Hækkun sjávarborðs; engar fréttir eru góðar fréttir...

 

 

 

 

 

Stöku sinnum berast fréttir af áhyggjum manna af hækkun sjávarborðs.

 - Hvert stefnir?

 - Er hækkunin undanfarin ár eitthvað meiri en venjulega?

 - Hækkar sjávarborð hraðar og hraðar? 

 - Eða, er ekkert markvert að gerast? 

 

Til að fá svar við þessum spurningum er einfaldast að skoða þróunina undanfarna tvo áratugi, þ.e. yfir það tímabil sem mælingar hafa verið gerðar með hjálp gervihnatta.

Myndin efst á síðunni er nýjasti ferillinn frá Háskólanum í Colorado, sem birtist 26.6.2012. Hækkunin yfir tímabilið frá upphafi mælinga er hér gefin upp sem rúmir 3 millímetrar á ári (3,1 +/- 0,4 mm/ár).

Hækkunin virðist nokkuð stöðug yfir tímabilið, en hve stöðug. Getur verið að dregið hafi úr hækkuninni undanfarin ár?  Eitthvað virðist hallinn á ferlinum vera minni frá árinu 2005 eða svo.  Skoðum málið nánar.

Á vefsíðu Ole Humlum prófessors við Oslóarháskóla eru sömu mæligögn notuð til að draga upp ferla. Þar má sjá betur hver þróunin er.

 

 

Á þessari mynd er nánast sami ferill og er efst á síðunni og fenginn er frá University of Colorado, enda unninn úr sömu mæligögnum. Eini munurinn er sá að meðalgildi er reiknað á annan hátt. Granna línan sýnir einstakar mælitölur en svera línan keðjumeðaltal yfir eitt ár. (Efsta myndin er teiknuð með 60 daga meðaltali).

 -

Næsta mynd er öllu fróðlegri:

 

 

Hér er ferill sem sýnir greinilega þróunina undanfarin ár. Ferillinn er teiknaður með því einfaldlega að finna mismuninn á síðustu 12 mánuðum og 12 mánaða tímabilinu þar á undan. Þetta er gert fyrir hvern punkt á ferlinum.

Ef við skoðum granna ferilinn þá sjáum við miklar sveiflur, um það bil 4 ár að lengd. Þykka línan er aftur á móti 3ja ára meðaltal. Þannig verða sveiflurnar minni en langtímaþróunin sést betur.

Hér blasir það við að tilhneigingin er að sjávarborð hefur risið hægar síðustu ár en í byrjun tímabilsins.  Hækkunin hefur fallið úr u,þ.b. 4 mm á ári í 2 mm á ári, en yfir allt tímabilið er hækkunin um 3 mm á ári.  Hvað verður síðar veit þó enginn.

Uppfært 12. ágúst að gefnu tilefni: Eftirtektarvert er að þessi breyting, þ.e. að sjávarborð rís hægar, hefur náð yfir allnokkurn tíma eða um hálfan áratug (...jafnvel frá 2002) eins og glögglega má sjá á neðsta ferlinum, sem unninn er úr nákvæmlega sömu gögnum og efsti ferillinn sem er frá Háskólanum í Colorado, og stafar því ekki af skammtímasveiflum eins og ENSO sveiflunni í kyrrahafinu, en áhrifa hennar má merkja árið 2011 á ferlunum sem dýfu sem nær yfir nokkra mánuði, eða etv. rúmlega ár.  
(Nánar í athugasemdunum hér fyrir neðan). 

Gott er til þess að hugsa til þess að um þessar mundir er ekkert sem bendir til þess að sjávarborð sé að rísa óvenju hratt, nema síður sé. 

-

Forvitnir kunna að spyrja: Hvað veldur því að dregið hefur úr hækkun sjávarborðs þrátt fyrir bráðnun jökla o.s.frv.?  

Svar mitt er stutt: Veit ekki.

 

 

 --- --- ---

 

Hafi einhver áhuga á að skoða þróunina í 100 ár 1904-2003), en ekki aðeins yfir það tímabil sem gervihnattamælingar ná yfir, má benda á greinina On the decadal rates of sea level change during the twentieth century eftir Holgate sem er aðgengileg sem pdf hér.  
Mynd 3 í greininni sem sýnir sveiflur í breytingu á sjávarstöðu, hliðstætt við neðstu myndina hér að ofan, er áhugaverð þar sem að á henni sjást breytingar eða sveiflur áþekkar þeim sem sjást á gervihnattaferlinum. Sum árin hækkar sjávarborð ört, en lítið sem ekkert önnur ár. (Sjá einnig veggspjald (poster) hér).

