Sunnudagur, 10. mars 2013
Stórmerkilegt myndband: Dżrahjaršir notašar til aš breyta eyšimörkum ķ gróšurlendi...
Fyrir skömmu hélt Dr. Allan Savory fyrirlestur į TED um hvernig snśa mį viš žeirri žróun, aš land er vķša aš breytast hratt śr gróšurlendi ķ eyšimörk. Lķklega er žetta meš žvķ merkilegasta sem ég hef kynnst. Žetta er ekki bara tilgįta, heldur hefur ašferšin veriš sannreynd vķša um heim. Žaš er ljóst aš meš žessari ašferš er hęgt aš auka matvęlaframleišslu vķša um heim, m.a. ķ Afrķku žar sem hungursneyš og fįtękt er vķša. Ekki nóg meš žaš, heldur er žetta mjög įhrifamikil ašferš til aš vinna į móti losun į koltvķsżringi, eins og fram kemur ķ lok erindisins, enda nęrist gróšurinn į žessu efni. Ķ stórum drįttum kemur žetta fram ķ TED fyrirlestrinum: Ašferšin, sem fyrst og fremt kemur aš notum žar sem śrkoma er stopul eins og m.a ķ Afrķku, snżst um aš lįta stórar dżrahjaršir meš skipulagi troša nišur gróšurinn ķ skamma stund į réttum tķma. Žannig er lķkt eftir stóru dżrahjöršunum sem reikušu um gresjurnar įšur fyrr. Meš žessu vinnst m.a.: Myndbandiš er um 20 mķnśtna langt, en tķmanum er mjög vel variš ķ aš hlusta og horfa į myndir af landsvęšum sem hafa gerbreyst. Sjįlfsagt verša margir undrandi.
Allan Savory: How to green the world's deserts and reverse climate change
(Svo žaš fari ekki į milli mįla, og meš mikilli einföldun, žį nęgir ekki aš einn grasbķtur sé 100 daga į einum hektara, heldur žarf įtrošslu hundraš dżra hjaršar ķ einn dag, til aš nį įrangrinum sem kynntur er. Žetta er aušvitaš mikil einföldun, en žaš er įlag og įtrošsla margra dżra ķ skamman tķma sem žarf til, en ekki samfelld beit. Nįnar ķ myndbandinu).
Sjį vefsķšu TED: Fighting the growing deserts, with livestock: Allan Savory at TED2013.
Mun lengra erindi er į vef FEASTA - The Foundation for the Economics of Sustainability. Žessi fyrirlestur er haldinn į Ķrlandi, en žar höfšu stjórnvöld įhyggjur af metanlosun bśfénašar. Fyrirlesarinn telur aš skoša verši mįliš ķ heild, eins og fram kemur į vefsķšunni. Smella hér. Erindiš žar er um klukkustundar langt, en einnig er žar 10 mķnśtna śrdrįttur meš žvķ helsta. Bęši myndböndin eru hér fyrir nešan. Žetta stutta myndband meš śrdręttinum er sjįlfsagt aš horfa į: * * Hér er svo allur fyrirlesturinn fyrir žį sem hafa mikinn įhuga: ++ *
Žaš er ótrślegt, en žessar tvęr myndir eru teknar frį nįkvęmlega sama sjónarhorni. Örin bendir į sömu hęšina ķ bakgrunni. Žaš var reyndar ekki fyrr en 1978 sem fariš var aš beita ašferšinni į žetta land, žó svo aš fyrri myndin sé tekin 1963. Žaš gjörbreyttist žvķ į aldarfjóršungi. Fleiri myndir hér.
|
http://achmonline.squarespace.com
http://www.holisticresults.com.au
Meginflokkur: Vķsindi og fręši | Aukaflokkar: Sjónvarp, Stjórnmįl og samfélag, Umhverfismįl | Breytt s.d. kl. 12:31 | Facebook
Um bloggiš
Ginnungagap
Żmislegt
Loftslag
Teljari
Įlverš
Sólin ķ dag:
(Smella į mynd)
.
Olķuveršiš ķ dag:
Nżjustu fęrslur
- Kķnverskur loftbelgur yfir Amerķku, og Amerķskur belgur yfir ...
- Vķsindavefurinn: Getum viš seinkaš klukkunni į Ķslandi og fen...
- Sjįlfstęšisflokkurinn meš tęplega 19% meira fylgi en Samfylki...
- Bjarni Siguršsson harmonikkusnillingur frį Geysi. Fįein orš...
- Hvers vegna valdi Apple ekki Ķsland fyrir gagnaver...?
