Fęrsluflokkur: Vķsindi og fręši

Varśš. Ekki fyrir flughrędda.

 

 

Flughręddum er eindregiš rįšlagt aš horfa ekki į myndbandiš. Crying

Airbus A320 var aš reyna lendingu ķ stķfum hlišarvindi ķ Hamborg sķšastlišinn laugardag. Ekki munaši miklu aš illa fęri. 

Snarręši flugmannsins foršaši stórslysi. Vęngendinn (vęnglingurinn eša winglet) skemmdist žegar vęngurinn snerti brautina, svo greinilegt er aš žarna munaši ašeins hįrsbreidd.

Stękkiš myndirna hér fyrir ofan meš žvķ aš smella į hana tvisvar. Hśn opanst žį stór ķ nżjum glugga. 

Vindhrašinn var 35 hnśtar (18m/s) meš gustum ķ 55 hnśta (28m/s). Hįmarks hlišarvindur fyrir A320 er 33 hnśtar (17m/s) meš gustum ķ 38 hnśta (20 m/s). 

 


 
Betra myndskeiš hér
  


Hvers vegna er hlaupįr?

LeapYearBall_1884_LondonNews-BAp, jśn, sept, nóv žrjįtķu hver,
einn til hinir kjósa sér.
Febrśar tvenna fjórtįn ber
frekar einn žį hlaupįr er.

Hlaupįr er žaš kallaš žegar almanaksįriš er einum degi lengra en venjulegt įr, ž.e. 366 dagar en ekki 365. Tilgangurinn er aš samręma lengd almanaksįrsins og įrstķšaįrsins, sem ręšst af gangi jaršar um sólu. Almanaksįriš er aš mešaltali 365 dagar 5 stundir 49 mķnśtur og 12 sekśndur eftir žessa leišréttingu.

Ķ svoköllušum nżja stķl (gregorķanska tķmatalinu) er hlaupįr žegar talan fjórir gengur upp ķ įrtalinu. Undanskilin reglunni eru aldamótaįr, en žau eru ekki hlaupįr nema talan 400 gangi upp ķ įrtalinu.

Gregorķanska tķmatališ eša "nżi stķll" er kennt viš Gregorķus pįfa 13. sem innleiddi žaš ķ Róm įriš 1582.

Heitiš hlaupįr er tališ dregiš af žvķ aš margir merkisdagar ķ įrinu eftir hlaupįrsdag hlaupa yfir einn vikudag.

Rętur hlaupįrsdagsins er hęgt aš rekja til įrsins 46. f. Kr.  Ķ Bókinni Saga daganna eftir Įrna Björnsson kemur fram aš hlaupįrsdagurinn hjį Rómverjum var “...eiginlega 24. febrśar, žvķ honum var skotiš inn daginn eftir vorhįtķš sem nefndist Terminalia. Eins og nafniš bendir til var žetta einskonar missiraskiptahįtķš og aš vissu leyti sambęrileg viš sumardaginn fyrsta hjį okkur. Munurinn er sį aš Rómverjar viršast į įkvešnu skeiši hafa skipt įrinu ķ žrennt. Var gömul venja aš rétta tķmatališ af meš innskotum į žessum tķma, ķ lok vetrartķmabilsins, og žvķ žótti žeim Sesari ešlilegast aš hlaupįrsdagurinn fengi žar inni” (bls 520)

Hvernig ętli žaš sé aš vera fęddur į hlaupįrsdegi og eiga bara afmęli fjórša hvert įr? Halo

Hver er höfundur vķsunnar góšu sem allir kunna  "Ap, jśn, sept, nóv žrjįtķu hver..." ? Errm

Nęsti hlaupįrsdagur veršur ekki fyrr en įriš 2012. Njótum žvķ dagsins ķ dag vel. Wizard

 

jcaesar_coin

 

Jślķus Cesar kom į hlaupįrdsdegi 24. febrśar įriš 46 f.Kr.

Lķfręnir OLED flatskjįir eru betri en LCD og Plasma!

