um í fréttamiðlum þá eru engin merki þess að sjávarborð hafi verið að hækka mikið hraðar undanfarin ár en verið hefur undanfarna áratugi. 

Við vitum reyndar einnig að hitastig sjávar hefur ekki verið að hækka a.m.k. síðastliðin 6 ár. Sjá hér.

Við vitum það einnig að hitastig lofthjúps jarðar hefur ekki hækkað síðastliðin 7 ár. Sjá hér.

Við vitum einnig að heildar hafísmagn á norður og suðurhveli hefur varla verið að minnka marktækt. Sjá hér og hér.

 

Er þetta ekki allt saman þvert á það sem við lesum nánast daglega um í fréttamiðlum?  Hvers vegna?  

 

Svona er nú raunveruleikinn samkvæmt mælingum færustu vísindamanna...

 

 

Að lokum: Er þetta tilviljun:

 

 

Blái ferillinn er árleg breyting í sjávarstöðu alla síðustu öld, sem sveiflast um ca 2mm á ári.  Sjá hér.

Græni ferillinn sýnir sólsveifluna á sama tíma.

 

Sjá einnig mynd 2 hér á vefsíðu Dr. Nir Shaviv. Myndin er birt hér fyrir neðan ásamt skýringatextanum. Svarti ferillinn er árleg breyting í sjávarstöðu í mm, og rauði ferillinn er breyting á heildarútgeislun sólar.  Er þetta ekki ekki alveg makalaust? 

 

 

fig 2: Sea Level vs. Solar Activity.
   Sea level change rate over the 20th century is based on 24 tide gauges previously chosen by Douglas [1997] for the stringent criteria they satisfy (solid line, with 1-σ statistical error range denoted with the shaded region).
   The rates are compared with the total solar irradiance variations Lean [2000] (dashed line, with the secular trends removed).
   Note that unlike other calculations of the sea level change rate, this analysis was done by first differentiating individual station data and then adding the different stations. This can give rise to spurious long term trends (which are not important here), but ensure that there are no spurious jumps from gaps in station data. The data is then 1-2-1 averaged to remove annual noise. Note also that before 1920 or after 1995, there are about 10 stations or less such that the uncertainties increase. 

 

Kannski bara skemmtileg tilviljun. Hver veit? Það er nefnilega svo margt skrítið í kýrhausnum, eða þannig...

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• grl_church_white_2006_024826.pdf

Vextir af húsnæðislánum í Bretlandi eru í dag um 2,2% - óverðtryggt !

Íslensk fjölskylda sem bloggarinn þekkir vel var að endurnýja húsnæðislánið vegna íbúðar í Bretlandi þar sem fjölskyldan á lítið húsnæði.

Vextir af láninu eru 1,7% yfir stýrivöxtum sem eru 0,5%, eða 2,2% samtals.

Lánið er óverðtryggt. Segjum til einföldunar að mánaðarlegar afborganir séu um 1000 pund, sem er ekki mjög fjarri lagi. Af þessum 1000 pundum fara því um 22 pund í vexti. Sjálfsagt er einhver innheimtukostnaður eins og gengur og gerist, en staðreyndin er sú að í hverjum mánuði lækkar höfuðstóllinn um rúmlega 900 pund.

Hverjir eru raunvextir um þessar mundir af húsnæðislánum hér á landi, þ.e. vextir + vísitöluálag?

Ef þú greiðir 100.000 krónur á mánuði í afborgun og ert með nýlegt lán, hve mikið fer af þeirri upphæð til að greiða niður höfðstólinn?
(Ætli það sé um 90.000 krónur eins og það er hlutfallslega í Englandi, eða getur verið að það sé ekki mikið meira en 9.000 krónur? Humm...).

 

Hvaða ályktun getum við dregið af þessu?

 

Bank of England: Current Bank Rate 0,5%. Sjá hér.

Umrætt lán er af gerðinni Offset Tracker hjá First Direct.

 

 

 

Álverðið er byrjað að hækka ... !

 

 

 

 

 

 

Myndin hér fyrir ofan sýnir þróun álverðs síðasta mánuð.
Eins og sjá má þá er verð á áli greinilega farið að hækka aðeins!

 

Athugið að allar myndir á síðunni eru beintengdar og því síbreytilegar!
Pistillinn var skrifaður 20. mars 2009 og hafa nokkrar breytingar orðið síðanþá...

 

 

 

 

 

Þróun álverðs síðustu 6 mánuði.

 

 

 

Þróun álverðs síðastliðin 10 ár.

