Ný byggingareglugerð hækkar í raun hitunarkostnað verulega...

 

 

Sigurður Ingólfsson framkvæmdastjóri ráðgjafafyrirtækisins Hannarr skrifaði fróðlega grein í Morgunblaðið fimmtudaginn 19 júlí s.l.  Hann kemst að þeirri niðurstöðu, að í stað þess að lækka hitunarkostnað húsnæðis, þá kemur kostnaðurinn í raun með að hækka verulega, sé tekið tillit til þess hve miklu dýrara húsnæðið verður og fjármagnskostnaður hærri.  Niðustaða hans er sú að verulega auknar kröfur um einangrun húsa eigi ekki við í íslensku umhverfi og það séu mistök að þessar auknu kröfur hafi verið settar í byggingareglugerð.

Útreikningar Sigurðar miðast við hitun á húsi með heitu vatni, og gilda því ekki óbreyttir um hús á þeim svæðum þar sem rafmagn er notað til hitunar. Þau eru þó í  minnihluta sem betur fer.  Þessi ákvæði um einangrun gætu átt við í löndum þar sem hús eru hituð með raforku og þar sem orkan er mun dýrari er hér á landi. Líklega er þetta bara "copy-paste" úr erlendum reglugerðum.

Ég veit til þess að fleiri tæknimenn hafa komist að svipaðri niðurstöðu og er því full ástæða til að vekja athygli á þessu.

Gefum Sigurði orðið:

 --- --- ---

1 milljarður á ári, í eigu húsbyggjenda, út um gluggann.

Vegna aðkomu minnar að ýmsum útreikningum sem snerta byggingarframkvæmdir finnst mér rétt að vekja athygli á grein 13.3.2 í nýrri byggingarreglugerð, en þar er fjallað um "hámark U-gildis - nýrra mannvirkja og viðbygginga". Þær kröfur sem koma fram í þessari grein, kalla meðal annars á aukna einangrun útveggja, þaka og gólfa í nýbyggingum, um u.þ.b. 50 mm.

Hvað þýðir þetta í auknum kostnaði fyrir húsbyggjendur?

Ef húsbyggjandi vill byggja sér einbýlishús getur hann reiknað með að útveggjaflötur sé álíka og brúttóflötur hússins og ef húsið er á einni hæð þá er gólf- og þakflötur álíka stór og brúttóflötur hússins, hvor fyrir sig. Aukakostnaður við að byggja 200 m² hús á einni hæð vegna þessara auknu einangrunar er um 1 milljón króna.

En þetta hefur fleira í för með sér

Húsið hefur annaðhvort bólgnað út um þessa 5 cm í allar áttir, eða innra rými þess skroppið saman sem þessu nemur. Til að halda sama nettófleti hússins þarf þannig að stækka það um uþ.b. 3 m², til að halda sama rými innanhúss. Kostnaður vegna þessarar stækkunar er u.þ.b. 1 milljón króna og eykst því kostnaður við húsið um alls 2 milljónir króna til að fá sama nýtanlega rýmið, eða sem svarar til rúmlega 3% af byggingarkostnaði.

Og hvað sparar þetta húsbyggjandanum?

Reiknað er með að hús sem hafa verið byggð samkvæmt síðustu byggingarreglugerð noti um 0,8-1,0 rúmmetra af heitu vatni á ári til upphitunar á hvern rúmmetra húss (ekki neysluvatn) og þar af fari umtalsverður hluti í að hita lotfskipti hússins. 200 fermetra hús er um 660 rúmmetrar og sé reiknað með verði Orkuveitunnar á heitu vatni, sem er í dag um 125 kr/m3 (OR 119,91), er kostnaður við upphitun hússins fyrir breytingu u.þ.b. 83.000 kr. á ári. Aukin einangrun skilar húsbyggjandanum á bilinu 15-20% sparnaði, eftir því hversu mikið tapast af hita hússins með loftskiptum. Það gerir 12-17.000 í krónur í sparnað á ári.

Hafi húsbyggjandinn fengið þennan viðbótarpening sem aukin einangrun kostar, að láni, þarf hann að greiða vexti af honum sem eru 4,1% auk verðtryggingar í dag, eða um 82.000 kr. á ári, og lánið stendur þá áfram í sömu upphæð, verðtryggðri. Sé litið á þennan vaxtakostnað sem hluta af upphitunarkostanði hússins og dreginn frá sparnaður í upphitun þess vegna aukinnar einangrunar hækkar þessi aukna krafa um einangrun upphitunarkostnað þessa húsbyggjanda um allt að helming, í stað þess að spara honum pening. Hér virðist eitthvað hafa gleymst í útreikningunum, eða að þeir hafi e.t.v. aldrei verið gerðir.

Útkoman er sú sama í öðrum gerðum af húsum, að öðru leyti en því að tölur þar eru oftast lægri, bæði kostnaður og sparnaður, en hlutfallið er það sama og því um kostnað að ræða en ekki sparnað í öllum tilvikum. Húsbyggjandinn greiðir þennan aukakostnað og fær hann aldrei til baka í lækkuðum upphitunarkostnaði. Því má líta á þetta sem skatt á húsbyggjandann.

Skattur þessi er samtals um það bil 1 milljarður króna á ári á landinu öllu sé miðað við eðlilegan fjölda nýbygginga á hverjum tíma. Fyrir þann pening mætti t.d. byggja 16 einbýlishús af ofangreindri stærð eða 43 íbúðir sem væru um 100 m² að stærð.

Hver tekur svona ákvarðanir og hversu löglegar eru þær?

Hverjir taka svona ákvaðranir og á hvaða forsendum? Gleymdist að reikna dæmið til enda? Er e.t.v. verið að taka upp erlenda staðla án skoðunar á áhrifum þeirra hér? Er eðlilegt og heimilt að leggja þennan skatt á húsbyggjendur? Er of seint að leiðrétta þessa reglugerð?

Hér virðast vera gerðar meiri kröfur í reglugerð en er að finna í mannvirkjalögum nr. 160/2010, en þar segir um hitaeinangrun húsa:

"6. Orkusparnaður og hitaeinangrun.

Hita-, kæli- og loftræsingarkerfi bygginga og mannvirkja skulu hönnuð og byggð á þann hátt að nauðsynleg orkunotkun sé sem minnst með tilliti til veðurfars á staðnum en án þess að til óþæginda sé fyrir íbúana."

Það skal tekið fram að þessi niðurstaða var kynnt fyrir Mannvirkjastofnun, Orkustofnun og Orkuveitu Reykjavíkur fyrir nokkru og hafa þessir aðilar ekki gert athugasemdir við þessa niðurstöðu.


>> Gleymdist að reikna dæmið til enda? Er verið að taka upp erlenda staðla án skoðunar á áhrifum þeirra hér? Er of seint að leiðrétta reglugerðina?

--- --- ---

 

Nýju byggingareglugerðina má finna hér.   Umrædd grein er á blaðsíðu 156.  Því miður er ekkert efisyfirlit í þessum 178 blaðsíðna texta og því erfitt að lesa hann. Höfundum reglugerðarinnar mætti benda vinsamlegast á að í nútíma ritvinnsluforritum eins og Word er mjög auðvelt að vera með efnisyfirlit og atriðaskrá.

 

 

 

Athugasemdir

[Magnús Sigurðsson, 21.7.2012 kl. 10:34]

Þetta virðist vera talandi dæmi um það þegar fábjánar fá frábærar hugmyndir. Þetta hefur alltaf legið fyrir á heitum svæðum á Íslandi og þarf ekki mann með meðal reiknikunnáttu til að komast að, en er engu að síður gott hjá ykkur Sigurði að vekja athygli á þessu.

Spurning hversu lögleg svona reglugerðarbreiting er, því það eina sem hægt er að segja málefnalega um svona lagað er að þetta flokkist undir fjárplógsstarfsemi, ef ekki, þá hreinan fábjánahátt.

[Þórir Kjartansson, 21.7.2012 kl. 11:21]

Já, þetta er góð spurning:  Hver tekur þessar ákvarðanir og hversu löglegar eru þær?  Við siglum hraðbyri inn í þjóðfélag þar sem ólíft er að verða fyrir reglugerðarfargani sem allt er að drepa í dróma. Og ekki vantar eftirlitsiðnaðinn, stofnanirnar og alla sérfræðingana sem  þar vinna til að fylgja allri vitleysunni eftir. Þingmenn samþykkja allskonar lög sem virðast svo gefa þessum reglugerðarofsatrúarmönnum  frjálsar hendur til hvaða vitleysu sem er.    Það er alltaf að sanna sig gamla skrýtlan að lærðir asnar eru þjóðfélaginu hættulegir.

[Valdimar Samúelsson, 21.7.2012 kl. 18:02]

Þetta er góð grein. Ég hef aldrei skilið þegar notuð er hugmyndafræði sem passar ekki inn í  kerfið hjá okkur. Þykt á einangrun skiptir ekki svo miklu máli eftir að hún er komin yfir 4 tommur en það er margt annað sem skiptir máli. Tökum sem dæmi hugmyndafræði um að spara kalt vatn á bóndabæ sem tekur 5% af vatni úr bæjarlæknum og hin 95% renna áfram út í haf. Hvað er unnið með ströngum sparnaðar aðgerðum á þeim bæ. Orka okkar er það ódýr að við þurfum ekki nema helming að  þessari einangrun ef henni er dreift á réttan hátt. Það er einangrun í timbri sem ekki er reiknaður inn í dæmið og það er talið að 8 tommu bjálkar þurfi ekki auka einangrun. Allaveganna gott að lærðir séu farnir að hugsa sjálfstætt.