Bloggfćrslur mánađarins, september 2008

NASA var ađ senda tilkynningu áđan um óvenju óvirka sól.

 

Blettalaus sól

 

 

Rétt í ţessu var NASA ađ senda frá sér frétt sem nefnist "Spotless Sun: Blankest Year of the Space Age".  Sjá hér.

Ţar kemur fram ađ 27. september 2008 hafi ekki sést sólblettur í 200 daga ársins. Ţađ ţarf ađ fara aftur til ársins 1954 til ađ finna hliđstćđu, en 1954 er einmitt ţrem árum fyrir upphaf geimaldar sem fyrirsögn fréttar NASA vísar til, en ţá sáust ekki blettir í 241 dag. Gula súlan á myndinni sýnir ţetta, en súlan heldur áfram ađ vaxa dag frá degi. (Myndir sem sýna lengri tímabil:  50 ár, 100 ár).

"Sólblettafjöldinn er í 50 ára lágmarki" segir stjarneđlisfrćđingurinn David Hathaway hjá NASA. "Viđ eru ađ upplifa djúpt lágmark í sólsveiflunni".

"There is also the matter of solar irradiance," adds Pesnell. "Researchers are now seeing the dimmest sun in their records. The change is small, just a fraction of a percent, but significant. Questions about effects on climate are natural if the sun continues to dim."

Lesiđ fréttina hér á vefsíđu NASA.

Fyrir fáeinum dögum tilkynnti NASA ađ styrkur sólvindsins hefđi ekki mćlst jafn veikur í 50 ár. Sjá bloggpistil um máliđ  hér.

Sjá pistininn Hnattkólnun í stađ hnatthlýnunar?

Um áratug eftir 1954 hófst kuldaskeiđ sem stóđ í um tvo áratugi.

 

Ţađ er kólnun víđar en í fjármálaheiminum  Undecided

 

 

Sviplaus sól

 Sviplaus sól í lok september

 

 

 Svona líta sólblettir út
(smella á mynd)

 

Pósturinn í kvöld frá NASA:
 

NASA Science News

 
show details 8:39 PM (38 minutes ago)
   
NASA Science News for September 30, 2008

Astronomers who count sunspots have announced that 2008 has become the "blankest year" of the Space Age. Sunspot counts are at a 50-year low, signifying a deep minimum in the 11-year cycle of solar activity.

FULL STORY at

http://science.nasa.gov/headlines/y2008/30sep_blankyear.htm?list1078000

Check out our RSS feed at http://science.nasa.gov/rss.xml!

 

NASA fimmtugt Wizard

Miđvikudaginn 1. október á NASA 50 ára afmćli, en ţađ var 1. október 1958 sem National Aeronautics and Space Administration - NASA var stofnađ. Sjá hér og hér.


Píanósnillingurinn margbrotni Martin Berkofsky, radíóamatörinn og mannvinurinn

martin_berkofsky.jpgVinur minn Martin Berkofsky píanóleikari mun halda tónleika í Salnum Kópavogi Laugardaginn 27. september klukkan 17. Martin er um margt óvenjulegur mađur, sem ekki fer trođnar slóđir, og mun ég koma ađ ţví síđar í pistlinum.  Fyrst smávegis sem ég nappađi af vef Tímarits Máls og Menningar hér:

 


Draumar, dulhyggja og ţjóđlegir tónar er yfirskrift Töfratónleika Einars Jóhannessonar klarínettuleika og Martins Berkofskys píanóleikara í Salnum á laugardaginn kl. 17. Efnisskráin er fjölbreytt, m.a. leika ţeir verk eftir Schumann, Ţorkel Sigurbjörnsson, Brahms, Howhaness og Beethoven.

Martin B.erkofsky er hreint ćvintýralegur píanisti Hann hefur ekki spilađ á Íslandi í 20 ár, en ţađ muna margir eftir honum frá ţví ađ hann bjó hér á landi.  Áriđ 1982 lenti hann í mótorhjólaslysi hér heima og fór fljótlega af landi brott. Hann var allur negldur saman en var farinn ađ spila á tónleikum nokkrum vikum síđar. Slysiđ breytti lífi Martins. Hann var svo ţakklátur fyrir lífgjöfina auk ţess sem hann lifđi af krabbamein áriđ 2000, ađ hann ákvađ ađ helga líf sitt góđgerđarstarfsemi ţađ sem eftir vćri. Hann kemur ađeins fram á styrktartónleikum og spilar ekki lengur fyrir peninga handa sjálfum sér, heldur rennur allur ágóđi til góđgerđarmála. Eftir krabbameinsmeđferđina ákvađ hann ađ hefja maraţonhlaup. Hann hljóp t.d. frá Tulsa í Oklahoma til Chicago og safnađi nógu miklu fé til ađ kaupa krabbameinsleitartćki handa sjúkrahúsinu í Tulsa ţar sem hann hafđi fengiđ lćkningu. „Ţađ eru stórir og miklir andar međ Martin – hann er ekki alveg af ţessum heimi", segir Einar Jóhannesson.

Einar hefur spilađ mikiđ međ Martin í gegnum tíđina. „Martin hefur inspírerađ mig. Ţegar mikiđ liggur viđ og ég get ađstođađ hann spila ég međ honum og legg honum liđ í ţessu kćrleiksríka starfi. Ég fć líka mikiđ út úr ţví ađ geta notađ listina til ađ styrkja góđ málefni. Martin er í ţessu af lífi og sál og ţegar mér bauđst ađ halda tónleikana í TÍBRÁ í SALNUM núna í september, fannst mér alveg rakiđ ađ fá hann heim.


