Ótrúleg heppni Breta opinberuð í gær...

 

 

 

"Eru Bretar að verða Saudi Arabía heimsins í gasvinnslu?" 

Þannig spyr The Spectator í gær eftir að British Geological Survey tilkynnti í gær að þeir áætluðu að magn setlagagass í Englandi nemi um  1330 trilljón rúmfetum (38 trilljón rúmmetrar).

Jafn stórar gaslindir í setlögum hafa hvergi fundist. 

Til samanburðar má nefna N-Ameríku þar sem áætlað er að magnið sé  682 trilljón rúmfet, Argentína 774 trilljón rúmfet and Kína 1,275 trilljón rúmfet.

Þetta eru stærstu setlaga-gaslindir sem fundist hafa, mun meira magn gæti fundist ef Suður England og Skotland væru tekin með, svo og hafsvæðið umhverfis Bretlandseyjar.

 

Sjá vefsíðu  British Geologica Survey.

 

Þetta er miklar fréttir fyrir Breta. Í raun stórfréttir.   Hér er tilvísun í nokkrar fréttir sem birst hafa í dag:

 The Sun, 28. júní 2013

 The Sun, 28 . júní 2013

 The Times, 28. júní 2013

 The Spectator, 27. júní 2013

 The Economist, 29. júní 2013

 Public Service Europe, 28. júní 2013

 

 

 

Nú vaknar ein lítil spurning:  Skyldu Bretar hafa áhuga á að kaupa örlítið rafmagn frá okkur um sæstreng eftir þennan fund?

 

 

 

 

 

1 milljón= 1.000.000

1 milljarður = amerísk billjón = 1.000.000.000

 1 trilljón = 1.000.000.000.000 

Flughæfni þessara þyrlna er með ólíkindum...

 

 

Þessar litlu þyrlur eru með fjórum rafmótorum og öflugri lítilli stjórntölvu sem tengist ýmiss konar skynjurum svo sem GPS staðsetningarðnema, fjölása hröðunarmælum og áttavita.

Í stjórntölvunum sem eru um borð í þyrlunum er öflugur hugbúnaður sem reiknar flóknar eðlisfræðijöfnur í rauntíma og sendir boð til rafmótoranna fjögurra til að stjórna fluginu. Þessir útreikningar byggjast að miklu leyti á reglunarfræðinni (control theory) sem kemur víða við í tækni nútímans.

Þar sem myndbandið er tekið innanhúss hefur staðsetningakerfi verið komið þar fyrir í stað hefðbundins GPS, en víða er farið er að nota þessar þyrlur, sem í daglegu tali hafa oft verið nefndar „fjölþyrlur" sem þýðing á enska orðinu multicopter, utanhúss, og þá oftast til myndatöku. Algengast er að þyrlurnar séu með fjórum hreyflum og kallast þá á ensku quadcopter, en einnig eru til fjölþyrlur með  þrem hreyflum (tricopter) sex hreyflum (hexacopter) eða átta hreyflum (octocopter).

Í þessu tilviki er væntanlega einnig tenging við yfirstjórntölvu „á jörðu niðri" sem samhæfir hreyfingu allra þyrlnanna.

Rafmótorarnir eru þriggja fasa og stjórnað með rafeindabúnaði sem breytir jafnspennunni frá rafhlöðunni í riðspennu með breytilegri tíðni samkvæmt boðum frá stjórntölvunni.

Í þessu verkefni er fléttað saman flugeðlisfræði, reglunarfræði, eðlisfræði, stærðfræði, rafmagnsfræði, tölvutækni, hugbúnaði og hugviti.  Útkoman er vél með einstaka eiginleika. Með meiri gervigreind er hægt að láta svona búnað vinna flókin verkefni. Rafhlöðurnar (Lithium-Polymer) eru helsta takmörkunin í dag og takmarka flugtímann, jafnvel þó orkuinnihald þeirra sé mun betra en mögulegt var að ná fyrir fáeinum árum. 

Sjón er sögu ríkari.  Það er vel þess virði að horfa á allt myndbandið og sjá hvers svona fjölþyrlur eru megnugar.

Myndbandið er frá TED.

 

 

 

Uppvakningar frá Litlu ísöldinni...

 

 

 

Hópur vísindamanna við háskólann í Alberta undir stjórn Catherine La Farge hefur fundið gróður sem fór undir ís fyrir 400 árum meðan á Litlu ísöldinni stóð, og það sem merkilegra er, þeim hefur tekist að vekja gróðurinn til lífs eftir langan svefn. Sjá mynd.

Þyrnirós svaf í eina öld og þótti mikið, en þessar plöntur í fjórar aldir. Um þetta er fjallað í tímaritinu Proceedings of the National Academy of Sciences, en fréttin hefur farið víða undanfarið, og má m.a. lesa um málið hér á vefsíðu PHYS.ORG.

 

 

 

Fyrir árþúsundi voru jöklar líklega minni en í dag. Ekki var það mannfólkinu að kenna og enginn kvartaði svo vitað sé. Mannlíf og menning blómstraði....

Svo fór að kólna, og kólna...

Meðan á Litlu ísöldinni stóð gengu jöklar fram og lögðu í eyði gróið land og jafnvel bújarðir á Íslandi. Víða um heim.  Einnig gróðurinn sem vísindamönnunum tókst að vekja til lífsins eftir langan þyrnirósarsvefn.  Það hlýtur að hafa verið hrikalegt að horfa upp á jökulinn flæða yfir gróið land. Styrjaldir geisuðu, hungur varð mörgum að aldurtila, sjúkdómar felldu fólk unnvörpum.   Ekki var það mannfólkinu að kenna, svo mikið er víst. Einhverjir voru þó brenndir á báli fyrir galdra, því auðvitað var þessi óáran þeim að kenna, að minnsta kosti taldi fávís almúginn og yfirvaldið það...

Nú eru jöklar farnir að hopa aftur og það sem huldist ís fyrir nokkrum öldum farið að koma í ljós. Það þykir fjölmörgum hrikalegt upp á að horfa og kenna mannfólkinu um það...

Humm...

Fréttin um þennan gróður sem hefur verið lífgaður við eftir að hafa verið hulinn ís í hálfa þúsöld er auðvitað stórmerkileg, en minnir okkur á að allt er í heiminum hverfult...

 

 

 

 

(Nú svo er það auðvitað nýleg frétt í Nature.

Hver veit nema loðinn uppvakningur úr holdi og blóði sé á leiðinni). 

TED video:  Bring back the woolly mammoth!