Heimsóknir
Flettingar
- Ķ dag (22.12.): 2
- Sl. sólarhring: 13
- Sl. viku: 66
- Frį upphafi: 764863
Annaš
- Innlit ķ dag: 2
- Innlit sl. viku: 38
- Gestir ķ dag: 2
- IP-tölur ķ dag: 2
Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar
Tenglar
Tenglar
Żmsar vefsķšur
- Efnisyfirlit pistla
- Lofthiti - Sjávarstaða - Hafís - Sólvirkni... Beintengdir ferlar
- Club du Soleil Greinar um samaspil sólar og vešurfars
- Stjörnufræðivefurinn
- Astronomy Picture of the Day
- Climate4you
- Watts Up With That?
- World Climate Report
- CO2 Science
- The Reference Frame
- Climate-Audit
- ICECAP
- The Air Went
- Science Sceptical Blog
- Roy Spencer
- Friends of Sience
- Prometheus
- Öldur aldanna. Sjaldan er ein báran stök - einnig í veðurfari? (2003) Vefsķša ĮHB
- Gróðurhúsaáhrif eða eðlilegar sveiflur í virkni sólar? (Grein í Lesbók Mbl. 20. júní 1998) Höfundur Įgśst H. Bjarnason
- Er jörðin að hitna?-Ekki er allt sem sýnist (1998) Vefsķša ĮHB
Uppskriftir
Żmsar mataruppskriftir
Myndaalbśm
Bloggvinir
- majab
- ragu
- amadeus
- andres08
- apalsson
- asabjorg
- askja
- astromix
- baldher
- biggibraga
- bjarkib
- bjarnijonsson
- bjarnimax
- bjorn-geir
- blindur
- bofs
- brandarar
- daliaa
- darwin
- duddi9
- ea
- egillsv
- einari
- einarstrand
- elinora
- elvira
- emilhannes
- esv
- eyjapeyji
- fhg
- finder
- finnur
- fjarki
- flinston
- frisk
- gattin
- geiragustsson
- gillimann
- gretaro
- gthg
- gudmbjo
- gudni-is
- gummibraga
- gun
- gutti
- haddi9001
- halldorjonsson
- halldors
- hlini
- hof
- hordurhalldorsson
- hreinsamviska
- hronnsig
- hugdettan
- icekeiko
- ingibjorgelsa
- jakobbjornsson
- jakobk
- johannesthor
- johnnyboy99
- jonaa
- jonasgunnar
- jonmagnusson
- jonpallv
- jonthorolafsson
- juliusvalsson
- karljg
- katrinsnaeholm
- kikka
- kje
- klarak
- kolbrunb
- krissiblo
- ksh
- kt
- lehamzdr
- liljabolla
- lillagud
- lindalea
- lucas
- maeglika
- maggij
- maggiraggi
- marinomm
- martasmarta
- marzibil
- mberg
- midborg
- minos
- morgunbladid
- mosi
- mullis
- naflaskodun
- nimbus
- nosejob
- omarbjarki
- ormurormur
- palmig
- perlaoghvolparnir
- peturmikli
- photo
- possi
- prakkarinn
- raggibjarna
- rattati
- ravenyonaz
- redlion
- rs1600
- rynir
- saemi7
- sesseljamaria
- sigfus
- sigurgeirorri
- sjalfstaedi
- sjerasigvaldi
- skari60
- skulablogg
- sleggjudomarinn
- stebbix
- steinibriem
- steinnhaf
- stinajohanns
- stjornuskodun
- storibjor
- straitjacket
- summi
- tannibowie
- thil
- thjodarskutan
- throsturg
- toro
- tryggvigunnarhansen
- valdimarjohannesson
- valdinn
- vefritid
- vey
- vidhorf
- vig
- visindin
- vulkan
- kristjan9
- arkimedes
- kliddi
- eliasbe
Eldri fęrslur
- Febrśar 2023
- Janśar 2019
- Maķ 2018
- Jślķ 2017
- Maķ 2017
- Febrśar 2017
- Janśar 2017
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Jślķ 2016
- Aprķl 2016
- Mars 2016
- Febrśar 2016
- Janśar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- Įgśst 2015
- Jśnķ 2015
- Maķ 2015
- Aprķl 2015
- Mars 2015
- Febrśar 2015
- Janśar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Įgśst 2014
- Jślķ 2014
- Jśnķ 2014
- Maķ 2014
- Aprķl 2014
- Mars 2014
- Febrśar 2014
- Janśar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Įgśst 2013
- Jślķ 2013
- Jśnķ 2013
- Maķ 2013
- Aprķl 2013
- Mars 2013
- Febrśar 2013
- Janśar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- September 2012