Takið eftir verðinu um það bil sem ákveðið var að ráðast í álver í Hvalfirði og á Austurlandi. Ætli það hafi ekki verið um 2002-2003. Þá var verð á áli í US$ svipað og í dag.

 

Heimild: www.infomine.com  Efri ferilin má sjá hér.

Ferlarnir uppfærast sjálfkrafa daglega.

 

 

Sjá vefsíðu Dr. Þrastar Guðmundssonar sérfræðings í áliðnaði. Hann hefur mikla þekkingu á framleiðslu áls.

 

Telja óvíst að hægt verði að standa við Helguvíkuráform

Glöggt er gests augað: Áskorun þingmanns Evrópuþingsins til Íslendinga...

Bretinn Daniel Hannan er þingmaður á Evrópuþinginu. Hann hefur oft komið til Íslands síðastliðin 15 ár og þekkir vel til ESB. Það er því full ástæða til að hlusta á hvað þessi Íslandsvinur hefur til málanna að leggja varðandi Evrópusambandið.

Greinin birtist í Mbl. 3. janúar 2008, bls. 32. (Bloggarinn breytti lit í textanum til að gera hann auðlesnari á skjá).

Að sjálfsögðu þarf það sem hér fer á eftir ekki að vera skoðun bloggarans. Það er Daniel Hannan sem hefur orðið hér, en bloggarinn telur mjög mikilvægt að kynna sér sjónarmið manns sem gjörþekkir til innviða ESB.  Sjálfsagt er að kynna sér allar hliðar þessa mikilvæga máls.

 

 --- --- ---

 

KÆRU Íslendingar! Ég geri mér fulla grein fyrir því að þið standið nú frammi fyrir mjög erfiðum tímum - við stöndum raunar öll frammi fyrir mjög erfiðum tímum - en engir erfiðleikar eru svo miklir að aðild að Evrópusambandinu geti ekki gert þá verri. Ég skil vel að þið séuð í sárum og finnist þið standa ein á báti. Þið hafið fulla ástæðu til þess eftir ömurlega framkomu Gordons Browns í ykkar garð. En ef þið bregðist við með því að leggja niður lýðræðið ykkar og sjálfstæði þá festið þið ykkur í sömu vandamálum og þið eruð í núna um alla framtíð.

Innganga í ESB fæli í sér algera örvæntingu, rétt eins og raunin var í tilfelli okkar Breta. Við gerðumst aðilar að forvera sambandsins á hinum erfiðu árum þegar Edward Heath var forsætisráðherra, þegar verðbólga var í tveggja stafa tölu, allt logaði í verkföllum, lokað var reglulega fyrir orku til almennings og þjóðargjaldþrot blasti við. Það er erfitt að ímynda sér að við hefðum stutt aðild áratug áður eða þá áratug síðar. Það hefði einfaldlega ekki ríkt nógu mikil svartsýni og örvænting. Þegar komið var fram á 9. áratug síðustu aldar fór breskur almenningur að gera sér grein fyrir því hvað Evrópusamruninn væri í raun: kötturinn í sekknum. En þá varð einfaldlega ekki aftur snúið. Niðurnjörvaðir af reglugerðafargani frá Brussel glötuðum við samkeppnisforskoti okkar. Við gengum Evrópusamrunanum á hönd við erfiðar aðstæður og afleiðingin var sú að við festum þær aðstæður í sessi.

Ekki gera sömu mistökin og við gerðum. Þið þurfið þess ekki! Ég hef haft ómælda ánægju af því að ferðast reglulega til Íslands undanfarin 15 ár og á þeim tíma hef ég orðið vitni að ótrúlegum framförum. Slíkar breytingar eru oft augljósari í augum gesta sem annað slagið koma í heimsókn en þeirra sem hafa fasta búsetu á staðnum. Þegar ég kom fyrst til landsins höfðuð þið nýlega gerst aðilar að Evrópska efnahagssvæðinu sem veitti ykkur fullan aðgang að innri markaði ESB án þess að þurfa að taka á ykkur þann mikla kostnað sem fylgir aðild að sambandinu sjálfu.

Ímyndið ykkur að í tímabundnu vonleysi tækjuð þið þá ákvörðun að ganga í ESB og taka upp evruna. Hvað myndi gerast? Í fyrsta lagi yrði gengi gjaldmiðilsins ykkar fest til frambúðar við evruna á því gengi sem þá væri í gildi. Endurskoðun á genginu með tilliti til umbóta í efnahagslífi ykkar væri útilokuð. Að sama skapi yrði ekki lengur hægt að bregðast við efnahagsvandræðum í framtíðinni í gegnum gengið eða stýrivexti. Þess í stað myndu slíkar aðstæður leiða til mikils samdráttar í framleiðslu og fjöldaatvinnuleysis.