 

 

 

Athugasemdir

[Bjarni Jónsson, 10.8.2012 kl. 11:04]

Þakka þér fyrir fróðlega frásögn af hækkun sjávarborðs.  Til að reyna að finna skýringu á þessari jákvæðu þróun þarf að bera hana saman við þróun lofthitahækkunar og bráðnunar jökla og heimskautaíss ásamt upptöku sjávar á CO2. 

Með góðri kveðju /

[Ágúst H Bjarnason, 12.8.2012 kl. 17:20]

Ég leyfi mér að vísa á bloggsíðuna Loftslag.is en þar birtist pistill í dag sem nefnist Svar við rangtúlkunum:

Pistillinn hefst á þessum orðum:

"Þar sem lokað er á athugasemdir frá okkur ritsjórum á loftslag.is á "vísinda"bloggi Ágústar Bjarnasonar þá finnst okkur rétt að rita stutta athugasemd við nýjustu rangtúlkun hans á þróun sjávarstöðubreytinga. Ath, þetta er ekki í fyrsta skipti sem Ágúst rangtúlkar skammtímasveiflur sjávarstöðubreytinga í baráttu sinni gegn loftslagsvísindunum. 

Að þessu sinni hefur Ágúst rekist á skammtímaniðursveiflu í hækkun sjávarstöðu sem átti hámark sitt á árunum 2010-2011. Eins og Ágúst myndi vita ef hann hefði lesið fyrsta tengilinn sem hann vísar í (neðst á síðunni), þá tengist sú niðursveifla óvenjukröftugum La Nina atburði í Kyrrahafinu.

Óvenjulega mikil úrkoma hafði þá fallið á land umhverfis Kyrrahafið sem útskýrir þessa sveiflu. Þessi skammtímaniðursveifla hefur enn áhrif á meðaltal sjávarstöðubreytinga síðustu missera, eins og kemur fram á línuritunum sem hann birtir á sínu bloggi. Það er þó algjör rangtúlkun að ætla að þar með dragi úr hækkun sjávarstöðu - með slíkri túlkun er einfaldlega verið að sérvelja gögn (e. Cherry Picking)... ".

Það skal því áréttað að í þessum pistli mínum sem ég nefndi Hækkun sjávarborðs; engar fréttir eru góðar fréttir... er ég að fjalla um að dregið hefur úr hækkun sjávarborðs á síðustu árum, og á ég þá við tímabil sem er af stærðargráðunni hálfur áratugur, en ekki um eitt ár. Ég var því ekki að fjalla um dýfuna 2010-2011 sem reyndar er fjallað um á vefsíðu Háskólans í Colorado sem ég vísaði í strax í upphafi pistilins. Þessi skammvinna dýfa er allt annar handleggur, ef svo má að orði komast.

Ég þakka samt góðvinum mínum á Loftslag.is að vísa á pistil minn, þó svo að þeir hafi misskilið innihaldið.

[Ágúst H Bjarnason, 12.8.2012 kl. 19:23]

Það er fróðlegt að lesa hvað Dr. Ole Humlum prófessor við Oslóarháskóla segir um málið.

Myndin hér fyrir neðan er hliðstæð neðstu myndinni í pistlinum, en hér leikur prófessorinn sér að því að geta sér þess til með því að skoða ferilinn, hve mikið sjávarborð hefur hækkað til ársins 2100, EF þróunin verður áfram svipuð og undanfarið.  Lóðrétti ásinn er kvarðaður með centímetrum og á að sýna breytinguna til ársins 2100.

Á myndinni stendur "Extrapolated sea level change until yeat 2100 (cm)".

Undir myndinni stendur m.a. eftirfarandi:

 Note: Using the 3 year average shown in the diagram above, based on observed sea level changes, around 1999 the total sea level change from then until year 2100 would have been estimated to about 40 cm, in 2005 to about 30 cm (year 2005-2100), and in 2010 to about 22 cm (year 2010-2100). On July 14, 2012, the prognosis would be about 16 cm sea level increase until 2100. It is interesting that this simple empirical forecast has shown a steady trend towards lower values since about 2002.