113193Allir žekkja flatskjįna vinsęlu, żmist Plasma eša LCD. Žeir žykja ofur glęsilegir, enda ekki nema nokkrir sentķmetrar į žykkt. Getur veriš aš žeir séu aš vera śreltir? Lķklega.

Nż tękni er aš ryšja sér til rśms. Ķ skjįinn eru notašar "lķfręnar" ljósdķóšur  svokallaša OLED = Organic Light Emitting Diode. Sjónvörp sem nota žessa tękni kallast žvķ OLED-TV, eša "sjónvörp meš lķfręnum ljósdķóšum".

Kostir: Lķtil til aflnotkun, björt mynd, kontrast-hlutfall 1.000.000 : 1, (1000 sinnum meira en LCD), og sjónarhorn er miklu vķšara en į venjulegum flatskjįm. Žeir eru nęfuržunnir, svo žunnir aš jafnvel mį rślla žeim upp, eins og sjį mį į myndinni. Žeir eru um 10 sinnum žynnri en hefšbundnir flatskjįr, ž.e. žegar žeir eru komnir bak viš gler ķ ramma.  Upplausn į aš geta veriš žrefalt betri en į LCD skjįm, žeir eru hrašvirkari og žeir eru ódżrari ķ framleišslu. 

flex1Lķftķmi OLED hefur veriš vandamįl, en nś eru menn vonandi aš nį tökum į žvķ. Žess vegna megum viš bśast viš aš sjį žessa nżju tękni brįšlega ķ farsķmum, fartölvum og nęfuržunnum sjónvörpum. Į sżningunni International CES 2008 mįtti sjį nokkra raunverulega flatskjįi sem frumgeršir (sjį myndskeiš hér fyrir nešan) sem fara vonandi ķ framleišslu innan skamms.

Mun bók framtķšarinnar lķta śt eins og į myndinni hér til hlišar? OLED skjįnum er rśllaš af hólknum sem inniheldur žśsundir bókatitla ķ minni sķnu? Papyrus kefli Egypta hinna fornu koma óneitanlega ķ hugann... Žau voru vissulega lķfręn Wink

 

Nś er žaš spurning. Er rétt aš bķša? Eitt er vķst, OLED sjónvörp eru aš koma į markašinn. Sjįlfsagt lķša fįein įr žar til veršiš veršur samkeppnishęft viš LCD  skjįi, en tķminn er undur fljótur aš lķša. Gefum okkur 5 įr žar til žau koma į markašinn ķ żmsum stęršum og önnur 5 žar til žau verša ódżrari en žau sem viš žekkjum ķ dag....

Gamla feita góša Grundig 28" sjónvarp bloggarans veršur lįtiš duga žar til OLED veršur komiš į markašinn og veršiš višrįšanlegt.... 

Viš lifum svo sannarlega į spennandi tķmum. Lķfręn sjónvörp, sem eru miklu betri en LCD og Plasma, verša stöšutįkniš innan fįrra įra ... Smile

 

Hér er tękninni lżst.


123
 
27" flatskjįrinn er ekki nema 3 mm į žykkt! Frį sżningunni CES 2008.
 
 
 
 
Cnet jśnķ 2007 (spįir 3-6 įra biš): Should you wait for an OLED TV? 
 
 
 

Stjórnklefinn ķ Airbus A380 og Batman

 

 Skrifstofan ķ Airbus A380 er hlašin tölvubśnaši. En hvar eru hefšbundnu stjórntękin?
 

Ķ žessum pistli eru borin saman tvenns konar flug, flug meš einni fullkomnustur flugvél nśtķamns og  flug nśtķma mannlegra lešurblaka, svokallašra mannblaka ........ W00t

Ķ Airbus A380 notar flugmašurinn stżripinnann til aš senda boš til stjórntölvunnar. Tölvan metur bošin og sendir skeyti til śtstöšva sem eru ķ vęngjum og stéli. Žašan fara svo bošin til rafmótora sem framkvęma žęr hreyfingar į vęngböršum sem tölvan įkvešur meš hlišsjón af óskum flugmannsins. Žaš er sem sagt tölvan sem flżgur flugvélinni.