- Įgśst 2012
- Jślķ 2012
- Jśnķ 2012
- Maķ 2012
- Aprķl 2012
- Mars 2012
- Febrśar 2012
- Janśar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Įgśst 2011
- Jślķ 2011
- Jśnķ 2011
- Aprķl 2011
- Mars 2011
- Febrśar 2011
- Janśar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Įgśst 2010
- Jślķ 2010
- Jśnķ 2010
- Maķ 2010
- Aprķl 2010
- Mars 2010
- Febrśar 2010
- Janśar 2010
- Desember 2009
- Nóvember 2009
- Október 2009
- September 2009
- Įgśst 2009
- Jślķ 2009
- Jśnķ 2009
- Maķ 2009
- Aprķl 2009
- Mars 2009
- Febrśar 2009
- Janśar 2009
- Desember 2008
- Nóvember 2008
- Október 2008
- September 2008
- Įgśst 2008
- Jślķ 2008
- Jśnķ 2008
- Maķ 2008
- Aprķl 2008
- Mars 2008
- Febrśar 2008
- Janśar 2008
- Desember 2007
- Nóvember 2007
- Október 2007
- September 2007
- Įgśst 2007
- Jślķ 2007
- Jśnķ 2007
- Aprķl 2007
- Mars 2007
- Febrśar 2007
- Janśar 2007
- Desember 2006
- Nóvember 2006
- Október 2006
- September 2006
Fęrsluflokkar
- Bloggar
- Bækur
- Dægurmál
- Evrópumál
- Ferðalög
- Fjármál
- Fjölmiðlar
- Heilbrigðismál
- Heimspeki
- Íþróttir
- Kjaramál
- Kvikmyndir
- Lífstíll
- Ljóð
- Löggæsla
- Mannréttindi
- Matur og drykkur
- Menning og listir
- Menntun og skóli
- Samgöngur
- Sjónvarp
- Spaugilegt
- Spil og leikir
- Stjórnmál og samfélag
- Sveitarstjórnarkosningar
- Tónlist
- Trúmál
- Trúmál og siðferði
- Tölvur og tækni
- Umhverfismál
- Utanríkismál/alþjóðamál
- Vefurinn
- Viðskipti og fjármál
- Vinir og fjölskylda
- Vísindi og fræði
Athugasemdir
Stórmerkilegt? Nei, en merkilegt žó og vissulega skjótari įrangur en margir hefšu vęnzt.
Žaš hefši vakiš mér undrun ef žetta hefši ekki tekist. En skilningur ķbśa borgarsamfélagsins į hringrįs lķfsins fer af skiljanlegum įstęšum žverrandi.
Įrni Gunnarsson, 10.3.2013 kl. 09:30
Įrni. Hvers vegna hafa menn ekki gert žetta fyrr? Lķklega ekki įttaš sig į samhengi hlutanna.
Ég męli meš langa myndbandinu meš FEASTA fyrirlestrinum. Allan Savory kemur žaš vķša viš.
Įgśst H Bjarnason, 10.3.2013 kl. 09:37
Žetta er trślega merkilegt ķ augum margra, en žó ekki bęnda. Žeir vita aš land sem er undir beit er mun gróšursęlla og žegar žaš er frišaš eykst gróšur į svęšinu, en einungis um stund, sķšan fer hann hnignadi aftur.
Ķ raun eru žęr ašferšir sem Dr. Allan Savory er aš benda į, žęr sömu og ķslenskir bęndur hafa beitt um langa hrķš. Ķ staš žess aš safna miklum fjölda af skeppnum į örfoka land ķ skamman tķma, eins og Dr. Allan gerir, taka žeir skķtinn frį skeppnunum og dreyfa honum į landiš. Žannig binda žeir jaršveginn og koma įburši į hann. Ķ raun nįkvęmlega sama og Dr. Allan gerir, bara meš annari ašferš.
Gunnar Heišarsson, 10.3.2013 kl. 10:09
Ašferšin į frekar viš um lönd žar sem śrkoma er lķtil eša stopul: Rignir mikiš ķ skamma stund, en sķšan žurrt ķ langan tķma. Ašferšin į lķklega sķšur viš um lönd eins og Ķsland žar sem śrkoma er oftast mikil og jöfn, en stundum koma vissulega slęm žurrkasumur hér.
Žetta er ekki spurning um aš beita landiš til aš minnka grasiš.
Meš žvķ aš lįta stóšiš eša hjöršina traška nišur gróšurinn į réttum tķma og ķ skamma stund vinnst m.a.:
- Grasiš leggst nišur į opna jöršina og rakinn ķ jaršveginum gufar sķšur upp.
- Ķ staš žess aš sinan oxyderist (grį lķflaus sina) brotnar grasiš nišur ķ rakri jöršinni meš hjįlp örvera og myndar įburš.
