Bloggfęrslur mįnašarins, janśar 2015
Sunnudagur, 18. janśar 2015
Deilt um keisarans skegg: Skekkjureikningar og loftslagsmįlin...
Smįvegis um keisarans skegg: Žegar bloggarinn var ķ menntaskóla og sķšar hįskóla var įvallt lögš mikil įhersla į aš nemendur framkvęmdu skekkjumat og skekkjureikninga og geršu grein fyrir óvissumörkum. Žaš žarf aš taka tillit til nįkvęmni žeirra męlitękja sem notuš hafa veriš, og atriša eins og aflestrarskekkju o.fl. Mat į skekkjuvöldum getur veriš dįlķtiš flókiš stundum og žurfa menn aš vera gagnrżnir, heišarlegir og skilja hvaš žeir eru aš fįst viš. Gera žarf greinarmun į tilviljanakenndum skekkjum og kerfisbundnum. Nota žarf réttar višurkenndar ašferšir viš skekkjumat og śrvinnslu. Allt hefur žetta įhrif į gęši męligagnanna og nišurstöšur, og er naušsynlegt aš gera grein fyrir slķku žegar męligögn eru birt. Žvķ mišur viršist žaš žó vera oršin algjör undantekning. Ķ menntaskóla og hįskóla fengu menn ešlisfręšiskżrslurnar ķ hausinn aftur ef réttir skekkjumatsreikningar voru ekki framkvęmdir og nišurstöšur tślkašar samkvęmt žvķ. Žaš er naušsynlegt aš vita og setja fram óvissubiliš eša skekkjumörkin įsamt męligögnum. Žetta veršur alltaf aš gera žegar vķsindagögn eru birt, žvķ annars eru žau markleysa. Smį dęmi: Hugsum okkur tvęr fęrslur ķ gagnagrunninum fyrir hitafrįvik: Fyrra gildiš getur žį veriš einhvers stašar į bilinu 0,2° til 0,4° og seinna gildiš į bilinu 0,3° til 0,5° vegna óvissumarkanna.
Hugsum okkur enn annaš dęmi og aftur tvęr fęrslur ķ gagnagrunninum fyrir hitafrįvik: Skošum nś gamla ferilinn hjį bresku vešurstofunni Met Office, žar sem menn kunna til verka og sżna hitaferla į réttan hįtt meš óvissumörkum. (Viš erum eingöngu aš skoša framsetninguna į myndinni og žvķ skiptir ekki mįli žó hśn sé įrsgömul, - smella į mynd til aš stękka): Viš sjįum aš skekkjumörk įrsmešaltala sķšustu įra eru +/-0,1 en nokkrar męlingar frį 19. öld eru meš tvöfalt vķšari skekkjumörkum, eša +/-0,2°. Žetta er ekki óešlilegt. Framsetningin er til fyrirmyndar. Žrįtt fyrir žessa óvissu leyfa margir sér kinnrošalaust aš bera saman mešalhita įra žar sem munurinn er ašeins 0.01°, eša tķfalt minni en óvissumörkin. Aušvitaš ęttu menn aš vera ašeins rjóšir og feimnir žegar žeir ręša mįlin į žessum nótum, aš minnsta kosti ef žeir kunna sķn fręši. Žeim sem ekki skilja hvaš liggur aš baki svona tölum er vorkun og hlżtur aš fyrirgefast
Fréttir um heitasta įriš og skeggbroddar keisarans: Žar er žessi tafla sem sżnir topp tķu įrin: Röš, Įr, Frįvik, Óvissumörk 1) 2014 0.596 +/- 0.049 (eša +/-0,05) Eins og viš sjįum, žį er munurinn milli įranna 2014 og 2010 ekki mikill, eša 0,596 0,586=0,01 grįša Celcius. Óvissumörkin eru aftur į móti +/-0,05 fyrir hvort įriš um sig, eša 5 sinnum meiri en hitamunurinn. Óvissan er sem sagt tķu sinnum meiri en mismunurinn. (Uppfęrt 21. janśar 2014: Helgi Sigvaldason verkfręšingur, sem er mjög vel aš sér ķ tölfręši og kenndi bloggaranum fyrir löngu viš HĶ, hafši samband og benti į aš ég vęri ašeins ónįkvęmur. Helgi skrifaši mešal annars:
Munurinn į įrunum 2010 og 2005 er ennžį minni, eša nįnast enginn (0,001 grįša eša 1/1000 śr grįšu). Žetta er įstęšan fyrir žvķ aš ķ skżrslunni frį Berkley stendur eftirfarandi (Žeir nota reyndar skekkjumörkin +/-0,05 ķ staš +/-0,1 sem breytir ekki nišurstöšunni): Discussion: The margin of uncertainty we achieved was remarkably small (0.05 C with 95% confidence). This was achieved this, in part, by the inclusion of data from over 30,000 temperature stations, and by the use of optiized statistical methods. Even so, the highest year could not be distinguished. That is, of course, an indication that the Earth s average temperature for the last decade has changed very little. Note that the ten warmest years all occur since 1998.