Į bernskudögum Airbus įttu žęr til aš taka völdin af flugmönnunum og reyna loftfimleika.  Flugmennirnir voru žį nįnst bara įhorfendur og sįu jafnvel stżripinnann og bensķngjöfina hreyfast eins og ósżnileg hendi héldi žar um.  Svo segir sagan, en er hśn sönn? Žetta eiginlega ekki flugvél heldur flugtölva.  Žetta er vķst framtķšin. Öllu stjórnaš af gervigreind meš silikon heilum ķ tölvum, og silikon fylltar flugfreyjur, eša silikonur, stjana viš okkur faržegana. Ętli žaš sé langt žar til stjórnklefinn veršur mannlaus?  ...  "This is your pilot speaking. My name is IBM ..."


 

Algjör andstaša viš žennan tölvuvędda stjórnklefa er flug mannblakana Devil sem Ragnar Įgśstsson kallar svo į bloggsķšu sinni, og er žį lķklega meš lešurblökur ķ huga.  Žessir menn geta varla veriš meš fullum fimm, eša hvaš finnst žér? Śff...Pinch






Batman eša Mannblaka į flugi ?
 
  

Mį bjóša žér inn ķ stjórnklefann ķ Airbus A380?

Hér er frįbęr panoramamynd af stjórnklefanum. Notiš stjórntękin nešst į myndinni til aš fęra til myndavélina; upp, nišur og allt um kring.

 

Hvort skyldi vera meira spennandi; sitja viš tölvuskjįinn ķ A380 eša skjótast ķ lešurblökulķki mešfram klettaveggjunum?

Hvorir eru meiri flugmenn, flugstjórar Airbus eša mannblökurnar? 

 

 

Ķtarefni um Airbus A380 fyrir tęknisinnaša:

Airbus Fly-by-Wire aircraft at a glance.   


 

Naušsynlegt tęki fyrir bankastofnanir og bloggara...

Bloggarinn frétti į skotspónum aš fjįrmįlastofnun ein sé aš fjįrfesta ķ svona tękjum fyrir starfsmenn sķna til aš halda žeim ķ góšri lķkamlegri žjįlfun. Žetta kvaš vera hugsaš til aš męta hinu grķšarlega įlagi į starfsmennina sem žróunin į fjįrmįlamörkušum hefur valdiš undanfariš. Kemur ķ veg fyrir aš žeir sofni ķ vinnunni eftir andvökunętur žar sem žį dreymir skuldatryggingaįlag, stżrivexti og veršbólgudrauginn. Višskiptavinir munu taka eftir aš starfsmennirnir verša mun lķflegri og starfssemin mun iša öll eftir aš žessi nżja tękni veršur tekin ķ notkun. 

Af samkeppnisįstęšum mį aš sjįlfsögšu ekki upplżsa meira um mįliš, en žetta ętti allavega aš hrissssta ašeins upp ķ fólki. 

Er žinn vinnustašur aš hugleiša fjįrfestingu ķ svona bśnaši?  

Svo vęri aušvitaš grįupplagt fyrir bloggara aš nį sér ķ svona heilsuręktartęki Wink

Nįnari upplżsingar um undratękiš eru hér.  Kostar $290.   Ég yrši nś örugglega fljótt sjóveikur Shocking

 

 
Fyrst hélt ég žetta hlyti aš vera grķn, en svo viršist ekki vera Tounge
 
 
 
Žaš er allavega ekkert grķn aš sitja ķ svona stól Shocking

Tunglmyrkvinn ašfararnótt fimmtudagsins 21. febrśar

Tunglmyrkvi
 
 Ótrśleg litadżrš.
Takiš eftir hvernig tungliš er greinilega hnattlaga en ekki bara flöt skķfa eins og venjulega. Žaš viršist svķfa um mešal stjarnanna sem ekki sjįst aš jafnaši vegna glżju.
 