Ţví má bćta viđ ađ Martin var undarabarn í tónlistinni. Hann byrjađi ađ leika á tónleikum átta ára gamall. Á ćskuárum ferđađist hann viđa um heim og lék međ m.a. London Symphony Orchestra og Konzerthausorchester Berlin.  Sjá umfjöllun um meistarann hér á Wikipedia.

berkofsky-running2-lrg.jpgŢetta er ţađ sem flestir vita um Martin Berkofsky, en fćrri vita ađ hann hefur í frístundum sínum veriđ ađ gera tilraunir m.a til ađ hafa fjarskipti milli landa međ ţví ađ endurvarpa radímerkjum frá loftsteinum og norđurljósum, svokallađ meteor-scatter og aurora-scatter, auk ţess ađ nota jónahvolfiđ.  Enn er hann ađ gera tilraunir međ ađ nota tungliđ til ađ endurvarpa radíómerkjum milli heimsálfa, nokkuđ sem kallast moon-bounce og fjarskipti um AMSAT gervitungl radíóamatöra reyndi hann vissulega. Martin hefur lengi veriđ radíóamatör međ kallmerkin KC3RE og TF3XUU og stundađi ţađ áhugamál sitt af kappi međan hann var búsettur á Íslandi. Ef minniđ svíkur mig ekki, ţá kom hann sem ungur mađur ađ viđhaldi einnar af fyrstu tölvanna. Gott ef ţađ var ekki UNIVAC. Lampatölva smíđuđ úr 5.200 lömpum, enda var ţađ fyrir daga transistorsins.  Reyndar er svo langt síđan Martin sagđi mér frá ţessu ađ vel getur veriđ ađ mig misminni. Kannski var ţađ sama dag og hann lék Stars and Stripes Forever eftir Sousa á flygilinn heima af svo miklum eldmóđi ađ viđ lá ađ ţakiđ fćri af húsinu Smile   Á einhvern undraverđan hátt getur hann látiđ píanóiđ hljóma eins og heila hljómsveit sem spilar ţennan frćga mars.

Martinn var mikill áhugamađur um mótorhjól, en lenti ţví miđur í slćmu slysi á Hringbrautinni áriđ 1982. Hann margbrotnađi og var negldur saman á fjölmörgum stöđum međ stálnöglum.  Af ţeim sökum setur hann yfirleitt málmleitartćki á flugvöllum í uppnám, en bjargar sér úr klípunni međ ţví ađ sýna öryggisvörđunum röntgenmyndir af handleggnum. Ţetta slys varđ til ţess ađ hann fór ađ hugsa um gildi lífsins og varđ m.a. til ţess ađ hann helgađi líf sitt góđgerđarstarfssemi.

 

Ţađ er varla mađur einhamur sem hleypur rúmlega sextugur, nýkominn úr krabbameinsmeđferđ, 1400 kílómetra vegalengd til ađ safna 80.000 dollurum til kaupa á krabbameinslćkningatćki !

Svo má ekki gleyma The Cristofori Foundation - Mucic to Serve Humanity. Stofnun Martins Berkofsky sem vinnur ađ velgjörđarmálum. (Nafniđ vísar til Bartolomeo Cristofori 1655-1731 sem fann upp píanóiđ).

 




 

Ţađ verđur ánćgjulegt ađ hlusta á ţennan margbrotna snilling og mannvin á laugardaginn  Smile

 

28.9.2008:

Tónleikarnir í gćrvöld voru hinir ánćgjulegustu. Húsfyllir var.   Leikur ţeirra Einars og Martins var einstaklega góđur og fágađur eins og viđ mátti búast og hlutu ţeir mikiđ lof fyrir. Eftir tónleikana gafst smá tćkifćri til ađ heilsa upp á Martin baksviđs og skiptast á fáeinum orđum. Ţar sagđi hann mér frá jeppanum sínum sem myndin er af hér fyrir neđan.

 

 

 

 



 


Martin notar tónlistarhćfileika sína til ađ hjálpa ţeim sem minna mega sín.



 

 

 
 Martin hleypur 1400 kílómetra rúmlega sextugur og safnar 80.000 dollurum.
 
 
 
 cf885.jpg
 
Á flugi yfir Tjörninni
Martin Berkofsky ţykir einn besti núlifandi túlkandi tónlistar eftir Franz Liszt
 
 
Radíóamatörinn Martin Berkofsky
 
Radíóamatörinn Martin TF3XUU / KC3RE 
 
 
 Martin á Íslandi
 
 Martin á Íslandi. Myndin birtist 1985 í QST.
 
 
Martins-EME-Rover.jpg
 
 Líklega eini fjallabíll veraldar sem notar gamla góđa tungliđ til ađ endurvarpa radíómerkjum milli heimsálfa. Earth-Moon-Earth eđa EME fjarskipti. Á númeraplötunni stendur KC3RE. Hver ćtli eigi ţennan Range Rover? Sjá umfjöllun hér. Myndin er frá 2004.
 
 
Martins Earth-Moon-Earth Rover
 Earth-Moon-Earth Rover
 

Á vefsíđu Jordell Bank Center for Astrophysics stendur hér eftirfarandi í tilefni 50 ára afmćlis stóra Lovell radíósjónaukans áriđ 2007, en Martin hafđi ţá samband viđ England frá Bandaríkjunum međ ţví ađ endurvarpa merkjunum frá tunglinu, en tungliđ er í um 385.000 kílómetra fjarlćgđ frá jörđu:

 ...I was then able to return to Jodrell Bank to join in the proceedings whilst they listened out for Martin, KC3RE, to call from Virgina. He was running ~150 watts in to a single 25 element yagi mounted horizontally on his Range Rover. He can thus only work the Moon at Moonrise or Moonset. We really wanted him to call during the event when the Moon was getting a little high in Virginia, so Martin went out to Walmart and bought a pair of wheel ramps to give him a few degrees additional elevation. Fantastic! Though not strong, Keith had no problem copying Martin whose message was:

"GB50EME de KC3RE FM18dp Casanova, VA, USA GB50EME de KC3RE FM18dp Casanova, VA, USA please accept my congratulations to the Lovell Telescope on its 50th anniversary." 73 Martin

 
 
 Martin Berkofsky
 
Píanósnillingurinn Martin Berkofsky, Konstantin Krimets, og Atakan Sari; Heims-frumflutningur Alan Hovhaness Concerto fyrir tvö píanó og hljómsveit, Tchaikovsky Hall, Moskvu 2004.
 
