Árið 2014 reyndist hlýtt á heimsvísu en ekki það hlýjasta...

 

 

Á heimsvísu var árið 2014 vel hlýtt, en ekki hlýjasta árið hingað til. Samkvæmt nýbirtum mæligögnum frá gervihnöttum var það í þriðja eða sjötta sæti. Enn vantar þó niðurstöður frá hefðbundnum veðurstöðvum á jörðu niðri.

Mælingar á hita lofthjúps jarðar með hjálp gervihnatta hófust árið 1979. Þessar mælingar hafa það framyfir mælingar frá hefðbundnum veðurstöðvum að mælt er yfir nánast allan hnöttinn, lönd, höf, eyðimerkur, fjöll og firnindi. Aðeins pólsvæðin eru undanskilin vegna þess hvernig brautir gervihnattana liggja. Þessi mæliaðferð lætur ekki truflast af hita í þéttbýli sem truflar hefðbundnar mæliaðferðir. Í aðalatriðum ber mælingum frá gervihnöttum vel saman við hefðbundnar mælingar eins og sjá má á ferlinum "allir helstu hitaferlar á einum stað" hér fyrir neðan.

Tvær stofnanir vinna úr þessum mæligögnum, Remote Sensing Systems (RSS) og University of Alabama in Huntsville (UAH). Smávægilegur munur er á niðurstöðum þessara aðila og er því hvort tveggja birt hér fyrir neðan.

Hitaferill unninn samkvæmt mæligögnum frá RSS, og fenginn er af vefsíðu Ole Humlum prófessors við háskólann í Osló. Hann nær frá árinu 1979 til loka desember 2014. Ferillinn sýnir frávik (anomaly) fá meðalgildi ákveðins tímabils. Þykka línan er um 3ja ára meðaltal, en granna línan mánaðagildi.

 

 

Súlurnar sýna frávik í meðalhita hvers árs fyrir sig frá árinu 1998 sem var metár. Samkvæmt myndinni er árið 2014 í 6. sæti.  Það verður að hafa það vel í huga að munur milli ára getur verið örlítill og alls ekki tölfræðilega marktækur. Þannig eru árin 2002, 2003 og 2005 í raun jafnhlý. Myndin er fengin að láni af vefsíðu Paul Homewood.

 

 

Þessi hitaferill er unninn samkvæmt gögnum frá UAH og er fenginn af vefsíðu Dr. Roy Spencer sem sér um úrvinnslu þessara mæligagna. Þykka línan er 13 mánaða meðaltal, en granna línan mánaðagildi.

 

 

Samkvæmt þessu súluriti sem unnið er úr gögnum UAH er árið 2014 í 3. sæti.   Myndin er fengin að láni af vefsíðu Paul Homewood.  Eins og við sjáum þá eru árin 2005 og 2014 nánast jafnhlý (munar um 1/100 úrgráðu) og munurinn milli áranna 2014 og 2013 ekki fjarri 2/100 úr gráðu eða 0,02°.  Í raun ekki tölfræðilega marktækur munur.

 

Á báðum hitaferlunum, þ.e. frá RSS og UAH, má sjá kyrrstöðuna í hitastigi frá aldamótum. Á tímabilinu hefur hvorki hlýnað né kólnað marktækt. Aðeins smávægilegar hitasveiflur upp og niður. Hvað framtíðin ber í skauti sér veit enginn. Mun hitinn fara að hækka aftur innan skamms, mun hann haldast svipaður í kyrrstöðu áfram, eða er toppinum náð og fer að kólna aftur?   Enginn veit svarið.  Við skulum bara anda rólega og sjá til.

Bráðlega má vænta mæligagna frá stofnunum sem vinna úr mælingum fjölda hefðbundinna veðurstöðva á jörðu niðri. Ef að líkum lætur munu niðurstöðurnar ekki verða mjög frábrugðnar eins og myndin hér fyrir neðan gefur til kynna, en þar má sjá alla helstu hitaferlana samankomna, en þeir ná þar aðeins til loka nóvembers 2014. 

 

Allir helstu hitaferlarnir á einum stað: UAH, RSS, GISS, NCDC og HadCRUT4. Myndin er fenginn af vefsíðu prófessors Ole Humlum. Þykka línan er um 3ja ára meðaltal, en granna línan mánaðagildi. Stækka má myndina og gera hana skýrari með því að smella á hana. Ferlarnir ná aðeins aftur til þess tíma er mælingar með gervihnöttum hófust. UAH og RSS eru hér gervihnattamælingar, en GISS, NCDC og HadCRUT4 hefðbundnar á jörðu niðri.

 

 

Til að setja þetta í samhengi þá er hér enn einn ferill sem nær frá árinu 1850 til 2011, eða yfir 160 ára tímabil. Reyndar vantar þar um þrjú ár í lokin, en það er meinlaust í hinu stóra smhengi.

Litlu ísöldinni svonefndu lýkur í lok 19. aldar eða byrjun 20 aldar. Hér er miðað við 1920. Gervihnattatímabilið hefst 1979. Hvort tveggja er merkt inn á myndina sem fengin er fenginn af vefsíðu prófessors Ole Humlum.

Það er kannski eftirtektarvert, að á myndinni er ámóta mikil og hröð hækkun hitastigs á tímabilunum ca 1915-1945 og ca 1980-2000, en nánast kyrrstaða þar á milli.

Hvernig verður árið 2015?   Auðvitað veit það enginn fyrr en árið er liðið. 

 

Vetur

Athugasemdir

[Emil Hannes Valgeirsson, 10.1.2015 kl. 12:10]

Við bíðum um sinn eftir endanlegum tölur frá beinum hitamælingum á jörðinni en þær munu væntanlega gefa til kynna að hitinn á jörðinni 2014 hafi ekki verið hærri frá upphafi mælinga. 

Gervihnettir hafa sína kosti en mæla hins vegar ekki yfirborðshita jarðar heldur hita í neðri hluta lofthjúps og þar getur verið munur á. Einnig virðast gervihnattamælingar vera næmari fyrir El Nino og La Nina áhrifum í Kyrrahafi, enda var hitinn á hinu öfgafulla El Nino ári 1998 mjög hár á gervihnattamælum. Árið 2014 var hinsvegar hlutlaust ár að þessu leyti en samt mjög hlýtt. Spurning hvað verður ef El Nino nær sér eitthvað á strik á þessu ári. 

Reyndar eru ýmsir farnir að hita upp fyrir 2015 og vangaveltur uppi hvort þetta ár verði enn hlýrra. Sjá t.d. spá Met Office: 

http://www.metoffice.gov.uk/news/releases/archive/2014/2015-global-temp-forecast

[Hermundur Sigurðsson (IP-tala skráð) 11.1.2015 kl. 09:35]

Nú hefur PDO verið í kólnunarfasa frá því um 2008-2009 og verður það næstu 30 árin. AMO toppaði sig um 2010 og hefst kólnunarfasinn í Atlantshafinu um 2020, líkt og gerðist um 1965. Þannig að þegar að bæði PDO og AMO eru í kólnunarfasa og minnsta sólvirkni síðan á litlu-Ísöldinni, hlýtur veðurfar að fara kólnandi.

[Brynjólfur Þorvarðsson, 11.1.2015 kl. 10:07]

Tek undir það sem Emil segir - Japanska veðurstofan er búin að birta bráðabirgðaniðurstöður sem benda til þess að 2014 sé hlýjasta ár sem mælst hefur á heimsvísu, samkvæmt hennar mælingum og aðferðum. 

Japanska veðurstofan setur 2014 í fyrsta sæti, 1998 í annað sæti og 2010 og 2013 saman í þriðja sæti. Einhvern veginn á ég erfitt með að sjá, út frá þessu, að hlýnun hafi stöðvast. Sjá t.d. línurit hja japönsku veðurstofunni, þar sem bráðabirgðaniðurstöður eru birtar:  

http://ds.data.jma.go.jp/tcc/tcc/products/gwp/temp/ann_wld.html

Bandaríska veðurstofan (NOAA) og NASA birta niðurstöður sínar 16. janúar og eftir þeim er beðið. Þangað til er best að fara varlega með að fullyrða um hvort 2014 hafi slegið met.