 
Nś styttist ķ almyrkva į tungli, en žann 21. febrśar veršur tunglmyrkvi sem mun sjįst um mišja nótt frį Ķslandi.
 
Almyrkvinn veršur į milli kl. 3:01 og 3:51 ašfararnótt fimmtudagsins, eša "mjög seint į mišvikudagskvöld". Tungliš byrjar aš ganga inn ķ alskugga jaršar kl. 1:43 og hefst žį deildarmyrkvi. Smįm saman breytist deildarmyrkvinn ķ almyrkva eins og sést į myndinni nešst į sķšunni.
 
Almyrkvi į tungli getur veriš mikiš sjónarspil ef vel višrar. Meš hefšbundnum handsjónauka nżtur mašur hans mun betur en meš berum augum, en hann getur veriš mjög tilkomumikill jafnvel žó mašur hafi ekki sjónauka viš hendina.
 
Viš almyrkvann tekur tungliš į sig undarlegan roša. Litbrigšin geta veriš undurfögur, og įsżnd mįnans viršist breytast frį žvķ aš vera hringlaga flöt skķfa į himninum yfir ķ žrķvķša dimmrauša kślu sem svķfur į milli stjarnanna. Stjörnur, sem įšur voru ósżnilegar vegna glżju frį tunglinu, koma ķ ljós og tindra umhverfis fylgihnött jaršar sem skartar sķnu fegusta og svķfur um himinfestinguna ķ allri sinni dżrš.  Myndin hér fyrir ofan gefur vonandi hugmynd um hvaš ķ vęndum er.
 
Hugsum okkur aš viš veršum stödd į tunglinu ašfaranótt fimmtudagsins. Žar eru engin skż sem geta byrgt śtsżniš og žar er engin ljósmengun. Hvernig myndum viš žį upplifa myrkvann?  Žaš sést į nešri myndinni, sem er reyndar samsett śr mynd sem tekin var af jöršinni frį tunglinu og mynd af sólmyrkva. Aušvitaš er žetta sólmyrkvi sem karlinn ķ tunglinu sér įsamt okkur ef viš vęrum ķ fylgd hans, žvķ jöršin skyggir į sólina. Meira um žessa mynd į vefsišunni Astronomical Picture of the Day.

 

Solmyrkvi_a_tunglinu
 
Karlinn ķ tunglinu sér ęgifagran sólmyrkva sem lķkist demantshring.
Žaš er ljósbrotiš ķ lofthjśp jaršar, sem myndar krans umhverfis jöršina, sem lżsir upp tungliš mešan į almyrkvanum stendur. Žaš mį žvķ segja aš žaš sé bašaš ķ geislum sólar sem er undir sjóndeildarhringnum.
En hvers vegna er hann raušur? Svariš kemur į óvart: Rauši litur mįnans stafar af žvķ aš allir morgunrošar og kvöldrošar jaršar lżsa hann upp samtķmis !   Rómantķskara gęti žaš ekki veriš
InLove
 
Žegar rétt sést ķ sólina, eins og į myndinni, er talaš um demantshring. Svona undurfagran demantshring er bara hęgt aš sjį žegar sólmyrkvi er, en ekki tunglmyrkvi. Nįnar hér.
 
 TLE2008Feb21-GMT copy
 
  Hér mį sjį hvernig tungliš gengur inn ķ skugga jaršar
 
  • Deildarmyrkvi hefst: 1:43

  • Almyrkvi hefst: 3:01

  • Mišur myrkvi: 3:26

  • Almyrkva lżkur: 3:51

  • Deildarmyrkva lżkur: 5:09

 
Meira um tunglmyrkvann: 
 
 

Snögg kólnun jaršar ķ janśar

London 1814.
 
Hefšbundnar męlingar į mešalhita lofthjśps jaršar sżna aš janśar hefur veriš mjög kaldur. Skżrir žaš vęntanlega kuldakastiš sem frést hefur af vķša um heim.  Kaldasti mįnušur sķšan 1995. Ferillinn hér fyrir nešan er teiknašur samkvęmt žessum gögnum frį NASA GISS. Sama er upp į teningnum žegar męligögn frį gervihnöttum eru skošuš. Myndin sżnir mįnašamešaltöl frį įrinu 1978.
 
