Þegar ''íslensku'' Fálkarnir fengu gullið á Ólympíuleikunum 1920...

 

 

Það rifjast upp í dag þegar strákarnir okkar komu heim með silfrið, að árið 1920 fengu íslenskir strákar gullverðlaun á Ólympíuleikunum í íshokkí. Reyndar vestur-íslenskir og voru þeir frá Winnipeg.

Í Winnipeg-Falcons liðinu voru allir nema einn af íslensku bergi brotnir:

Sigurður Franklin "Frank" Fredrickson
Kristmundur N. "Chris" Friðfinnson
Magnús "Mike" Goodman
Halldór (Harold) "Slim" Haldorson
Konráð "Konnie" Johannesson
Jakob Walter "Wally" Byron
Róbert John "Bobby" Benson
Allan Charles "Huck" Woodman (Af enskum ættum)

 

 Gullverðlaunahafarnir á Ólympíuleikjunum 1920

Á efri myndinni eru þeir um borð í skipi á leið til Antverpen

 

 

Sjá grein frá árinu 2002 í Morgunblaðinu: "Fálkarnir um alla framtíð" 

Myndir af hetjunum:  Descriptions of the 1920 Falcons players from "Spalding's Athletic Library"

Wikipedia: Winnipeg Falcons 

 

Með stöðugan kökk í hálsinum

Gullmoli sólkerfisins er ótrúlega fallegur

 

 

 

Lengi hefur Jó tungl Júpiters verið í miklu uppáhaldi hjá mér. Varla er hægt að ímynda sér meiri fegurð en þar blasir við. Auðvitað hef ég ekki komið þangað sjálfur, en dáðst af ofurskýrum myndum af þessum hnetti. Þar er bragðarefurinn Loki Laufeyjarson í öllu sínu veldi meðal djásna sem hvergi eiga sína líka. Þarna er heimur í sköpun. Loki á stóran þátt í að móta landslagið á Jó. Loki er hvorki meira né minna en virkasta eldfjall sólkerfisins. 

Hvar er Loki á myndinni?  Loki er aðeins hægra megin miðju.  Hraunstraumurinn leynir sér ekki. Smellið þrisvar á hana til að sjá skýrari mynd. Á myndinni hér fyrir neðan má sjá gosstrókinn frá Loka.

Hvers vegna er Jó svona eldvirkur? Það er nálægin við Júpiter sem veldur eins konar flóð og fjöru áhrifum í jarðskorpunni. Hún er sífellt að þenjast út og dragast saman. Við það myndast gríðarmikill varmi sem leitar út.

Er Jó úr gulli? Maður gæti freistast til að halda það, svo mikil er fegurðin. Nei, guli liturinn stafar af brennisteini.  Gullið sækjum við aftur á móti til Kína. Að minnsta kosti silfur .

 

 Gosstrókurinn frá Loka

 

 Nærmynd af Loka

 

 Júpiter og tunglið Jó

 

 

Fyrir hálfri öld smíðaði ungur strákur einfaldan stjörnusjónauka. Efnið var meterslangur pappahólkur, gler fyrir fjarsýnisgleraugu um 5 cm í þvermál og lítið stækkunargler sem var um 1 cm í þvermál. Brennivíddirnar voru 100 cm og 2 cm þannig að sjónaukinn stækkaði 50 sinnum. Með honum mátti sjá nokkuð vel gígana á tunglinu og nokkur hinna fjölmörgu tungla Júpiters. Þar á meðal hefur Jó væntanlega verið. Júpiter leit út eins og skær stjarna en tunglin sem mjög daufar stjörnur. Ekki grunaði mig þá hve tungl Júpiters eru mikilfengleg, en eitthvað var það sem heillaði.

Það var undarleg tilfinning að sjá reikistjörnuna með tunglunum með þessum frumstæða kíki. Undarlegur fiðringur fór um strákinn. Slíkt gleymist ekki. Sami firðingur fer enn um hann þegar tindrandi stjörnuhimininn myndar himinhvelfinguna, Vetrarbrautin í öllu sínu veldi og norðurljósin dansandi. Því miður eiga ekki öll börn lengur kost á að upplifa slíkt. Ljósmengun borgarljósanna sér til þess.