 
Vefsíđa mannvinarins Martins Berkofsky
 
Hér er hćgt ađ hlađa niđur nokkrum myndböndum međ Berkofsky
 
 

 
 (Ath. Á álagstímum eru oft miklir hnökrar í YouTube. Ţađ hjálpar ađ setja SpeedBit Video Accelerator í tölvuna. Ókeypis hér).
73 .....DE TF3OM ..... QSL OK
 

Kínverjar skutu á loft mönnuđu geimfari í dag!

 
 
 
Ţćr fréttir voru ađ berast ađ Kínverjar skutu upp í dag geimfarinu  Shenzhou-7  ( 神舟七号međ ţrem mönnum innanborđs.
 
 
Um borđ eru ţrír Kínverjar,  Zhai Zhigang, Liu Boming and Jing Haipeng. Búist er viđ ađ ţeir verđi fjóra daga úti í geimnum og mun einn ţeirra fara í geimgöngu.
 
 
 
 
Sjá einnig hér og hér
 
 
 
 
 
 

 













 
 
 
 
 
 

 

 

Póstur frá spaceweather.com:

 

Space Weather News for Sept. 25, 2008     4:27 PM
http://spaceweather.com

CHINESE SPACE LAUNCH: China's Shenzhou 7 spacecraft carrying a 3-man crew lifted off today from the Jiuquan Satellite Launch Center and is now in Earth orbit. During the upcoming three-day mission, Chinese astronauts, called taikonauts, will launch a small satellite and conduct their country's first space walk. As they orbit Earth, Shenzhou 7 and the body of the rocket that launched it will be visible to the naked eye from many parts of the globe. Check the Satellite Tracker for viewing times: http://spaceweather.com/flybys .
(Note: Frequent checks are recommended; predictions may change as the orbit is adjusted and estimates of orbital elements improve.)

Sighting reports and updates will be posted on http://spaceweather.com

 

 
 
 
 
 CNSA
 
China National Space Administration
 
 
 
Til hamingju Kínverjar    Wizard
 

NASA tilkynnti í dag: Sólvindurinn aldrei veriđ minni í 50 ár.

 

Ţađ hljóta ađ teljast tíđindi ađ NASA tilkynnti ţađ á fréttamannafundi í dag ađ styrkur sólvindsins sé nú í 50 ára lágmarki. "The average pressure of the solar wind has dropped more than 20% since the mid-1990s. This is the weakest it's been since we began monitoring solar wind almost 50 years ago."  Hlusta má hér eđa lesa tilkynningu NASA hér fyrir neđan. Sjá pistilinn "NASA mćlir minnkandi virkni sólar" frá 21. sept.

Mun ţetta hafa áhrif á hitafar lofthjúps jarđar? Minnkandi sólvindur ţýđir ađ styrkur geimgeisla eykst ("...cosmic rays around Earth, have jumped in number by about 20%), en hvađ ţýđir ţađ?

Eftirfarandi er af vefsíđunni Öldur aldanna. Sjaldan er ein báran stök - einnig í veđurfari? Ţar er kynnt kenning um samspil sólvindsins og hita lofthjúpsins.

 ---

Kenningar danskra vísindamanna um samspil sólar og veđurfars hefur vakiđ heimsathygli. Viđ Center for Sol-Klima Forskning, Dansk Rumforskiningsinstitut eru stundađar rannsóknir á sólinni og áhrifum hennar á veđurfar. Vísindamennirnir hafa m.a. boriđ saman mćlingar á geimgeislum og ţéttleika lćgri skýja og komist ađ merkilegum niđurstöđum.
Geimgeislar og skýjafar
 
Í stuttu máli, ţá falla ferlarnir sem sýna styrk geimgeislanna og ţéttleika skýjanna nánast alveg saman, eins og sést á myndinni hér til hliđar.  Getur ţetta veriđ tilviljun, eđa er einhver skýring á ţessu? Geimgeislarnir koma frá öđrum sólum (sprengistjörnum -supernova) í Vetrarbrautinni og ćtti styrkur ţeirra ađ vera nokkuđ stöđugur. Sólvindurinn frá okkar eigin sól mótar aftur á móti styrk geimgeislanna, ţannig ađ styrkur ţeirra breytist međ styrk sólvindsins, og ţar međ virkni sólar.
 
Dönsku vísindaönnunum kom til hugar, ađ geimgeislar gćtu átt ţátt í breytilegu hitastigi jarđar - međ hjálp sólar. Sólvindurinn hefur áhrif á styrk geimgeislanna, en styrkur sólvindsins fylgir virkni sólar. Ţeir félagar skođuđu gervihnattamyndir af skýjafari frá árinu 1983. 
 
Í ljós kom, ađ ţegar geimgeislar eru veikastir ţekur skýjahulan um 3 % minna en ţegar geimgeislar eru hvađ sterkastir.
 
Hvernig stendur á ţessu? Ein kenningin gengur út á ađ vatnsgufan ţéttist á rykögnum (aerosols). Geimgeislar jónisera gas í háloftunum. Jónirnar flytja hleđslu yfir á vatnsdropa sem draga ađ sér rykagnir. Rykagnirnar virka ţá sem eins konar hvati sem flýtir fyrir ţéttingu rakans.
 