Takiš eftir hvernig ferillinn steypist nišur viš hęgri jašar myndarinnar.  Fróšlegt veršur aš sjį hvernig framhaldiš veršur. Vafalķtiš stafar žetta hitafall af fyrirbęrinu La Nińa ķ Kyrrahafinu. Frį įrinu 1995, žegar kaldari mįnušur en sl. janśar męldist, hafa veriš žrjś La Nińa tķmabil; 1995-1996, 1998-2000 og 2000-2001.
 
Vonandi er žetta ekki fyrirboši žess aš langtķma kólnun sé framundan. Žaš er ešli El Nķńo og La Nińa fyrirbęranna aš žau geta ekki stašiš yfir nema tiltölulega fįeina mįnuši (eša sįrafį įr) ķ senn. Til eru nįttśrulegar sveiflur ķ hitafari jaršar sem standa yfir ķ mörg įr eša įratugi. Vel žekkt eru kuldatķmabil sem komu į mešan į "Litlu ķsöldinni" stóš og eru tvö žeirra kennd viš lįgmörk ķ virkni sólar sem nefnd eru Maunder minimum (1645-1715) og Dalton minimum (1790-1830).  Myndin efst į sķšunni er einmitt frį London mešan į Dalton minimum kuldatķmabilinu stóš.
 
Žegar er fariš aš spį svona lįgmarki ķ virkni sólar į nęstu įratugum og hafa sumir tķmastett lįgmarkiš įriš 2030. Žetta eru aušvitaš fyrst og fremst stjarnešlisfręšingar sem telja sig žekkja dynti sólar. Žeim kemur žó ekki saman um hvort žvķ muni svipa til Maunder eša Dalton, en mun kaldara var mešan į žvķ fyrrnefnda stóš.
 
Sólsveifla #24 er um žaš bil aš sjį dagsins ljós. Žó ekki byrjuš. Sólin er bśin aš vera undur frišsęl undanfariš og lengd sólsveiflu #23 žegar komin įr fram yfir mešaltališ sem 10,7 įr. Mišaš viš söguna getur žaš bent til hratt minnkandi virkni sólar į nęstu įrum. Enginn veit žó hvaš veršur, en einn žeira sem spįši fyrir um lįgmark įriš 2030, Dr. Theodor Landscheidt (1927-2004) sagši ašspuršur ķ tölvupósti til undirritašs um aldamótin aš vęntanlega yršum viš oršin vör viš kólnun įšur en žessi įratugur er lišinn. Sjį vangaveltur hér og hér. Sumir eru virkilega farnir aš hafa įhyggjur. Sjį hér.
 
 
Viš skulum vona aš žetta sé bara La Nińa ķ Kyrrahafinu sem er aš strķša okkur. Žaš er lang lķklegast.
 
 
GISSglobal-jan2008-600w
 Hitaferill GISS frį desember 1978 til janśar 2008.
Takiš eftir hitafallinu lengst til hęgri. 
 
 
 
Willie Soon og  Steven H Yaskell: Year Without a Summer. Góš grein.
 
David Archibald: The Past and Future of Climate. PowerPoint. 
 

Ašferš til aš losna viš truflandi auglżsingar

UptownHeraldAd_small-BĮ żmsum vefsķšum, sérstaklega fréttasķšum, er mikill fjöldi blikkandi auglżsinga til ama. Aušvitaš eru auglżsingar naušsynlegar og óžarfi aš amast viš žeim, en žęr verša žį aš vera žannig śr garši geršar aš žęr trufli ekki viškomandi. Hugsiš ykkur hvernig dagblöšin vęru ef önnur hver auglżsing žar vęri blikkandi og į sķfelldu iši. Margumrędd auglżsing į bloggsķšunni stušar mig lķtiš žar sem ég get einfaldlega mjókkaš gluggann žannig aš auglżsingin hverfi, ef mér sżnist svo.