Það næsta sem þið stæðuð frammi fyrir væri það að fyrir inngönguna í ESB yrði að greiða hátt verð, fiskimiðin ykkar. Þessi mikilvægasta endurnýjanlega náttúruauðlind ykkar yrði hluti af sameiginlegri sjávarútvegsstefnu sambandsins.

Fljótlega mynduð þið þó átta ykkur á því að þið hefðuð afsalað ykkur einhverju margfalt dýrmætara en fiskimiðunum. Ykkar mesta auðlegð liggur nefnilega ekki í hafinu í kringum landið ykkar heldur í huga ykkar. Þið búið yfir einhverju best menntaða fólki í heiminum, frumkvöðlastarfsemi er mikil sem og öll framtakssemi. Þið hafið byggt árangur ykkar á minna regluverki, skattalækkunum og frjálsum viðskiptum. En þið mynduð reka ykkur á það að þið hefðuð gengið til liðs við fyrirbæri sem er fyrst og fremst skriffinnskubákn grundvallað á gríðarlegri miðstýringu á öllum sviðum og háum verndartollum í viðskiptum við ríki utan þess.

Ég get upplýst ykkur um þá sorglegu staðreynd að afstaðan til ykkar er ömurleg í Brussel. Það er litið niður á ykkur. Daginn sem það lá fyrir að allir bankarnir ykkar höfðu lent í erfiðleikum komu þrír Evrópusinnaðir þingmenn á Evrópuþinginu til mín glottandi hver í sínu lagi: "Jæja Hannan, Íslendingarnir þínir eru ekki beinlínis að gera það gott þessa dagana, ha? Þeir sem hafa viljað standa utan við ESB. Þeir hafa alltof lengi fengið að hafa hlutina eftir eigin höfði, þeir áttu þetta skilið!"

Tilvist ykkar ein og sér sem sjálfstæð og velmegandi þjóð hefur skapað öfund í Brussel. Ef 300 þúsund manna þjóðfélag norður við heimskautsbaug getur náð betri árangri en ESB þá er allur Evrópusamruninn í hættu að áliti ráðamanna sambandsins. Árangur ykkar gæti jafnvel orðið ríkjum sem þegar eru aðilar að ESB hvatning til þess að líta til ykkar sem fyrirmyndar. Það er fátt sem ráðamenn í Brussel vildu frekar en gleypa ykkur með húð og hári.

Þið hafið valið. Þið getið orðið útkjálki evrópsks stórríkis, minnsta héraðið innan þess, aðeins 0,002% af heildaríbúafjölda þess. Eða þið getið látið ykkar eigin drauma rætast, fylgt ykkar eigin markmiðum, skráð ykkar eigin sögu. Þið getið verið lifandi dæmi um þann árangur sem frjálst og dugandi fólk getur náð. Þið getið sýnt heiminum hvað það er að vera sjálfstæð þjóð, sjálfstæð í hugsun og athöfnum sem er það sem gerði ykkur kleift að ná þeim árangri sem þið hafið náð á undanförnum áratugum. Hugsið ykkur vandlega um áður en þið gefið það frá ykkur.

--- --- ---

Höfundurinn Daniel Hannan er þingmaður breska Íhaldsflokksins á Evrópuþinginu. Hann er með bloggsíðu á vef Daily Telegraph hér. Hann hefur skrifað átta bækur um Evrópumál og talar auk móðurmálsins frönsku og spænsku. Hann er með próf í sagnfræði frá Oxford.   Meira um hann á Wikipedia.

 

Greinin á vef Morgunblaðsins: Áskorun til Íslendinga

Í Morgunblaðinu er að hefjast greinaflokkurinn Fréttaskýringar um ESB, Kostir og gallar aðildar.

 

 

Myndband í Wall Stree Journal: How Iceland Collapsed ...

 

 

 

 

Myndbandið hér fyrir neðan birtist 26. desember í Wall Street Journal. Það gefur nokkuð góða mynd af ástandinu á Íslandi.

Myndbandið á Wall Street Journal er hér, ef innfellda myndbandið hér fyrir neðan virkar ekki sem skyldi.

 

Frábær grein um Ísland í Sunday Times

 

 

Adrian Antony Gill skrifar frábæra grein með miklum húmor í The Sunday Times í dag. Eiginlega er ekki hægt annað en birta hana hér, jafnvel þó það sé í óleyfi. 