Žetta snżst žvķ um aš koma rakanum og kolefninu nišur ķ jöršina meš žvķ aš loka yfirboršinu meš nišurtröškušum gróšri sem sķšan brotnar nišur ķ jöršina.
Žetta er óskaplega einföld ašferš sem nįttśran notaši žegar grķšarstórar hjaršir dżra reikušu um gresjurnar įšur fyrr ķ Afrķku. Žar feršušust dżrin um ķ stórum hjöršum sem tröškušu nišur landiš og héldu žannig rakanum nišri ķ jöršinni. Dżrin héldu lķtiš til į sama staš sem kom ķ veg fyrir ofbeit. Įstęšan fyrir žessum stóru hjöršum ķ Afrķku er aš žęr skapa öryggi fyrir einstök dżr žar sem rįndżr eins og ljón ógna einstaklingum į bersvęši.
Aušvitaš skilar hjöršin įburši meš taši og skķt mešan hśn er aš fara yfir landiš, en žaš varir ašeins ķ skamma stund.
Sem sagt, žaš er ekki nóg aš beita landiš meš fįum dżrum, heldur er hér veriš aš hleypa heilli hjörš til aš traška į landskika, stuttan tķma ķ senn, sķšan er hjöršinni hleypt į nęsta skika, o.s.frv. Žannig er meš skipulagi lķkt eftir dżrahjöršunum sem reikušu um slétturnar įšur fyrr, ž.e. įšur en mašurinn kom til sögunnar og truflaši gang nįttśrunnar.
Ódżr og einföld ašferš ef rétt er aš stašiš.
Žetta kemur allt fram ķ TED fyrirlestrinum.
Įgśst H Bjarnason, 10.3.2013 kl. 10:58
""Sem sagt, žaš er ekki nóg aš beita landiš meš fįum dżrum,""
Žetta er bara órökstutt bull.
Mķn reynsla hér į ķslandi er sś aš beit viršist undantekningalaust til bóta fyrir gróšuržekju.
Žar sem beit hefur veriš hętt veršur aš halda gróšri viš meš sįningu eša įburši til lengri tķma annars versnar įstandiš.
Viš sem höfum umgengist sandgręšslugiršingar į sušurlandi sjįum žetta skżrt og vitum lķka įstęšna en hśn er nokkurn vegin sś sem nefnd er af Allan Svavory, auk žess sem aš fręin stoppa ķ holum eftir fętur grasbķtanna og žar stoppar lķka vatn lengur,sem aftur heldur rakanum og fręinu į sama staš.
Žaš žarf ekkert gįfnaljós til aš sjį žetta bara nóg aš hafa veriš ķ sveit.
Fįvitarnir hjį landgręšslu rķkisins eru į nįkvęmlega sama staš og Allan Savory var, vašandi villu, hafandi aldrei veriš ķ sveit.
Gušmundur Jónsson, 10.3.2013 kl. 14:55
Gušmundur.
Allan Savory er aš fjalla um žurrar eyšimerkur, eins og žęr eru til dęmis ķ Afrķku. Žar eru ašstęšur allt ašrar en hér į landi. Hann žekkir vel til Afrķku žar sem hann er fęddur og hefur žar m.a. veriš bóndi ķ sveit.
Žaš er aušvitaš gott og hollt aš hafa veriš ķ sveit. Sem ungur mašur vann ég sem vinnumašur ķ sveit og einnig ķ skógrękt viš grisjun, trjįplöntun og giršingar. Ég uni mér hvergi betur en ķ sveitinni į eigin landi og heimsęki reglulega landgręšslugiršingar eins og į Haukadalsheiši. Žekki nokkuš vel til žar sķšan 1960 og rżni žar oft ķ jaršveginn innan og utan giršingar.
Įgśst H Bjarnason, 10.3.2013 kl. 15:21
"žurrar eyšimerkur" ?
Žś viršist ekki hafa tekiš nógu vel eftir Įgust, žetta eru ekki žurrar eyšimerkur sem hann er aš tala um heldur lönd žar sem śrkoma er žó nokkur. Vandinn er aš vatniš tollir ekki ķ jaršveginum heldur gufar upp śr honum eša sķgur nišur. Žaš er nįkvęmlag sami vandi og viš er aš étja ķ innsveitum og hįlendi Ķslands.
Gušmundur Jónsson, 10.3.2013 kl. 17:36
Sammįla Gušmundur. Nįkvęmlega žaš sem ég skrifaši ķ athugasemd #4 hér aš ofan. Sammįla žvķ aš oršalagiš ķ #6 "žurrar eyšimerkur" er ónįkvęmt hjį mér.