 Ég hef um alllangt skeiš notaš forritiš Adblock Plus sem hęgt er aš tengja Firefox vafranum. Žaš er hęgt aš kenna forritinu aš žekkja auglżsingarnar og fjarlęgja žęr, en žar sem nżjar auglżsingar birtast daglega žarf sķfellt aš enduržjįlfa Adblock Plus, og vafasamt hvort mašur nenni aš standa ķ žvķ.

Leišbeiningarnar hér fyrir nešan tók ég saman um daginn fyrir fjölskyldumešlim. Žó svo aš ķ dęminu sé minnst į fréttasķšu Morgunblašsins, žį er žaš alls ekki illa meint og hef ég fullan skilning į naušsyn auglżsinga ķ nśtķmažjóšfélagi. Žaš er žó žetta sķfellda blikk sem angrar mig stundum og gerir žaš aš verkum aš ég reyni aš foršast aš lķta į žannig auglżsingar. Trślega er žaš misskilningur hjį auglżsendum aš telja aš blikkandi  auglżsingar séu betri. Ég held aš žvķ sé öfugt fariš.

Hér eru tvęr ašferšir sem hęgt er aš prófa: 

---

Microsoft Internet Explorer (Ekki er męlt meš žessari ašferš žar sem hśn truflar t.d. YouTube):

Fara ķ Tools og sķšan  Manage- Add-ons, žar nęst  Enable/Disable Add-ons žį er hęgt aš finna Shockwave Flash Object. Ķ listanum.   Merkja žaš meš žvķ aš smella į Shockwave Flash Object og velja sķšan Disable.

Nś ęttu blikkandi Flash auglżsingar eins og xxxx aš hverfa.

 

Žetta  virkar  Microsoft Internet Explorer en ég hef ekki enn fundiš samsvarandi fyrir Firefox.

---

Firefox:

Setja inn forritiš Adblock Plus sem slekkur į auglżsingunni ķ Firefox. Ekki bara Flash auglżsingum.

Forritiš er ókeypis hér http://adblockplus.org/en/installation

Žaš slekkur bara į auglżsingum sem bśiš er aš kenna forritinu aš slökkva į. Žaš er hęgt aš kenna žvķ aš slökkva į öllum auglżsingum, žannig aš t.d. www.mbl.is veršur miklu lęsilegra.

Žegar forritiš er komiš inn ķ Firefox sét raušur ikon efst til hęgri: (ABP).  Žegar smellt er į hann opnast gluggi nešst meš lista yfir allar sķšueiningarnar. Žar į mešal eru leišinlegu auglżsingarnar.

Auglżsingarnar mį žekkja į žvķ aš inni ķ nafninu stendur  …/ augl /… eša aš nafniš endar į .swf.   Til dęmis:

http://www.lbm.is/ augl /files/85/ad_8529_4346.swf

Hęgri-smella į žennan textastreng og velja "Block this item". Gera žetta viš allar auglżsingarnar og velja sķšan [Apply] ķ glugganum sem opnast.

Auglżsingarnar ęttu aš hverfa. Žessu žarf aš halda ašeins viš ef nżjar auglżsingar birtast.

---

Reynsla mķn af žessu fikti meš AdblockPlus er aš mašur nennir varla aš standa ķ žessu stśssi aš vera sķfellt aš enduržjįlfa forritiš.  Reynir bara aš lįta blikkiš ekki pirra sig. Til lengdar er žaš besta ašferšin.

13.2.2008: Żmsar gagnlegar upplżsingar hafa komiš fram ķ athugasemdunum. Ég er nś meš tvo filtera ķ Adblock Plus:   */augl/*   og   *visir.is/ads/*  .   Nś er allt "sjįlfvirkt". Ekkert stśss viš enduržjįlfun.   Filterinn er hęgt aš setja inn meš žvķ aš smella į litlu pķluna hęgra megin viš rauša (ABP) ķkoniš efst til hęgri ķ glugganum. Velja žar Preferences og sķšan Add Filter.