Sem sagt: Ekki er hęgt aš segja aš įriš 2014 hafi veriš žaš hlżjasta žvķ munurinn į įrunum 2014, 2010 og 2005 er tölfręšilega ómarktękur. Samkvęmt žessu eru žessi žrjś įr tölfręšilega jafn hlż og skipa saman efsta sętiš. Mešalhiti jaršar hefur breyst mjög lķtiš sķšasta įratug. Sjį um Berkley-Earth verkefniš hér: http://www.berkeleyearth.org
Nišurstaša um keisarans skegg: žaš veršur aš fara ósköp varlega žegar mešalhiti tveggja įra er borinn saman. Viš veršum aš gęta žess aš fullyrša ekki of mikiš og hafa fyrirvara į žvķ sem viš segjum eša skrifum og vķsa ķ skekkjumörk. Viš megum ekki vera aš deila um keisarans litlu skeggbrodda eins og jafnvel NASA varš į aš gera ķ nżlegri frétt į sķšu žeirra, og viršist sem žeir hafi gleymt žvķ sem žeir lęršu ķ framhaldsskóla um skekkjumat og framsetningu męligagna.
Smį ęfing: Hver er munurinn į 1. įrinu og 10. įrinu ķ Berkley-Earth töflunni? Prófum:
Ķtarefni:
Um skekkjumat ķ męlingum: Góšur texti frį Menntaskólanum į Akureyri (Word skjal).
--- --- ---Uppfęrt 21. janśar 2014: |
Jöršin hlżnar įfram | |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Vķsindi og fręši | Breytt 6.8.2019 kl. 13:53 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (14)
Laugardagur, 10. janśar 2015
Įriš 2014 reyndist hlżtt į heimsvķsu en ekki žaš hlżjasta...
Į heimsvķsu var įriš 2014 vel hlżtt, en ekki hlżjasta įriš hingaš til. Samkvęmt nżbirtum męligögnum frį gervihnöttum var žaš ķ žrišja eša sjötta sęti. Enn vantar žó nišurstöšur frį hefšbundnum vešurstöšvum į jöršu nišri. Męlingar į hita lofthjśps jaršar meš hjįlp gervihnatta hófust įriš 1979. Žessar męlingar hafa žaš framyfir męlingar frį hefšbundnum vešurstöšvum aš męlt er yfir nįnast allan hnöttinn, lönd, höf, eyšimerkur, fjöll og firnindi. Ašeins pólsvęšin eru undanskilin vegna žess hvernig brautir gervihnattana liggja. Žessi męliašferš lętur ekki truflast af hita ķ žéttbżli sem truflar hefšbundnar męliašferšir. Ķ ašalatrišum ber męlingum frį gervihnöttum vel saman viš hefšbundnar męlingar eins og sjį mį į ferlinum "allir helstu hitaferlar į einum staš" hér fyrir nešan. Tvęr stofnanir vinna śr žessum męligögnum, Remote Sensing Systems (RSS) og University of Alabama in Huntsville (UAH). Smįvęgilegur munur er į nišurstöšum žessara ašila og er žvķ hvort tveggja birt hér fyrir nešan. Hitaferill unninn samkvęmt męligögnum frį RSS, og fenginn er af vefsķšu Ole Humlum prófessors viš hįskólann ķ Osló. Hann nęr frį įrinu 1979 til loka desember 2014. Ferillinn sżnir frįvik (anomaly) fį mešalgildi įkvešins tķmabils. Žykka lķnan er um 3ja įra mešaltal, en granna lķnan mįnašagildi.