 

Auðvitað kemur óvinur Ísland númer 1, Gamli Jarpur (Gordon Brown), við sögu og eru honum ekki vandaðar kveðjurnar.

 

Greinna má lesa hér. 

 

From The Sunday Times

December 14, 2008

Iceland: frozen assets

Six months ago, Iceland was one of the world’s richest nations. Now it’s bankrupt. AA Gill visits the first victim of the economic ice age

In the summer of 1783, there was a volcanic eruption in the southeast of Iceland that vomited lava into the Skafta river, which boiled and ran with fire like a mythological Nordic curse. The volcanic gases were toxic and poisoned animals in their byres. Seething clouds of opaque ash plumed into the sky, blotting the sun. Everything that photosynthesised withered and died. There was a famine that killed a fifth of the population — a fifth of the people who had survived the smallpox epidemic that had previously seen off a quarter of all Icelanders.

So the penury of the Icelandic banking system, the collapse of its currency, the parlous implosion of its economy that relegated it from being, per capita, the second or third richest nation in the world to being the shivering Big Issue-seller of Europe, bobbing in the queue somewhere behind Albania and Moldova, is not actually the worst thing that ever happened to this island. That would have to be the two occasions when the plague wiped out more than half of everybody. Iceland didn’t have any rats, but they got Europe’s worst case of bubonic deaths without them. That’s unheard of. That’s virtually impossible — but that’s how Iceland’s luck is. It’s said you make your own luck; it’s never said that your luck also makes you.

Iceland and Icelanders have been forged on the anvil of hard knocks. The unfair thing about this latest paper calamity is that it happened just when they thought things were going so well. There were restaurants that sold food for people who weren’t hungry, there were international bars for international folk, there were boutique hotels with ambient music, and candles for smell, not illumination. Iceland was chic and cool, not just in a cold way. “This summer,” a pretty girl with a red nose and a pink scarf told me, “everybody was here on a small patch of green in front of the parliament” (which itself is smaller than Elton John’s guesthouse). “We came to cheer and drink, because Iceland had won a silver medal at the Olympics for handball,” she said. “It was huge. We’d never won a medal before.” Who came first? “Who cares? We came second. Everything was going so well.”

Reykjavik is littered with the detritus and shells of things that were once going so well and now aren’t going at all. Like the big four-wheel-drives, bought on a promise and the never-never. The biggest is a Babel-ish building site, palisaded by protective cranes, which was hoping to be a music hall, the Sydney Opera House of the far, far north. There is still a visitors’ centre, with a girl on the phone looking for a new job. There’s a toy model of what it is now unlikely to look like. You can peer through a telescope at nobody working. I watched one ancient traffic warden give a ticket to a solitary pick-up, abandoned on a patch of rutted wasteland that was going to be a smart amenity area. This was all financed by Landsbanki, one of the raiding banks that spent like mullered fishermen and borrowed like agoraphobic Vikings, who leveraged the economy into the stratosphere without a Keynesian parachute, along with every other bank in the monetarist world.

The difference here was that in every other city centre, they can run home to Daddy Government and have their gambling debts paid off. The Icelandic government is a dozen shepherds and a couple of grocers in Specsavers and M&S suits. One of the reasons they say the financial risk was so precipitous was that the entrepreneurial pool is so small. The bankers and the regulators, the ministers and the judges are all the same people — they’ve known each other all their lives, their wives and their children are friends, and nobody wanted to be the one who said no. And why should they?

It was all going so well.

Down by the container port, where the derricks droop idly, is a car pound the size of half a dozen football fields, circled by defunct iron boxes. It’s full of hundreds, perhaps thousands of cars. Behind them, across the grey fjord, black pumice crags are scarred with snow. The cars are going nowhere, dumped here at the end of the world: a great, windswept, conceptual monument to the hubris of Mammon, laughed at by black-backed gulls. These testaments to excess are now the most tasteless things to be seen in. They call the puttering Range Rovers “Game-Overs”.

Further down the shore is a speculation of modern flats, expensive, insubstantial urban penthouses that may well remain empty for ever. A young man passing by, dressed in the winter uniform of Icelandic youth — skinny jeans, T-shirt with ironic postmodern slogan, Converses and a bit of a useless scarf, hunched shoulders and a general air of thermometer-denial and hungover insouciance — stops and laughs. “Who did we ever think was going to live here? Now we look back and it seems mad. Anyone could have told them. I could have told them.”

