Vistvæn fjarstýranleg sýndar-síldargirðing í mynni Kolgrafarfjarðar í stað varanlegrar lokunar...

 

 

Hvað í ósköpunum er  sýndar-síldargirðing?     Engin furða að spurt sé, en svarið er hér fyrir neðan. ...

 

Sérfræðingar Verkís hafa lýst áhuga á að kanna möguleika á að hindra síldargöngu undir brúna við Kolgrafafjörð með eins konar sýndar-síldargirðingu, eða virtual herring fence eins og enska nafnið á hugmyndinni er.

 

Yrði slík sýndarsíldargirðing gerð með til dæmis rafstraumi, ljósgeislum, loftbólum eða hljóðbylgjum og staðsett framan við brúna yfir Kolgrafarfjörð.  Hægt yrði að fjarstýra búnaðinum og kveikja á honum handvirkt eða sjálfvirkt. Með sýndargirðingu er ekki átt við efnislega girðingu úr vírneti eða slíku sem myndi draga úr eðlilegum göngum annarra sjávardýra og vatnaskiptum.

 

Þessi sýndar-síldargirðing, eins og við köllum fyrirbærið, en nánast ósýnileg girðing sem sendir út ákveðið munstur rafmagns-púlsa, en notar einnig, ef með þarf, til frekari áherslu straum loftbólna, ljósmerkja og hljóðmerkja. Miklu ódýrari og vistvænni lausn en að loka firðinum varanlega með stálþili eða jarðvegi.

Það voru nokkrir áhugasamir  reynsluboltar á ýmsum sviðum hjá Verkís sem komu saman skömmu eftir innrás síldarinnar í Kolgrafarfjörð síðastliðinn vetur og gerðu drög að frumhönnun svona kerfis. Hjá fyrirtækinu hefur verið unnið að rannsóknar- og þróunarverkefnum af svipuðum toga, svo sem fiskiteljara fyrir árfarvegi, laxagirðingum sem nota rafpúlsa, öldumælum í höfnum, sjávarfallavirkjunum og fleiru, auk hefðbundinnar verkfræði.

Hjá Verkís starfa um 350 sérfræðingar á ýmsum sviðum, þar með talið verkfræði, dýravistfræði, fiskifræði, ljóstækni og hljóðtækni.  Verkís hélt í fyrra upp á 80 ára afmæli sitt, og er því lang elsta íslenska verkfræðistofan. 

 

Verkís sótti meðal annars um rannsóknarstyrk frá Vegagerðinni í febrúar síðastliðinn, en var því miður hafnað.  Hugsanlega var hugmyndinni ekki nægilega vel lýst í umsókninni, en notast var við til þess gert eyðublað sem leyfir aðeins fáeinar línur fyrir lýsingu á verkefni.

 

Ef til vill hefur mönnum þótt hugmyndir reynsluboltanna áhugasömu hjá Verkís of framandi, en við teljum enn að þessi lausn geti, ef vel tekst til, orðið mun vistvænni og miklu ódýrari en varanlegt stálþil eða jarðvegsstífla, eins og m.a. hefur verið rætt um undanfarið. Upphæðin sem sótt var um nam þó ekki hærri upphæð en helmingi af því sem hreinsun dauðrar síldar kostaði í einn dag. Til stóð að vinna að frekari könnun og hönnun á vormánuðum, gera tilraunir síðastliðið sumar og vera tilbúnir með lausn fyrir veturinn sem nú er að ganga í garð.

 

 

 

www.verkis.is

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Athugasemdir

[Jóhannes Laxdal Baldvinsson, 29.10.2013 kl. 19:26]

En er ekki fjörðurinn það mengaður að nauðsynlegt sé að loka honum varanlega þar til grúturinn hefur eyðst á náttúrulegan hátt?  Og svo er það spurning hvort ekki eigi að setja á hvalavakt í öllum Breiðafirði og skjóta þá strax og þeirra verður vart.  Síldin gengur ekki inn á grunnsævi að ástæðulausu.  BBC hefur rannsakað veiðar hvala og þær sýndu að hvalirnir kunna að veiða sér til matar.  Þeir eru ekki að leika sér í síldartorfunum.