Hér segir prófessorinn að sjá megi stöðuga tilhneigingu í átt til lægri gilda frá árinu 2002.  Í pistlinum hér að ofan var þó miðað við árið 2005 eða hálfan áratug. Prófessor Ole Humlum fullyrðir þó að þessi tilhneiging nái heilan áratug aftur í tímann.

Sjá www.climate4you.com .

Velja Oceans ofarlega í bláa dálknum vinstra megin á síðunni.  Þessi ferill ásamt texta er neðst á síðunni sem opnast. 

 

[Kristinn Pétursson, 13.8.2012 kl. 08:34]

Enn einu sinni er hér á síðunni áhugaverður  fróðleikur um  RAUN-upplýsingar um þróun sem tengist hnattrænni hlýnun.

Takk fyrir vandaða framsetningu og áhugaverðar upplýsingar fyrr og síðar.  KP

[Ágúst H Bjarnason, 13.8.2012 kl. 08:43]

Það er rétt að ítreka eftirfarandi einu sinni:

1) Mælingar á breytingu í sjávarstöðu  hafa undanfarna tvo áratugi verið gerðar með hjálp radartækja í gervihnöttum og eru mælingarnar leiðréttar með því að bera þær saman við nokkur landföst hefðbundin mælitæki.   Áður var eingöngu stuðst við hefðbundin landföst mælitæki.

2) Þessi mæligildi eru aðgengileg öllum hjá  Háskólanum í Colorado (Sea Level Research Group) og er auðvelt fyrir alla sem hafa grunnþekkingu á forritum eins og Excel að sækja þau gögn og teikna ferla.  Gögnin má sækja hér. Þetta eru þau mæligögn sem flestir nota og flestir vitna til.

3) Allir ferlarnir hér að ofan eru teiknaðir samkvæmt þessum sömu mæligögnum. Eini munurinn er mismunandi framsetning, þ.e. meðalgildisreikningurinn nær yfir mislangan tíma og ýmist eru teiknaðir ferlar sem sýna uppsafnaða breytingu í sjávarborði (Global mean sea level) eða mismun tveggja aðliggjandi ára yfir tímabilið (Annual change of global sea level, last 12 months - previous 12 months).      Ferlarnir á vefsíðu Háskólans í Colorado og vefsíðu prófessors Ole Humlum eru því af sama meiði.

4) Í pistlinum er verið að fjalla um breytingar sem ná yfir mörg ár, en ekki skammtímabreytingar sem ná yfir nokkra mánuði.

[Sigurjón Jónsson, 13.8.2012 kl. 14:32]

Varðandi spurninguna, hvers vegna dregur úr hækkun sjávarborðs þrátt fyrir meiri bráðnun jökla, þá get ég komið með eina tilgátu sem er að sjálfsögðu algjörlega úr lausu lofti gripin, þar sem ég er enginn sérfræðingur í þessum málum.

En tilgátan er að vatnið hafi farið þangað sem tilgátan kom frá, þ.e. út í loftið. Heitara andrúmsloft getur haldið í sér meiri raka en kaldara. Svo þarf bara sérfræðing eins og Ágúst til að slá á tölurnar og finna út hvað er pláss fyrir mikinn auka raka í loftinu.

[Ágúst H Bjarnason, 18.8.2012 kl. 10:45]

Einhver kann að hafa áhuga á grein eftir Nir J. Shaviv sem birtist í JGR og nefnist "Using the oceans as a calorimeter to quantify the solar radiative forcing". Sjá hér.

Greinina má einnig sjá sem pdf hér. 

Þessi mynd er í greininni, en þar má sjá árlega breytingu í sjávarstöðu (Sea level Change Rate, svarti ferillinn) og breytingu í útgeislun sólar  (Solar Constant, rauði ferillinn). Kannski bara skemmtileg tilviljun hve vel ferlarnir falla saman:

 

Sea Level vs. Solar Activity. Sea level change rate over the 20th century is based on 24 tide gauges previously chosen by Douglas [1997] for the stringent criteria they satisfy (solid line, with 1-σ statistical error range denoted with the shaded region). The rates are compared with the total solar irradiance variations Lean [2000] (dashed line, with the secular trends removed). Note that unlike other calculations of the sea level change rate, this analysis was done by first differentiating individual station data and then adding the different stations. This can give rise to spurious long term trends (which are not important here), but ensure that there are no spurious jumps from gaps in station data. The data is then 1-2-1 averaged to remove annual noise. Note also that before 1920 or after 1995, there are about 10 stations or less such that the uncertainties increase.