Outside Reykjavik, there are suburban developments for new commuter suburbs. They put in roads and street lights but the houses have yet to be built, or stand blankly unfinished. Outside, a little girl plays in the gloaming with her sheepdog. It’s a strangely surreal image: the silent cul-de-sac, like a model of the middle-American ’burbs, with just this child, a character snatched from an Edward Hopper painting.

Further along a road called End of the World we find a self-employed electrician. His company is called “Why Not Me”. When he has finished here, he is going abroad to find work — “Poland, probably” — and he smiles a crooked Icelandic smile. It’s a joke. There used to be lots of Poles here doing the dirty bits of the economic soft times. Now they have all gone home because the Icelandic krona has become shrapnel in the explosion of free markets.

Kaupthing, Landsbanki and Glitnir sound like elf characters from The Lord of the Rings, and there is an element of fairy-tale comeuppance to these three backwater banks. Only when you’re shown their headquarters do you realise how bizarre and unworldly their success was. They look like small city shops, branches of Bradford & Bingley. One of them was run from the floor above a fast-food restaurant. As with every great disaster the world over, the moment after it happened, the scales fell from every eye and all could see that it was inevitable. Where were the white-collar jobs for the commute back from the brave new garden suburbs to come from? Where was the black-tie audience for the opera? How could Iceland have the sharpest cashiers in the world? How could this nation sustain just two main industries: cod-fishing and international high finance? And, most importantly, most damningly, how did they ever think they could buck the Icelandic luck? Now everyone looks back at the road they’ve just travelled and wonders why none of them mentioned it was made of marzipan and Rolexes.

The act that tipped the last Icelandic bank off the edge of the cliff was delivered by Gordon Brown, who froze Icelandic assets in the UK using our new, gleaming anti-terrorist legislation. The Icelanders mind that — they’re hurt by that. You see, they always imagined they were one of us, not one of them. But Gordon needed to do something cheap to look competent, so he beat up a smaller kid. Not just a bit of a slap, but a vicious kicking. Showing off to impress the girls. He would never have started it if the banks had been German or French, or even from Liechtenstein.

The Icelanders mind about the terrorist thing. They don’t even have an army. They barely have a jail: it’s more of a drop-in centre. The police drive you home if you’re too drunk. This is the most liberal, reasonable, hard-working, decent, moral, amusing and well-educated people on the Continent; a nation who are temperamentally the furthest away from terrorism. Remember that about Brown — the man who said he wanted to prevent the export of terrorism. Remember it when he puts on his Save the World, Mr International Harmony hat. He put an ally into intensive care for the sake of a headline and three points in a weekend poll. Perhaps he didn’t notice. Perhaps he was looking through his glass eye.

Let’s just be clear about what Iceland really is. Most people think it’s the size of the Isle of Wight with the population of, say, Holland. It’s bigger than Hungary, bigger than South Korea, which has a population of 50m. There are just over 300,000 people in Iceland. So that’s a country the size of Portugal with the population of Bradford. Those are Mr Brown’s terrorists.

Iceland imagined that Europe and America would help it out. After all, it has always helped us out. Keflavik was a vital Nato base between the east coast of America and the west coast of Europe in the cold war. We were all in this together. Except, as they were to learn, we were only in it together if we were fat enough to buy ourselves the solution. The Russians bailed Iceland out: Reykjavik could be a very useful place to launder money and cock a snook. And the Faroe Islands, bless them, population 48,000, lent £34m. Everyone in Iceland signed a thank-you card. And finally the IMF came up with a rescue package.

Oh, but Gordon Brown — or you and me, as he is known abroad — leant on that so that fat, stupid English councils could get their greedy noses in the trough before Icelandic children got a banana. That’s not hyperbole — because they have so little foreign currency, imports are graded into three categories: essential, necessary and luxury. Exotic fruit is a luxury, but then in Iceland a tree is an oddity. If you want fruit, eat fish liver or a puffin.

Sitting in the happy, healthy organic cafes of downtown Reykjavik where the hippie kids blog (there are more bloggers here than anywhere else) and girls with blond babies laugh at each other, you wouldn’t know this was an economically dead country walking. In the 101, a New York-brittle boutique hotel built and patronised by the bankers and speculators, you couldn’t tell that nobody here has a pension or savings. The groups of svelte and confident girls flick their hair, neck cocktails and make blatant passes at the men with face hair like mangy seals who are downing beer and shots. Icelanders react to bad news the way they always have. It’s the same way they react to good news: they get hammered. Properly Valhallaed. The bars and clubs are full, the booze is expensive, and they toast each other with a grim irony. There are still redundancy payments around — they’re cash-happy. The crunch will come in the New Year when the brass handshakes run out.