Breytileg skýjahula ţýđir auđvitađ breytilegt endurkast sólarljóss, ţannig ađ mismikill sólarylur nćr ađ skína á jörđina.
 
"Mikil virkni sólar -> mikill sólvindur -> minni geimgeislar -> minna um ský -> minna endurkast -> hćrra hitastig" !
 
 
Ef ţessi kenning reynist rétt, ţá er hér komin stađfesting á áhrifum sólvindsins á hitafar jarđar, ţví ţađ gefur augaleiđ ađ minni skýjahula veldur hlýnun og öfugt. Til vđbótar ţessum óbeinu áhrifum sólvindsins eru áhrif breytilegrar útgeislunar sólar.  Breyting á skýjahulunni um 3% milli áratuga er ekki lítiđ, og getur ţessi kenning ţví skýrt stóran hluta hitabreytinga undanfarinna áratuga og alda.

---

Viđ getum líka sagt: "Lítil virkni sólar -> minni sólvindur -> meiri geimgeislar -> merira um ský -> meira endurkast -> lćgra hitastig" !

Sem sagt, minnkandi sólvindur getur ţýtt lćkkandi htastig. 

Sjá einnig bloggpistilinn "Byltingarkennd kenning dansks vísindamanns skekur vísindaheiminn...." frá 20. feb. 2007.

 

 Eftirfarandi er af vefsíđunni  http://science.nasa.gov/headlines/y2008/23sep_solarwind.htm?list1078000

NASA - National Aeronautics and Space Administration Science@NASA Web Site

 

FEATURE

Solar Wind Loses Power, Hits 50-year Low

09.23.2008

+ Play Audio | + Download Audio | + Email to a friend | + Join mailing list

Sept. 23, 2008: In a briefing today at NASA headquarters, solar physicists announced that the solar wind is losing power.

"The average pressure of the solar wind has dropped more than 20% since the mid-1990s," says Dave McComas of the Southwest Research Institute in San Antonio, Texas. "This is the weakest it's been since we began monitoring solar wind almost 50 years ago."

McComas is principal investigator for the SWOOPS solar wind sensor onboard the Ulysses spacecraft, which measured the decrease. Ulysses, launched in 1990, circles the sun in a unique orbit that carries it over both the sun's poles and equator, giving Ulysses a global view of solar wind activity:

Above: Global measurements of solar wind pressure by Ulysses. Green curves trace the solar wind in 1992-1998, while blue curves denote lower pressure winds in 2004-2008. [Larger image]

Curiously, the speed of the million mph solar wind hasn't decreased much-only 3%. The change in pressure comes mainly from reductions in temperature and density. The solar wind is 13% cooler and 20% less dense.

"What we're seeing is a long term trend, a steady decrease in pressure that began sometime in the mid-1990s," explains Arik Posner, NASA's Ulysses Program Scientist in Washington DC.

How unusual is this event?

"It's hard to say. We've only been monitoring solar wind since the early years of the Space Age-from the early 60s to the present," says Posner. "Over that period of time, it's unique. How the event stands out over centuries or millennia, however, is anybody's guess. We don't have data going back that far."

Flagging solar wind has repercussions across the entire solar system-beginning with the heliosphere.

The heliosphere is a bubble of magnetism springing from the sun and inflated to colossal proportions by the solar wind. Every planet from Mercury to Pluto and beyond is inside it. The heliosphere is our solar system's first line of defense against galactic cosmic rays. High-energy particles from black holes and supernovas try to enter the solar system, but most are deflected by the heliosphere's magnetic fields.

Right: The heliosphere. Click to view a larger image showing the rest of the bubble.

"The solar wind isn't inflating the heliosphere as much as it used to," says McComas. "That means less shielding against cosmic rays."

In addition to weakened solar wind, "Ulysses also finds that the sun's underlying magnetic field has weakened by more than 30% since the mid-1990s," says Posner. "This reduces natural shielding even more."

Unpublished Ulysses cosmic ray data show that, indeed, high energy (GeV) electrons, a minor but telltale component of cosmic rays around Earth, have jumped in number by about 20%.

These extra particles pose no threat to people on Earth's surface. Our thick atmosphere and planetary magnetic field provide additional layers of protection that keep us safe.

But any extra cosmic rays can have consequences. If the trend continues, astronauts on the Moon or en route to Mars would get a higher dose of space radiation. Robotic space probes and satellites in high Earth orbit face an increased risk of instrument malfunctions and reboots due to cosmic ray strikes. Also, there are controversial studies linking cosmic ray fluxes to cloudiness and climate change on Earth. That link may be tested in the years ahead.

Above: The temperature and density of electrons in the solar wind have dropped since the mid-1990s. [Larger image]

Some of most dramatic effects of the phenomenon may be felt by NASA's two Voyager spacecraft. After traveling outward for 30+ years, the two probes are now at the edge of the heliosphere. With the heliosphere shrinking, the Voyagers may soon find themselves on the outside looking in, thrust into interstellar space long before anyone expected. No spacecraft has ever been outside the heliosphere before and no one knows what the Voyagers may find there.

NASA is about to launch a new spacecraft named IBEX (short for Interstellar Boundary Explorer) that can monitor the dimensions of the heliosphere without actually traveling to the edge of the solar system. IBEX may actually be able to "see" the heliosphere shrinking and anticipate the Voyager's exit. Moreover, IBEX will reveal how our solar system's cosmic ray shield reacts to changes in solar wind.

"The potential for discovery," says McComas, "is breathtaking."

SEND THIS STORY TO A FRIEND

Author: Dr. Tony Phillips | Credit: Science@NASA

more information

Ulysses home page

NASA's Future: US Space Exploration Policy

 

Artist concept of Heliosphere

 

Uppfćrt 24. sept: Sćvar Helgi Bragason vísađi á íslenska útgáfu af ţessari mynd af sólvindshvolfinu (heliosphere) sem er ásamt fróđlegum skýringum hér á Stjörnufrćđivefnum.

