Hvað er eðlilegt veðurfar...?

 

 

Christmas Carol eða Jólaævintýri eftir Charles Dickens kom út um miðja 19. öld,
en þá var 0,8 gráðum kaldara en í dag.
Sagan gerist á síðustu áratugum Litlu ísaldar.

Er loftslag eðlilegt eins og það var fyrir 100 til 150 árum?  Það felst í kenningunni um skaðlegar loftslagsbreytingar, þ.e. hlýnun frá þessu tímabili.   Jörðin hefur hlýnað um 0,75 gráður.

Í þessu felst einnig að loftslag hafi verið eðlilegt á þeim tíma meðan losun manna á koltvísýringi var enn óveruleg.

 

Breska veðurstofan Met Office: Hnattrænar breytingar á hita frá 1850 til 2013. Síðustu áratugir 19. aldar tilheyra Litlu ísöldinni svokölluðu.
Takið eftir grönnu strigunum sem ganga upp og niður úr hverjum mælipunkti. Þau tákna óvissubil þess punkts. Lengst til hægri er óvissubilið +/-0,1, en lengst til vinstri +/-0,2.

 

Samkvæmt mælingum er talið að hitastig jarðar hafi hækkað um því sem næst 0,75°C síðan um 1850. Kannski er það 0,8° afrúnnað, en það skiptir litlu máli því óvissumörkin eru samkvæmt ferlinum +/- 0,2°. Hvers vegna 1850?  Jú það er vegna þess að sæmilega áreiðanlegar eldri mælingar á lofthita eru ekki til. Þá var Litlu ísöldinni ekki lokið. Verulegur hluti þessa tímabils, um það bil hálf öld, tilheyrir Litlu ísöldinni. Skekkir það ekki aðeins myndina?  "Frá upphafi iðnbyltingar (um 1750) hefur hlýnað á jörðinni" má lesa á Vísindavefnum. Sé þessi tími notaður sem viðmið, þá tilheyra hvorki meira ná minna en 150 ár Litlu ísöldinni! 

Menn hafa af því miklar áhyggjur að meðalhiti jarðar hafi hækkað um því sem næst 0,8 gráður á 150 árum? Hver vill fullyrða að um 1850, á síðustu áratugum Litlu ísaldar, hafi veðurfar verið “rétt” og öll hækkun hita síðan þá sé “röng” og hættuleg?   Það merkilega er að þetta er kjarninn í umræðunni um loftslagsmálin.

(Aðeins er á reiki við hvaða tíma hitahækkunin er miðuð. Stundum 1860, stundum 1880 og stundum 1910. Í þessu sambandi skiptir það ekki máli, því allt eru þetta tímar sem tilheyra kuldatímabili Litlu ísaldar eins og greinilegt er ef myndin er skoðuð. Það eru einnig skiptar skoðanir um það hvenær Litlu ísöldinni lauk.   Íslenskir jöklar gengu lengst fram á tímabilinu 1890-1920, sjá hér. Sumir miða við 1850, en aðrir ekki fyrr en 1920).

Við sjáum greinilega á hitaferlinum frá Bresku Veðurstofunni að Litlu Ísöldinni lýkur ekki fyrr en um 1920, þá verður mjög hröð hlýnun fram að 1945, síðan kyrrstaða til um 1975 er hitinn fer að rísa hratt til ársins 2000, og að lokum kyrrstaða til dagsins í dag.

Eftirtektarvert er að á tímabilinu 1920 til 1945 er álíka hröð og álíka mikil hækkun á hitastigi og á tímabilinu 1975 til 2000. Hvort tveggja 25 ára tímabil. Það er umhugsunarvert að losun manna á koltvísýringi var tiltölulega lítil fyrr en eftir miðja síðustu öld er losunin fór hratt vaxandi. Sjá línuritið með CO2 hér fyrir neðan. Það flækir auðvitað málið dálítið.  Var það kannski náttúran sem var að verki á fyrra tímabilinu og mannfólkið á hinu síðara?  Eða á náttúran einhvern þátt í hitabreytingunum yfir allt tímabilið? 

 

Við tökum eftir því á myndinni frá Bresku veðurstofunni (Met Office) hér fyrir ofan að meðalhitinn yfir allt tímabilið er nokkurn vegin sá sami og mældist í kyrrstöðunni 1945-1975. Reyndar er lárétta línan við 0,0°C örlítið ofar.  Væri ekki eðlilegra að miða hækkun lofthitans við það tímabil frekar en Litlu Ísöldina eins og gert er?  Þá væri hækkunin sem við værum með áhyggjur af um það bil 0,5° í stað 0,8°. Það munar um minna.  Svo er ekki útilokað að einhver hluti þessara 0,5 gráða séu eðlilegar sveiflur í náttúrunni.

 

Í fyrirsögn þessa pistils stendur: Hvað er eðlilegt veðurfar?  Er það eins og það er í dag, eins og um miðja síðustu öld, eða eins og á tímum Charles Dickens?

Svo virðist sem margir (flestir?) vilji að hnattrænt loftslag verði aftur eins og það var á síðustu áratugum Litlu ísaldar, þ.e. á þeim árum sem fjöldi Íslendinga hélt til vesturheims í leit að betra lífi, en það er önnur saga...

 

Styrkur koltvísýrings (CO2) í andrúmsloftinu síðan árið 1750.

 

 

 

 

Að lokum er til hliðsjónar ferill sem sýnir hitafar síðustu 2000 ára. (Loehle 2008):

 

 

 

„Það er ekkert plan B“

Ólafur Jóhann Ólafsson: Betra efni í forseta get ég ekki hugsað mér...

 

 

 

 

Einn er sá maður sem gæti verið mikill fengur að fá sem forseta Íslands.
Það er Ólafur Jóhann Ólafsson rithöfundur með meiru.

Hann lauk prófi með láði sem eðlisfræðingur frá Brandeis University í útjaðri Boston í Bandaríkjunum 1985.  Hann hóf störf hjá Sony í Bandaríkjunum strax að loknu námi. Tíu árum síðar var hann kjörinn aðstoðarforstjóri fyrirtækisins og forstjóri margmiðlunardeildar þess. Árið 1996 hóf hann störf hjá fjárfestingarfyrirtækinu Advanta og var síðan ráðinn annar tveggja yfirmanna Time Warner Digital Media 1999.

Ólafur Jóhann var mikill námsmaður og miklum metum hjá prófessorum Brandeis háskólans, enda komst hann strax að námi loknu til metorða hjá stórfyrirtækjum. Ólafur er eins og flestir vita einnig þekktur rithöfundur og með einstaklega góða framkomu. Hann er jafnvígur á raunvísindi og hugvísindi. Betra efni í forseta get ég varla hugsað mér.

Nánar um Ólaf Jóhann hér:

• Mbl. - Ólafur Jóhann dúxar í MR
  
  
• Mbl. - Skáld og athafnaskáld
  
  
• Forlagið um Ólaf Jóhann
  
  
• Bókmenntavefur Borgarbókasafnsins um Ólaf Jóhann
  
  
• The New York Times - Media Deals and Novels From One Busy Mind

 

 

 

Myndin af Ólafi Jóhanni var fengin að láni með bessaleyfi af vef Forlagsins. Ég vona mér fyrirgefist að hafa ekki beðið um leyfi. Textinn ber þess væntanlega merki að hafa að hluta verið fenginn að láni á sömu kjörum af vefjum Borgarbókasafnsins og Forlagsins.   

www.forlagið.is

  

 

 

"Heil­mik­il haf­ísmynd­un og ís­inn nálg­ast..."

 

Það er auðvitað sjálfsagt að fylgjast með landsins forna fjarna.
Enn sem komið er heldur hann sig fjarri, en hver veit hvernig staðan verður á næstu árum...?

Myndirnar eru frá Dönsku veðurstofunni DMI.

 http://ocean.dmi.dk/arctic/old_icecover.uk.php

Klippt úr efstu myndinni

 

 

http://ocean.dmi.dk/arctic/icecover.uk.php

 

Uppfært 25. nóvember: Í dag birtist loksins nýr ferill á vef DMI eftir 12 daga hlé. Hann er dagsettur 24/11/15. Ferillinn sem var orðinn vikugamall þegar pistillinn var skrifaður 20. nóvember hefur því verið uppfærður.

Sjá nýjustu útgáfu beggja ferlanna með því að smella á krækjurnar undir þeim.

Uppfært 22. nóvember: Myndin hér að ofan hefur verið óbreytt hjá DMI síðan 13/11/15, sem bendir til einhverrar bilunar.

 

Frétt Morgunblaðsins 20. nóvember 2015

 

Hafísinn nálgast

Jørgen Peder Steffensen hjá Niels Bohr Institute: Hlýrra á Grænlandi fyrir árþúsundi en í dag og ómögulegt að dæma um hvort hlýindin nú séu náttúruleg eða af mannavöldum...

 

 

 

 

Jørgen Peder Steffensen jarðeðlisfræðingur og lektor hjá Niels Bohr Institutet, Københavns Universitet fjallar í þessu stutta en fróðlega myndbandi um rannsóknir á borkjörnum frá Grænlandsjökli.

Dr. Jørgen Peder Steffensen hefur meðal annars starfað mikið með íslenska eðlis- og jöklafræðingnum  Dr. Sigfúsi Johnsen.

Hann fræðir okkur meðal annars á því að fyrir árþúsundi hafi hitinn á Grænlandi verið 1,5 gráðum hærri en í dag, og að mjög erfitt sé að sýna fram á hvort núverndi hlýindi stafi af mannavöldum eða eigi sér náttúrulegar orsakir.

Myndbandið er 4 mínútur að lengd.  Það er fróðlegt að heyra hvað þessi virti vísindamaður hefur að segja.

 

 

- Fyrir árþúsundi var hitinn á Grænlandi 1,5 gráðum hærri en í dag.

- Hann var ef til vill 2.5 C hærri fyrir 4000 árum.

- Rannsóknir víðar í heiminum styðja þessa mynd.

- Mjög erfitt að sýna fram á hvort núverndi hlýindi stafi af mannavöldum eða eigi sér náttúrulegar orsakir