Það er vel þess virði að fara í bíltúr með fjölslyldunni út fyrir borgina til að skoða stjörnuhimininn þegar stjörnubjart er. Það þarf ekki að vera sólskin til að njóta náttúrunnar.

 

 

 

 

Wikipedia segir okkur eftirfarandi um Loka Laufeyjarson:

Loki Laufeyjarson er afar fyrirferðarmikið goðmagn í norrænni goðafræði. Hann er sonur Laufeyjar og Fárbauta jötuns og er því af jötnaætt. Hann umgengst goðin mikið og blandaði eitt sinn blóði við Óðinn sjálfan. Loki eignaðist þrjú hræðileg afkvæmi með tröllkonunni Angurboðu en kona hans var önnur. Hún hét Sigyn og eignaðist Loki tvo syni með henni.

Í hinni norrænu goðafræði gegnir Loki því hlutverki sem í trúarbragðafræðum hefur verið kallað bragðarefur (á ensku trickster). Loki leikur á goðin, hrekkir þau, hegðar sér ósæmilega og brýtur þær reglur sem hafa áður verið settar af goðunum en slík hegðun er dæmigerð fyrir bragðarefi. Loki hefur þó þá sérstöðu að hann er oft illgjarn og sjaldan leiða hrekkir hans til nokkurra heilla, allra síst fyrir hann sjálfan, því goðin refsa honum oft harðlega fyrir það sem hann gerir.

Loki gat þrjú afkvæmi við tröllkonuna Angurboðu og eru þau hvert öðru hryllilegra. Miðgarðsormur, risaslangan sem lykur sig um Miðgarð, og Fenrisúlfur,risastór úlfur, eru báðir undan Loka og Angurboðu komnir og eru tvö helstu tortímingaröfl í norrænni goðafræði. Þriðja afkvæmi þeirra er Hel, en hún ríkir yfir undirheimum og dauðum. Einnig á Loki tvo syni með konu sinni Sigyn, þeir heita Narfi og Váli.

Eitt afkvæmi Loka er enn ótalið en það er hinn áttfætti hestur Sleipnir. Er bergrisi einn kom til ásanna og bauðst til að byggja múr í kringum Ásgarð brá Loki sér í líki hryssu svo hann gæti lokkað Svaðilfara, hest risans í burtu. Það tókst og risinn náði ekki að byggja múrinn á tíma en afleiðingarnar fyrir Loka voru þær að síðar eignaðist hann Sleipni.

Loki var sá sem bar mesta ábyrgð á dauða Baldurs, hins hvíta áss. Goðin léku sér að því að kasta hlutum að Baldri því Frigg hafði komið því svo fyrir að ekkert beit á honum. Loki komst þó að því að sá hlutur sem gat skaðað hann var mistilteinn og kom hann því svo fyrir að Höður, hinn blindi ás, fékk mistilteinsknippi í hendurnar og varpaði því, óafvitandi um hvað hann hafði undir höndum, að Baldri svo af hlaust bani. Einnig segir sagan að þegar æsir reyndu að ná Baldri aftur úr Helju með því að fá alla hluti heims til að gráta hann, þá hafi Loki dulbúið sig sem tröllkonuna Þökk en hún var sú eina sem neitaði að gráta. Baldur var því um kyrrt í Helju.

Goðin komust á snoðir um hvernig dauða Baldurs hafði verið háttað og flýði Loki á fjall eitt þar sem hann faldist oft í líki lax. Í því líki var Loki þegar Þór handsamaði hann. Eftir að Loki hafði verið handsamaður var hann bundinn með þörmum Nara sonar síns og eitur látið renna á hann. Sigyn, kona hans, sat þó hjá honum og hélt fyrir keri svo eitrið myndi ekki renna framan í hann. Þegar Sigyn tæmdi kerið lak eitrið þó á Loka og urðu þá jarðskjálftar. Í heimsslitaorrustunni Ragnarökum barðist Loki með jötnum gegn ásum. Hann barðist hatrammlega gegn Heimdalli og varð báðum af bani.

 

Krækjur:

Um Loka Laufeyjarson í Gylfaginningu

Vefsíðan Stjörnuskoðun. Þar er m.a mjög góð grein um Júpiter. 

Rafknúnar alvöru flugvélar - Myndir og myndbönd

 

 

Framfarir í rafhlöðum og rafmótorum hafa verið með ólíkindum á undanförnum árum. Nú er svo komið að smíðuð hefur verið fullvaxin flugvél sjá Sonex sem knúin er með rafmótor og rafhlöðum eingöngu. Á myndinni má sjá hve lítið fer fyrir hreyflinum, sem er 3ja fasa riðstraumsmótor. Lithium polymer rafhlöðurnar eru í svarta kassanum.  Svokallaður áriðill (aftan á mótornum) breytir jafnstraum rafgeymisins í 3ja fasa riðstraum með breytilegri tíðni. Flugþol er áætlað um klukkustund í venjulegu flugi og stundarfjórðungur í listflugi þegar mótorinn er nýttur til hins ýtrasta. Sjá hér.

 

 

Á myndbandinu hér fyrir neðan er kynning á þessari nýstárlegu flugvél.  Önnur rafknúin flugvél sést hér og hér.

 

 

 

 

 

Í nokkur á hafa menn flogið rafknúnum flugmódelum af ýmsum stærðum og gerðum, þar á meðal stóru eins og hér verður kynnt. Á næsta myndbandi má sjá Bernd Beschorner listflugmann kynna flugvél sína. Rafmótorinn er 15 kílówött eða 15.000 wött. Það jafngildir um 20 hestöflum. Það merkilega er að honum er ekki komið fyrir undir vélarhlífinni, heldur inni í "spinnernum" eða keilunni sem er framan á loftskrúfunni!!!   Mótorinn, sem er frá Plettenberg, er aðeins 1900 grömm að þyngd.

 

 

 

  

Hér fyrir neðan flýgur meistarinn Rafkrumma, eða Electric Raven við ljúfa tónlist. Ekki skortir flugvélina afl og ekki truflar hávaðinn frá rafmótornum tónlistina.   Íslenskir módelflugmenn hafa um árabil notað lithium polymer rafhlöður og þriggja fasa rafmótora, en ekkert í líkingu við þessa flugvél.

 

 

 

 

Það er varla nokkrum vafa undirorpið að rafknúin farartæki með rafhlöðum eru framtíðin. Nýtni þeirra er að minnsta kosti tvöföld nýtninnar við vetnisknúin farartæki og tæknin er þegar fyrir hendi. Aðeins á eftir af fínslípa hana.  Vetni hvað?  Sjá pistilinn Vetnissamfélag eða rafeindasamfélag.

 

Líkur á að fá allar tölur réttar í Lottó eru minni en 1:600.000

Ekki eru miklar líkur á að fá allar tölurnar í Lottóinu réttar. Líkurnar eru aðeins 1:658.008.

Við getum reiknað þetta út á eftirfarandi hátt: 

Í íslenska lottóinu eru í dag 40 kúlur með númerum frá 1  upp í 40. Það skiptir ekki máli í hvaða röð kúlurnar koma upp.

Ef við hugsum okkur fyrst að það skipti máli í hvaða röð númeruðu kúlurnar koma upp, þá eru fyrst 40 möguleikar á hvaða númer við drögum fyrst, næst 39 möguleikar (þar sem eitt númer er farið), þar næst 38 (þar sem tvö númer eru farin), o.s.frv.
Heildarfjöldi möguleika er því 40 x 39 x 38 x 37 x 36 = 78.960.960.

Nú skiptir ekki máli í hvaða röð tölurnar koma. Möguleikarnir á að raða upp fimm mismunandi kúlum í einhverja röð  eru 5 x 4 x 3 x 2 x 1 = 120.

Þetta þýðir, að ef það skiptir ekki máli í hvaða röð tölurnar koma, verða möguleikarnir á fjölda útkoma í Lottóinu 78.960.960 / 120 = 658.008.

Með öðrum orðum, líkurnar á því að vera með allar tölurnar réttar eru aðeins 1:658.008.

Á sama hátt getum við reiknað út líkurnar fyrir 38 kúlur eins og fjöldinn var fyrir nokkrum mánuðum; 1:501.942, og fyrir 32 kúlur eins og fjöldinn var fyrir allmörgum árum; 1:201.376.

Auðvitað má svo auka líkurnar með því að kaupa fleiri en eina röð, en það er allt annað mál.

 

Ekki spila ég í Lottó...

 

Vísindavefurinn: Hvað eru margir möguleikar á talnaröðum í íslenska lottóinu?

 

"Enginn var með allar lottótölur réttar í kvöld og gekk því aðalvinningurinn, sem var sexfaldur og nam 43,6 milljónum, því ekki út..." 

Sexfaldur lottóvinningur gekk ekki út

Refurinn rófulausi og Móri vinur hans. Myndir.

Síðastliðinn fimmtudag fékk ég óvenjulega heimsókn. Tveir vingjarlegir refir. Mér varð litið út um gluggann klukkan hálf átta að morgni og sé þá fallegan gráan ref koma röltandi. Ég fór út vopnaður Canon EOS 400D myndavél með 28-300mm Tamron linsu. Refurinn horfði á mig góða stund og stillti sér upp fyrir myndatökuna í um 10 metra fjarlægð alls óhræddur. Skömmu síðar kom vinur hans sem var dökkur á brún og brá. Líklega dökk-mórauður. Hann var ekki alveg eins ófeiminn, en gaf sér samt tíma svo ég gæti náð myndum.

 

(Með því að smella tvisvar til þrisvar á mynd má sjá stærri útgáfu).

 

 

 

 Mynd 2

 

 

 Mynd 3

 

 

 Mynd 4. Rófulaus.

 

 

 Mynd 5. Móri lætur sjá sig.

 

 

 Mynd 6

 Mynd 7

 Mynd 8. Með steikina í gogginum?

 

 Mynd 9

 

 

 Mynd 10

 Mynd 11. Kominn tími til að kveðja.

 

 

Refalitir eftir Pál Hersteinsson. 

Sólmyrkvinn í dag. Myndir.

Hér fyrir neðan eru fáeinar myndir sem teknar voru í morgun við Gullfoss. Myndavél var Canon EOS 400D. Linsa Tamron 28-300mm. 

Notaður var álhúðaður Mylar sólfilter meðan ský var ekki fyrir sólu, en síðan voru myndir teknar í gegn um skýjahuluna án filters.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 --- --- ---

 

 

Það var tunglið sem skyggði á sólina.  Sjá skýringar við mynd á síðunni Astronomy Picture of the Day, en þar er myndin fengin að láni.

 

Credit & Copyright: Laurent Laveder (PixHeaven.net / TWAN)

Explanation: The Moon's measured diameter is around 3,476 kilometers (2,160 miles). But apparent angular size, or the angle covered by an object, can also be important to Moon enthusiasts. Angular size depends on distance, the farther away an object is, the smaller an angle it covers. Since the Moon is 400,000 kilometers away, its angular size is only about 1/2 degree, a span easily covered by the tip of your finger held at arms length, or a measuring tape held in the distance by a friend. Of course the Sun is much larger than the Moon, 400 times larger in fact, but today the New Moon will just cover the Sun. The total solar eclipse can be seen along a track across northern Canada, the Arctic, Siberia, and northern China. (A partial eclipse is visible from a broader region). Solar eclipses illustrate the happy coincidence that while the Sun is 400 times the diameter of the Moon, it is also 400 times farther away giving the Sun and Moon exactly the same angular size.

 

 

 

Tungl skyggir á sólu