Færsluflokkur: Stjórnmál og samfélag
Föstudagur, 12. október 2007
High Court í London fellir dóm um kvikmynd Al Gore: Níu villur í myndinni.
Nú hefur það gerst að High Court í London hefur fellt dóm um kvikmynd Al Gore "An Inconvenient Truth".
Bloggarinn hefur áður fjallað um þessa kvikmynd og gagnrýni á hana, en flestir sem nokkra þekkingu hafa á loftslagsmálum hafa séð að í myndinni er margt mjög orðum aukið. Al Gore er stjórnmálamaður en ekki vísindamaður í loftslagsfræðum, en hann hefði gjarnan mátt vanda sig betur. Margar vitleysurnar í myndinni eru það augljósar að jafnvel unglingsstúlkan Kristen Byrnes sá í gegn um þær
Dómurinn var felldur í fyrradag 10. október. Í dómnum kemur fram að dreifa megi kvikmyndinni til skóla í Englandi, ef og aðeins ef, henni fylgja athugasemdir sem útskýra þær vísindalegu villur sem eru í myndinni.
Ríkisstjórnin hafði óskað þess að fá að dreifa myndinni í þúsundum eintaka til skóla, en einu foreldri þótti sem verið væri að "heilaþvo" börnin og fór með málið fyrir dómsstóla.
Hér fyrir neðan er lausleg þýðing á niðurstöðu dómarans, en enski textinn látinn halda sér með smærra letri svo ekkert fari milli mála. (Sjá Times Online). Þetta er aðeins úrdráttur úr dómnum sem lesa má í heild sinni hér.
Dómarinn taldi upp níu villur í dóm sínum:
Villa 1:
Mynd Al Gore: Í "næstu framtíð" mun bráðnun Grænlandsjökuls eða Vestur-Suðurskautslandsins valda 7 metra hækkun sjávarborðs. A sea-level rise of up to 20 feet would be caused by melting of either West Antarctica or Greenland "in the near future".
Dómarinn: Þetta er greinilega orðum aukið til að vekja athygli. Það er viðurkennt að bráðnun Grænlandsjökuls myndi valda þesari hækkun sjávarborðs, en aðeins eftir þúsund ár. "This is distinctly alarmist and part of Mr Gore's "wake-up call". It was common ground that if Greenland melted it would release this amount of water - "but only after, and over, millennia."
Villa 2:
Mynd Al Gore: Þegar er farið að flæða yfir byggð kóralrif í Kyrrahafi vegna hnatthlýnunar af mannavöldum. Low-lying inhabited Pacific atolls are already "being inundated because of anthropogenic global warming."
Dómarinn: Það er ekkert sem bendir til þess að nokkur fólksflótti hafi átt sér stað. There was no evidence of any evacuation having yet happened.
Villa 3:
Mynd Al Gore: Í fræðslumyndinni er því lýst hvernig hnatthlýnun geti stöðvað Golfstrauminn í Atlantshafinu. The documentary described global warming potentially "shutting down the Ocean Conveyor" - the process by which the Gulf Stream is carried over the North Atlantic to Western Europe.
Dómarinn: Samkvæmt skýrslu Nefndar Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (Intergovernmental Panel on Climate Change - IPCC) er mjög ólíklegt að hann stöðvist, en það gæti hægt á honum. According to the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), it was "very unlikely" it would be shut down, though it might slow down.
Villa 4:
Mynd Al Gore: Hann sýnir í kvikmyndinni tvo ferla, annan sem sýnir aukningu koltvísýrings (CO2) og hinn hækkun hitastigs í 650.000 ár og fullyrðir að ferlarnir sýni nákvæma samsvörun. He asserted - by ridiculing the opposite view - that two graphs, one plotting a rise in C02 and the other the rise in temperature over a period of 650,000 years, showed "an exact fit".
Dómarinn: Þó það sé almennt álit vísindamanna að það sé samband þarna á milli, þá sé það ekki í þá veru sem Gore vill gefa til kynna. Although there was general scientific agreement that there was a connection, "the two graphs do not establish what Mr Gore asserts".
Villa 5:
Mynd Al Gore: Hnatthlýnun er kennt um að snjór í Kilimanjaro fjalli hafi farið minnkandi. The disappearance of snow on Mt Kilimanjaro was expressly attributable to global warming.
Dómarinn: Það er ekki í samræmi við almennt vísindalegt álit að hörfun snævar í Kilimanjarofjalli sé að kenna hnatthlýnun af mannavöldum. This "specifically impressed" David Miliband, the Environment Secretary, but the scientific consensus was that it cannot be established that the recession of snows on Mt Kilimanjaro is mainly attributable to human-induced climate change.
Villa 6:
Mynd Al Gore: Uppþornun Chad vatns er í kvikmyndinni notað sem dæmi um hamfarir af völdum hnatthlýnunnar, sagði dómarinn. The drying up of Lake Chad was used in the film as a prime example of a catastrophic result of global warming, said the judge.
Dómarinn: Það er almennt viðurkennt að ónógar sannanir séu fyrir hendi til að styðja þannig tengsl. Það er álitið miklu líklegra að ástæðurnar sé aðrar, svo sem fólksfjölgun og ofbeit, svo og staðbundnar loftslagsbreytingar. It is generally accepted that the evidence remains insufficient to establish such an attribution. It is apparently considered to be far more likely to result from other factors, such as population increase and over-grazing, and regional climate variability."
Villa 7:
Mynd Al Gore: Hnatthlýnun er kennt um fellibylinn Katrínu og eyðileggingu hans í New Orleans. Hurricane Katrina and the consequent devastation in New Orleans to global warming.
Dómarinn: Það eru ónógar sannanir til að sýna fram á það. There is "insufficient evidence to show that".
Villa 8:
Mynd Al Gore: Vísar til nýrrar vísindarannsóknar sem sýnir, að í fyrsta sinn hafi ísbirnir fundist sem hafi drukknað eftir að hafa synt langa leið - allt að 100 km - í leit að ís. Referred to a new scientific study showing that, for the first time, polar bears were being found that had actually drowned "swimming long distances - up to 60 miles - to find the ice".
Dómarinn: Eina vísindarannsóknin sem báðir málsaðilar hafa getað fundið er ein sem gefur til kynna að fjórir ísbirnir hafi nýlega fundist drukknaðir vegna storms. Það segir þó ekkert um að í framtíðinni megi finna birni sem hafa drukknað ef íshellan heldur áfram að hopa, en það styður greinilega ekki lýsingu herra Gore. "The only scientific study that either side before me can find is one which indicates that four polar bears have recently been found drowned because of a storm." That was not to say there might not in future be drowning-related deaths of bears if the trend of regression of pack ice continued - "but it plainly does not support Mr Gore's description".
Villa 9:
Mynd Al Gore: Kóralrif um allan heim hafa breytt um lit (orðið ljósari) vegna hnatthlýnunnar og annarra áhrifa. Coral reefs all over the world were bleaching because of global warming and other factors.
Dómarinn: IPCC (Nefnd Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar) hefur sagt í skýrslu sinni, að ef hitinn hækkaði um 1-3 gráður Celcius, þá yrði meira um litbreytingar og dauða kóralla, nema kórallinn gæti aðlagast. En það væri erfitt að aðgreina áreiti vegna loftslagsbreytinga annars vegar og áreiti vegna annarra áhrifa, svo sem ofveiði og mengunar. The IPCC had reported that, if temperatures were to rise by 1-3 degrees centigrade, there would be increased coral bleaching and mortality, unless the coral could adapt. But separating the impacts of stresses due to climate change from other stresses, such as over-fishing, and pollution was difficult.
Svo mörg voru þau orð. Hér fyrir neðan eru nokkrar krækjur að fréttum og öðru sem varða málið.
Í dag hafa svo borist fréttir um að Al Gore hafi ásamt IPCC hlotið friðarverðlaun Nóbels. Til hamingju.
Bloggarinn er hér eingöngu að kynna dóm sem féll í fyrradag, en leggur sjálfur ekki dóm á málið.
Vill einhver deila við dómarann, eða ræða málin frekar? Orðið er laust.
Dómurinn í heild sinni sem PDF skjal er hér
Times Online: Al Gore told there are nine inconvienient truths in his film
Business Times Online: Al Gore's inconvenient judgment
The Guardian: Gore's climate film has scientific errors - judge
The Telagraph: Al Gore's 'nine Inconvenient Untruths'
Understanding the court system and tribunals
London High Court
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 12:40 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (12)
Miðvikudagur, 10. október 2007
Hitaveita Suðurnesja verði áfram í meirihlutaeigu sveitarfélaganna
"Selji Orkuveitan hlut sinn í Hitaveitu Suðurnesja sem nú er vistaður í Reykjavík Energy Invest til annars aðila, gætu Reykjanesbær, Hafnarfjörður og Geysir Green Energy nýtt forkaupsrétt sinn, segir Árni Sigfússon, bæjarstjóri í Reykjanesbæ. Bæði Árni og Lúðvík Geirsson, bæjarstjóri Hafnarfjarðar, líta svo á að þessum málum verði ekki ráðið til lykta án aðildar þeirra".
Svo segir í frétt Morgunblaðsins í dag 10. október.
Ég vona svo sannarlega að Hitaveitan verði áfram í meirihlutaeigu sveitarfélaganna, og vitna til pistils míns frá 23. september "Einkavæðing orkuveitanna gæti haft alvarlegar afleiðingar um alla framtíð".
Þar segir m.a.:
"Nú á dögum gerast atburðirnir svo hratt að við náum ekki að fylgjast með. Við höfum enga hugmynd um það sem verið er að gera bakvið tjöldin. Við vöknum stundum upp við það að búið er að ráðstafa eignum þjóðarinnar, án þess að eigandinn hafi nokkuð verið spurður um leyfi...
Okkur ber skylda til að hugsa um hag komandi kynslóða. Börn okkar og barnabörn hljóta að eiga það skilið af okkur, að við sem þjóð glutrum ekki öllum okkar málum útum gluggann vegna skammtímasjónarmiða og peningagræðgi....
Orkuveitunum fylgja auðlindir sem fjársterkir aðilar girnast. Þessar auðlindir eru þjóðareign sem okkur ber að varðveita sem slíkar fyrir komandi kynslóðir".
Nú gefst skynsömum mönnum tækifæri til að snúa málunum til betri vegar.
Reynsla okkar af kvótakerfinu á að geta verið okkur næg lexía til að standa vörð í þessum efnum.
Kjarni málsins er sá, að auðlindirnar eiga að vera að vera eign þjóðarinnar.
Stefna Hitaveitunnar hefur verið "að vera best rekna orkufurirtæki landsins". Það hefur HS staðið við hingað til.
![]() |
Undrun á sölu hlutarins |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Stjórnmál og samfélag | Breytt 11.10.2007 kl. 12:37 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (4)
Fimmtudagur, 4. október 2007
Upphaf geimaldar 1957. Spútnik 50 ára í dag 4. október
Fyrir réttum 50 árum, 4. október 1957, skutu Rússa á loft litlum gervihnetti sem þeir kölluðu Spútnik. Spútnik þýðir "ferðafélagi". Óhætt er að segja að þá hafi heimurinn breyst og aldrei orðið samur síðan. Kapphlaupið um geiminn var hafið. Geimskotið varð til þess að NASA var stofnað 1958.
Mikil skelfing greip um sig í Bandaríkjunum, en geimskotið kom öllum í opna skjöldu. Ljóst var að Rússar réðu yfir eldflaug sem borið gat kjarnorkusprengju heimsálfa á milli. Ekki er að undra að Bandaríkjamenn tóku atburðinn mjög alvarlega og lögðu mikið fé í rannsókir og tilraunir með eldflaugar.
Rússar höfðu ótvíræða forystu í geimferðum í mörg ár. Meðal annars sendu Þeir fyrsta geimfarann á braut um jörðu og fóru í fyrstu geimgönguna. Bandaríkjamenn fóru þó að saxa á forskotið. Kennedy hét því árið 1961 að maður yrði sendur til tunglsins áður en áratugurinn væri liðinn. Við þar var staðið eins og allir vita.
Ég man vel eftir þessum tíma og hve ég var spenntur. Fór út í garð eldsnemma morguns og sá Spútnik svifa yfir himininn eins og stjörnu sem var á fleygiferð beint fyrir ofan. Atburðurinn greyptist í minni stráksins unga. Man þetta nánast eins og það hefði gerst í gær.
Aðeins mánuði síðar sendu Rússar annan gervihnött á loft, Spútnik 2. Nú með hundinn Laiku innanborðs.
Krækjur:
Vefsíða NASA í tilefni afmælisins
Spútnik 50 ára, grein eftir Óla Tynes
Sonur Krústjoffs rifjar upp atburðinn
Svona hljómaði útsendingin frá Spútnik
The True Story of Laika the Dog
Sergey Korolyov, aðalhönnuður geimferðaáætlunar Sovétríkjanna
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 19:30 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (4)
Föstudagur, 28. september 2007
Búrma: Hvar er alþjóðasamfélagið? Hvar eru Sameinuðu þjóðirnar?
Umheimurinn fylgist nú með því hvernig herforingjastjórn í Búrma (Myanmar) beitir valdi til að fangelsa, berja og drepa varnarlaust fólk.
Hvers vegna gerum við vesturlandabúar ekki neitt? Nákvæmlega ekki neitt? Eru atburðirnir of langt í burtu? Kemur þetta okkur ekkert við? Er okkur nákvæmlega sama þar sem við eigum engra hagsmuna að gæta í Búrma?
Við eigum ekki að horfa aðgerðarlaus á það þegar þröngsýnir herforingjar beita illmennsku og hervaldi til að drepa og limlesta samlanda sína.
Nú berast fréttir af því að búið sé að loka netsambandi við landið. Er eitthvað hræðilegt að fara að gerast á næstu dögum?
Sýnum samstöðu! Gerum eitthvað í málinu!
Eitt sem hver og einn getur gert er að vekja athygli á málinu. Hugsanlega ýtir það við þeim emættismönnum okkar sem hafa möguleika á að þrýsta á t.d. Sameinuðu þjóðirnar. Margt smátt gerir eitt stórt. Hver munkur í Búrma hefur lítil áhrif, en þegar þeir koma saman og eru samstíga, þá gerist eitthvað mikið eins og dæmin sanna. Höfum þá sem fyrirmynd.
Þessi síða er tileinkuð hinum hugrökku munkum í Búrma, þess vegna er hún í lit þeirra.
![]() |
Netsamband við Myanmar rofið |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 13:21 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (16)
Fimmtudagur, 27. september 2007
Excel 2007 kann ekki að reikna rétt !
Í Business.dk hjá Berlinske Tidende er grein um Excel 2007. Þar kemur fram að forritið kann ekki að margfalda rétt
Þegar Excel er látið margfalda 850 x 77,1 þá kemur út 100.000 i stað 65.535.
Einnig ætti 10,2 x 6.425 og 40,8 x 1.606,25 að gefa niðurstöðuna 65.535, en forritið kemst að allt annarri niðurstöðu. Hver skyldi hún vera?
Það fylgir sögunni að Excel 2003 kann að reikna rétt.
Sjá greinina hér.
Bloggarinn prófaði Excel 2007 í sinni tölvu og komst að raun um að þetta er rétt hjá Dönum.
Heyrst hefur að ákveðinn banki hafi sent viðvörun í gær til starfsfólks vegna málsins.
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 13:40 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (10)
Sunnudagur, 23. september 2007
Einkavæðing orkuveitanna gæti haft alvarlegar afleiðingar um alla framtíð.
Raunveruleg hætta er á því að orkuveitur þjóðarinnar verði einkavæddar. Er það æskilegt? Viljum við það? Kemur það okkur við? Hverjar gætu afleiðingarnar orðið? Er það afturkræf breyting ef illa tekst til?
Margar spurningar vakna, svo margar að ástæða er til að staldra við og velta hlutunum aðeins fyrir sér. Nú á dögum gerast atburðirnir svo hratt að við náum ekki að fylgjast með. Við höfum enga hugmynd um það sem verið er að gera bakvið tjöldin. Við vöknum stundum upp við það að búið er að ráðstafa eignum þjóðarinnar, án þess að eigandinn hafi nokkuð verið spurður um leyfi. Eignarhaldið gæti jafnvel verið komið til fyrirtækja sem við töldum íslensk, en eru skráð á kóralrifi í Karabíska hafinu. Viljum við að málin þróist á þennan hátt, eða viljum við sporna við?
Fjársterkir aðilar svífast stundum einskis. Það er ekki þeirra starf að hugsa um þjóðarhag. Þeirra starf er að ávaxta sína eign eins vel og kostur er.
Ég held að flestir sem til þekkja séu því sammála að þessi sjónarmið verði ráðandi eftir einkavæðingu á orkuveitum. Það er eðli málsins samkvæmt að eigendur vilji hafa sem mestan hagnað af sinni fjárfestingu og mjólka því fyrirtækin eins og hægt er. Það kemur niður á neytendum og almenningi.
Okkur ber skylda til að hugsa um hag komandi kynslóða. Börn okkar og barnabörn hljóta að eiga það skilið af okkur, að við sem þjóð glutrum ekki öllum okkar málum útum gluggann vegna skammtímasjónarmiða og peningagræðgi.
Hverju hefur einkavæðing orkuveitna erlendis skilað?
Verð á raforku hefur hækkað, því samkeppnin virkar ekki eins og til var ætlast.
Viðhald á stjórn- og verndarbúnaði er í lágmarki, þannig að afleiðingar tiltölulega einfaldra rafmagnsbilana geta orðið mjög miklar og breiðst út um stór svæði vegna keðjuverkana. Dæmi um slíkt eru vel þekkt t.d. frá Bandaríkjunum. Langan tíma getur tekið að koma rafmagni aftur á við slíkar aðstæður. Ýktustu dæmin eru milljónaborgir í Bandaríkjunum þar sem myrkvun er næstum orðin fastur liður og fyrirtæki hafa þurft að koma sér upp sínum eigin lausnum til að tryggja nauðsynlega raforku.
Sem sagt, hærra verð, lélegri þjónusta og ótryggara kerfi er líkleg afleiðing einkavæðingar orkuveitna, sérstaklega ef einkafyrirtæki eiga ráðandi hlut.
Svo er það auðvitað annað mál að margar orkuveitur selja ekki bara rafmagn, heldur einnig heitt og kalt vatn. Reka jafnvel fráveitur. Þar er ekki hægt að koma við neinni samkeppni eins og ætti að vera hægt á raforkumarkaðnum, en virkar þar illa eða alls ekki.
Málið er miklu flóknara en þetta. Orkuveitunum fylgja auðlindir sem fjársterkir aðilar girnast. Þessar auðlindir eru þjóðareign sem okkur ber að varðveita sem slíkar fyrir komandi kynslóðir.
Er ekki kominn tími til að staldra við og setja upp girðingar, slá varnagla og byrgja brunna?
Sjá færsluna: Það skulum við vona að okkur takist að halda orkuveitum þjóðarinnar utan einkavæðingar
Ljósmynd: Marta Helgadóttir. Myndin er frá Reyðarfirði og sýnir raflínuna frá Kárahnjúkum.
Stjórnmál og samfélag | Breytt 27.9.2007 kl. 23:29 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (14)
Föstudagur, 21. september 2007
Fer ísbjörnum fjölgandi þrátt fyri allt?
Undanfarið höfum við lesið og heyrt í fréttunum um þá ógn sem ísbjörnum stafar af meintum loftslagsbreytingum. Hefur þeim virkilega fækkað, eða hvað?
Hummm... Hver skyldi staðreyndin vera. Skoðum málið. Kanski kemur eitthvað á óvart!
Northern News Services
Published Monday, September 17, 2007
In fact, polar bear populations along the Davis Strait are healthy and their numbers increasing, an ongoing study is indicating.
Reports in national and international press have projected that two-thirds of the world's polar bear populations will be lost within 50 years due to the loss of sea ice.
Canada has two thirds of the world's polar bears. Nunavut is home to 12 of Canada's 13 polar bear populations, totalling an estimated 14,780.
...
The results of their study have yet to be released, but Taylor revealed last week that the numbers would be contrary to those released by the U.S. Geological Survey.
"Results will confirm hunters' impressions, that the polar bear population is productive," Taylor said.
...
"We could be looking at the possibility of increasing (hunting) quotas," Taylor said. "We are seeing high densities of bears in great shape."
...
While Taylor doesn't dispute that climate change is happening, he thinks that recent worries over polar bear population loss is extreme and premature.
"They are generalizing to the rest of the world that we are losing them ... How can our observations be in such dire opposition to theirs?"
Sjá alla greinina hér.
Eitthvað er þetta nú á skjön við það sem við höfum verið að lesa og heyra...
Kemur þetta á óvart? Hefur þeim virkilega fjölgað eftir allt saman?
Stundum veit maður hreint ekki hverju maður á að trúa.
Hvað sem þessu líður, þá skulum við njóta fallegu bangsamyndanna sem eru hér og taka lífinu með ró eins og þessi bangsi gerir greinilega.
Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 15:04 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (17)
Mánudagur, 17. september 2007
Vetni er ekki orkugjafi
Vetni er ekki orkugjafi, var fyrirsögn fréttanna í dag. Þetta hélt ég að allir viti bornir menn vissu vel. Vetni er ekki orkugjafi, heldur orkuberi eða orkumiðill. Nota má vetni til að geyma orku eða flytja orku milli staða, en svo vill til að einnig má nota rafeindir til hins sama. Það hafa menn gert í yfir 200 ár, eða síðan Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio Volta, eða Alexander Volta eins og við þekkjum hann, fann upp rafhlöðuna árið 1800. Rafeindir eru miklu hentugri að öllu leyti sem orkumiðill en vetni. Svo einfalt er það.
Hér á landi er nú staddur Dr. Ulf Bossel sem þekkir þessi mál manna best. Hann hefur ekki mikla trú á vetni sem orkubera. Sjá færsluna frá 1. janúar 2007 sem kallast Vetni eða rafgeymar sem orkumiðill bifreiða? Þar er tílvísun í greinar eftir Ulf Bossel.
Sjá frétt Ríkisútvarpsins frá því í dag Vetni er ekki orkugjafi.
Einfaldur samanburður á vetni og rafeindum sem orkubera: Vetnissamfélag eða rafeindasamfélag ?
.
Svo er það allt annar handleggur að vetni getur verið orkugjafi, en þá þurfum við að beita kjarnasamruna sem mönnum hefur ekki tekist nema í vetnissprengjum. Hugsanlega er það að rugla fólk í ríminu. Mönnum hefur ekki enn tekist að beisla vetnisorkuna og enginn veit hvenær það tekst.
Sjá vísindavefinn um kjarnasamruna:
Hvenær má búast við að kjarnasamruni verði notaður til orkuframleiðslu?
Hvernig getur eldur þrifist á sólinni ef það er ekkert súrefni þar?
Stjórnmál og samfélag | Breytt 18.9.2007 kl. 16:48 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (8)
Fimmtudagur, 30. ágúst 2007
Ralph Alpher höfundur kenningarinnar um Miklahvell

Árið 1948 varði hann doktorsritgerð sem fjallaði um nýstárlega kenningu um að alheimurinn hefði orðið til í Miklahvelli fyrir 14 milljörðum ára. Enginn tók mark á þessari kenningu fyrr en tveir radíó-stjörnufræðingar uppgötvuðu fyrir tilviljun örbylgjugeislun frá himingeimnum árið 1964 sem staðfesti kenningu Alphers.
Það er undarlegt til þess að hugsa að tvímenningarnir hlutu Nóbelsverðlaunin, en ekki Alpher.
Meira um Ralph Alpher hér og hér
Stjörnufræðivefurinn: Örbylgjukliðurinn - Bakgrunnsgeislun Miklahvells.
Stjórnmál og samfélag | Breytt 31.8.2007 kl. 18:28 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (6)
Þriðjudagur, 28. ágúst 2007
Litli maðurinn og aldamótavillan í loftslagsvísindum
Nýlega sannaðist vel hve heilbrigð gagnrýni í vísindum er nauðsynleg. Það sannaðist einnig að jafnvel áhrifamiklar stofnanir geta gert mistök. Einnig sannaðist að litli maðurinn getur með hyggjuviti sínu einu að vopni haft veruleg áhrif.
Um árabil hefur komið fram í gagnagrunninum NASA GISS að árið 1998 í Bandaríkjunum hafi verið heitasta ár aldarinnar. Því hefur ítrekað verið haldið fram í fjölmiðlum. Allt þar til nú í byrjun ágúst. Nú er sem sagt komið í ljós að árið 1934 var hlýjast í Bandaríkjunum. Ekki 1998.
Hvernig má það vera?
Maður er nefndur Steve McIntyre. Hann er fær tölfræðingur sem í frístundum sínum dundar við að kryfja til mergjar ýmislegt sem innsæi hans segir honum að eitthvað sé bogið við. Þekktasta verk hans hingað til er þegar hann sýndi fram á að svokallaður Hockey Stick hitaferill sem var fremst í skýrslu IPCC, nefndar Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar árið 2001, var meingallaður og líklegast kolrangur og arfavitlaus. Sjá hér. Reyndar kom í ljós að sama hvaða mæligögnum var dembt í forritið sem Michael Mann notaði við gerð þess, ávallt kom út svipaður ferill sem sýndi nánast engar hitafarsbreytingar frá árinu 1000 til 1900, en síðan ofsahlýnun á síðustu áratugum. Ekkert hlýskeið fyrir árþúsundi. Engin lítil ísöld. Allt reyndist þetta tálsýn og hjóm eitt eftir að McIntyre hafði unnið sitt verk. Þetta var auðvitað mjög pínlegt fyrir hina miklu stofnun IPCC.
Sjá hér.
Eitt vandamál við svona hitaferla er að það er sífellt verið að fikta í mæligögnunum. Menn telja sig vera að leiðrétta hitt og þetta, jafnvel leiðrétta leiðréttingarnar, en ómögulegt að fá upplýsingar um hverju var breytt og hvers vegna. McIntyre grunaði að meinleg villa væri í þessum leiðréttingum. Auðvitað var mjög erfitt að sanna það, því honum var neitað um að fá að skoða þessi opinberu gögn. McIntyre gafst ekki upp og beitti sinni góðu stærðfræðikunnáttu og fann út hvað var að. Hafði síðan samband við NASA-GISS sem viðurkenndi villuna og breytti gagnagrunninum fyrir skömmu. McIntyre fékk jafnvel þakkarbréf fyrir að benda á þessa meinlegu og afdrifaríku villu, sem kölluð hefur verið aldamótavillan eða Y2K, og þá auðvitað með tilvísun í aldamótafárið mikla þegar allar tölvur áttu að hrynja, orkuver að stöðvast, flugvélar að hrapa, og svo framvegis. Flestir muna líklega eftir því. Auðvitað kom í ljós að klukkur hvorki stöðvuðust né gengu afturábak, orkuver möluðu eins og ekkert hefði í skorist, og hálftómar flugvélar komust óskaddaðar á leiðarenda.
Tíu hlýustu árin í Bandaríkjunum eru þessi samkvæmt nýjustu tölum NASA GISS, og er byrjað á því hlýjasta: 1934, 1998, 1921, 2006, 1931, 1999, 1953, 1990, 1938, 1939. (Sjá hér http://data.giss.nasa.gov/gistemp/graphs/Fig.D.txt ef menn trúa ekki sínum eigin augum)
Takið eftir, hve mörg þeirra voru fyrir og um miðja síðustu öld? Hve mörg á síðasta áratug? Prófið að telja!
Í raun og veru er það alveg stórmerkilegt að svona villur geti átt sér stað, og hið alvarlegasta mál. Eitthvað mikið hýtur að vera að. Full ástæða er til þess að nú verði farið í saumana á öllum mæligögnum sem notuð eru við spár um loftslagsbreytingar.
Það eru reyndar fleiri litlir menn á ferli sem eru farnir að sjá ýmislegt óhreint í pokahorninu. Antony Watt sér um vefsíðuna SurfaceStations.org . Þar hefur hann ásamt öðrum safnað saman myndum af bandarískum veðurmælistöðvum sem notaðar eru til að safna upplýsingum um veðurfarsbreytingar. Menn rekur í rogastans við að skoða þessa síðu. Þar má sjá ótrúlegan frágang sums staðar þar sem hitanemum er komið fyrir á bílastæðum, nærri loftræsiopum bygginga og jafnvel þétt við grillaðstöðu. (sýnishorn hér). Hvers konar hitafarsbreytingar er verið að mæla? Auðvitað af mannavöldum, fyrst og fremst . Beinlínis!
Auðvitað má ekki gleyma litlu konunni, undrabarninu Kristen Byrnes. Sjáum hvað hún hefur verið að fást við síðustu daga:
Hér, hér, hér, hér.
Það er næsta víst að tími litlu mannanna í loftslagsvísindum er kominn. Litlir menn hafa nefnilega stundum meira vit í kollinum en finnst hjá stórum stofnunum.
Climate Audit
Hansen's Y2K Error
By Steve McIntyre
Svona í lokin má benda á undarlega hegðun náttúrunnar síðastliðinn tæpan áratug. Það virðist nefnilega verið hætt að hlýna !
Ár Hitafrávik
1998 0,526
1999 0,302
2000 0,277
2001 0,406
2002 0,455
2003 0,465
2004 0,444
2005 0,475
2006 0,422
Það þarf meira ímyndunarafl en bloggarinn hefur til að greina hlýnun í þessum tölum. Tölurnar eru fengnar frá einni virtustu loftslagsrannsóknarstofnun í heimi Climatic Research Unit, en í þessari töflu má sjá mánaðameðaltöl frávika í hitastigi lofthjúps jarðar frá 1850 til vorra daga. Sjá hér: http://www.cru.uea.ac.uk/cru/data/temperature/hadcrut3vgl.txt
---
Er ekki annars full ástæða til að fara að hugsa af viti um framtíðina? Hætta að berja höfðinu við steininn, steinnin er harður og getur meitt þann sem slíkt stundar. Náttúran er einnig stundum hörð og heldur sínu striki, hvað sem við tautum og raulum.
---
Handritasafnarinn hitti naglann á höfuðið þegar honum ofbauð eitt sinn vitleysan:
"Svo gengur það til í heiminum, að sumir hjálpa erroribus á gang,
og aðrir leitast síðan við að útryðja aftur þeim sömu erroribus.
Hafa svo hvorirtveggju nokkuð að iðja"
Árni Magnússon
Jamm og jæja. Þetta er þó altént atvinnuskapandi, ekki satt?
Stjórnmál og samfélag | Breytt 3.9.2007 kl. 11:03 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (25)
Um bloggið
Ginnungagap
Ýmislegt
Loftslag
Teljari
Álverð
Sólin í dag:
(Smella á mynd)
.
Olíuverðið í dag:
Nýjustu færslur
- Kínverskur loftbelgur yfir Ameríku, og Amerískur belgur yfir ...
- Vísindavefurinn: Getum við seinkað klukkunni á Íslandi og fen...
- Sjálfstæðisflokkurinn með tæplega 19% meira fylgi en Samfylki...
- Bjarni Sigurðsson harmonikkusnillingur frá Geysi. Fáein orð...
- Hvers vegna valdi Apple ekki Ísland fyrir gagnaver...?
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (14.9.): 1
- Sl. sólarhring: 7
- Sl. viku: 67
- Frá upphafi: 768903
Annað
- Innlit í dag: 1
- Innlit sl. viku: 47
- Gestir í dag: 1
- IP-tölur í dag: 1
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Tenglar
Tenglar
Ýmsar vefsíður
- Efnisyfirlit pistla
- Lofthiti - Sjávarstaða - Hafís - Sólvirkni... Beintengdir ferlar
- Club du Soleil Greinar um samaspil sólar og veðurfars
- Stjörnufræðivefurinn
- Astronomy Picture of the Day
- Climate4you
- Watts Up With That?
- World Climate Report
- CO2 Science
- The Reference Frame
- Climate-Audit
- ICECAP
- The Air Went
- Science Sceptical Blog
- Roy Spencer
- Friends of Sience
- Prometheus
- Öldur aldanna. Sjaldan er ein báran stök - einnig í veðurfari? (2003) Vefsíða ÁHB
- Gróðurhúsaáhrif eða eðlilegar sveiflur í virkni sólar? (Grein í Lesbók Mbl. 20. júní 1998) Höfundur Ágúst H. Bjarnason
- Er jörðin að hitna?-Ekki er allt sem sýnist (1998) Vefsíða ÁHB
Uppskriftir
Ýmsar mataruppskriftir
Myndaalbúm
Bloggvinir
-
majab
-
ragu
-
amadeus
-
andres08
-
apalsson
-
asabjorg
-
askja
-
astromix
-
baldher
-
biggibraga
-
bjarkib
-
bjarnijonsson
-
bjarnimax
-
bjorn-geir
-
blindur
-
bofs
-
brandarar
-
daliaa
-
darwin
-
duddi9
-
ea
-
egillsv
-
einari
-
einarstrand
-
elinora
-
elvira
-
emilhannes
-
esv
-
eyjapeyji
-
fhg
-
finder
-
finnur
-
fjarki
-
flinston
-
frisk
-
gattin
-
geiragustsson
-
gillimann
-
gretaro
-
gthg
-
gudmbjo
-
gudni-is
-
gummibraga
-
gun
-
gutti
-
haddi9001
-
halldorjonsson
-
halldors
-
hlini
-
hof
-
hordurhalldorsson
-
hreinsamviska
-
hronnsig
-
hugdettan
-
icekeiko
-
ingibjorgelsa
-
jakobbjornsson
-
jakobk
-
johannesthor
-
johnnyboy99
-
jonaa
-
jonasgunnar
-
jonmagnusson
-
jonpallv
-
jonthorolafsson
-
juliusvalsson
-
karljg
-
katrinsnaeholm
-
kikka
-
kje
-
klarak
-
kolbrunb
-
krissiblo
-
ksh
-
kt
-
lehamzdr
-
liljabolla
-
lillagud
-
lindalea
-
lucas
-
maeglika
-
maggij
-
maggiraggi
-
marinomm
-
martasmarta
-
marzibil
-
mberg
-
midborg
-
minos
-
morgunbladid
-
mosi
-
mullis
-
naflaskodun
-
nimbus
-
nosejob
-
omarbjarki
-
ormurormur
-
palmig
-
perlaoghvolparnir
-
peturmikli
-
photo
-
possi
-
prakkarinn
-
raggibjarna
-
rattati
-
ravenyonaz
-
redlion
-
rs1600
-
rynir
-
saemi7
-
sesseljamaria
-
sigfus
-
sigurgeirorri
-
sjalfstaedi
-
sjerasigvaldi
-
skari60
-
skulablogg
-
sleggjudomarinn
-
stebbix
-
steinibriem
-
steinnhaf
-
stinajohanns
-
stjornuskodun
-
storibjor
-
straitjacket
-
summi
-
tannibowie
-
thil
-
thjodarskutan
-
throsturg
-
toro
-
tryggvigunnarhansen
-
valdimarjohannesson
-
valdinn
-
vefritid
-
vey
-
vidhorf
-
vig
-
visindin
-
vulkan
-
kristjan9
-
arkimedes
-
kliddi
-
eliasbe
Eldri færslur
- Febrúar 2023
- Janúar 2019
- Maí 2018
- Júlí 2017
- Maí 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Júlí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- Ágúst 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Apríl 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
- Júlí 2010
- Júní 2010
- Maí 2010
- Apríl 2010
- Mars 2010
- Febrúar 2010
- Janúar 2010
- Desember 2009
- Nóvember 2009
- Október 2009
- September 2009
- Ágúst 2009
- Júlí 2009
- Júní 2009
- Maí 2009
- Apríl 2009
- Mars 2009
- Febrúar 2009
- Janúar 2009
- Desember 2008
- Nóvember 2008
- Október 2008
- September 2008
- Ágúst 2008
- Júlí 2008
- Júní 2008
- Maí 2008
- Apríl 2008
- Mars 2008
- Febrúar 2008
- Janúar 2008
- Desember 2007
- Nóvember 2007
- Október 2007
- September 2007
- Ágúst 2007
- Júlí 2007
- Júní 2007
- Apríl 2007
- Mars 2007
- Febrúar 2007
- Janúar 2007
- Desember 2006
- Nóvember 2006
- Október 2006
- September 2006
Færsluflokkar
- Bloggar
- Bækur
- Dægurmál
- Evrópumál
- Ferðalög
- Fjármál
- Fjölmiðlar
- Heilbrigðismál
- Heimspeki
- Íþróttir
- Kjaramál
- Kvikmyndir
- Lífstíll
- Ljóð
- Löggæsla
- Mannréttindi
- Matur og drykkur
- Menning og listir
- Menntun og skóli
- Samgöngur
- Sjónvarp
- Spaugilegt
- Spil og leikir
- Stjórnmál og samfélag
- Sveitarstjórnarkosningar
- Tónlist
- Trúmál
- Trúmál og siðferði
- Tölvur og tækni
- Umhverfismál
- Utanríkismál/alþjóðamál
- Vefurinn
- Viðskipti og fjármál
- Vinir og fjölskylda
- Vísindi og fræði