 

--- --- --- 

 

 Óneitanlega lifum viđ á spennandi tímum!

 

 

Mćlkevejens magtfulde strĺling
Sune Nordentoft Lauritsen, informationsmedarbejder, Dansk Rumforskningsinstitut

 

 

Kosmiske strĺler og Jordens klima

Jens Olaf Pepke Pedersen
Center for Sol-Klima Forskning, Dank Rumforskningsinstitut

 

Greinin "Cosmoclimatology: a new theory emerges"  eftir Henrik Svensmark er hér á pdf formiGreinin er mjög auđlesin og auđskilin. Ţar er útskýring á kenningunni u samspil geimgeisla og hiatfars.

 

 


Í dag er jafndćgur á hausti. Geta egg stađiđ upp á endann í dag?

Í Skáldskaparmálum Snorra-Eddu segir um voriđ ađ ţađ sé frá jafndćgri til fardaga en ţá taki viđ sumar til jafndćgris á hausti. Samkvćmt ţví lauk sumrinu í gćr.

Međ orđinu jafndćgur er átt er viđ ţá stund ţegar sól er beint yfir miđbaug jarđar, sem í fornu máli hét jafndćgrishringur, og dagur og nótt eru jafnlöng um alla jörđina. Ţetta gerist tvisvar á ári, á vorjafndćgri á tímabilinu 19.-21. mars og á haustjafndćgri 21.-24. september. Um ţetta leyti er dagurinn um ţađ bil jafnlangur nóttinni hvar sem er á jörđinni, og af ţví er nafniđ dregiđ.

 

 

 Úr skáldskaparmálum Snorra-Eddu:

,,Frá jafndćgri er haust, til ţess er sól sezt í eykđarstađ. Ţá er vetr til jafndćgris. Ţá er vár til fardaga. Ţá er sumar til jafndćgris. Haustmánuđr heitir inn nćsti fyrir vetr, fyrstr í vetri heitir gormánuđr, ţá er frermánuđr, ţá er hrútmánuđr, ţá er ţorri, ţá gói, ţá einmánuđr, ţá gaukmánuđr ok sáđtíđ, ţá eggtíđ ok stekktíđ, ţá er sólmánuđr ok selmánuđr, ţá eru heyannir, ţá er kornskurđarmánuđr."

 

 

 

Sumir trúa ţví ađ tvisvar á ári sé hćgt ađ láta egg standa upp á endann, ţ.e. ţegar jafndćgur er á vori og á hausti.  Nú er bara ađ prófa! Hvernig gekk ţér?

 


NASA mćlir minnkandi virkni sólar.

ulysses-20080222-browse.jpg Nú ţegar geimfariđ Ódysseifur (Ulysses) er ađ ljúka 17 ára rannsókn á sólinni bođar NASA til fréttamannafundar nćstkomandi ţriđjudag. Athygli vekur ađ virkni sólar fer minnkandi. Sólvindur ekki eins lítill í 50 ár. Áhrifanna gćti gćtt í sólkerfinu segir NASA.

Tilkynningin er svohljóđandi (sjá hér):

NASA To Discuss Conditions On And Surrounding The Sun

WASHINGTON -- NASA will hold a media teleconference Tuesday, Sept. 23, at 12:30 p.m. EDT, to discuss data from the joint NASA and European Space Agency Ulysses mission that reveals the sun's solar wind is at a 50-year low. The sun's current state could result in changing conditions in the solar system.

Ulysses was the first mission to survey the space environment above and below the poles of the sun. The reams of data Ulysses returned have changed forever the way scientists view our star and its effects. The venerable spacecraft has lasted more than 17 years - almost four times its expected mission lifetime.

The panelists are:
-- Ed Smith, NASA Ulysses project scientist and magnetic field instrument investigator, Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif.
-- Dave McComas, Ulysses solar wind instrument principal investigator, Southwest Research Institute, San Antonio
-- Karine Issautier, Ulysses radio wave lead investigator, Observatoire de Paris, Meudon, France
-- Nancy Crooker, Research Professor, Boston University, Boston, Mass.

Reporters should call 866-617-1526 and use the pass code “sun” to participate in the teleconference. International media should call 1-210-795-0624.

To access visuals that will the accompany presentations, go to:

http://www.nasa.gov/topics/solarsystem/features/ulysses-20080923.html

Audio of the teleconference will be streamed live at:

http://www.nasa.gov/newsaudio

 

 --- --- ---

Fyrr í sumar var ţessi tilkynning ţar sem sagt er ađ virkni nćstu sólsveiflu geti orđiđ minni en undanfariđ

International Mission Studying Sun to Conclude
June 12, 2008
PASADENA, Calif. - After more than 17 years of pioneering solar science, a joint NASA and European Space Agency mission to study the sun will end on or about July 1.

The Ulysses spacecraft has endured for almost four times its expected lifespan. However, the spacecraft will cease operations because of a decline in power produced by its onboard generators. Ulysses has forever changed the way scientists view the sun and its effect on the surrounding space. Mission results and the science legacy it leaves behind were reviewed today at a media briefing at European Space Agency Headquarters in Paris.

"The main objective of Ulysses was to study, from every angle, the heliosphere, which is the vast bubble in space carved out by the solar wind," said Ed Smith, Ulysses project scientist at NASA's Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif. "Over its long life, Ulysses redefined our knowledge of the heliosphere and went on to answer questions about our solar neighborhood we did not know to ask."


Ulysses ends its career after revealing that the magnetic field emanating from the sun's poles is much weaker than previously observed.  This could mean the upcoming solar maximum period will be less intense than in recent history.