Hann lżsir žessu vel ķ myndbandinu. Mikil śrkoma į rigningatķmabilinu og jafnvel flóš, en skömmu sķšar er jaršvegurinn oršinn žurr.
Įgśst H Bjarnason, 10.3.2013 kl. 18:05
Žetta hljómar og sżnist allt vel rökrétt. Žetta meš nišurtrošiš grasiš, hvernig žaš lokar fyrir uppgufun og nišurbrot žess framleišir įburš minnir mig į hina gömlu góšu ašferš sem tengdafašir minn heitinn kenndi mér og kom mér upp į. Hann var bóndi og afar gjörhugull um allt sem laut aš jaršargróšri. Afar einfalt: Dreifa moši į jöršina. Og jöršin sem viš dreifšum mošinu į var ber sandur og klappir ķ bland. Nįnast algjörlega gróšurlaust land (stöku blóšbergsžśfa ķ sandinum). Nś, 15-20 įrum seinna er žar gróskumikill gróšur, gras, blóm, runnar og tré.
Žarna var lokaš fyrir bśfénaš fyrir um 30 įrum og eftir žaš vex gróšurinn jafnt og žétt, ekkert lįt žar į.
Einu nę ég žó ekki ķ žessu: Skil vel žetta meš aš bśfénašurinn troši nišur grasiš, en į gróšurlausum eyšimörkum?
Žórhallur Birgir Jósepsson, 10.3.2013 kl. 20:06
Žórhallur. Žįttastjórnandinn Ķ TED spyr einmitt aš žessu ķ lok fyrirlestursins hvernig gangi žar sem enginn gróšur er. Allan Savory fullyršir aš žaš hafi gengiš. Eg sé ašeins tvo möguleika, annaš hvort er gróšur nęrri žannig aš frę (etv. af haršgeršum tegundum) geti borist žašan meš vindum og nįš aš spķra ķ trošnum en grasžekjulausum jaršveginum, eša žį aš dżrin sem rekin voru yfir svęšiš ķ stórum hjöršum hafi boriš meš sér frę ķ tašinu sem žau losušu sig viš. Eitthvaš hefur žurft til aš koma ferlinu af staš.
Flest svęšin sem sjįst į myndunum eru meš einhverjum gróšri, en landiš opiš žar į milli. Eša aš žaš sést ķ gróšur ķ fjarska. Kannski er hęgt aš mjaka sér śt frį svęšum žar sem gróšur er, smįm saman lengra og lengra inn į gróšurlaus svęši? Žaš vęri įhugavert aš vita meira um žetta.
Žaš er įnęgjulegt aš fylgjast meš žvķ žegar gjörsamlega gróšurlaus svęši breytast ķ aldingarš eins og sjį mį hér į Haukadalsheiši. Žar hefur reyndar lśpķnan reynst vel ķ barįttunni, en bęndur hafa lķka veriš duglegur aš fara meš gamlar heyrśllur į heišina.
Įgśst H Bjarnason, 10.3.2013 kl. 20:46
Alltaf gaman aš skoša sķšuna žķna Įgśst. Žś įtt heišur skilinn fyrir žį nįlgun sem žś gefur į nįttśrulögmįlin.
Magnśs Siguršsson, 10.3.2013 kl. 20:47
Hér er mjög įhugavert myndband um enduheimt gróšurs į mjög ofbeittu landi sem annaš hvort hefur breyst ķ gróšurvana eyšimörk, eša er komiš vel į veg:
Green Gold - Documentary by John D. Liu
Hér er beitt öšrum ašferšum en fjallaš var um ķ pistlinum.
Įgśst H Bjarnason, 10.3.2013 kl. 22:32
Hér fjallar bandarķskur bóndi um reynslu sķna af ašferš Allan Savory:
Greg Judy
Mjög fręšandi.
Įgśst H Bjarnason, 10.3.2013 kl. 22:43
Enn meira įhugavert sem įstęša er til aš halda til haga:
Greening Eritrea, part 1
Greening Eritrea, part 2
Farmer Managed Natural Regeneration (FMNR)
FMNR in Niger, part 1
Įgśst H Bjarnason, 10.3.2013 kl. 22:56
Svo er žaš alltaf sama sagan žegar talaš er um beit aš žį viršast žeir sem ekki hafa veriš ķ sveit leggja žaš aš jöfnu viš ofbeit en žar er langur vegur į milli.
Gušmundur Jónsson, 10.3.2013 kl. 23:02
Gušmundur skrifar: "Mķn reynsla hér į ķslandi er sś aš beit viršist undantekningalaust til bóta fyrir gróšuržekju."