Sślurnar sżna frįvik ķ mešalhita hvers įrs fyrir sig frį įrinu 1998 sem var metįr. Samkvęmt myndinni er įriš 2014 ķ 6. sęti. Žaš veršur aš hafa žaš vel ķ huga aš munur milli įra getur veriš örlķtill og alls ekki tölfręšilega marktękur. Žannig eru įrin 2002, 2003 og 2005 ķ raun jafnhlż. Myndin er fengin aš lįni af vefsķšu Paul Homewood.
Žessi hitaferill er unninn samkvęmt gögnum frį UAH og er fenginn af vefsķšu Dr. Roy Spencer sem sér um śrvinnslu žessara męligagna. Žykka lķnan er 13 mįnaša mešaltal, en granna lķnan mįnašagildi.
Samkvęmt žessu sśluriti sem unniš er śr gögnum UAH er įriš 2014 ķ 3. sęti. Myndin er fengin aš lįni af vefsķšu Paul Homewood. Eins og viš sjįum žį eru įrin 2005 og 2014 nįnast jafnhlż (munar um 1/100 śrgrįšu) og munurinn milli įranna 2014 og 2013 ekki fjarri 2/100 śr grįšu eša 0,02°. Ķ raun ekki tölfręšilega marktękur munur.
Į bįšum hitaferlunum, ž.e. frį RSS og UAH, mį sjį kyrrstöšuna ķ hitastigi frį aldamótum. Į tķmabilinu hefur hvorki hlżnaš né kólnaš marktękt. Ašeins smįvęgilegar hitasveiflur upp og nišur. Hvaš framtķšin ber ķ skauti sér veit enginn. Mun hitinn fara aš hękka aftur innan skamms, mun hann haldast svipašur ķ kyrrstöšu įfram, eša er toppinum nįš og fer aš kólna aftur? Enginn veit svariš. Viš skulum bara anda rólega og sjį til. Brįšlega mį vęnta męligagna frį stofnunum sem vinna śr męlingum fjölda hefšbundinna vešurstöšva į jöršu nišri. Ef aš lķkum lętur munu nišurstöšurnar ekki verša mjög frįbrugšnar eins og myndin hér fyrir nešan gefur til kynna, en žar mį sjį alla helstu hitaferlana samankomna, en žeir nį žar ašeins til loka nóvembers 2014.
Allir helstu hitaferlarnir į einum staš: UAH, RSS, GISS, NCDC og HadCRUT4. Myndin er fenginn af vefsķšu prófessors Ole Humlum. Žykka lķnan er um 3ja įra mešaltal, en granna lķnan mįnašagildi. Stękka mį myndina og gera hana skżrari meš žvķ aš smella į hana. Ferlarnir nį ašeins aftur til žess tķma er męlingar meš gervihnöttum hófust. UAH og RSS eru hér gervihnattamęlingar, en GISS, NCDC og HadCRUT4 hefšbundnar į jöršu nišri.
Til aš setja žetta ķ samhengi žį er hér enn einn ferill sem nęr frį įrinu 1850 til 2011, eša yfir 160 įra tķmabil. Reyndar vantar žar um žrjś įr ķ lokin, en žaš er meinlaust ķ hinu stóra smhengi. Litlu ķsöldinni svonefndu lżkur ķ lok 19. aldar eša byrjun 20 aldar. Hér er mišaš viš 1920. Gervihnattatķmabiliš hefst 1979. Hvort tveggja er merkt inn į myndina sem fengin er fenginn af vefsķšu prófessors Ole Humlum. Žaš er kannski eftirtektarvert, aš į myndinni er įmóta mikil og hröš hękkun hitastigs į tķmabilunum ca 1915-1945 og ca 1980-2000, en nįnast kyrrstaša žar į milli. Hvernig veršur įriš 2015? Aušvitaš veit žaš enginn fyrr en įriš er lišiš. |
Vetur
Vķsindi og fręši | Breytt 12.1.2015 kl. 10:27 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (3)
Žrišjudagur, 6. janśar 2015
Öflugir vindar nęstu daga og miklar öldur...
Nęstu daga getur sjólag oršiš mjög slęmt og hįloftavindar oršiš žaš öflugir aš faržegaflugvélar frį Bandarķkjunum til Evrópu gętu nįš hljóšhraša. Aušvitaš ekki hljóšhraša mišaš viš loftiš sem er į fleygiferš ķ sömu stefnu, heldur mišaš viš jörš. Semsagt "groundspeed" en ekki "airspeed". Fylgist meš myndunum hér fyrir nešan, en žęr eru beintengdar viš tölvulķkön. Prófiš aš snśa og skruna... Myndirnar sżna verulegar haföldur, vinda viš yfirborš jaršar og hįloftavindao.
* Haföldur.
** Vindur viš yfirborš jaršar.
**
Skotvindur (röst, jet stream) ķ um žaš bil 10km (250 hPa) hęš
http://earth.nullschool.net/about.html
https://www.facebook.com/EarthWindMap
Flugumferš. Sjį www.flightradar24.com |
Vķsindi og fręši | Breytt 7.3.2015 kl. 15:20 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (0)
Um bloggiš
Ginnungagap
Żmislegt
Loftslag
Teljari
Įlverš
Sólin ķ dag:
(Smella į mynd)
.
Olķuveršiš ķ dag:
Nżjustu fęrslur
- Kķnverskur loftbelgur yfir Amerķku, og Amerķskur belgur yfir ...
- Vķsindavefurinn: Getum viš seinkaš klukkunni į Ķslandi og fen...
- Sjįlfstęšisflokkurinn meš tęplega 19% meira fylgi en Samfylki...
- Bjarni Siguršsson harmonikkusnillingur frį Geysi. Fįein orš...
- Hvers vegna valdi Apple ekki Ķsland fyrir gagnaver...?
Heimsóknir
Flettingar
- Ķ dag (9.12.): 10
- Sl. sólarhring: 12
- Sl. viku: 70
- Frį upphafi: 764727
Annaš
- Innlit ķ dag: 6
- Innlit sl. viku: 46
- Gestir ķ dag: 6
- IP-tölur ķ dag: 6
Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar
Tenglar
Tenglar
Żmsar vefsķšur
- Efnisyfirlit pistla
- Lofthiti - Sjávarstaða - Hafís - Sólvirkni... Beintengdir ferlar
- Club du Soleil Greinar um samaspil sólar og vešurfars
- Stjörnufræðivefurinn
- Astronomy Picture of the Day
- Climate4you
- Watts Up With That?
- World Climate Report
- CO2 Science
- The Reference Frame
- Climate-Audit
- ICECAP
- The Air Went
- Science Sceptical Blog
- Roy Spencer
- Friends of Sience
- Prometheus
- Öldur aldanna. Sjaldan er ein báran stök - einnig í veðurfari? (2003) Vefsķša ĮHB
- Gróðurhúsaáhrif eða eðlilegar sveiflur í virkni sólar? (Grein í Lesbók Mbl. 20. júní 1998) Höfundur Įgśst H. Bjarnason
- Er jörðin að hitna?-Ekki er allt sem sýnist (1998) Vefsķša ĮHB
Uppskriftir
Żmsar mataruppskriftir
Myndaalbśm
Bloggvinir
- majab
- ragu
- amadeus
- andres08
- apalsson
- asabjorg
- askja
- astromix
- baldher
- biggibraga
- bjarkib
- bjarnijonsson
- bjarnimax
- bjorn-geir
- blindur
- bofs
- brandarar
- daliaa
- darwin
- duddi9
- ea
- egillsv
- einari
- einarstrand
- elinora
- elvira
- emilhannes
- esv
- eyjapeyji
- fhg
- finder
- finnur
- fjarki
- flinston
- frisk
- gattin
- geiragustsson
- gillimann
- gretaro
- gthg
- gudmbjo
- gudni-is
- gummibraga
- gun
- gutti
- haddi9001
- halldorjonsson
- halldors
- hlini
- hof
- hordurhalldorsson
- hreinsamviska
- hronnsig
- hugdettan
- icekeiko
- ingibjorgelsa
- jakobbjornsson
- jakobk
- johannesthor
- johnnyboy99
- jonaa
- jonasgunnar
- jonmagnusson
- jonpallv
- jonthorolafsson
- juliusvalsson
- karljg
- katrinsnaeholm
- kikka
- kje
- klarak
- kolbrunb
- krissiblo
- ksh
- kt
- lehamzdr
- liljabolla
- lillagud
- lindalea
- lucas
- maeglika
- maggij
- maggiraggi
- marinomm
- martasmarta
- marzibil
- mberg
- midborg
- minos
- morgunbladid
- mosi
- mullis
- naflaskodun
- nimbus
- nosejob
- omarbjarki
- ormurormur
- palmig
- perlaoghvolparnir
- peturmikli
- photo
- possi
- prakkarinn
- raggibjarna
- rattati
- ravenyonaz
- redlion
- rs1600
- rynir
- saemi7
- sesseljamaria
- sigfus
- sigurgeirorri
- sjalfstaedi
- sjerasigvaldi
- skari60
- skulablogg
- sleggjudomarinn
- stebbix
- steinibriem
- steinnhaf
- stinajohanns
- stjornuskodun
- storibjor
- straitjacket
- summi
- tannibowie
- thil
- thjodarskutan
- throsturg
- toro
- tryggvigunnarhansen
- valdimarjohannesson
- valdinn
- vefritid
- vey
- vidhorf
- vig
- visindin
- vulkan
- kristjan9
- arkimedes
- kliddi
- eliasbe
Eldri fęrslur
- Febrśar 2023
- Janśar 2019
- Maķ 2018
- Jślķ 2017
- Maķ 2017
- Febrśar 2017
- Janśar 2017
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Jślķ 2016
- Aprķl 2016
- Mars 2016
- Febrśar 2016
- Janśar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- Įgśst 2015
- Jśnķ 2015
- Maķ 2015
- Aprķl 2015
- Mars 2015
- Febrśar 2015
- Janśar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Įgśst 2014
- Jślķ 2014
- Jśnķ 2014
- Maķ 2014
- Aprķl 2014
- Mars 2014
- Febrśar 2014
- Janśar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Įgśst 2013
- Jślķ 2013
- Jśnķ 2013
- Maķ 2013
- Aprķl 2013
- Mars 2013
- Febrśar 2013
- Janśar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- September 2012
- Įgśst 2012
- Jślķ 2012
- Jśnķ 2012
- Maķ 2012
- Aprķl 2012
- Mars 2012
- Febrśar 2012
- Janśar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Įgśst 2011
- Jślķ 2011
- Jśnķ 2011
- Aprķl 2011
- Mars 2011
- Febrśar 2011
- Janśar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Įgśst 2010
- Jślķ 2010
- Jśnķ 2010
- Maķ 2010
- Aprķl 2010
- Mars 2010
- Febrśar 2010
- Janśar 2010
- Desember 2009
- Nóvember 2009
- Október 2009
- September 2009
- Įgśst 2009
- Jślķ 2009
- Jśnķ 2009
- Maķ 2009
- Aprķl 2009
- Mars 2009
- Febrśar 2009
- Janśar 2009
- Desember 2008
- Nóvember 2008
- Október 2008
- September 2008
- Įgśst 2008
- Jślķ 2008
- Jśnķ 2008
- Maķ 2008
- Aprķl 2008
- Mars 2008
- Febrśar 2008
- Janśar 2008
- Desember 2007
- Nóvember 2007
- Október 2007
- September 2007
- Įgśst 2007
- Jślķ 2007
- Jśnķ 2007
- Aprķl 2007
- Mars 2007
- Febrśar 2007
- Janśar 2007
- Desember 2006
- Nóvember 2006
- Október 2006
- September 2006
Fęrsluflokkar
- Bloggar
- Bækur
- Dægurmál
- Evrópumál
- Ferðalög
- Fjármál
- Fjölmiðlar
- Heilbrigðismál
- Heimspeki
- Íþróttir
- Kjaramál
- Kvikmyndir
- Lífstíll
- Ljóð
- Löggæsla
- Mannréttindi
- Matur og drykkur
- Menning og listir
- Menntun og skóli
- Samgöngur
- Sjónvarp
- Spaugilegt
- Spil og leikir
- Stjórnmál og samfélag
- Sveitarstjórnarkosningar
- Tónlist
- Trúmál
- Trúmál og siðferði
- Tölvur og tækni
- Umhverfismál
- Utanríkismál/alþjóðamál
- Vefurinn
- Viðskipti og fjármál
- Vinir og fjölskylda
- Vísindi og fræði