"Over almost two decades of science observations by Ulysses, we have learned a lot more than we expected about our star and the way it interacts with the space surrounding it," said Richard Marsden, Ulysses project scientist and mission manager for the European Space Agency (ESA). "Solar missions have appeared in recent years, but Ulysses is still unique today. Its special point of view over the sun's poles never has been covered by any other mission."

The spacecraft and its suite of 10 instruments had to be highly sensitive, yet robust enough to withstand some of the most extreme conditions in the solar system, including intense radiation while passing by the giant planet Jupiter's north pole. The encounter occurred while injecting the mission into its orbit over the sun's poles.

"Ulysses has been a challenging mission since launch," said Ed Massey, Ulysses project manager at JPL. "Its success required the cooperation and intellect of engineers and scientists from around the world."

Ulysses was the first mission to survey the environment in space above and below the poles of the sun in the four dimensions of space and time. It showed the sun's magnetic field is carried into the solar system in a more complicated manner than previously believed. Particles expelled by the sun from low latitudes can climb to high latitudes and vice versa, sometimes unexpectedly finding their way out to the planets. Ulysses also studied dust flowing into our solar system from deep space, and showed it was 30 times more abundant than astronomers suspected. In addition, the spacecraft detected helium atoms from deep space and confirmed the universe does not contain enough matter to eventually halt its expansion.

Ulysses collected and transmitted science data to Earth during its 8.6 billion kilometer journey (5.4 billion miles). As the power supply weakened during the years, engineers devised methods to conserve energy. The power has dwindled to the point where thruster fuel soon will freeze in the spacecraft's pipelines.

"When the last bits of data finally arrive, it surely will be tough to say goodbye," said Nigel Angold, ESA's Ulysses mission operations manager. "But any sadness I might feel will pale in comparison to the pride of working on such a magnificent mission. Although operations will be ending, scientific discoveries from Ulysses data will continue for years to come."

Ulysses was launched aboard space shuttle Discovery on Oct. 6, 1990. From Earth orbit, it was propelled toward Jupiter by solid-fuel rocket motors. Ulysses passed Jupiter on Feb. 8, 1992. The giant planet's gravity then bent the spacecraft's flight path downward and away from the ecliptic plane to place the spacecraft in a final orbit around the sun that would take it past our star's north and south poles.

The spacecraft was provided by ESA. NASA provided the launch vehicle and upper stage boosters. The U.S. Department of Energy supplied a radioisotope thermoelectric generator to provide power to the spacecraft. Science instruments were provided by both U.S. and European investigators. The spacecraft is operated from JPL by a joint NASA/ESA team. More information about the joint NASA/ESA Ulysses mission is available at
http://ulysses.jpl.nasa.gov or http://www.esa.int/esaSC/SEMPEQUG3HF_index_0_ov.html 

 

 


 Sólin í dag er sviplaus. Sólblettir hafa varla sést mánuđum saman:

Uppfćrt 22.sept:  Skömmu eftir ađ pistillinn var skrifađur birtist óvćnt nýr sólblettur. Myndin hér fyrir neđan er beintengd og uppfćrist sjálfkrafa. Sjá hér.

Uppfćrt 24. sept:  Sólbletturinn hvarf eins og dögg fyrir sólu í gćr.

 

 



 

 

 

Nú er ţađ spurning. Er ţetta forbođi ţess ađ hnatthlýnun undanfarinna áratuga kunni ađ ganga til baka?   Spyr sá sem ekki veit ...


Endurnýting CO2. Ekki alveg nýtt á Íslandi.

 

aboutus1.jpg

 

Fyrirtćkiđ Carbon Recycling International er ţegar međ í undirbúningi smíđi á verksmiđju í Svartsengi sem á ađ vinna eldsneyti úr koltvísýringi, vetni og rafmagni. Einn af ráđgjöfum ţessa Íslensk-Ameríska fyrirtćkis er Nóbelsverđlaunahafi í efnafrćđi.  Sjá vefsíđu ţeirra www.carbonrecycling.is

Sjá einnig umfjöllun á náttúran.is

 

Á vefsíđunni stendur m.a:

Carbon Recycling International captures carbon dioxide from industrial emissions and converts carbon dioxide to ultra clean fuel.  The sources of emissions are from basic infrastructure industrial processes including aluminum smeltering, ferro silicon manufacturing, cement production and coal fired power generation.

The fuel is high octane gasoline, ultra low sulfur diesel and methanol for existing automobiles and future hybrid flexible automobiles.  The recycling of carbon dioxide results in a net reduction of carbon dioxide and the cost effective conversion enables a sustainable production of synthetic fuel.

The technology is available today and is a viable solution for transport fuel in lieu of hydrogen fuel and carbon sequestration and in complement with  oil based fuel.

 

Founded in 2006, Carbon Recycling International, Ehf, captures carbon recycling from industrial emissions and convert carbon dioxide to methanol, gasoline and diesel. It is a venture backed Icelandic American company with headquarter in Iceland and operation in the US.