Kunningjafólk mitt į jaršskika fyrir noršan. Žar var įšur beit, en nś er bśiš aš taka fyrir hana og gyrša, reyndar fyrir allmörgum įrum sķšan. Žetta fólk er nśna ķ hįlfgeršum vandręšum vegna žess hversu hįvaxinn sjįlfsprottin skógur er aš aš verša į landinu, įn žess aš neitt hafi veriš boriš į eša sįš.
Skógurinn er farinn aš byrgja śtsżniš og žaš er mikil vinna aš grisja. Sennilega telur Gušmundur "gróšuržekju" sem samanstendur af grjóti, sandi, nokkrum grasstrįum og rolluskķt į stangli mun betri en skóg, sem jś truflar śtsżniš yfir rollurnar og rofaböršin sem ķslendingar elska margir hverjur svo heitt.
Höršur Žóršarson, 11.3.2013 kl. 06:11
Žegar moš er boriš į mel eins og Žórhallur talar um, einangrar žaš og ver landiš fyrir frostlyftingum. Ég hugsa aš žaš telji meir heldur en aš žaš haldi rakanum ķ jaršveginum žó svo žaš geri žaš lķka.
Höršur lķsir hér vel hvaš gerist žegar beit er hętt į landi. Į ofbeittu landi lifa haršgeršustu og ólystugustu beitarplönturnar af. En į óbeittu landi fara fljótsprotnustu og hįvöxnustu tegundirnar aš skiggja į og rišja öšrum tegundum śr vegi, vķšir, njóli og sina fara yfir melablóminn. Tegundafjölbreynni męlist yfirleitt alltaf mest į hóflega beittu landi.
Höršur žś ęttir aš rįšleggja kunningjafóki žķnu aš fį sér tvö žrjś hross og tķu kindur (fer reyndar eftir stęrš landisns)
Nonni pottormur (IP-tala skrįš) 11.3.2013 kl. 22:08
Žaš er įgętlega žekkt aš sé graslendi frišaš fyrir beit žį breytist žaš ķ skóg. Man ekki alveg hvernig žetta var oršaš ķ nįttśrfręšibókinni minn enda meira en 35 įr sķšan ég las žetta, en žetta er einhvernvegin žannig, aš ef grasbķtarnir éta ekki hęstu plönturnar hękka žęr meš tķmanum og flóran breytis i hįvaxsnari tegundir eins og tré, ķ keppninni um geisla sólarinnar. Nonni Potormur er lķka meš žetta mjög vel śtskżrt.
žetta er raunar mjög lķtill vandi žaš eina sem žarf aš gera er aš girša af sęmilega gróinn blett og muna aš loka hlišinu ķ tuttugu įr eša svo. Og žį veršurt til vķsir af skógi.
Žaš sem er erfitt ķ žessu er aš breyta örfoka landi žar sem ekki er gróšursamfella, ķ land žakiš gróšri.
žaš sem viš sjįum ķ sandgręšslugiršingunum į sušurlandi er aš žegar lķtiš gróiš land er frišaš fyrir beit og sįš og boriš į jafnvel meš skķt, eykst gróšur i nokkur įr eša žangaš til aš įburši er hętt. Eftir žaš minkar žekjan aš žvķ er viršist undantekningalaust aftur žangaš til hśn fer nišur fyrir žaš sem er utan giršingarinnar. Žaš passar vel viš kenningar Allans Savor. Ég tel aš ef žessar giršingar vęru rétt beittar nokkrum įrum eftir sįningu og įburši mundi įrangurinn vera miklu betri, en óvitarnir sem hata bęndur mega ekki heyra į žaš minnst. Nś er stašan eiginlega žannig aš einu svęšin sem nįš hafa “bata”eru svęši sem fyrir voru įgętlega gróin žaš er aš segja žar sem grasi er breytt ķ tré og žaš svo kallaš bati sem žaš kannski er ef mašur hefur ekki smekk fyrir lįgróšri. Allt er žetta ein stór heimska manna sem viršast lęra žaš helst ķ skóla aš sjį alla hluti ķ gegn um rör.
Gušmundur Jónsson, 12.3.2013 kl. 08:40
Ķ žęttinum Okkar į milli į RUV mįnudaginn 11. mars var fróšlegt vital viš Sigurš Arnarson kennara į Akureyri sem er mikill įhugamašur um landgręšslu. Hann hefur gert tilraunir meš żmsar geršir jurta sem framleiša köfnunarefnisįburš og bęta žannig jaršveginn. Lśpķnan er ein žessara plantna, en žęr eru fleiri sem eru gęddar žessum eiginleika og mętti žvķ nota viš uppgręšslu hér į landi.