Sökktu sólblettir Titanic? Grein į vef NOAA - Bandarķsku haf- og loftslags- stofnunarinnar.

sunclimate_4Fyrirsögnin  hljómar vissulega fįrįnlega, en eins og allir vita žį sökk Titanic vegna įreksturs viš hafķs. En hvernig stóš į hafķs į žessum sušlęgu slóšum? Grein į vef hinnar žekktu rannsóknarstofnunar NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration)  ber nafniš The Sun-Climate Connection - Did Sunspots Sink the Titanic?

Žar er vķsaš til žeirrar stašreyndar aš hafķs var į siglingaleiš Titanic į sama tķma og sólblettir voru ķ lįgmarki. Hafķs hefur ekki sést žar eftir aš virkni sólar fór aš aukast og sólblettum aš fjölga.   Žessi įhugaverša og aušlesna grein er hér.

Greinin hefst į umfjöllun um hlżnun andrśmslofts į sķšustu öld, en hlżnumin er talin vera bęši af völdum nįttśrunnar og af mannavöldum. Tveim spurningum er varpaš fram:

1)      Af hve miklu leyti er hlżnunin af mannavöldum?

2)      Hvernig hefšu loftslagsbreytingar oršiš hefši mašurinn hvergi komiš žar nęrri?

Til žess aš geta svaraš fyrri spurningunni verša vķsindamenn aš hafa svar viš seinni spurningunni, segir ķ greininni.

 

Žar sem sólin er eini hitagjafi jaršar (fyrir utan jaršhitann sem er hverfandi) er augum beint aš breytingum ķ sólinni. Bent er į aš yfir eina 11 įra sólsveiflu breytist heildarśtgeislun sólar um ašeins 0,1%, en frį 17. öld um 0,5%. (Nś skulum viš hafa ķ huga aš sólin hitar jöršina frį alkuli upp ķ +15° aš mešaltali, eša um tępar 300°. Lķtil breyting ķ orkustreymi frį sólinni getur žvķ haft allnokkur įhrif į hita lofthjśpsins).

sunclimate_2Ķ greininni kemur einnig fram aš žessi 0,1% - 0,5% breyting er mišuš viš heildarśtgeislun frį sólinni, en miklu meiri breytingar ķ śtgeislun verša ķ śtfjólublįa hluta litrófsins. Žar getur śtgeislunin breyst 100 til 1000 falt yfir eina sólsveiflu !   Śtfjólublįa ljósiš hefur fyrst og fremst įhrif į efstu lög lofthjśpsins.   Sjį myndina hér til hlišar, en hśn sżnir hvernig įsżnd sólar breytist į sex įra tķmabili žegar hśn er skošuš meš myndavél sem er nęm er fyrir śtfjólublįu ljósi.

Žar sem greinin er skrifuš įriš 2001 er ekki fjallaš um hinar nżju kenningar Henriks Svensmark um  samspil breytilegrar virkni sólar, geimgeisla, skżja og žar meš hitafars. (Sjį bloggiš "Byltingarkennd kenning dansks vķsindamanns skekur vķsindaheiminn....")

 

 

sunclimate_3bĶ greininni frį NOAA er mynd sem sżnir samsvörun milli fjölda sólbletta og hitastigs į sķšustu öld. Samsvörunin er slįandi, eins og sést į myndinni hér til hlišar. Rauši ferillinn er fjöldi sólbletta, en blįi ferillinn hitastig viš yfirborš jaršar.

 

Nś, sķšan eftir žessa kynningu vķkur sögunni aftur aš Titanic įriš 1912, en eins og kunnugt er rakst skemmtiferšaskipiš į ķsjaka sem var į siglingaleišinni milli Evrópu og Bandarķkjanna. Į žessum įrum mįtti oft sjį ķs į žessum sušlęgu slóšum, en hann var mjög varasamur skipum, sérstaklega aš nóttu til, žvķ skip voru aušvitaš ekki meš ratsjį į žeim tķma.

Aš sjįlfsögšu voru žaš ekki sólblettirnir sem sökktu Titanic, en lķklegt er aš rekja megi hina köldu vešrįttu sem rķkti žegar Titanic rakst į borgarķsjakann langt sušur ķ höfum til lķtillar virkni sólar, en fįir sólblettir eru einmitt til marks um žaš. Meš hlżnandi loftslagi (og fjölgandi sólblettum) hętti ķs reka žangaš sušureftir.

 

Lesendum žessa pistils er eindregiš bent į aš lesa greinina sem er į vef NOAA hér. Žar er aušvitaš fjallaš mun betur um mįliš en ķ žessari stuttu kynningu.

 Krękjur:

The Sun-Climate Connection - Did Sunspots Sink the Titanic?

NOAA Research 


Ķslenska Eldflaugafélagiš mun skjóta į loft 2ja žrepa eldflaug ķ sumar

AIR-203Félagiš AIR eša  Amateur Icelandic  Rocketry   stefnir aš žvķ aš skjóta į loft tveggja žrepa eldflaug sķšar į įrinu.  Flaugin mun fara  ķ allt aš 5000 metra hęš og nį  allt aš  1500 km/klst hraša, sem er vel yfir hljóšhraša.

Fyrir rśmu įri, eša 18. nóvember 2006 var fyrstu eldflaug félagsins skotiš į loft į Vigdķsarvöllum. Flaugin var 203 cm į hęš og vóg 5,1 kg. Hśn fór ķ 1080 metra hęš og nįši 590 km/klst hraša.  

Ķ samstarfi viš félagiš hefur Hįskólinn ķ Reykjavķk sett į laggirnar nįm ķ eldflaugafręšum.  Žetta er sex eininga kśrs į vorönn sem endar vęntanlega į aš skotiš veršur į loft eldflaug sem nemendur og kennarar eru aš hanna.

 

Fréttablaš félagsins var aš koma śt. Žetta įhugaverša blaš er prżtt fjölda ljósmynda  og er hęgt aš nįlgast žaš ókeypis hér. Žar er mikinn fróšleik aš finna um žetta įhugaverša félag, eldflaugarnar, eldsneyti žeirra, nįmiš ķ eldflaugafręšum, fyrirhugaš eldflaugaskot, o.fl.

 

Félagiš er meš tvęr vefsķšur, ķslenska www.eldflaug.com og enska www.AIRrocketry.com

 

Aš félaginu standa Magnśs Mįr Gušnason og Smįri Freyr Smįrason. 

 
Įrin 1964 og 1965 voru hér į landi franskir vķsindamenn sem skutu nokkrum eldflaugum  śt ķ geim, eša ķ yfir 400 km hęš. Myndir af žeim atburši eru hér.


« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Höfundur

Ágúst H Bjarnason
Ágúst H Bjarnason

Verkfr. hjá Verkís.
agbjarn-hjá-gmail.com

Audiatur et altera pars

Aðeins málefnalegar athugasemdir, sem eiga ótvíætt við efni viðkomandi pistils, og skrifaðar án skætings og neikvæðni í garð annarra, og að jafnaði undir fullu nafni, verða birtar. 

Um bloggiš

Ginnungagap

Żmislegt

Loftslag

Click to get your own widget

Teljari

free counters

Įlverš

http://metalprices.com/PubCharts/PublicCharts.aspx?metal=al&type=L&weight=t&days=12&size=M&bg=&cs=1011&cid=0

Sólin ķ dag:

(Smella į mynd)

.

Olķuveršiš ķ dag:

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (27.6.): 12
  • Sl. sólarhring: 15
  • Sl. viku: 156
  • Frį upphafi: 767588

Annaš

  • Innlit ķ dag: 9
  • Innlit sl. viku: 123
  • Gestir ķ dag: 9
  • IP-tölur ķ dag: 9

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Eldri fęrslur

Jśnķ 2025
S M Ž M F F L
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband