Nýr áhugaverður hitaferill sýnir hlýskeið og kuldaskeið á norðurhveli síðastliðin 2000 ár...

 

 

Í sænska tímaritinu Geografiska Annaler 92A(3):339-351)  birtist fyrir skömmu áhugaverð grein eftir Fredrik Charpentier Ljungquist. Höfundur starfar við Háskólann í Stokkhólmi.

Greinina má nálgast með því að smella hér.
Trausti Jónsson fjallaði um greinina hér.

Hitaferillinn sem er efst á síðunni er úr greininni, en ég bætti inn rauðu línunni sem sýnir meðalhita áranna 1961-1990. Hitaferillinn sýnir sem sagt frávik frá þessu meðaltali. Strikaði hluti ferilsins lengst til hægri er áratugameðaltal yfir tímabilið 1850-1999, þ.e. hitamælingar gerðar með mælitækjum, en grái hlykkjótti ferillinn er  auðvitað niðurstöður óbeinna mælinga.

Smella má tvisvar á myndina til að opna stærri mynd og lesa skýringarnar sem eru fyrir neðan hana. 

Í greininni er kort sem sýnir á hvaða rannsóknum ferillinn er byggður, og þar er einnig listi með tilvísunum í rannsóknirnar.

 

Það er áhugavert að á ferlinum, sem er efst á síðunni, kemur fram að álíka hlýtt hefur verið á norðurhveli jarðar, þ.e. á þeim svæðum sem rannsóknirnar sem ferillinn byggir á ná yfir, fyrir 2000 árum, aftur fyrir um 1000 árum, og einnig á undanförnum áratugum.

Kuldaskeiðin á hinum myrku miðöldum um 300-800, og aftur á litlu ísöldinni frá um 1300-1900 leyna sér ekki.

Hitasveiflurnar fyrr á öldum eru yfir 0,6°C, eða svipað og á síðustu öld eins og allir vita.

 

Úrdráttur:

ABSTRACT. A new temperature reconstruction with decadal resolution, covering the last two millennia, is presented for the extratropical Northern Hemisphere (90–30°N), utilizing many palaeotemperature proxy records never previously included in any largescale temperature reconstruction. The amplitude of the reconstructed temperature variability on centennial time-scales exceeds 0.6°C. This reconstruction is the first to show a distinct Roman Warm Period c. AD 1–300, reaching up to the 1961–1990 mean temperature level, followed by the Dark Age Cold Period c. AD 300–800. The Medieval Warm Period is seen c. AD 800–1300 and the Little Ice Age is clearly visible c. AD 1300–1900, followed by a rapid temperature increase in the twentieth century. The highest average temperatures in the reconstruction are encountered in the mid to late tenth century and the lowest in the late seventeenth century. Decadal mean temperatures seem to have reached or exceeded the 1961–1990 mean temperature level during substantial parts of the Roman Warm Period and the Medieval Warm Period. The temperature of the last two decades, however, is possibly higher than during any previous time in the past two millennia, although this is only seen in the instrumental temperature data and not in the multi-proxy reconstruction itself. Our temperature reconstruction agrees well with the reconstructions by Moberg et al. (2005) and Mann et al. (2008) with regard to the amplitude of the variability as well as the timing of warm and cold periods, except for the period c. AD 300–800, despite significant differences in both data coverage and methodology.

 

 

Sjálfsagt er að sækja alla greinina með því að smella hér:
A new reconstruction of temperature variability in the extra-tropical northern hemisphere during the last two millenia.

 

Önnur áhugaverð grein frá 2009 eftir sama höfund er hér:
Temperature proxy records covering the last two millenni: A tabular and visual overview.
Þetta er vissulega nokkuð löng grein, en yfirfull af fróðleik.

 

 

 

 

 

Ú T Ú R D Ú R A R:

 

 

 

Hitaferil eftir Craig Loehle (2007), en hann birtist hér á blogginu í júní 2008. 
Ferillinn nær einnig yfir síðastliðin 2000 ár.

 

 

 

Uppfært 30/10:  Þetta er smávegis leiðréttur hitaferill eftir Loehle (2008). 

 

 

 

 

 Síðastliðin 5000 ár. Koma svona hlý og notaleg tímabil á um þúsaldar fresti?

 

 

 

Frá síðustu ísöld fyrir 11.000 árum nánast til dagsins í dag. 

 

Þetta virðast vera gríðarmiklar sveiflur eins og þær birtast á ferlunum, en hve miklar eru þær í raun? Meðalhiti jarðar er um 15°C.  Heimasmíðaði hitamælirinn hér fyrir neðan sveiflast um því sem næst 0,7 gráður.  Er þetta mikið eða lítið? Það fer auðvitað eftir ýmsu.

 

 

 

En þá er það auðvitað spurningin stóra: Mun framtíðin verða svipuð og fortíðin? Notalega hlýtt á Fróni með 1000 ára millibili, en leiðinda kuldi í nokkur hundruð ár þess á milli. Hvenær megum við búast við næstu ísöld sem færir Frón á kaf undir ís?  Erum við ekki einstaklega heppin að það skuli vera svona milt og gott þessa áartugina, eða er það bara eigingirni?

 

 

 Ef einhver er ekki búinn að fá nóg:

 Medieval Warm Period Project

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• ljungquist-temp-reconstruction-2000-years.pdf
• ljungquist_temperature_reconstructions_2009.pdf

Athugasemdir

[Höskuldur Búi Jónsson, 29.9.2010 kl. 21:57]

Hér er ágætis umfjöllun um nýju greinina: New temperature reconstruction vindicates ...

Þar er meðal annars búið að bæta við hitastig undanfarna áratugi og þá lítur þetta aðeins öðru vísi út (spurning hvort þú þurfir ekki að endurskrifa pistilinn).

Þar er einnig áhugaverður samanburður á ýmsum hitaferlum, meðal annars Ljungquist og Loehle sem þú minnist á og fleiri frægir ferlar:

Útúrdúr: Þú birtir Loehle ferilinn eins og hann var fyrir leiðréttingu (2007 útgáfan) - sjá hér fyrir neðan Loehle 2008 (samkvæmt hans eigin leiðréttingu) + hitastig síðustu áratuga (ath, það vantar nokkra áratugi vegna þess að þetta er vegið meðaltal):

Sjá einnig umfjöllun á loftslag.is um Loehle: Miðaldir og Loehle

P.S. eins og þú sérð, þá er ekki það sama í gangi núna og hefur verið í náttúrunni undanfarin árþúsund - og engin hætta á að Lítil ísöld eða kuldaskeið sé á næsta leiti - aftur á móti allt til þess að hiti haldi áfram að hækka næstu áratugi og aldirnar - með alvarlegum afleiðingum.

[Sveinn Atli Gunnarsson, 29.9.2010 kl. 22:23]

Mig langar að bæta við smá um þetta aukaefni sem þú bendir á Ágúst, Medieval Warm Period Project (hluti af CO2 Science),við skrifuðum gagnrýna grein um þá síðu í maí, sem má lesa hér, þar kemur eftirfarandi m.a. farm:

Hér hefur verið sýnt fram á að ekki er á allt kosið varðandi CO2 Science og systursíðu hennar Science Skeptical Blog. Ýmsum brellum er beitt til að afvegaleiða lesandann til að fallast á það að hlýnunin á miðöldum hafi verið hnattræn og meiri en hlýnunin nú. Kosturinn við síðurnar er að þar eru teknar saman fjöldinn allur af greinum um fornloftslag – gallinn er að við vitum ekki hvort þar er um að ræða niðurstöður sem búið er að leiðrétta – eða bæta. Auk þess sem taka verður teikningum og túlkunum höfunda síðunnar með mikilli varúð, vegna rangtúlkana sem að oft á tíðum eru ekki augljósar nema maður skoði greinarnar sem á bak við standa.

Annars tek ég bara undir gagnrýni Höska.

[Ágúst H Bjarnason, 29.9.2010 kl. 22:26]

Höski

Ég held að Lohle ferillinn hafi verið sá nýjasti sem ég fann þegar ég snaraði honum yfir á Íslensku í júní 2008 , en hér er nýr úr smiðju Craig Lohle. Mjög svipaður þeim sem þú birtir hér að ofan, en smá munur lengst til hægri sýnist mér:

 

[Höskuldur Búi Jónsson, 29.9.2010 kl. 22:37]

Gústi: Kannast við þessa mynd líka, minnst á hana í færslunni um Loehle sem ég benti á. Punktalínan er skálduð af Spencer og teygð til að ná til ársins 2000 - Mér skilst að Spencer sé hættur að nota þessa mynd, enda er hún röng.

[Ágúst H Bjarnason, 29.9.2010 kl. 22:37]

Hér eru báðar greinarnar eftir Loehle frá 2007 og 2008 í einu skjali. 

Smella hér.

[Ágúst H Bjarnason, 29.9.2010 kl. 22:48]

Ég hef grun um að ferillinn sem pistillinn fjallar um og er efst á síðunni (Ljungquist) gefi réttari mynd en ferill Loehle sem var í útúrdúrnum. Það er fróðlegt að skoða í greininni hvaða heimildir Ljungquist notar. Þar kemur m.a. Ísland við sögu.

[Einar Björn Bjarnason, 30.9.2010 kl. 17:24]

Þ.s. þetta virðist beinast að hitun lofthjúpsins, þ.e. þessi stöðuga um "man-made vs natural" þá eins og ég skil þetta, er hvorttveggja í gangi á sama tíma.

• Þ.e. eins og bent er á, eiga sér sannarlega stað 1000 ára hitasveiflur.
• Það virðast einnig vera til aðrar og enn lengri sveiflur og svo enn lengri sveiflur.

• Reyndar virðast til staðar náttúrulegar sveiflur - allar í gangi á sama tíma, með mjög ólíka sveiflutíðni þ.e. allt frá árlegum sveiflum, áratuga, árþúsund - upp í nokkuð hundruð þúsund og milljóna.

-------------------

Ég sé ekkert að því, að líta svo á að allt sé í gangi í einu þ.e. hinar náttúrulegu - en að maðurinn hafi sett "túrbó" á hitun núverandi náttúrusveiflu.

Þ.e. "man made" bætist ofan á "natural" sveiflu.

Kv.

[Höskuldur Búi Jónsson, 1.10.2010 kl. 09:21]

Ef við skoðum hvað framtíðin ber í skauti sér, þá má sjá að þessar náttúrulegu sveiflur verða heldur léttvægar:

Á þessari mynd má t.d. sjá feril Mobergs sem var gulur á mynd númer tvö í athugasemd 1 (hér er ferill hans fjólublár). Hér sést að sveiflurnar sem sjást í ferli hans eru hverfandi miðað við hvað má búast við. Gula svæðið (C3) sýnir okkur hvað myndi gerast ef hægt yrði að halda CO2 stöðugu eins og það var árið 2000 (mjög óraunhæft nú þegar). Bláa, græna og rauða svæðið er eitthvað sem búast má við ef það heldur áfram að ganga illa að draga úr losun CO2.