Hlusta hér:
http://ruv.is/sarpurinn/okkar-a-milli/11032013-1
Įgśst H Bjarnason, 13.3.2013 kl. 09:03
Sęll Įgśst
Mér kemur žetta ekki alveg į óvart. Ķ Holllandi eru, eins og allir vita, geysimiklir sjóvarnargaršar enda landiš undir sjįvarmįli aš hluta. Garšarnir voru gręddir upp meš sįningu og įburši en gróšuržekjan var viškvęm og žunn og gętti fljótlega uppblįsturs žo aš ekki vanti śrkomu į žessum slóšum. Ef ég man rétt žį voru żmsar ašferšir reyndar til žess aš stöšva uppblįsturinn en sś ašferš, sem best reyndist, var aš beita hęfilegum fjölda saušfjįr į garšana.Mér viršist žetta vera svipaš žvķ, sem Savory er aš gera. Ég las blašagrein um žessa ašferš Hollendinga fyrir lķklega hįtt ķ fjörutķu įrum eša svo. Vegna umręšna ķ athugasemdum viš pistilinn um beit į landi vitna ég ķ ummęli bęnda į mķnum ęskuslóšum ķ Flóanum, sem höfšu stundum orš į žvķ aš hrossabeit vęri hagabót. Žį var įtt viš aš landiš vęri beitt hóflega en ekki nagaš nišur ķ svörš af of mörgum gripum.
Kvešja. Žorvaldur Įgśstsson.
Žorvaldur Įgśstsson (IP-tala skrįš) 13.3.2013 kl. 21:56
Sęll Žorvaldur.
Hęfileg beit er örugglega hagabót ef henni er rétt stjórnaš. Ef engin beit er, og ef landiš er sęmilega frjósamt, žį er hętt viš aš grasvöxtur verši of mikill og allt of mikil sina myndist.
Savory er aš kjįst viš allt ašrar ašstęšur en viš žekkjum hér. Žar er śrkoma mjög lķtil mest allt įriš en langvarandi žurrkatķmabil žess į milli. Į rigningartķmabilum getur aftur į móti ringt grķšarlega. Vandamįliš er aš jaršvegurinn heldur illa vatninu og er mjög fljótur aš žorna. Gróšurinn rżkur upp, en visnar sķšan.
Ef ég skil myndbandiš rétt, žį byggir ašferš Savory į žvķ aš nota dżrin fyrst og fremst til aš bęla nišur gróšurinn sem óx mešan jöršin var rök, ķ žvķ skyni aš mynda žekju sem tefur fyrir žornun jaršvegsins. Auk žess aš jaršvegurinn helst lengur rakur, žį nżtist betur įburšurinn sem er ķ gróšrinum žegar honum er trošiš nišur ķ yfirboršiš, žannig aš smįdżr og örverur hafi greišari ašgang aš gróšrinum. Hann rotnar žį nišur ķ rakt yfirboršiš ķ staš žess aš mynda sinu sem lķtiš gagn gerir. Žessi stóra hjörš er aftur į móti žaš ķ skamma stund į hverjum staš aš eiginleg beit er tiltölulega lķtil.
Ašstęšur eru öšru vķsi hér į landi.
Viš žekkjum žaš žó aš eftir aš grasfręi er sįš hjįlpar mikiš aš žjappa nišur yfirboršiš meš valtara. Yfirboršiš žornar žį sķšur.
Į Ķslandi žar sem jaršvegur er ekki of žurr nęgir oft aš friša landiš fyrir beit. Ef fręlindir eru nįlęgt žį lķšur oft ekki į löngu žar til gróšur fer aš spretta aš sjįlfsdįšum. Jaršvegur er žó oft mjög rżr og ófrjór žannig aš gróšur veršur lķtill og tętingslegur og nęr sér illa į strik. Jaršvegsrof heldur įfram. Žį er grķšarmikil hjįlp ķ plöntum sem eru ķ sambżli viš rótargerla sem mynda köfnunarefnisįburš, svo sem belgjurtir (t.d. lśpķna) og elri.
Žaš er žó alveg vonlaust aš ętla sér aš gręša upp gróšurlaust eša gróšurlķtiš land sem ekki er girt og žvķ opiš fyrir saušfé eša hrossum. Nżgręšingur nęr sér aldrei į strik viš žannig ašstęšur žvķ blessušum skepnunum žykir hann hreint sęlgęti. Er žį nįnast sama hvort um er aš ręša trjplöntur, lśpķnu eša annan gróšur. Žetta žekki ég af eigin reynslu :-)
Į nęstefstu myndinni ķ žessum pistli "Aldingaršur į hįlendinu meš hjįlp lifandi įburšarverksmišju..." http://agbjarn.blog.is/blog/agbjarn/entry/1074978/ sést greinilega hve naušsynlegt žaš er aš girša af land sem veriš er aš gręša upp. Žaš sést betur ef myndin er stękkuš meš žvķ aš tvķ- eša žrķsmella į hana. Utan landgręšslugiršingar mį sjį agnarlitlar lśpķnuplöntur sem hafa nįš aš spķra, en nį aldrei aš vaxa. Frę hefur borist fįeina metra śt fyrir giršinguna. Žannig er įstandiš įr eftir įr. Sįrafįar suškindur sem žarna eru sjį til žess. Žęr eru reyndar svo fįar į žessu gróšurlitla svęši aš ég hef sjaldan komiš auga į žęr.
Žarna skammt frį eigum viš fjölskyldan sęmilega stórt land og žar höfum viš veriš aš dunda okkur viš uppgręšslu og trjįrękt. Landiš er aš miklu leyti lyngmói sem er mjög ófrjór og hentar illa fyrir trjįrękt, en samt er farinn aš sjįst įrangur. Tré farin aš vaxa upp og gróšurlausir bletti og rofabörš aš gróa upp.
Svona lyngmói er mjög fallegur, en hann er nįnast sķšasta stig hrörnunar lands sem hefur veriš ofbeitt, en žarna voru į įrum įšur sušfé og stęrri gripir. Ekki bętir śr skįk fķngeršur Hekluvikur og jaršvegur sem fokiš hefur af Haukadalsheiši. Smįm saman mun žó lyngmóinn vęntanlega breytast ķ frjósamari grasmóa eftir aš beit er ekki lengur til stašar, en žaš tekur langan tķma. Žį veršur kannski sinan vandamįl :-)
Į landinu eru einnig vot svęši og mįtulega rök. Žaš er gaman aš kjįst viš trjįplöntun žarna og smįm saman lęrir mašur hvaša tegundir henta og hverjar ekki. Įnęgjulegt er aš fylgjast meš landinu breyta um įsżnd. Fulglalķf er greinilega meira og fjölbreyttara en fyrir fįeinum įrum, og nęšingurinn į eftir aš minnka eftir žvķ sem gróšurinn stękkar.
Meš góšri kvešju
Įgśst H Bjarnason, 14.3.2013 kl. 10:16
Sęll aftur Įgśst.
Ég tek undir hvert orš ķ svari žķnu viš athugasemdinni minni.Mjög gróšurlķtiš eša örfoka land veršur ekki grętt upp nema meš algerri frišun og helst notkun öflugra uppgręšslujurta, sem hvorttveggja ķ senn, binda jaršveginn og mynda žétta gróšuržekju.Žar er lśpķnan meš betri kostum eins og žś hefur margoft bent į. Ég satt aš segja hefi aldrei skiliš andstöšu manna gagnvart lśpķnunni. Er ekki gróiš land betra en örfoka?
Meš kv. Žorvaldur Įgśstsson.
Žorvaldur Įgśstsson (IP-tala skrįš) 14.3.2013 kl. 21:43
Sęll Įgśst og takk fyrir skemmtileg skrif.
Ég skildi fyrirlesturinn žannig aš ķ stašinn fyrir aš lįta nįttśruöflin um oxun gróšursins žį ętti aš lįta hjöršina um žaš, ž.e. grasbķtana. Einnig segir hann ķ Ķrlandsfyrirlestrinum aš ašferšin eigi alveg eins viš žar eins og t.d. ķ Afrķku. Žaš eigi sem sagt aš beita allt land eins og hann lżsir ķ fyrirlestrum sķnum. Hann segir aš tķmi sé lykilatriši. Stżrš intensķv beit ķ stuttan tķma.
Mbk.
Davķš Gušmundsson (IP-tala skrįš) 16.3.2013 kl. 10:07
Joel Salatin er bandarķskur bóndi sem hefur beitt svipušum ašferšum og Dr. Savory lżsir meš frįbęrum įrangri. Hann segir lķka um nautgripina "keep them moving every day". http://www.youtube.com/watch?v=PT8y6T9wxuo
Davķš Gušmundsson (IP-tala skrįš) 16.3.2013 kl. 10:11
Sęll Davķš og takk fyrir póstinn.
Žetta er vissulega mjög įhugavert allt saman og greinilegt aš beita mį żmsum ašferšum viš uppgręšslu lands. Ég safnaši saman nokkrum krękjum aš myndböndum ķ athugasemdum 12, 13 og 14 hér aš ofan, og vęntanlega hefur žś tekiš efti žvķ. "Keep them moving every day" viršist oft vera lykillinn aš góšum įrangri :-)
Įgśst H Bjarnason, 17.3.2013 kl. 08:00
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.