Færsluflokkur: Vísindi og fræði
Miðvikudagur, 20. janúar 2010
Misskilningurinn mikli: Bráðnun jökla Himalajafjalla orðum aukinn...
Í skýrslu Loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna frá árinu 2007 er nánast fullyrt að jöklar Himalajafjalla verði horfnir árið 2035 eða fyrr. "Glaciers in the Himalaya are receding faster than in any other part of the world and, if the present rate continues, the likelihood of them disappearing by the year 2035 and perhaps sooner is very high if the Earth keeps warming at the current rate." Þessar fullyrðingar eru byggðar á stórfurðulegum misskilningi sem óhjákvæmilega fær menn til að staldra við og íhuga hvort allt sé með felldu hjá þessari virtu stofnun, International Panel of Climate Change - IPCC. Málið teygir sig jafnvel til Íslands eins og sjá má hér fyrir neðan. Einhverjir muna eftir upphlaupinu í nóvember síðastliðnum þegar Rajendra Pachauri verkfræðingur og forstöðumaður IPCC ásakaði Indverska umhverfisráðuneytið um hroka. Sjá hér.
Fréttamiðlar víða um heim hafa fjallað um máið og verður hér vísað á nokkra þeirra:
Á vefsíðunni Vísir.is er fjallað um málið 18. janúar. Þar segir:
http://www.visir.is/article/20100118/FRETTIR02/877981067
"Bullspár um bráðnun jökla:
Fullyrðingar Loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna um að jöklar Himalayafjalla verði að mestu horfnir árið 2035 eða jafnvel fyrr eru á byggðar á furðulegum misskilningi og vísindalegum mistökum að sögn vefsíðu breska blaðsins The Times.
Tvö ár eru síðan Loftslagsnefnd Sameinuðu þjóðanna setti fram þessa geigvænlegu spá. Þetta er sama nefndin og stóð fyrir Loftslagsráðstefnunni í Kaupmannahöfn á dögunum. Því var haldið fram að spáin væri byggð á nýjustu og ítarlegustu rannsóknum sem fyrir lægju um loftslagsbreytingar.
Þetta var kallað tímamótaspá sem tæki af allan vafa um hlýnun jarðar af mannavöldum.
Nú hefur komið í ljós að í raun var spáin byggð á stuttu símtali sem blaðamaður á tímaritinu New Scientist átti við lítt þekktan indverskan vísindamann fyrir níu árum. New Scientist er tímarit um tækni og vísindi fyrir almenning.
Indverski vísindamaðurinn Syed Hasnian hefur viðurkennt að hann hafi aðeins verið með vangaveltur um bráðnun jöklanna. Engar formlegar rannsóknir hafi legið þar að baki.
Erfitt er að útskýra hvernig í ósköpunum Loftslagsnefndin ákvað allt í einu að taka þessu sem heilögum sannleika.
Rétt er að geta þess að jöklafræðingar tóku spá Loftslagsnefndarinnar með mikilli vantrú á sínum tíma. Hún varðist hinsvegar með kjafti og klóm.
Rajendra Pachauri formaður nefndarinnar kallaði gagnrýni á spána voodoo vísindi". Þegar umhverfisráðherra Indlands lýsti efasemdum um spána sagði Pachairi að það lýsti miklum hroka.
The Times telur líklegt að að minnsta kosti Himalaya-hluti heimsendaspárinnar verði dreginn til baka".
Nokkrar tilvísanir í aðra fjölmiðla þar sem lesa má um málið:
---
Dagens Nyheter í Svíþjóð:
http://www.dn.se/nyheter/vetenskap/fn-rapport-om-glaciarer-felaktig-1.1029731
FN-rapport om glaciärer felaktig
Uppdaterat 2010-01-19 17:26. Publicerat 2010-01-19 15:05
En rapport som använts av FN:s klimatpanel (IPCC) om att Himalayas glaciärer kan vara borta år 2035 har visat sig vara ren spekulation. Forskaren bakom påståenden erkänner nu att han bara gissat och inte använt sig av vetenskapliga fakta. [Meira...]
---
Frá Canada.com:
UN climate report: Scientist warned glacier forecast was wrong
By Marlowe Hood, Agence France-PresseJanuary 18, 2010
PARIS - A top scientist said Monday he had warned in 2006 that a prediction of catastrophic loss of Himalayan glaciers, published months later by the UN's Nobel-winning climate panel, was badly wrong.
The Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) report said in 2007 it was "very likely" that the glaciers, which supply water to more than a billion people across Asia, would vanish by 2035 if global warming trends continued.
"This number is not just a little bit wrong, but far out of any order of magnitude," said Georg Kaser, an expert in tropical glaciology at the University of Innsbruck in Austria.
"It is so wrong that it is not even worth discussing," he told AFP in an interview....
Kaser was a lead author in Working Group I of the IPCC report, which dealt with the physical science of climate change....
"This is a source of a lot of misunderstandings, misconceptions or failures," Kaser said, noting that some regions lacked a broad spectrum of expertise.