[Rafn Haraldur Sigurðsson (IP-tala skráð) 29.10.2013 kl. 20:18]

Það eru núna veiðiskip um allan Breiðafjörð að eltast við síldina, er ekki alveg eins hægt að nota tæknina til að beina síldinni í  risa nót sem væri staðsett þarna  og dæla henni jafnóðum upp og vinna hana á staðnum? Þá þyrfti ekki allan þennan flota þarna sem er að lenda í því að taka niðri á grynningum og svo fyrir utan allan olíukostnaðinn sem hlýst af þessum eltingaleik.

[Bjarni Jónsson, 29.10.2013 kl. 21:07]

Sæll, Ágúst;

Hugmyndin um sýndargirðingu til að hemja fisk innan marka er engan veginn ný.  Ég minnist þess fyrir 40 árum í tímum hjá prófessor Jens Balchen í sjálfvirkni (Automatikk) á NTH (Norges Tekniske Högskole) í Þrándheimi, að hann sagði okkur stúdentunum frá því, að hann væri að þróa aðferð til að loka af norskum firði, þar sem fiskeldi var stundað, með rafmagnsgirðingu.  Ég þykist vita, að Norðmenn hafi þróað þessa hugmynd alla leið til verkframkvæmdar og rekstrar.

Með góðri kveðju /

[Ágúst H Bjarnason, 29.10.2013 kl. 21:46]

Sæll Bjarni

Rétt er það að þetta hefur verið gert erlendis, oftar en einu sinni og oftar en tvisvar. Þetta er því alls ekki ný tækni.  Við settum eitt sinn upp rafmagnsgirðingu í árfarvegi til að hafa stjórn á fiski, og eini munurinn á því og Kolgrafarfirði er að þar var um að ræða ferskt vatn en ekki salt, og mun styttri  vegalengdir.

Einn þáttur í okkar áætlun var að kanna hvað hefði verið gert erlendis og hver reynslan væri.  Við teljum að þetta sé bæði mun ódýrari leið og vistvænni en að loka firðinum varanlega, og reiknuðum með að þessi girðing væri að jafnaði höfð opin, en hægt að loka henni fyrirvaralaust með fjarstýringu ef á þyrfti að halda. Þetta væri því lítið inngrip í náttúruna. 

Með kveðju og takk fyrir innlitið

[Bjarni Jónsson, 29.10.2013 kl. 22:08]

Það er áreiðanlega hægt að leita í smiðju Norðmanna í þessum efnum, hjá NTNU, Institutt for Kybernetikk, og SINTEF í Þrándheimi.  Þetta verkefni mætti nota sem stökkpall til hagsbóta fyrir íslenzkt fiskeldi, sem ég held, að muni vaxa gríðarlega fiskur um hrygg á þessum áratugi.

Rafmagnsgirðing til að varna fiski inngöngu í Kolgrafarfjörð liggur alveg beint við og kostar aðeins brot af því, sem framkvæmd ýmissa annarra hugmynda mundi kosta.  Neikvæð áhrif eru vart merkjanleg.

Með góðri kveðju /  

[Ágúst H Bjarnason, 30.10.2013 kl. 07:42]

Sæll aftur Bjarni

Bestu þakkir fyrir áhugann og upplýsingarnar.

Við höfum haldið nokkra hugarflugs eða brain-storm fundi um málið þar sem hefur verið varpað fram hugmyndum og rifjað upp hvað við höfum gert í svipuðum dúr. Við njótum þess að meðal starfsmanna eru m.a. doktor í dýravistfræði og fiskifræðingur, einnig sérfræðingar í ljóstækni og hljóðtækni eins og minnst var á í pistlinum, auk mikils fjölda á öllum sviðum verkfræðinnar. Við höfum því reynt að einblína ekki á lausnina með rafmagnsgirðingu, þó vissulega sé það reynd tækni.   Það er áríðandi að skoða málið vel og því fengur í ábendingum eins og þínum hér að ofan.

[Valdimar Samúelsson, 30.10.2013 kl. 15:11]

Góð hugmynd og verðug.