People may be hurt by Brown and the British, and embarrassed by the gluttony and ineptitude of their own businessmen, and they are angry with their government. They want an election and someone to be Icelandic enough to grasp the blame and responsibility. But about themselves and the future they are remarkably, Nordically sanguine. A very direct woman in a bar said: “All that money, all the things and the stuff, it’s very un-Icelandic. The wanting, the conspicuous consumption, the avarice and ambition, the pathetic jealousy, that isn’t us. A great weight has been lifted now the money and the desires are gone. We can get back to being who we are.”

Who the Icelandics are is one of the great enigmas of northern Europe. They speak an ancient, pure Scandinavian. They are horrifically hard-drinking, maudlin and prone to flights of dark nihilism and lengthy bitterness. They are taciturn fishermen and farmers; stoical, practical and moral. They have published more books and produced more chess grandmasters per head than anywhere else. They read more and write more, they sing and play instruments. Everyone here can change a tyre, strip an engine, ride a horse, sail a boat, dress a sheep and cure a salmon. They have grown through a hard Calvinism to a moral atheism while maintaining an open mind about elves.

Roads are moved to avoid the homes of the hidden people: elves have to be asked permission before new buildings are built, and country folk see them regularly, not always when drunk. The fairy folk who share this empty island with the humans are Adam’s other children: the unwanted, cloaked by God in invisibility.

There is also a deep handmade seam of nostalgia that links all Icelanders. Families are going back to the old ways — to buying the autumn-culled sheep. Traditionally you get an odd number, and the whole family comes to make slatur, a sort of fatty haggis sausage that is boiled and tastes like warm, meaty fat. The warming cabinets of convenience stores offer vacuum-packed, ready-cooked, laterally sliced halves of sheep’s heads, which I’m told are selling like boil-in-the-bag halves of sheep’s heads. The women are going back to knitting rough, tarry wool into the mentally geometric jerseys that feel like wearing St Francis’s wife-beater. A big second-hand shop has become a smart and fashionable place to shop, though not for anything that is fashionable or smart. The contents are commendably and pathetically meagre and practical. The boxes of second-hand records hum the contradictions of Iceland’s long winter. There are lots of romantic choral works, home-grown folk songs from men in third-degree knitting, and heavy metal and prog rock. On the second-hand-magazine rack are piles of practical outdoor-activity manuals and a copy of Hello! commemorating the death of Princess Diana.

The designer interior-decorating emporiums that sprung up in the last five years now stand empty and sulky, like party-dressed girls with panda eyes waiting at morning-after bus stops. There’s a large new mall on the outskirts of Reykjavik, neon-bright and desolate. The girl who takes me there says, “A mall — nothing could be less Icelandic than a mall. All this will go,” and waves a mittened fist at the prefab warehouses, the new homes and the loneliness of the long-distance car park with its flapping flagpoles, “and we can stop pretending to be little Americans, or Danes, or British.”

There is something invigorating about Iceland at this moment — like being with people waking from a dream. It’s exciting and instructive. It’s a patronising cliché to say that people have wealth beyond mere riches. Nobody is better off for being poor. But this tight-knit, undemonstrative community at the edge of the world has been woven together from sterner stuff than I think we could muster. “We’ll be all right — we’re not going to starve,” a shopkeeper told me. “We have fish and rye and mutton and barley. We can grow the odd tomato in a polytunnel. We have skills — useful skills, practical skills. And, you know, they’re under-heating the pavement outside my shop so it won’t freeze in the winter. All our energy is thermal and free. So maybe I can’t have a new mobile phone, but when I get drunk and fall over, the pavement will keep me warm.”

From the 12th century a miraculous thing happened here: one of those eruptions of creation that defy the laws of culture and make civilisations briefly pyrotechnic. A series of books were written to illuminate the dark: sagas, secular stories of life, of mystery and mythology, of lords and farmers, politics and revenge, love affairs and voyages. Stories that were the first to be written as narratives with parabolas of plot and evolving characters. Nobody anywhere else had ever done that before. It is the birth of literature. They are as inexplicably, breathlessly awe-inspiring as the conception of the Renaissance a hundred years later. It was the Icelandic sagas that inspired Tolkien to write The Lord of the Rings, because he wanted Britain to retrospectively have a creation myth. Nobody knows what inspired Iceland or what precipitated this volcano of clear, collected genius. It was just Iceland: out there, sparse and treeless.

In the howling gale where the water boils and the volcanoes rumble, and the earthquakes make the ground liquid, and black shores crash and smoke, it is a landscape that fills you with either dread or stories. And it’s shared with the hidden people and the heroic solitude, a brooding presence to measure your height against.

Iceland has grasped this weakness, this greed, this business with money, and turned its back to take an unsentimental look at itself.

They will be all right. This is the nation that made the first democratic parliament — the Althing — that fought the Royal Navy to make the first sustainable fishery in the northern hemisphere, produced three Miss Worlds and one Nobel literature laureate — then came second at handball. You are measured by how squarely you stand against bad luck. Not how you squander good luck.

 

---

Komment um greinina:

Your best ever Adrian. It's a pity it is about such tragedy. But as they say..."We'll be Ok" I'm sure they will.

Geoff, birmingham, uk

 

Another superb article from one of my favourite writers.

miko, Singapore,

 

A superb article, written on two levels. It starts off rough, almost on purpose, and ends as one of the best written articles I've read in recent years. I've never been to Iceland, but surely I want to go now, if only to meet some of the folks who have survived more than most nations ever could.

Stephen Churchill, Brockton, USA

 

I have never read a more elegantly written article in my life.

Michael Fernandes, Chapel Hill, USA

 

A gifted scribe indeed, writing about a place in need of gifts. Yet which also evidences the consequences of seeking easy wealth.
Prov 11:28) "He that trusteth in his riches shall fall: but the righteous shall flourish as a branch."

daniel hamilton, Chelsea, United States

 

Exceptionally good. And true to life of all the Icelanders I have met in several countries.

Austin Scott, Chicago,

 

I've been to Iceland many times over the years, organizing tourist trips centering on the Medieval sagas. But best of all I have made friends there, and the integrity and the courage of Icelanders will take them through this. A. A. Gill did a fantastic job on capturing the spirit of Iceland.

Bob Wilhelm, Hagerstown, USA

 

This is definitely one of the best articles I have ever read on this website.

Kunal Chakraborty, Cambridge, UK

 

This article is staggeringly well written. Iceland is a fascinating place, made all the more intriguing by A.A. Gill's evocative writing. The Icelandic attitude is apt: while nobody enjoys being poor, adversity can be a reinvigorating test of character - e.g. late 70s Britain, early 90s Australia.

Luke Critchley, Toowoomba, Australia

 Sjá hér:

 http://business.timesonline.co.uk/tol/business/economics/article5329762.ece

Brown sparkaði í Íslendinga

Brettum upp ermar með bros á vör. Komum þjóðarskútunni á flot með samstilltu átaki :-)

Allir verða að bretta upp ermarnar nú þegar efnahagsumrótið skekur heimsbyggðina og þjóðarskútan er komin yfir brimrótið og upp í fjöru. Situr þar sem fastast.

Með bjartsýnina að vopni og bros á vör munum við sigrast á öllum erfiðleikum.  Hugsum eins og stelpurnar okkar í Kvennalandsliðinu í knattspyrnu þegar þær svifu brosandi yfir ísilagðan Laugardagsvöll, ákveðnar í að sigra Íra.   Þær fóru létt með það. Þá var gaman að vera Íslendingur.  Eins munum við sigrast á öllum okkar vandamálum. Það mun ganga mun betur ef við erum bjartsýn.

Það þarf þó snör handtök. Engan tíma má missa. Skútan er fljót að grafast niður í sandinn og þá verður allt erfiðara.  Allir sem vettlingi geta valdið verða að mæta til leiks og taka þátt í björgunaraðgerðunum. Mikilvægt er að allir séu samstíga og virki hugmyndaflugið til að finna ráð. Hugi að öllu, bæði stóru og smáu. Það gerðu menn þegar Baldvini Þorsteinssyni var bjargað af strandstað árið 2004 eins og allir muna. Þá sýndu menn útsjónarsemi, dugnað og þor. Fyrst og fremst voru menn allan tímann bjartsýnir.

Eitt af vandamálunum er að olían hefur lekið af þjóðarskútunni og hún er því vélarvana. Án vélarafls kemst hún ekki á flot. Í þjóðfélagið vantar fjármagn til að koma lífi í atvinnugreinarnar og það strax. Fyrirtæki eru að gefast upp. Fólk er farið að missa vinnuna. Atgervisflóttinn er byrjaður. Vandamálið versnar dag frá degi ef við gerum ekkert. Snúum því vörn í sókn. Látum ekki skútuna grafast í sandinn.

Hvar fáum við nægilega olíu til að sigla þjóðarskútunni frá strandstað til að koma henni í viðgerð? Hvar fáum við það afl sem þarf til að sigla henni á brott og á ný og betri mið? Hvernig getum við tryggt áhöfninni vinnu næstu mánuði meðan það versta gengur yfir og skútan er í slipp þar sem verið er að lagfæra dældirnar og aðrar skemmdir?

Við þurfum fyrst og fremst að finna leið til að bjarga okkur næstu mánuði og ár. Koma eins og kostur er í  í veg fyrir atvinnuleysi og atgervisflótta, því fátt er eins hættulegt þjóðinni og það að missa stóran hluta þjóðarinnar úr landi.

Hvað sem mönnum kann að finnast um stóriðjur, þá yrði álverið í Helguvík, ef að framkvæmdum verður á næstu mánuðum, sá olíudropi sem við þurfum á vél þjóðarskútunnar til að ná henni frá strandstaðnum. Það getur skipt sköpum ef hægt er að finna vinnu fyrir 3000 manns við þessar framkvæmdir á næstu mánuðum.  Auðvitað munu enn fleiri njóta þess óbeint þegar peningarnir fara að streyma um æðar efnahagskerfisins. Þannig fáum við vonandi nauðsynlegt fjármagn til að virkja frumkvöðla til nýsköpunar, fjármagn til að styðja við menntakerfið, heilbrigðiskerfið, menningu og listir. Ekki veitir af.

Auðvitað megum við ekki treysta á að einhvejar stórframkvæmdir komi til með að bjarga okkur. Þær gætu vissulega hjálpað svo um munar. Krafturinn er fólginn í okkur sjálfum fyrst og fremst. Þess vegna verðum við öll að hefjast handa. Hver á sínu sviði. Uppbygging Nýja Íslands er hafin!

 

Brettum upp ermar með bros á vör. Losum þjóðarskútuna af strandstað! Nóg er til af vinnufúsum höndum. Aðalatriðið er að hefjast handa, jafnvel þó hægt gangi í fyrstu. Framhaldið kemur síðan af sjálfu sér...                       

                                                                                                                   

 

 

Nú er líklega komið yfrið nóg af kreppubloggi og kominn tími til að fjalla um áhugaverðari mál ...   Eitthvað uppbyggilegra ...

Tenging íbúðalána við launavísitölu mun heppilegri fyrir lántakendur á óvissutímum en tenging við lánskjaravísitölu...

Væri ekki ráð að breyta reglum, a.m.k. timabundið, þannig að vísitölubundin lán taki mið af launavísitölu frekar en lánskjaravísitölu?

Á samdráttartímum eins og núna hækkar launavísitalan mun minna en lánskjaravísitalan. Stendur jafnvel í stað.

Launavísitalan sýnir breytingar heildarlauna allra launþega fyrir fastan vinnutíma.

Lánskjaravísitala  er reiknuð út frá framfærsluvísitölunni (2/3) og byggingarvísitölunni (1/3). Lánskjaravístalan fylgir verðbólgunni miskunnarlaust.

Á næstu mánuðum mun lánskjaravísitalan væntanlega hækka mun hraðar en launavísitalan.

Væri það ekki mikið öryggi á þeim óvissu- og samdráttartímum sem eru að hefjast ef greiðslubyrðin breyttist í takt við launin frekar en í takt við óðaverðbólguna?  Til lengri tíma litið hafa þessar vísitölur að miklu leyti fylgst að, þannig að bankar og lífeyrissjóðir ættu ekki að tapa.

Nú er það spurning hvort eitthvað vit sé í þessu ...

 

 Þróun launavísitölu s.l. 4 ár.  Á næstu mánuðum er ólíklegt að búast megi við mikilli hækkun.

 

 

Þróun lánskjaravísitölu s.l. 4 ár.  Á næstu mánuðum er líklegt að búast megi við mikilli hækkun.

 

Innlent | mbl.is | 21.11.2008 | 18:55

Hætti að greiða af lánum sínum

Um 200 milljarðar kr. leggjast á höfuðstól verðtryggðra lána á næsta eina og hálfa árinu að mati Gunnars Tómassonar hagfræðings í Bandaríkjunum. Aðgerðir ríkisins til hjálpar efnahags heimilanna séu því einsog að setja plástur á svöðusár.

Hefur fréttastofa Stöðvar 2 eftir Gunnari að við slíkar aðstæður sé raunveruleg hætta á því að þeir sem séu með verðtryggð lán hætti að greiða af lánum sínum.