"It is a kind of amateurism from the regional chapter lead authors. They may have been good hydrologists or botanists, but they were without any knowledge in glaciology." [Meira...]
---
Ramesh turns heat on Pachauri over glacier melt scare
Nitin Sethi, TNN, 19 January 2010, 05:39am IST
NEW DELHI: The furore over the validity of data used by UN's Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) has taken some of the sheen off the Nobel prize-winning institution's reputation.
A day after it emerged that IPCC's dire prediction that climate change would melt most Himalyan glaciers by 2035 was based on mere "speculation", environment minister Jairam Ramesh slammed the processes of the celebrated body saying "due diligence had not been followed by the Nobel peace prize winning body".
"The health of glaciers is a cause of grave concern but the IPCC's alarmist position that they would melt by 2035 was not based on an iota of scientific evidence," the environment minister said.
Ramesh recalled how IPCC chief R K Pachauri had scornfully dismissed doubts raised by a government agency about the veracity of the UN body's sensational projection about melting of glaciers. "In fact, we had issued a report by scientist V K Raina that the glaciers have not retreated abnormally. At the time, we were dismissed, saying it was based on voodoo science. But the new report has clearly vindicated our position," he said.
This may not be the first time that climate science relating to India has been found to be fallacious or incorrect. However, revelation that the data on glacial melt in Himalayas was unverified has dented the image of the IPCC -- which has set the agenda for climate change talks. It has given a handle to climate sceptics who have long accused the IPCC of being biased.... [Meira...]
---
http://www.timesonline.co.uk/tol/news/environment/article6991177.ece
World misled over Himalayan glacier meltdown
A WARNING that climate change will melt most of the Himalayan glaciers by 2035 is likely to be retracted after a series of scientific blunders by the United Nations body that issued it.
Two years ago the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) issued a benchmark report that was claimed to incorporate the latest and most detailed research into the impact of global warming. A central claim was the world's glaciers were melting so fast that those in the Himalayas could vanish by 2035.
In the past few days the scientists behind the warning have admitted that it was based on a news story in the New Scientist, a popular science journal, published eight years before the IPCC's 2007 report....
When finally published, the IPCC report did give its source as the WWF study but went further, suggesting the likelihood of the glaciers melting was "very high". The IPCC defines this as having a probability of greater than 90%.
The report read: "Glaciers in the Himalaya are receding faster than in any other part of the world and, if the present rate continues, the likelihood of them disappearing by the year 2035 and perhaps sooner is very high if the Earth keeps warming at the current rate."
However, glaciologists find such figures inherently ludicrous, pointing out that most Himalayan glaciers are hundreds of feet thick and could not melt fast enough to vanish by 2035 unless there was a huge global temperature rise. The maximum rate of decline in thickness seen in glaciers at the moment is 2-3 feet a year and most are far lower... [Meira...]
---
EU Referendum:
http://eureferendum.blogspot.com/2010/01/pachauri-theres-money-in-them-glaciers.html
Syed Hasnain (pictured), the scientist at the centre of the growing controversy over melting Himalayan glaciers (not), is now working for Dr R K Pachauri's TERI as head of the institute glaciology team, funded by a generous grant from a US charity, researching the effects of the retreat.
Highlighted in The Sunday Times yesterday, Dr Hasnain was the scientist responsible for claiming that the world's glaciers were melting so fast that those in the Himalayas could vanish by 2035. This was picked up by the New Scientist and then by a 2005 WWF report, and subsequently published as a definitive claim in the IPCC's 2007 fourth assessment report, masterminded by Dr R K Pachauri....
The Global Center is an Icelandic-based private institute with links to the office of the president of Iceland, Olafur Ragnar Grimsson. Its aim is to establish "a major research and training program involving scientists from South Asia, Europe and the Americas," of which Dr Pauchari's TERI India is a central part...
The research fund is also to be topped up from the $108,000 proceeds of the Nehru Prize awarded to Grímsson this month... [Meira...]
---
Prófessor Roger Pielke jr:
http://rogerpielkejr.blogspot.com/2010/01/sorry-but-this-stinks.html
"Sorry, But This Stinks".
"The IPCC treatment of Himalayan glaciers and its chairman's conflicts of interest are related. The points and time line below are as I understand them and are informed by reporting by Richard North.
1. In 2007 the IPCC issues its Fourth Assessment Report which contains the false claim that the Himalayan glaciers are expected to disappear by 2035.
2. The basis for that statement was a speculative comment made to a reporter by Syed Hasnain in 1999, who was then (and after) a professor at Jawaharlal Nehru University in Delhi.
3. Following the publication of the IPCC report, and the widespread media coverage of the false claim about Himalayan glaciers, Dr. Hasnain joins TERI as a Senior Fellow, where Dr. Pachauri is the director.
4. Drs. Pachauri and Hasnain together seek to raise fund for TERI for work on Himalayan glaciers, justified by the work of the IPCC, according to Dr. Pachauri just last week:
Scientific data assimilated by IPCC is very robust and it is universally acknowledged that glaciers are melting because of climate change. The Energy & Resources Institute (TERI) in its endeavor to facilitate the development of an effective policy framework and their strategic implementation for the adaptation and mitigation of climate change impacts on the local population is happy to collaborate with the University of Iceland, Ohio State University and the Carnegie Corporation of New York.
5. When initially questioned about the scientific errors Dr. Pachauri calls such questions "voodoo science" in the days leading up to the announcement of TERI receiving funding on this subject. Earlier Dr. Pachauri criticized in the harshest terms the claims made by the Indian government that were contrary to those in the IPCC
Pachauri said that such statements were reminiscent of "climate change deniers and school boy science".
6. Subsequent to the error being more fully and publicly recognized, when asked by a reporter about the IPCC's false claims Dr. Pachauri says that he has no responsibility for what Dr. Hasnain may have said, and Dr. Hasnain says, rather cheekily, the IPCC had no business citing his comments:
It is not proper for IPCC to include references from popular magazines or newspapers.
Of course, neither Dr. Pachauri nor Dr. Hasnain ever said anything about the error when it was receiving worldwide attention (as being true) in 2007 and 2008, nor did they raise any issues with the IPCC citing non-peer reviewed work (which is a systemic problem). They did however use the IPCC and its false claims as justification in support of fund raising for their own home institution. At no point was any of this disclosed.
If the above facts and time line is correct (and I welcome any corrects to details that I may have in error), then what we have here is a classic and unambiguous case of financial conflict of interest. IPCC Chairman Pachauri was making public comments on a dispute involving factual claims by the IPCC at the same time that he was negotiating for funding to his home institution justified by those very same claims. If instead of climate science we were instead discussing scientific advisors on drug safety and funding from a pharmaceutical company to the advisory committee chair the conflict would be obvious.
Climate science desperately needs to clean up its act."
Þetta voru bara sýnishorn af þeim fréttum sem hafa verið í miðlum heims undanfarna tvo daga. Því miður hefur þetta atvik ásamt Climategate uppnáminu skömmu fyrir jól ekki verið til að auka tiltrú manna á loftslgsvísindinum svokölluðu. Climate science desperately needs to clean up its act, skrifar prófessor Roger Pielke jr. Það eru orð að sönnu...
Hver var annars að tala um voodoo vísindi"?
Tengt efni:
Bloggpistill frá 13. nóv. 2009:
Hefur sjávarborð virkilega hækkað hraðar undanfarið? Ekki er það nú alveg víst...
Vísindi og fræði | Breytt 22.1.2010 kl. 16:17 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (41)
Föstudagur, 15. janúar 2010
Skógræktarritið og vorið sem er næstum á næsta leiti...
Þó sólin sé rétt aðeins farin að hækka á lofti, og daginn aðeins örlítið farið að lengja, þá finnur maður strax mun. Sólin er greinilega heldur hærra á himninum en á vetrarsólstöðum, og dagurinn greinilega heldur lengri. Það fer ekki á milli mála.
Það er ekki laust við að maður sé farinn að hlakka örlítið til vorsins. Kannski er það til marks um þessa tilhlökkun að hinn sami maður sé farinn að laumast til að kíkja í Skógræktarritið æ oftar. Síðasta eintakið liggur á náttborðinu, en það merkilega við Skógræktarritið er að það er hægt að lesa það aftur og aftur. Stinga hendinni blindandi inn í staflann og út kemur einhver gersemi, - gamall vinur. Fátt er eins notalegt og sofna eftir að hafa gluggað í þetta einstalega vandaða blað og svífa síðan inn í fagurgræna draumaheima. Jafnvel um hávetur.
Það sem einkennt hefur Skógræktarritið er hin mikla alúð sem lögð er við gerð þess. Í ritinu koma saman fræðimenn og áhugamenn, þannig að það verður enstaklega áhugavert. Það er greinilegt að allir eru að skrifa um málefni sem þeim þykir vænt um. Kannski er það ástæðan fyrir því hve þetta óvenjulega rit er vinalegt.
Hvað ætli margir Íslendingar séu í skógræktarfélögum? Þeir eru líklega æði margir, því á vefnum www.skog.is er listi með vefkrækjum yfir 60 skógræktarfélög í öllum landshlutum.
... Og svo er vorið einhvers staðar handan horns. Innan skamms kviknar ástin í hjörtum litlu fuglanna og þeir gleðja okkur með söng sínum meðan þeir gera sér hreiður og koma upp ungunum sínum. Þá er vorið vissulega komið, en auðvitað er veturinn ekki búinn. Milda veðrið undanfarið platar okkur svolítið og Þorrinn er eftir. Hann getur verið illskeyttur - En sólin hækkar á lofti og með hverjum deginum sem líður verður bjartara, - einnig í hugum okkar...
(Myndin efst á síðunni er tekin í Haukadalsskógi í ágúst 2005. Myndina má auðvitað stækka með því að tvísmella á hana. Það kunna víst flestir :-)
Nokkrar vefsíður skógræktarfélaga.
Smellið á nafn félags til að opna síðu:
www.skog.is
Skógræktarfélag Íslands
Skógræktarfélag Eyfirðinga
Skógræktarfélag Kópavogs
Skógræktarfélag Mosfellsbæjar
Skógræktarfélag Neskaupstaðar
Skógræktarfélag Reykjavíkur
Skógræktarfélag Selfoss (Sk. Árnesinga)
Skógræktarfélag Stykkishólms
Vísindi og fræði | Breytt 16.1.2010 kl. 20:29 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (7)
Föstudagur, 8. janúar 2010
Gömul kvikmynd frá um 1990: The Greenhouse Conspiracy...
Forngripur eða klassík? Mynd sem sýnd var í Ástralska sjónvarpinu árið 1990, fyrir nánast 20 árum, - og umræðan hefur lítið breyst.
Það má fyrst og fremst líta á þessa mynd frá sögulegu sjónarmiði, því þarna koma fram menn sem enn eru í fréttunum, nú tuttugu árum síðar. Einnig menn sem væntanlega eru komnir undir græna torfu...
Þessi mynd er eingöngu birt hér þar sem hún er forvitnileg. Væntanlega er hún að miklu leyti barn síns tíma... Eða hvað?
Er myndin barn síns tíma? Hefur barnið náð að þroskast og vitkast á þeim tveim áratugum sem liðnir eru síðan myndin var gerð? Hefur eitthvað breyst?
Fyrirvari: Skoðanir sem koma fram í myndinni eru að sjálfsögðu ekki endilega þær sömu og skoðanir þess er pistilinn ritar. Það má alla vega hlýja sér við hana í skammdeginu og kuldanum og velta fyrir sér hvað hafi breyst á síðustu áratugum
Munið að myndin er frá 1990.
Góða helgi
https://www.youtube.com/watch?v=DGOMtTQFxh0
Vísindi og fræði | Breytt 22.7.2015 kl. 20:54 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (116)
Sunnudagur, 3. janúar 2010
Hraðari bráðnun jökla í Sviss fyrir 60 árum en undanfarið...
[3] Here, we interpret a 94-year time series of annual snow and ice melt at four high elevation sites in the European Alps derived from the longest direct observations of glacier surface mass balance worldwide [Huss and Bauder, 2009]. We investigate possible drivers of multidecadal changes in the glacier mass budget by putting into context the impact of variations in solar radiation given by a 73-year radiation record. Based on the presented data sets we discuss the limitations of the empirical temperature-index approach for projections of glacier melt".
Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 12:58 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Laugardagur, 26. desember 2009
Myndvinnsluforrit fyrir jólamyndirnar...
Fyrir réttu ári var fjallað um einfalt myndvinnsluforrit á þessum síðum í pistlinum Ókeypis og auðvelt myndvinnsluforrit: Picasa-3 frá Google.
Þrátt fyrir önnur miklu öflugri myndvinnsluforrit er Picasa það sem bloggarinn notar mest, enda er það einstaklega þægilegt í notkun. Það er þó tæplega hægt að kalla það myndvinnsluforrit, því frekar er um að ræða forrit til að flokka myndir og raða í albúm, hvort sem er í tölvunni eða á vefnum. Það er þó hægt að framkvæma á einfaldan hátt allar helstu aðgerðir til að klippa til myndir, laga lit og birtu, ásamt því að prenta út myndir. Allar þessa aðgerðir eru einstaklega auðveldar, og svo sakar ekki að Picasa er ókeypis.
Á vef Kennaraháskólans má finna leiðbeiningar. Kári Harðarson fjallar um hvernig nýjasta Picasa getur þekkt andlit hér.
Þó Picasa sé frábært forrit til að flokka myndir og lagfæra hefur það þó sínar takmarkanir. Picasa er alls ekki sambærilegt við Photoshop, en það er líka dálítill munur á verðinu, því sjálfsagt kostar Photoshop um hundarð þúsund krónur. Photoshop er reyndar óþarflega fullkomið og flókið fyrir flesta aðra en atvinnumenn.
Sem betur fer eru til alvöru myndvinnsluforrit sem kosta mun minna en Photosop og eru jafnfram auðveldari í notkun. Hér verður minnst á fáein þeirra. Menn mega gjarnan benda á önnur í athugasemdunum, eða segja sína skoðun.
Ókeypis myndvinnsluforrit sem lofar góðu, en fáir vita um, er Gimp. Forritið er í stöðugri þróun og er hægt að nálgast síðustu útgáfu á vefsíðunni www.gimp.org Gimp á fjölmarga aðdáendur og hefur verið boðið upp á námskeið um það á Íslandi. Þó ég hafi hlaðið niður þessu forriti, þá hef ég mjög takmarkaða reynslu af því og væri áhugavert að heyra af reynslu manna.
Corel selur ágætt myndvinnsluforrit sem heitir Paint Shop Pro X2. Sjá vefsíðu hér. Þetta er mjög öflugt forrit og getur flest af því sem maður hefur þörf fyrir og gerir það vel. Þetta forrit keypti ég fyrir mörgum árum, en nýjasta útgáfan er miklu betri. Forritið kostar aðeins $59 hjá Corel, en þar er einnig hægt að fá forritið lánað til reynslu. Sjálfsagt er að notfæra sér það. Veit ekki hvort forritið er selt í verslunum hér á landi. (Myndin efst á síðunni er af þessu forriti). Mjög gott.
Adobe selur Photoshop Elements 8 sem er litli bróðir hins stóra og fullkomna Photoshop CS4. Sjá vefsíðu Adobe hér. Með Photoshop Elements er hægt að gera flest allt sem venjulegur áhugamaður gerir með Photoshop, en á auðveldari hátt. Þeir sem hafa notað Photoshop vita hve erfitt er að ná tökum á því án tilsagnar. Photoshop elements getur hver sem er notað frá fyrsta degi, þar sem helstu aðgerðir til að lagfæra myndir er hægt að nálgast á einfaldan hátt. Smám saman lærir maður á flóknari aðgerðir, og auðvitað er helsti kosturinn að þá lærir maður um leið á gamla stóra Photoshop, þvi skyldleikinn leynir sér ekki. Forritið er hægt að fá lánað til reynslu hér, en það fæst m.a hjá Nýherja. Nokkur myndbönd hér. Mjög gott.
Hvort er betra Paint Shop Pro X2 eða Photoshop Elements 8? Sjálfsagt má deila um það endalaust. Paint Shop Pro X2 er heldur ódýrara og getur sumt betur en Photoshop Elements 8, en líklega eru þetta mjög sambærileg forrit. Sjálfur hef ég notað Photoshop Elements 8 undanfarið og líkar vel.
Margir eru miklu fróðari um þessi mál en bloggarinn, en hann notar Picasa lang mest til að hafa yfirlit yfir myndirnar, lagfæra smávegis og raða þeim í allbúm. Síðan er gott að grípa til öflugra forrits fyrir þessar fáeinu myndir sem óvart eru verulega góðar, en þær eru varla fleiri en ein af hverjum hundrað. Þá reynist Photosho Elements 8 vel.
Fróðlegt væri að fá ábendingar og reynslusögur...
Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 16:04 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (12)
Mánudagur, 21. desember 2009
Sólstöður í dag og dagurinn hænufeti lengri á morgun - Undarleg mynd...
Í dag eru vetrarsólstöður eða vetrarsólhvörf og sólin lægst á lofti. Nóttin er löng og dagurinn er stuttur. Á morgun hefst nýtt ár. Nýtt ár í þeim skilningi að daginn fer að lengja aftur, ekki mikið í fyrstu, en á morgun verður hann þó einu hænufeti lengri en í dag. Fyrsta skref hænunnar er aðeins 9 sekúndur, síðan 27 sekúndur, svo 44 sekúndur, og sífellt verða skrefn lengri. Áður en við vitum af fer vorilmur að finnast í lofti, fuglar að syngja, ástin blómstrar og vorið er komið!
Í dag kemst sólin ekki hærra en 2,7 gráður yfir sjóndeildarhring á höfuðborgarsvæðinu. Enn lægra norðan heiða. Bloggarinn horfði til sólar um helgina og smellti af mynd. Eitthvað er hún undarleg. Gæti næstum verið frá öðrum heimi,,,
Stækka má myndina með því að tvísmella á hana.
Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 06:08 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (6)
Laugardagur, 19. desember 2009
Álverðið hækkar og hækkar...
Myndin hér fyrir ofan sýnir þróun álverðs síðastu 6 mánuði.
Eins og sjá má þá hækkar verð á áli jafnt og þétt.
Þróun álverðs síðastliðin 10 ár.
Takið eftir verðinu um það bil sem ákveðið var að ráðast í álver í Hvalfirði og á Austurlandi. Ætli það hafi ekki verið um 2002-2003... Nú er álverðið orðið nær því sem það var um 2005-2006. Hrunið í október 2008 leynir sér ekki.
Reyndar hefur gengi Bandaríkjadollars fallið nokkuð þannig að hækkun í Evrum er eitthvað minni.
Heimild: www.infomine.com
Ferlarnir uppfærast sjálfkrafa daglega.
Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 07:14 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (8)
Sunnudagur, 13. desember 2009
Frábær bók fyrir stráka á öllum aldri - og stelpur líka: Sagittaríus rísandi eftir flugkappann Cesil Lewis...
Ég hef verið að glugga í nýja bók Sagittrius rísandi, sem á frummálinu heitir Sagittarius rising.
Höfundur bókarinnar er Cesil Lewis sem var sannkölluð flughetja í fyrri heimsstyrjöldinni, en kom síðar víða við. Hann umgekkst Bernard Shaw, var einn af stofnendum BBC og hlaut Óskarsverðlaunin fyrir kvikmyndahandrit.
Nánar er fjallað um bókina og höfundinn hér fyrir neðan.
Halldór Jónsson verkfræðingur og einkaflugmaður þýddi bókina. Þar sem Halldór hefur lifað og hrærst í fluginu um áratuga skeið verður þýðingin einstaklega lifandi. Hann hikar ekki við að nota talsmáta íslenskra flugmanna og slettir stundum útlensku þegar þann þýðir samræður, en þannig tala menn einmitt saman í dag. Hann gætir þess þó að útskýra hugtökin og nota rétt íslensk orð í athugasemdum neðanmáls. Þetta gerir frásögnina miklu eðlilegri en ella. Reyndar hef ég enn sem komið er aðeins gluggað í kafla og kafla og á eftir að lesa bókina í heild.
Það er merkilegt til þess að hugsa að þegar sagan hefst var ekki liðinn nema rúmur áratugur síðan Wright bræður flugu flugvél sinni árið 1903. Lýsingarnar í bókinni eru svo lifandi að manni finnst sem maður sé þáttakandi stríðinu og sé kominn í þessar frumstæðu flugvélar þar sem menn flugu eftir tilfinningunni einni saman.
Í mörgum blundar pínulítil flugdella. Þeir munu örugglega kunna að meta þessa bók sem fæst a.m.k. í Pennanum og Eymundsson. Útgefandi er bókaútgáfan Hallsteinn.
(Myndina efst á síðunni má stækka til að hún verði læsileg með því að tví- eða þrísmella á hana).
Aftan á bókinni er þessi texti:
|
Gömul kvikmynd frá fyrrastríðs árunum
Tví- eða þrísmella á mynd til að stækka og lesa.
Vísindi og fræði | Breytt 25.12.2009 kl. 23:09 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (4)
Fimmtudagur, 10. desember 2009
Hitafar jarðar á umliðnum öldum og þúsöldum... Eitthvað sérstakt að gerast um þessar mundir...?
Það er auðvitað mjög áhugavert að skoða hitafarssögu jarðar. Til þess getum við notað gögn frá NOAA sem fengin hafa verði með borunum í Grænlandsjökul.
Nei sko, er ekki hokkíkylfan fræga hér? Takið eftir hve hitastigið hækkar ört á síðustu áratugum. Það virðist byrja að hlýna fyrir árið 1900. Eru þetta ekki ótvíræð merki um hnatthlýnun af mannavöldum? Svei mér þá...
...En, höfum það í huga að þetta eru mælingar gerðar á ískjörnum. Þess vegna vantar síðustu tæp hundrað árin hægra megin á ferilinn. Ímyndum okkur svo sem rúma hálfa gráðu til viðbótar... Kannski 0,7 +/- 0,2 gráður... Þetta gildir auðvitað um alla ferlana á þessari síðu. Það breytir þó ekki öllu.
En er ekki hitaskalinn vinstra megin eitthvað undarlegur? Látum okkur sjá, jú hann er eiginlega öfugur... Auðvitað, nú skil ég. Auðvitað er alltaf frost á Grænlandsjökli og þetta eru mínusgráður, eða þannig...
Hummm... Nú erum við komin rúmlega 1000 ár aftur í tímann. Hvaða fjall er þetta á þeim tíma sem Ísland byggðist og norrænir menn tóku sér bólfestu á Grænlandi? Nú dámar mér, var hlýrra þá en í dag? Getur það verið?
Eigum við að prófa að skyggnast lengra aftur í tímann?
Nú erum við komin næstum 5000 ár aftur í tímann. Við sjáum hlýindin í dag, fjallið okkar árið 1000, og svo...
Skömmu fyrir Krists burð hefur líka verið vel hlýtt, eiginlega ennþá hlýrra en á landnámsöld, og svo hefur verið einstaklega hlýtt á bronsöld, þ.e. fyrir rúmum 3000 árum. Miklu hlýrra en í dag.
Hvernig má þetta vera. Ég sem hélt að hlýnunin á síðustu áratugum væri einstök, og mér og mínum að kenna!
Hvað er nú að gerast? Ferillinn hrapar bratt lengst til vinstri. Eða, er ekki réttara að segja að hann rísi hratt? Látum okkur sjá, þetta er fyrir um 11.000 árum... Hvað var að gerast þá? Jú, nú man ég, þá var 90.000 ára kuldaskeiði að ljúka. Íshellan sem huldi allt Ísland var byrjuð að bráðna.
Hérna sjáum við þetta betur. Brrr... Sjá skalann á lóðrétta ásnum vinstra megin. Það hefur sko verið kalt! Hlýindin fyrir 1000 árum, 2000 árum, 3000 árum blikna í samanburði við þessa hitasveiflu. Nú dámar mér alveg. Hvar í ósköpunum er hlýnunin mikla sem allir eru að tala um i dag? Hvar? Hún ætti jú að sjást lengst til hægri.... Sækjum stækkurnarglerið góða...
Jú, víst hefur verið kalt alla ísöldina miklu...
Ísaldir koma og fara með reglulegu millibili. Hlýskeiðin eru yfirleitt örstutt. Fer ekki að styttast í næstu ísöld? Hvað skyldi vera langt þar til landið okkar hverfur aftur undir ís? Nokkur hundruð ár? Þúsund ár ???
Það er svo annað mál, að það er dálítil ónákvæmni að tala um þessar ísaldir, því eiginlega lifum við á hlýskeiði alvöru ísaldar, eða meginísaldar, sem skiptist í um 100.000 ára kuldaskeið og 10.000 ára hlýskeið. Kuldaskeiðin, sem við leyfum okkur að kalla ísaldir, eru því nánast eðlilegt ástand sem varir í kannski milljón ár eða svo.
Ættum við ekki að hafa áhyggjur af virkilegri kólnun sem er næsta víst að verður einhvern tíman aftur. Stór hluti Evrópu, N-Ameríku og Asíu fer þá aftur undir ís. Það styttist ískyggilega í það.
Eftir að hafa skoðað þessar gríðarlegu hitasveiflur á undanförnum öldum og þúsöldum:
Er virkilega eitthvað sérstakt við þá hlýnun sem við höfum upplifað á síðustu áratugum? Hversu lengi munum við njóta hennar?
--- --- ---
Þessum myndum var nappað héðan.
Vísindi og fræði | Breytt 11.12.2009 kl. 06:25 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (41)
Fimmtudagur, 3. desember 2009
Frábær þáttur um sólina í danska sjónvarpinu...

>>> Takið eftir dagsetningunni á myndinni <<<
Einstaklega fróðlegur þáttur um sólina var í danska þættinum Viden om.
Smellið á krækjuna hér fyrir neðan til að horfa á þáttinn. Umfjöllun um sólina hefst eftir að 7 mínútur eru liðnar og má hraðspóla þangað.
Í þættinum er fjallað um rannsóknir á sólinni og í lok þáttarins er smá hrollvekja.

Eigum við eitthvað í vændum á næstu árum?
Hvað skyldi það vera?
Hugsanlega er svarið í lok þáttarins...
Einstaklega fallegar og áhugaverðar myndir prýða þáttinn.
Smella hér:
Að sjálfsögðu er þátturinn á dönsku, en talið er mjög skýrt, þannig að eftir að hafa hlustað fáeinar mínútur til að þjálfa aðeins eyrað er ekkert mál að skilja den dejlige Dansk.
Ég þakka Magnúsi Waage fyrir ábendinguna.
--- --- ---
Ítarefni:
Af vefsíðu SOHO:
Search and Download Images About these images | ||||||
EIT 171 | EIT 195 | EIT 284 | EIT 304 | |||
![]() | ![]() | ![]() | ![]() | |||
More 512×512 | More 512×512 | More 512×512 | More 512×512 | |||
MDI Continuum | MDI Magnetogram | LASCO C2 | LASCO C3 | |||
![]() | ![]() | ![]() | ![]() | |||
More 512×512 | More 512×512 | More 512×512 | More 512×512 | |||
Bigger versions of this page in a new window: Regular size page, New 1280×1024 window, and New 1600×1200 window. |
Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 18:52 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (7)
Um bloggið
Ginnungagap
Ýmislegt
Loftslag
Teljari
Álverð
Sólin í dag:
(Smella á mynd)
.
Olíuverðið í dag:
Nýjustu færslur
- Kínverskur loftbelgur yfir Ameríku, og Amerískur belgur yfir ...
- Vísindavefurinn: Getum við seinkað klukkunni á Íslandi og fen...
- Sjálfstæðisflokkurinn með tæplega 19% meira fylgi en Samfylki...
- Bjarni Sigurðsson harmonikkusnillingur frá Geysi. Fáein orð...
- Hvers vegna valdi Apple ekki Ísland fyrir gagnaver...?
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (13.6.): 4
- Sl. sólarhring: 18
- Sl. viku: 104
- Frá upphafi: 767286
Annað
- Innlit í dag: 3
- Innlit sl. viku: 77
- Gestir í dag: 3
- IP-tölur í dag: 3
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Tenglar
Tenglar
Ýmsar vefsíður
- Efnisyfirlit pistla
- Lofthiti - Sjávarstaða - Hafís - Sólvirkni... Beintengdir ferlar
- Club du Soleil Greinar um samaspil sólar og veðurfars
- Stjörnufræðivefurinn
- Astronomy Picture of the Day
- Climate4you
- Watts Up With That?
- World Climate Report
- CO2 Science
- The Reference Frame
- Climate-Audit
- ICECAP
- The Air Went
- Science Sceptical Blog
- Roy Spencer
- Friends of Sience
- Prometheus
- Öldur aldanna. Sjaldan er ein báran stök - einnig í veðurfari? (2003) Vefsíða ÁHB
- Gróðurhúsaáhrif eða eðlilegar sveiflur í virkni sólar? (Grein í Lesbók Mbl. 20. júní 1998) Höfundur Ágúst H. Bjarnason
- Er jörðin að hitna?-Ekki er allt sem sýnist (1998) Vefsíða ÁHB
Uppskriftir
Ýmsar mataruppskriftir
Myndaalbúm
Bloggvinir
-
majab
-
ragu
-
amadeus
-
andres08
-
apalsson
-
asabjorg
-
askja
-
astromix
-
baldher
-
biggibraga
-
bjarkib
-
bjarnijonsson
-
bjarnimax
-
bjorn-geir
-
blindur
-
bofs
-
brandarar
-
daliaa
-
darwin
-
duddi9
-
ea
-
egillsv
-
einari
-
einarstrand
-
elinora
-
elvira
-
emilhannes
-
esv
-
eyjapeyji
-
fhg
-
finder
-
finnur
-
fjarki
-
flinston
-
frisk
-
gattin
-
geiragustsson
-
gillimann
-
gretaro
-
gthg
-
gudmbjo
-
gudni-is
-
gummibraga
-
gun
-
gutti
-
haddi9001
-
halldorjonsson
-
halldors
-
hlini
-
hof
-
hordurhalldorsson
-
hreinsamviska
-
hronnsig
-
hugdettan
-
icekeiko
-
ingibjorgelsa
-
jakobbjornsson
-
jakobk
-
johannesthor
-
johnnyboy99
-
jonaa
-
jonasgunnar
-
jonmagnusson
-
jonpallv
-
jonthorolafsson
-
juliusvalsson
-
karljg
-
katrinsnaeholm
-
kikka
-
kje
-
klarak
-
kolbrunb
-
krissiblo
-
ksh
-
kt
-
lehamzdr
-
liljabolla
-
lillagud
-
lindalea
-
lucas
-
maeglika
-
maggij
-
maggiraggi
-
marinomm
-
martasmarta
-
marzibil
-
mberg
-
midborg
-
minos
-
morgunbladid
-
mosi
-
mullis
-
naflaskodun
-
nimbus
-
nosejob
-
omarbjarki
-
ormurormur
-
palmig
-
perlaoghvolparnir
-
peturmikli
-
photo
-
possi
-
prakkarinn
-
raggibjarna
-
rattati
-
ravenyonaz
-
redlion
-
rs1600
-
rynir
-
saemi7
-
sesseljamaria
-
sigfus
-
sigurgeirorri
-
sjalfstaedi
-
sjerasigvaldi
-
skari60
-
skulablogg
-
sleggjudomarinn
-
stebbix
-
steinibriem
-
steinnhaf
-
stinajohanns
-
stjornuskodun
-
storibjor
-
straitjacket
-
summi
-
tannibowie
-
thil
-
thjodarskutan
-
throsturg
-
toro
-
tryggvigunnarhansen
-
valdimarjohannesson
-
valdinn
-
vefritid
-
vey
-
vidhorf
-
vig
-
visindin
-
vulkan
-
kristjan9
-
arkimedes
-
kliddi
-
eliasbe
Eldri færslur
- Febrúar 2023
- Janúar 2019
- Maí 2018
- Júlí 2017
- Maí 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Júlí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- Ágúst 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Apríl 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
- Júlí 2010
- Júní 2010
- Maí 2010
- Apríl 2010
- Mars 2010
- Febrúar 2010
- Janúar 2010
- Desember 2009
- Nóvember 2009
- Október 2009
- September 2009
- Ágúst 2009
- Júlí 2009
- Júní 2009
- Maí 2009
- Apríl 2009
- Mars 2009
- Febrúar 2009
- Janúar 2009
- Desember 2008
- Nóvember 2008
- Október 2008
- September 2008
- Ágúst 2008
- Júlí 2008
- Júní 2008
- Maí 2008
- Apríl 2008
- Mars 2008
- Febrúar 2008
- Janúar 2008
- Desember 2007
- Nóvember 2007
- Október 2007
- September 2007
- Ágúst 2007
- Júlí 2007
- Júní 2007
- Apríl 2007
- Mars 2007
- Febrúar 2007
- Janúar 2007
- Desember 2006
- Nóvember 2006
- Október 2006
- September 2006
Færsluflokkar
- Bloggar
- Bækur
- Dægurmál
- Evrópumál
- Ferðalög
- Fjármál
- Fjölmiðlar
- Heilbrigðismál
- Heimspeki
- Íþróttir
- Kjaramál
- Kvikmyndir
- Lífstíll
- Ljóð
- Löggæsla
- Mannréttindi
- Matur og drykkur
- Menning og listir
- Menntun og skóli
- Samgöngur
- Sjónvarp
- Spaugilegt
- Spil og leikir
- Stjórnmál og samfélag
- Sveitarstjórnarkosningar
- Tónlist
- Trúmál
- Trúmál og siðferði
- Tölvur og tækni
- Umhverfismál
- Utanríkismál/alþjóðamál
- Vefurinn
- Viðskipti og fjármál
- Vinir og fjölskylda
- Vísindi og fræði