Management Team

  • KC Tran, Chief Executive
  • Oddur Ingólfsson, Ph.D., Research
  • Andri Ottesen, Ph.D., Business Operations
  • Jonathan Whitlow, Ph.D., Chemical Processes
  • Haukur Óskarsson, Engineering and Construction

Board of Directors

  • Sindri Sindrason: Chairman of the Board
  • Fridrik Jonsson, Director
  • KC Tran, Director
  • Steve Grady, Director

Advisors

  • George Olah, Ph.D.: Nobel Prize Laureate, Chemistry, USC, USA
  • Surya Prakash, Ph.D.: Director, Loker Institute of Hydrocarbon, USA
  • Albert Albertsson: Chief Operating Officer, Hitaveita Sudernesja Geothermal Utility, Iceland
  • Agust Valfells, Ph.D.: Former Professor of Iowa State University, Iceland
  • Baldur Eliasson, Ph.D.: Emeritus, Energy and Climate Change Research, ABB, Switzerland
  • Howard Bruschi: Emeritus, Nuclear Research, Westinghouse Electric Corporation, USA

Principal Investors

  • Landsbanki, Eh, IS
  • Iceland Oil Ltd, IS
  • Focus Group, US
  • Mannvit Engineering, IS

 

Ég átta mig ţví ekki alveg á frétt Morgunblađsins í dag ţar sem segir:

"Stjórnvöld hafa samiđ viđ japanska fyrirtćkiđ Mitsubishi um ţróun nýrrar tćkni sem fyrirtćkiđ býr yfir og gerir mönnum kleift ađ búa til nothćft eldsneyti úr útblćstri frá stóriđju.

Össur Skarphéđinsson, iđnađarráđherra, sér fyrir sér ađ ţetta gćti orđiđ ađ veruleika eftir tíu ár ef ađ ţessi tćkni gangi upp í framkvćmd. Íslenski skipaflotinn gćti ţá allur gengiđ fyrir útblćstri frá álverum og eitrađar gróđurhúsalofttegundir yrđu jafnframt skađlausar...."

 

 


mbl.is Skipaflotinn knúinn útblćstri
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Stjörnufrćđivefurinn. Áhugaverđur vefur fyrir almenning.

stjornufraedivefurinn.jpg

 

Ţađ er full ástćđa til ađ benda á mjög áhugaverđan vef um stjörnuskođun og stjörnufrćđi fyrir áhugamenn og almenning. Vefurinn nefnist Stjörnufrćđivefurinn og vefslóđin er

 www.stjornuskodun.is

 

 

Sjá einnig vef Stjörnuskođunarfélags Seltjarnarness

www.astro.is

Félagar koma alls stađar af landinu, enda er ţetta eina stjörnuskođunarfélagiđ.

 

 hringthokan.jpg

Ring Nebula (M57).   Hringţokan í Hörpunni
Sjá umfjöllun á Stjörnufrćđivefnum


Time tímaritiđ 13. sept: Norđvesturleiđin um heimskautasvćđiđ fćr skipum! ---1937

 

nor_vesturleidin.png

 

Í tímaritinu Time 13. sept. eru fréttir af skipum sem sigldu norđvesturleiđina svokölluđu um hemiskautasvćđiđ. Annađ skipanna sigldi í austurátt og hitt í vesturátt og mćttust ţau á miđri leiđ. Sjá fréttina hér.

 

Frétt Time er frá árinu 1937, en ekki 2008, en ţá var einnig hlýtt á norđurslóđum. Losun manna á koltvísýringi var  ţá ađeins lítiđ brot af ţví sem nú er. Kann einhver skýringu á ţessu? Hefur leiđin veriđ fćr undanfariđ?

 

Úr Time 13. september 1937:

logotimearticle.png

Last week this new, shorter Northwest Passage's navigability was dramatically demonstrated as Hudson Bay Company's Eastern Arctic Patrol Nascopie sounded her way through Bellot Strait. Snow shrouded the Arctic dusk as head on through the haze came the bow of another ship. Nascopie's Captain Thomas Smellie's incredulous hail got a booming reply from veteran Arctic Trader Patsy Klingenberg, from the deck of the Schooner Aklavik, eastbound to Baffin Island, and astonished Eskimo cheers from both crews echoed through the rock-bound channel. That night captains of both vessels described from their anchorages to Canadian Broadcasting Co. and NBC audiences their historic meeting. Hopeful for the growing trade of the North were residents and sponsors of Churchill that somehow Northwest Passage II would bring business, help redeem millions of dollars sunk in Canada's most northerly port. 

 

 

aklavik_1.jpg
Aklavik
 

 

nascopie53-78.gif

 Nascopie

 

 

Sjá einnig hér.

 

 

bt13121945_3.jpg

 

Berlinske Tidende áriđ 1945.  Fyrirsögnin gćti enn átt viđ.

"Skyndilegar loftslagsbreytingar viđ norđausturleiđina hafa áhrif á efnahag heimsins". Ţetta gćti hafa stađiđ í Mogganum í dag. Smile

(Smella ţrisvar á myndina til ađ lesa greinina). 

Ţađ er athyglisvert ađ í greininni kemur fram ađ hafísinn hefur minnkađ um  1 milljón ferkílómetra á tímambilinu 1924-1944. Síđan kom hafísinn aftur eins og allir vita, en fór síđan ađ hopa aftur. Megum viđ ef til vill búast viđ ađ hann eigi eftir ađ koma aftur innan fárra ára?

Í ţessum tveim greinum í Time og BT, sem skrifađar eru fyrir miđja síđustu öld, beina menn sjónum sínum ađ norđvestur og norđaustur siglingaleiđunum sem virđast vera ađ opnast. Svipuđ bjartsýni um nýjar siglingaleiđir og í dag ríkir ţá. Hafísinn kom ţó aftur. Hvers vegna eru allir búnir ađ gleyma ţessu? Getum viđ dregiđ ályktun og lćrt af af reynslunni?

 

 

-maat_70-90n_hadcrut3_since1900-600w.jpg
 
Mynd eftir gögnum frá HadCRU3  sýnir hitann á heimskautasvćđum (70N-90N) frá 1900-2008. Hvenćr var hlýjast? Ferillinn er frá www.Climate4you.com, kaflinn Polar Temperature

 

 

arctic_seaice_some_000.png

 

Hafísinn 10. sept. 2008.  Smella ţrisvar á mynd til ađ sjá stćrri.

 


Frábćr fyrirlestur undrabarns um fjórđu víddina, strengjafrćđi og tilraunirnar hjá CERN ... Myndband

brian_greene.jpgLangar ţig ađ vita hvers vegna menn leggja svona gríđarlega mikiđ á sig viđ öreindarannsóknir og eru tilbúnir ađ verja 500 milljörđum króna í vélbúnađ sem 5000 vísindamenn munu koma ađ? Ţađ hlýtur ađ vera eitthvađ stórmerkilegt ađ gerst.

Er ţetta eitthvađ sem er ofar skilningi okkar  sem ekki eru öreindafrćđingar? Er ţetta eitthvađ sem hlýtur ađ vera ómögulegt ađ skilja? Nei, ekki aldeilis.

Brian Greene er prófessor í eđlisfrćđi og stćrđfrćđi viđ Columbia háskólann í Bandaríkjunum. Hann er einnig frábćr fyrirlesari og á auđvelt međ ađ segja frá ţannig ađ allir skilji. Jafnvel ég og ţú. Hann er einn ţekktasti öreindafrćđingur samtímans, en hann er sérfćđingur í svokallađri strengjafrćđi. Undrabarn sem fór 12 ára gamalt í Columbia háskólann til ađ nema stćrđfrćđi.

Í fyrirlestrinum á myndbandinu lýsir hann á auđskilinn hátt ţeim örsmáa undraheimi  sem vísindamenn um allan heim eru ađ reyna ađ skyggnast inn í međ hjálp öreindahrađalsins í CERN. Eftir ađeins fáeinar mínútur erum viđ mikils vísari um ţennan heim ţar sem víddirnar eru ekki ađeins ţrjár, og jafnvel ekki fjórar, heldur tíu! 

Betri fyrirlesari en  Brian Greene er er líklega vandfundinn. Hann er ţekktur fyrir ađ frćđa almenning um frćđilega eđlisfrćđi, m.a. í sjónvarpsţáttum.

 Ţađ vćri frábćrt ef sjónvarpiđ tćki til sýninga eitthvađ af ţáttum hans.

 

 

Úr Wikipedia:

Brian Greene (fćddur 3. febrúar 1963) er eđlisfrćđingur og einn ţekktasti strengjafrćđingur heims. Hann hefur veriđ prófessor viđ Columbia-háskóla síđan áriđ 1996. Greene, sem fćddur er í New York var undrabarn í stćrđfrćđi. Hćfileikar hans voru slíkir, ađ 12 ára gamall hlaut hann einkakennslu hjá stćrđfrćđiprófessor viđ Columbia-háskóla ţar sem hann hafđi ţegar fariđ langt fram úr allri framhaldsskólastćrđfrćđi. Áriđ 1980 innritađist Greene í Harvard-háskóla til ađ leggja stund á eđlisfrćđi og síđar nam hann viđ háskólann í Oxford á Englandi.

Bók hans The Elegant Universe: Superstrings, Hidden Dimensions, and the Quest for the Ultimate Theory var til ţess fallinn ađ vekja áhuga á strengjakenningunni og M-kenningunni. Hún var útnefnd til Pulitzer verđlauna í flokki bóka sem ekki teljast til skáldsagna. Bókin varđ síđar viđfangsefni sjónvarpsţátta á PBS sjónvarpstöđinni ţar sem Greene var sögumađur. Seinni bók hans The Fabric of the Cosmos fjallar um tímarúm og eđli alheimsins.

Brian Greene hefur einnig komiđ ađ leiklist, t.a.m. var hann leikaranum John Lithgow til ađstođar vísindalegan texta í sjónvarpsţáttaröđinni 3rd Rock from the Sun og kom einnig fram sem aukaleikari í myndinni Frequency. Nýveriđ var hann einnig til ráđgjafar viđ kvikmyndina Deja Vu sem fjallar um tímaflakk og inniheldur hugtök úr frćđilegri eđlisfrćđi.

 

 

Vísindavefurinn: 
Getur rúmiđ sem viđ hrćrumst í haft fleiri víddir en ţćr ţrjár sem viđ eigum ađ venjast?

 

Frábćr myndbönd međ Brian Greene:

The Elegant Universe
Ţessa ţćtti vćri gaman ađ sjá í sjónvarpinu, en ţetta eru bara sýnishorn á vefsíđu Public Broadcasting Service (PBS).

 

Í fullri lengd er hćgt ađ sjá á Google  The Elegant Universe - Part I Einsteins Universe

og  The Elegant Universe-Part.II-Strings Theory

 

 

(Ath. Á álagstímum eru oft miklir hnökrar í YouTube. Ţađ hjálpar ađ setja SpeedBit Video Accelerator í tölvuna. Ókeypis hér).


Nćsta síđa ť

Höfundur

Ágúst H Bjarnason
Ágúst H Bjarnason

Verkfr. hjá Verkís.
agbjarn-hjá-gmail.com

Audiatur et altera pars

Aðeins málefnalegar athugasemdir, sem eiga ótvíætt við efni viðkomandi pistils, og skrifaðar án skætings og neikvæðni í garð annarra, og að jafnaði undir fullu nafni, verða birtar. 

Um bloggiđ

Ginnungagap

Ýmislegt

Loftslag

Click to get your own widget

Teljari

free counters

Álverđ

http://metalprices.com/PubCharts/PublicCharts.aspx?metal=al&type=L&weight=t&days=12&size=M&bg=&cs=1011&cid=0

Sólin í dag:

(Smella á mynd)

.

Olíuverđiđ í dag:

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (13.12.): 13
  • Sl. sólarhring: 13
  • Sl. viku: 75
  • Frá upphafi: 764772

Annađ

  • Innlit í dag: 9
  • Innlit sl. viku: 48
  • Gestir í dag: 9
  • IP-tölur í dag: 9

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Eldri fćrslur

Des. 2024
S M Ţ M F F L
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31        

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband