Žżšing į oršunum Accuracy & Precision...

 

"Žetta er mjög nįkvęm męling framkvęmd meš nįkvęmum męlitękjum".    Eitthvaš ķ žessa veru mį stundum lesa.

Hvaš žżšir aš męling sé nįkvęm. Hvaš žżšir žaš aš męlitęki sé nįkvęmt?

Žó svo aš undirritašur eigi starfs sķns vegna aš vita svariš į hann erfitt meš aš svara vegna žess aš ķ ķslensku vantar hugtök sem nį yfir "accuracy" og "precision", en hvort tveggja er oft žżtt meš sama oršinu "nįkvęmni".  Merking žessara śtlendu orša er žó ólķk.

Oršiš "resolution" er einnig stundum žżtt sem nįkvęmni žó svo aš merkingin sé alls óskyld "accuracy" og "precision". 

Oršiš "nįkvęmni" er žvķ eiginlega vandręšaorš sem ruglar mann stundum ķ rķminu og gerir umfjöllun um t.d. męlingar ónįkvęmar (Śff, žarna kom oršiš óvart fyrir :-).

Tökum dęmi. Fyrir fįeinum įrum fór ég ķ gamalgróna verslun og keypti forlįta stafręnan hitamęli. Sölumašurinn sagši aš žetta vęri mjög "nįkvęmur" męlir sem sżndi 1/10 hluta śr grįšu. Eftir į aš hyggja žį veit ég ekki hvaš hann įtti viš meš aš męlirinn vęri "nįkvęmur". Viš stöšugt hitastig flöktir hann um nęstum grįšu. Hann er sęmilega réttur viš stofuhita, en sżnir um 2 grįšum of lįgt viš frostmark og er ennžį vitlausari žegar hitinn er lęgri.

 

Skošum žessi hugtök "accuracy",  "precision"og "resolution" nįnar og reynum aš finna skynsamleg orš į ķslensku fyrir žau.

 

Žaš getur veriš góš byrjun aš skoša tvęr myndir af skotskķfum. Hugsum okkur aš góš skytta sé aš skjóta ķ mark meš tveim byssum.

Žegar hann notar fyrri byssuna (vinstra megin) dreifast kślurnar meira og minna um mišju skotskķfunnar, en lenda žó alls ekki langt frį mišju.  Sigtiš viršist vera nokkurn vegin rétt stillt, en gęti hugsanlega veriš laust.  Viš getum sagt aš "Accuracy" sé gott en  "precision" lélegt.    Hittnin er góš žrįtt fyrir allt.

Žegar byssumašurinn notar byssu nśmer tvö (hęgra megin) kemur ķ ljós aš kślurnar lenda meira og minna į sama staš, en ekki ķ mišju skotskķfunnar. Lķklega er žetta įgętlega vel smķšuš byssa, en sigtiš er skakkt og žarfnast kvöršunar. Eftir stillingu mį reikna meš aš flestallar kślurnar lendi ķ mišju skķfunnar. Viš getum sagt aš "Precision" sé  gott en  "accuracy" lélegt.    Byssan er žó samkvęm sjįlfri sér.

 

 

 

 

"Precision" er gott en  "accuracy" lélegt.

Samkvęmd er góš.

 


 

 

"Accuracy" er gott en  "precision" lélegt.

Hittni eša nįkvęmd er góš.

 


 

Yfirleitt er um aš ręša eitthvaš sambland af žessu tvennu.

Ef til dęmis hitamęlir hagar sér eins og myndirnar į skotskķfunni sżna, žį gęti mešaltal margra męlinga gefiš nokkuš góša nišurstöšu ķ tilvikinu vinstra megin, en bętti nįnast ekkert ķ tilvikinu hęgra megin. Góšur hitamęlir žarf žvķ aš hafa bęši góša nįkvęmd (eša hittni) og góša samkvęmd.

Męlingu meš góša hittni eša nįkvęmd (accuracy) getum viš bętt meš žvķ aš fjölga męlingum og taka mešaltal, en viš getum ekki bętt męlingu meš lélega samkvęmd (precision) į žann hįtt. Žaš vill gleymast ef menn hafa ekki muninn į žessum hugtökum į hreinu.

 

520px-accuracy_and_precision_svg.png

 

 

 Viš męlingu tįknar "accuracy" nįlęgš viš rétt gildi (reference value), en "precision" endurtekningahęfileika (repeatability eša reproducibility) męlitękisins.

 

 

 

Ķ Ķšoršapistlum Lęknablašsins er fjallaš um žessi orš hér. Žaš segir ķ lokin:


"...Erfitt getur veriš aš nį fótfestu žegar almenn orš hafa veriš tekin til sértękra nota. Žaš er vissulega nįkvęmni, eša góš hittni, žegar męling "hittir" į rétt gildi, en žaš er einnig nįkvęmni žegar nišurstöšur fleiri męlinga į sama fyrirbęri eru hver annarri lķkar. Žess vegna er erfitt aš įkveša hvoru hinna erlendu heita hęfi betur aš nefnast nįkvęmni į ķslensku. Hlišarspor geta žį stundum bjargaš. Eftir aš hafa legiš yfir Ķslensku oršabókinni, Oršsifjabókinni og Samheitaoršabókinni fékk undirritašur žį hugmynd aš stķga eitt slķkt hlišarspor til lķtiš notašra, gamalla oršmynda og taka žį ekki afstöšu til "nįkvęmni". Įn žess aš rekja žį sögu frekar er nś lagt til aš accuracy, ķ merkingunni nįlęgš tiltekinna gilda viš hin réttu, verši nįkvęmd og aš precision, ķ merkingunni samręmi tiltekinna gilda eša athugana, verši samkvęmd".

 

Žó svo aš hér sé notuš byssa  og skotskķfa sem dęmi, žį eiga oršin alveg eins viš um męlitęki. Stafręni hitamęlirinn sem bloggarinn keypti um įriš hefur vissulega góša upplausn (resolution) en hvorki góša hittni eša nįkvęmd (accuracy) né góša samkvęmd (precision). Samt sagši sölumašurinn aš hann vęri "nįkvęmur" :-) 

Engin męlitęki eru fullkomin og męlingar žvķ sķšur. Hvers vegna eru skekkjumörk męlinga sjaldan gefin upp? 

Eftir aš viš skiljum muninn į žessum hugtökum accuracy og precision, žį er aš finna góš lżsandi ķslensk orš.

Nś mį prófa:

Accuracy: Hittni, nįkvęmd ?

Precision: Samkvęmd ?

Resolution: Upplausn ?

 

Žetta gengur kannski, en hvaš um žetta:

 

Accurate instrument: Hittiš męlitęki ?

Accurate measurement: Hittin męling ?

Precision instrument:  Samkvęmt męlitęki ?

Precision measurement: Samkvęm męling ?

 

Hvort er betra; hittni eša nįkvęmd fyrir accuracy?

 

Bloggarinn er ekki alveg sįttur, en kannski venst žetta. Žaš er žó alveg naušsynlegt ķ hans huga aš finna og kynna góš ķslensk orš fyrir žessi hugtök.

Ef viš žekkjum muninn į "accuracy", "precision" og "resolution" žį getum viš sagt og skrifaš til dęmis: "Hitamęlirinn er žokkalega nįkvęmur, meš góša hittni og sęmilega samkvęmd. Upplausnin er góš žó svo hśn nżtist illa".

 

Žekkir einhver betri orš sem žżšingu į žessum oršum; accuracy, precision og resolution?

 

 

Ķtarefni:

Wikipedia: Accuracy & Precision

 

 Uppfęrt 16. nóv:

Tillögur sem borist hafa um orš fyrir hugtökin accuracy, precision og resolution ķ męlitękni, tölfręši og öšrum skyldum svišum:

(Vona aš ég hafi nįš žessu rétt)

Accuracy: Hittni, nįkvęmd, nįkvęmni, markvissni, raunvissni, markleitni, hnitleitni, raunleitni... 

Precision: Samkvęmd, samkvęmni, hnitmišni, samręmi, hnitmišni, stašvisni, stašleitni, einsleitni...

Resolution: Upplausn

 

Accurate instrument: Hittiš tęki, nįkvęmt, markvisst, hnitvisst, raunvisst, markleitiš, hnitleitiš, raunleitiš...

Accurate measurement: Hittin męling, nįkvęm, markviss, hnitviss, raunviss, markleitin, hnitleitin, raunleitin...

Precision instrument:  Samkvęmt tęki , hnitmišaš, stašvisst, stašleitiš, einsleitiš...

Precision measurement: Samkvęm męling, hnišmišuš, stašviss, einsviss, stašleitinn, einsleitin...

 

Resolution: Upplausn

 

Ķ augnablikinu hugnast mér vel oršin markleitiš og einsleitiš. Žau eru mjög lżsandi.

 

Dagur ķslenskrar tungu 16. nóvember. 
www.jonashallgrimsson.is


Hefur sjįvarborš virkilega hękkaš hrašar undanfariš? Ekki er žaš nś alveg vķst...

Mešal sjįvarborš męlt yfir alla heimskringluna meš gervihnöttum.

 

Į myndinni hér fyrir ofan mį sjį hękkun sjįvarboršs frį įrinu 1992 til 2009. Skošiš vel breytingarnar ķ hękkun sjįvarboršs. Hvaš finnst žér lesandi góšur, hefur sjįvarborš veriš aš hękka hrašar undanfariš en į įrum įšur?

Žetta mį skoša betur. Viš getum lįtiš tölvuna bera saman męlingar milli įra. Fundiš mismuninn į sjįvarstöšu t.d. fyrir jśnķ ķ įr og jśnķ ķ fyrra, maķ ķ įr og maķ ķ fyrra. Koll af kolli, įr fyrir įr.  Žannig getum viš į einfaldan hįtt lįtiš Excel sżna įrlega hękkun sjįvarboršs ķ tępa tvo įratugi.

Žetta er gert į myndinni hér fyrir nešan.  Hvaš sérš žś śt śr žessari mynd? Hefur sjįvarborš hękkaš hrašar undanfarin įr en į įrum įšur, eša er žvķ kannski öfugt fariš?

Nś er žaš svo, aš til er fólk sem sér hlutina į annan hįtt en venjulegt fólk. Svokallašir sjįendur. Getur veriš aš einhverjir sjįi annaš śr žessum ferlum en bloggarinn sem sér ekki betur en aš sjįvarborš hafi hękkaš hęgar undanfarin įr en į įrum įšur.  Bloggarinn sér ekki betur en verulega hafi hęgt į žessari hękkun. Žaš veršur žó aš taka žaš fram aš bloggarinn er ekki svo lįnsamur aš sjį žaš sem flestum er huliš.

Sjįendur og ašrir ófreskir vinsamlega gefi sig fram!

 

 
Įrleg hękkun sjįvarboršs ķ millķmetrum.
 
Myndirnar sem eru hér fyrir ofan eru fengnar af sķšunni www.climate4you.com, kaflanum Oceans. Pófessor Ole Humlum viš Oslóarhįskóla sér um sķšuna. 
 
Śtskżringarnar hér fyrir nešan fylgja myndinni.  Menn geta sjįlfir sótt frumgögnin og endurtekiš teiknun ferlanna meš Excel ef žeir vantreysta žessum myndum.

Annual change of global sea level since late 1992 according to the Colorado Center for Astrodynamics Research at University of Colorado at Boulder. The data have been prepared by Dr. R. Steven Nerem (nerem@colorado.edu) and Dr. Eric W. Leuliette (leuliett@colorado.edu), and are described by Leuliette et al. (2004). The annual global sea level change is calculated as the difference between the average global sea level the last 12 months and the previous 12 months. The thick line represents the simple running 3 year average. The data shown above include the seasonal signal, and have been prepared using the inverted barometer technique (Inverted Barometer = -9.948 * (1013.3 - global average pressure). The inverted barometer does not have much apparent effect on the global mean sea level because the ocean as a whole is not compressible. Data from the TOPEX/Poseidon mission have been used before 2002, and data from the Jason-1 mission (satellite launched December 2001) after 2002. Time is shown along the x-axis as fractions of calendar years. Last diagram update: 25 September 2009.

The 12-month global sea level change display significant variations over an aproximate 4 year period. These variations are superimposed on a general falling trend. Overall, since initiation of these satellite measurements, the 12-month sea level rise has decreased from about 4 mm/yr to about 3 mm/yr.

 

--- --- ---

 

 

 

Žessi mynd er frį vefsķšu University of Colorado žar sem męligögn fyrir męlingar į sjįvarborši frį gervihnöttum eru unnin og geymd. Gögnin sem ferlarnir ofar į sķšunni eru teiknašir eftir eru einmitt frį žessari stofnun. Takiš eftir śtliti ferilsins efst til hęgri.

 

 

 

 


mbl.is Gręnlandsjökull brįšnar hrašar en įšur
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Glitskż eru įkaflega fögur marglit skż - mynd...

 

Glitskż
 
 
Glitskż eru įkaflega fögur marglit skż sem myndast ķ heišhvolfinu, oft ķ um 15 - 30 km hęš. Glitskż sjįst helst um mišjan vetur, um sólarlag eša viš sólaruppkomu. Litadżrš žeirra er mjög greinileg žvķ žau eru böšuš sólskini, žótt rökkvaš sé eša jafnvel aldimmt viš jörš. Litadżršin žykir minna į žį liti sem sjį mį ķ hvķtu lagi sem er innan į sumum skeljum (svonefnt perlumóšurlag ķ perluskeljum), og eru žau žvķ nefnd perlumóšurskż (enska, nacreous clouds) į żmsum tungumįlum.

 

Engu lķkara en olķubrįk sé į sjónum, en aušvitaš er žaš bara glitskżiš sem speglast žar.

 

Smella tvisvar į mynd til aš stękka.

Myndin er tekin klukkan 08:37  18. febrśar 2005 frį Grandagarši į Canon 300D myndavél.

 

Sjį umfjöllun um glitskż į  Vķsindavefnum

 

 

20438873.jpg
 
Perlumóšir - Nacre

 


Sjįlfbęr nżting jaršhitans į Ķslandi og kjarnorkunnar ķ išrum jaršar...

 

 

Mišvikudaginn 21. október var haldinn opinn fundur į Hótel  Nordica undir yfirskriftinni Sjįlfbęr nżting jaršhitans. Aš fundinum stóšu GEORG (Geothermal Research Group), Išnašarrįšuneytiš, Jaršhitafélag Ķslands, ĶSOR, Orkustofnun og Samorka.

Žarna komu žvķ fram žeir ašilar sem bestu og yfirgripsmestu žekkingu hafa į jaršhitanum į Ķslandi og nżtingu hans.

Ķ žessum pistli er fjallaš ķ "stuttu mįli" um žau įhugaveršu og fróšlegu erindi sem flutt voru į fundinum, en vķsaš ķ žęr glęrur sem fundarmenn notušu. Bloggarinn sótti fundinn og hafši mikiš gagn af sem leikmašur į žessu sviši. Hér veršur reynt aš koma einhverju af žvķ sem fram fór į fundinum til skila og er vonandi fariš rétt meš. Best hefši aušvitaš veriš ef fundurinn hefši veriš tekinn upp į myndband.

Reyndar kom ķ ljós žegar pistillinn var hįlfnašur aš erfitt var aš gera efninu skil ķ "stuttu mįli" og žvķ varš pistillinn mjög langur.  Vonandi žó ekki of langur žvķ efniš er įhugavert. Wink

 

Dagskrį fundarins var:
(Smella mį į fyrirsagnir til aš nįlgast glęrur).

   Fręšileg erindi:

       Orkuforši og endurnżjanleiki jaršhitakerfa
............Ólafur G. Flóvenz, forstjóri ĶSOR – Ķslenskra orkurannsókna

       Sjįlfbęr nżting jaršhitakerfa
            Gušni Axelsson, deildarstjóri ĶSOR

 

   Sjįlfbęr nżting į Ķslandi:
 
       Lįghitasvęši Reykjavķkur - sjįlfbęr vinnsla ķ 80 įr
           Grétar Ķvarsson, jaršfręšingur Orkuveitu Reykjavķkur

       Svartsengi – farsęl orkuframleišsla ķ 30 įr
           Albert Albertsson, ašstošarforstjóri HS Orku

       Krafla – 30 įra barįtta viš nįttśruöflin
           Bjarni Pįlsson, verkefnisstjóri Landsvirkjun Power

 

Aš lokum voru pallboršsumręšur žar sem fyrrilesarar svörušu fyrirspurnum fundargesta og sķšan kaffiveitingar.

Fundarstjóri var Gušni A. Jóhannesson, orkumįlastjóri

Fundurinn var öllum opinn og ašgangur ókeypis, og hvert sęti skipaš. Į fundinum voru um 230 manns, bęši fagfólk og įhugamenn.

Frummęlendur eru allir mjög vel aš sér į jaršhitasvišinu og hafa lifaš og hręrst ķ žeim heimi ķ įratugi. Žeir eru vafalķtiš ķ flokki fęrustu sérfręšinga heims į žessu sviši, enda sumir žeirra komiš aš jaršhitaverkefnum vķša um heim.

Myndina, sem er efst į sķšunni, tók Oddur Siguršsson jaršfręšingur. Hśn sżnir Kröfluvirkjun framleiša raforku śr jaršgufu og kyndistöšina okkar ķ baksżn, en aušvitaš į jaršhitinn upptök sķn ķ eldfjallaglóšinni ķ išrum jaršar, en žar enn nešar er žaš kjarnorkan sem hitar bergiš. Fjölmargar įhugaveršar myndir prżša erindi frummęlenda, og er žetta ein žeirra. Jaršvarminn er ein af okkar endurnżjanlegu aušlindum.

 

Ķ žessum pistli veršur ķ örstuttu mįli lżst helstu nišurstöšum frummęlenda og vķsaš ķ erindi žeirra sem eru ašgengileg į netinu. Žetta eru žó ašeins "glęrurnar" og vantar aš sjįlfsögšu hljóšiš.

 

 

Helstu nišurstöšur fundarins voru ķ stuttu mįli žessar aš mati žess er pistilinn ritar:

Upptök jaršhitans er kjarnorkan ķ išrum jaršar. Įn hennar vęri jöršin oršin gegnköld fyrir löngu. Orkan ķ jaršskorpunni er žaš mikil aš 0,1% hennar jafngildir orkunotkun mannkyns ķ 10.000 įr. Orkan frį tęknilega nżtanlegum jaršhita er miklu meiri en frį öšrum endurnżjanlegum orkugjöfum, svo sem vatnsorku, lķfmassa, sólarorku og vindorku.

Fręšilega séš mį į Ķslandi vinna 3000 MW af raforku śr 0,2% žess varmaforša sem er aš finna į minna en 3ja km dżpi.

Jaršhitinn getur leikiš mikilvęgt hlutverk ķ sjįlfbęrri žróun į Ķslandi og į heimsvķsu.

Įratuga reynsla og rannsóknir hafa sżnt aš hęgt er aš nżta jaršhitakerfi į sjįlfbęran hįtt, žvķ nżtt „jafnvęgisįstand“ kęmist oft į eftir aš nżting hefst.

Vinnslan getur žó žó veriš įgeng, ž.e. žrżstingur (vatnsborš) heldur įfram aš lękka meš tķmanum. Žį mį grķpa til nišurdęlingar žar sem stórum hluta žess sem tekiš er upp śr holunum er skilaš aftur. Einnig mį draga śr vinnslu mešan svęšin eru aš jafna sig, eša finna jafnvęgisįstand žar sem žżstingur helst stöšugur. Allt eru žetta vel žekkt atriši ķ vinnslu jaršhita.

Mjög vel er fylgst meš öllum jaršhitasvęšum og er vitaš hvort vinnslan er sjįlfbęr eša įgeng.

Hugtökunum endurnżjanleiki og sjįlfbęrni er oft ruglaš saman. Jaršhitasvęšin eru endurnżjanleg en vinnslan getur veriš sjįlfbęr eša ósjįlfbęr. Jaršhitinn er skilgreindur sem endurnżjanleg orkulind į alžjóšavķsu.

Ķ Svartsengi er įhugavert dęmi um hvernig nżta mį jaršhitann į margslunginn hįtt, enda er talaš um "aušlindagaršinn Svartsengi".

Nęg orka til įlvera į Bakka og ķ Helguvķk er til stašar, en ekki er bśiš aš nį henni og ekki vķst aš žaš tękist meš hefšbundnum og fremur ódżrum ašferšum aš vinna alla žessa orku  śr jaršhita. Žetta er sś óvissa sem alltaf fylgir jaršhitavinnslu og oft skortir skilning į. Žaš er mikilvęgt aš byggja jaršhitavirkjanir upp ķ įföngum og vinna markvisst aš rannsóknum og žróun į tękninżjungum. Žannig hafa ķslendingar stašiš aš mįlum undanfarna įratugi, eša allt frį įrinu 1928.

Įšur en tilraunaholur eru borašar hafa menn ekki nęgilega hugmynd um afkastagetu nżrra jaršhitasvęša. Žess vegna er mjög mikilvęgt aš rannsaka svęši sem koma til greina meš borun tilraunahola. Įšur en žaš er gert veršur aš styšjast viš t.d. jaršvišnįmsmęlingar sem gefa  vķsbendingar um umfang svęšisins. Žannig hefur žaš alltaf veriš og veršur įfram.

Įratuga reynsla ķslenskra tęknimanna og vķsindamanna hefur gert žeim kleift aš vera mešal žeirra bestu ķ heiminum į žessu sviši, enda eru žeir eftirsóttir ķ verkefnum vķša um heim.

 

Ólafur G. Flóvenz, forstjóri ĶSOR – Ķslenskra orkurannsókna hélt erindi sem hann nefndi  Orkuforši og endurnżjanleiki jaršhitakerfa.


Ólafur hóf mįl sitt į aš fjalla um upptök jaršhitans sem er kjarnorkan ķ išrum jaršar. Įn hennar vęri jöršin oršin gegnköld fyrir löngu. Orkan ķ jaršskorpunni er žaš mikil aš 0,1% hennar jafngildir orkunotkun mannkyns ķ 10.000 įr. Orkan frį tęknilega nżtanlegum jaršhita er miklu meiri en frį öšrum endurnżjanlegum orkugjöfum, svo sem vatnsorku, lķfmassa, sólarorku og vindorku.  Skipting orkuframleišslu heimsins er žó į annan veg og hefur mjög lķtiš af jaršhitanum veriš virkjašur. 

Ólafur fjallaši sķšan um  tvenns konar jaršhitakerfi, hefšbundin eins og viš žekkjum, og svokölluš örvuš jaršhitakerfi (EGS). Hann fjallaši um skilgreininguna į endurnżjanlegri aušlind og sjįlfbęrri nżtingu, en ķ umręšum ķ fjölmišlum veršur žess oft vart aš menn sem eru aš fjalla um žessi mįl hafa žessi hugtök ekki alltaf į  hreinu. Ķ mįli Ólafs kom fram aš jaršhitinn vęri ótvķrętt endurnżjanlegur.

Nęst fjallaši Ólafur Flóvenz um jaršhitann į Ķslandi, hvar hann vęri aš finna og ķ hve miklu magni. Flokkaši hann landiš ķ mismunandi svęši eftir ešli žeirra og birti tölur um ašgengilega og tęknilega virkjanlega orku į žeim samkvęmt jaršhitamatinu frį įrinu 1985. Fram kom aš til višbótar hinni hefšbundnu orku į 1-3 km dżpi er grķšarlega orku aš finna į 3-5 km dżpi. Jafnvel meš virkjun į ašeins 10% žessarar orku meš 15% nżtni svarar žetta til um 40.000 MW rafmagns ķ 50 įr. Viš nżtingu į jaršvarmaorku į žessu dżpi žarf a beita EGS tękni sem er ķ žróun.

Ólafur fjallaši sķšan um žęr fullyršingar sem sést hafa ķ fjölmišlum undanfariš aš įlver ķ Helguvķk og į Bakka myndu soga til sķn nęr alla orkuna frį orkulindum į Sušur- Sušvestur- og Noršausturlandi, og aš stóri sannleikurinn um hinar miklu orkulindir Ķslands sé tómt plat, og aš žetta séu skżjaborgir sem byggšar séu į raupi óįbyrgra manna sem sem ógerlegt sé aš vita hvort eša hvaš hugsa. Žessum fullyršingum svaraši Ólafur liš fyrir liš, og žótti dapurlegt į hvaša plani umręšan liggur.

Hér hefur veriš stiklaš į mjög stóru. Enn fleiri myndir, texti og töflur eru į glęrunum sem Ólafur notaši: Smella hér:  Orkuforši og endurnżjanleiki jaršhitakerfa

--- --- ---

 

Gušni Axelsson deildarstjóri hjį ĶSOR - Ķslensku Orkurannsóknum hélt erindi sem hann  nefndi Sjįlfbęr nżting jaršhitakerfa.

Gušni fjallaši ķ erindi sķnu um nżtingu jaršhitans. Hann fjallaši um hugtakiš "sjįlfbęr žróun" og hvernig žaš tengist jaršhitanum į Ķslandi. Hann fjallaši um sjįlfbęra jaršhitavinnslu frį sjónarhóli aušlindarinnar, en ekki um efnahagslega, félagslega né umhverfislega žętti jaršhitanżtingar.

Gušni skżrši frį žvķ aš įratuga reynsla og rannsóknir hafa sżnt aš hęgt er aš nżta jaršhitakerfi į sjįlfbęran hįtt, žvķ nżtt jafnvęgisįstand kemst oft į eftir aš nżting hefst. Hann notaši žaš sem skilgreiningu aš sjįlfbęr jaršhitavinnsla sé orkuvinnsla sem hęgt er aš višhalda ķ 100-300 įr.

Gušni nefndi nokkur dęmi um  hvernig jaršhitasvęši nį nżju jafnvęgi žegar rétt er aš mįlum stašiš, og hvernig žau bregšast viš įgengri vinnslu, en svęši sem žannig eru nżtt žarf aš hvķla eftir nokkurra įra notkun, eša minnka notkun žar til kerfin finna sitt jafnvęgisįstand. Žannig sé hęgt aš skilgreina fjórar mögulegar ašferšir til aš nżta jaršhita į sjįlfbęran hįtt:
(1) Meš stöšugri vinnslu undir sjįlfbęru mörkunum,
(2) meš žrepauppbyggingu vinnslunnar,
(3) meš įgengri vinnslu og hléum į vķxl og
(4) meš skertri vinnslu eftir styttra tķmabil įgengrar vinnslu.

Gušni sżndi nokkur raunveruleg dęmi um žaš hvernig jaršhitasvęši bregšast viš nżtingu, en mjög nįiš er fylgst meš žrżstingi, hitastigi og nišurdrętti jaršhitasvęša sem hafa veriš virkjuš. Vinnslusögur margra žeirra eru mjög langar og žvķ er til til žekking į ešli og afköstum jaršhitakerfa.

Į Ķslandi er hefš fyrir žvķ aš virkja ķ hęfilega stórum žrepum og fylgjast meš višbrögšum jaršhitakerfisins ķ nokkur įr įšur en lengra er haldiš.  Žannig er hęgt aš virkja skynsamlega į sjįlfbęran hįtt. 

Ķ lokin varpaši hann fram žeirri spurningu hvort veriš sé aš kreista sķšustu dropana śr endurnżjanlegu aušlindinni?  Svariš er nei. Gušni sżndi mynd žar sem varmaflęšiš um Ķsland kemur fram. Žar mį sjį varmann sem skilar sér sem eldvirkni og varmaleišni til yfirboršs, auk žess varmastraums sem er nżtanlegur, en hann er metinn vera 59 terawattstundir į įri. Ef mišaš er viš 0,2% varmaforšans nišur į 3ja km dżpi, žį jafngildir žetta um 3000 MW raforku ķ hefšbundnum orkuverum. Žetta séu žó nešri mörk. Žį vęri ašeins bśiš aš virka lķtiš brot orkunnar ķ išrum jaršar, en meš žvķ aš fara enn dżpra er eftir mun meiri orku aš slęgjast.

Smella hér Sjįlfbęr nżting jaršhitakerfa til aš sjį fyrirlestur Gušna Axelssonar.

 --- --- ---

Eftir fręšileg erindi Ólafs og Gušna var komiš aš žvķ aš žrķr valinkunnir menn skżršu frį reynslu af jaršvarmavirkjunum į Reykjavķkursvęšinu, Svartsengi og Kröflu.

 

Grétar Ķvarsson jaršfręšingur hjį Orkuveitu Reykjavķkur var nęstur į męlendaskrį og fjallaši um  efniš Lįghitasvęši Reykjavķkur - sjįlfbęr vinnsla ķ 80 įr.

Saga jaršhitans ķ Reykjavķk er yfir žśsund įra gömul, en fyrsta įržśsundiš var jaršhiti ķ Reykjavķk einungis notašur ķ žvott, böš og eldamennsku. Žvottalaugarnar i Laugardal hafa flestir heyrt um.  Boranir hófust ķ Laugardal įriš 1928 og voru žį borašar 14 holur sem gįfu 14 lķtra į sekśndu af sjįlfrennandi vatni. Žegar įriš 1930 var fariš aš nżta vatniš. Lögš var 3ja km löng hitaveitulögn og tvö skólahśs, sundlaug og 70 heimili fengu heitt vatn.  Sķšan taka viš boranir  į Reykjum og Reykjahlķš, Ellišaįrdal og frekari boranir į Laugarnessvęšinu. Nesjavallavirkjun tók sķšan til starfa įriš 1990. Hellisheišarvirkjun tók til starfa fyrir örfįum įum og er enn ķ byggingu,

Grétar sżndi fjölmörg gröf og lķnurit žar sem fram kemur hvernig jaršhitasvęšin hafa žolaš žessa nżtingu sem nęr yfir marga įratugi. Mjög umfangsmiklar męlingar eru framkvęmdar į svęšunum žannig aš vel er žekkt hvernig jaršhitasvęšin bregšast viš nżtingunni.  Lįghitasvęšin ķ Reykjavķk og Reykjum/Reykjahlķš eru ólķk hįhitasvęšum aš žvķ leyti aš žau eru utan gosbeltanna. Žar er orkugjafinn žvķ ekki endurnżjanlegur eins og į hįhitasvęšunum, en samt eru lįghitasvęši Reykjavķkur nżtt į nįnast sjįlfbęran hįtt. Stefnt er aš žvķ aš ašalorkan til hśshitunar komi frį hįhitasvęšunum aš Nesjavöllum og į Hellisheiši, en lįghitasvęšin verši eins konar varaveita.

Grétar fjallaši um framtķš lįghitasvęšanna og hįhitasvęšanna og minnti į aš viš bśum į eldvirku landi.

Smella įLįghitasvęši Reykjavķkur - sjįlfbęr vinnsla ķ 80 įr

til aš nįlgast erindi Grétars Ķvarssonar. Skjališ er nokkuš stórt žar sem žaš er prżtt fjölda mynda.

 

--- --- ---

 

Albert Albertsson vélaverkfręšingur og ašstošarforstjóri HS-Orku fjallaši nś um mįlefniš Svartsengi – farsęl orkuframleišsla ķ 30 įr.

Starfsemi HS-Orku er nokkuš sérstök, enda fjallaši Albert um žaš sem hann nefndi "aušlindagaršinn Svartsengi".  Hann skilgreindi žessa nafngift nįnar, fjallaši um žróunarsögu Svartsengis ķ hnotskurn, lżsti yfirgripsmiklum rannsóknum HS-Orku hf, og lżsti žvķ hvernig hugtakiš sjįlfbęr žróun į viš.

Hefšbundin jaršvarmaver framleiša einungis rafmagn, sbr. Krafla. Ašeins einn tekjustraumur. Ķ Svartsengi er aftur į móti reksturinn fjölbreyttur: Framleišsla į rafmagni, heitu og köldu vatni. Eldborg žar sem fręšsluferšamennska og rįšstefnuhald fer fram. Blįa lóniš sem um 410.000 gestir heimsękja įrlega, en žar er einnig lękningasetur fyrir hśšsjśkdóma og sjśkrahótel. Rannsóknar- og žróunarsetur fyrir vinnslu hśškķslar. Lķftęknifyrirtękiš ORF.  Eldsneytisframleišsla śr koltvķsżringi hjį Carbon Recycling. Rannsónir į żmsu sem tilheyrir vinnslu jaršvarma, o.fl. Tekjustrauma eru fjölmargir ķ tengslum viš Aušlindagaršinn Svartsengi. Žarna hafa um 170-180 manns fasta vinnu; lęknar, hjśkrunarfręšingar, jaršfręšingur, jaršvarmaforšafręšingur, verkfręšingar, vélfręšingar, tęknifręšingar, nįttśrufręšingar, lyfjafręšingar, išnašarmenn, matreišslumenn og ófaglęršir.

Skilgreiningin į sjįlfbęrri žróun er: Uppfylla žarfir nśtķmans įn žess aš rżra möguleika komandi kynslóša til aš uppfylla žarfir sinna tķma. Ķ Bruntland skżrslunni, Our Common Future, eru rķki heims hvött til aš nżta endurnżjanlega orku, žar meš tališ óvirkjaš vatnsafl alls stašar ķ heiminum. Žannig mį draga śr gróšurhśsaįhrifum į andrśmsloft jaršar. Vatnsafl og jaršvarmaafl endurnżjast ķ sķfellu og er žvķ rafmagnsframleišsla į Ķslandi sjįlfbęr.

Hér var ašeins stiklaš į mjög stóru śr erindinu, en smella mį į Svartsengi – farsęl orkuframleišsla ķ 30 įr til aš nįlgast fróšlegt erindi Alberts Albertssonar vélaverkfręšings.

 

--- --- ---

 

Bjarni Pįlsson verkefnisstjóri hjį Landsvirkjun Power tók nęst til mįls og fjallaši um mįlefniš:

Sjįlfbęr nżting jaršhitans.    Krafla - 30 įra barįttu um nįttśruöflin. 

Eins og flestir vita, žį hófst eldgos ķ Kröflueldstöšinni um žaš bil sem framkvęmdir viš virkjunina voru aš hefjast. Kröflueldarnir höfšu aušvitaš mikil įhrif į jaršhitakerfiš og tók žaš nokkur įr aš jafna sig eftir ósköpin.

Mjög vel hefur veriš fylgst meš jaršhitasvęšinu allt frį upphafi og er ljóst samkvęmt męlingum į nišurdrętti aš jaršhitakerfiš er ķ góšu jafnvęgi.

 

 

Nišurstöšur erindis Bjarna voru:

  • Svęšisžrżstingur gefur til kynna aš ekki hafi veriš gengiš į forša svęšisins.
  • Uppfęrt jaršvarmamat og hermilķkön gef til kynna aš óhętt sé aš auka vinnslu į Kröflusvęšinu ķ įföngum.
  • Tęknižróun hefur leitt til minnkandi umhverfisįhrifa vegna framkvęmda. 

Smelliš į
Krafla – 30 įra barįtta viš nįttśruöflin til aš nįlgast erindi Bjarna Pįlssonar  um Kröflu.

 

Aš lokum er rétt aš hvetja įhugasama til aš skoša vel glęrurnar sem vķsaš er į hér aš ofan.

Mįlžingiš var til mikillar fyrirmyndar og er vonandi aš fleiri stofnanir feti ķ fótsporiš.

 

--- --- ---

 

 ĶTAREFNI:

 

 

 
Grein eftir  Dr. Gušmund Ómar Frišleifsson jaršfręšing ķ Mbl. 30. okt. 2009.
 
Smelliš hér til aš lesa grein Gušmundar Ómars.

 

 


Grein eftir  Ómar Siguršsson jaršhita-foršafręšing  ķ Fréttablašinu 30. okt. 2009.
 
Smelliš hér til aš lesa grein Ómars.

 

 

Fyrirhugašar djśpboranir į Ķslandi-stašan 2006. Gušmundur Ómar Frišleifsson.

 

 

jardhitabok_927913.jpg"Jaršhitabók Gušmundar Pįlmasonar er ķ senn fręširit og menningarsöguleg heimild viš hęfi fróšleiksfśsra lesenda. Rakin er framvinda jaršhitarannsókna hér į landi og sagt frį žeim er ruddu žar braut. Fjallaš er um uppruna og ešli jaršhitans, vinnslu hans og margvķsleg not af honum ķ ķslensku žjóšlķfi. Lagt er mat į žaš hversu varanleg aušlind jaršhitinn sé. Žį er vikiš aš įhrifum nżtingar į umhverfiš og rętt um naušsynlega vernd jaršhitafyrirbęra. Loks er annįll żmissa atburša sem tengjast rannsóknum og nżtingu jaršhita allt frį fyrstu öldum Ķslandsbyggšar. Höfundur veitir lesendum fręšilega sżn į žį miklu aušsuppsprettu sem jaršhitinn er og skżrir efniš meš fjölda dęma, teikninga og ljósmynda. Žetta er grundvallarrit um ešli jaršhita og nżtingu hans hér į landi.
   

Höfundurinn vann m.a. aš rannsóknum į gerš jaršskorpunnar undir Ķslandi. Žęr skżršu megindrętti ķ jaršskorpu landsins og glišnunarbeltum landrekshryggja og öflušu honum vķštękrar višurkenningar į alžjóšavettvangi. Undir forustu hans uršu miklar framfarir ķ rannsóknum og nżtingu jaršhita hér į landi sem geršu Jaršhitadeildina aš einu fremsta žekkingarsetri heims į sviši jaršhitarannsókna. Meš störfum sķnum öšlašist Gušmundur einstęša heildarsżn į ešli og nżtingu jaršhita sem hann mišlar lesendum ķ skżru mįli ķ žessari bók". 

 


Skrįr tengdar žessari bloggfęrslu:

Haustbirta og kvöldrökkur. Mynd...

 

Myndin var tekin eftir sólsetur 4. október.  Haustkyrršin var einstök.  Mjög var fariš aš bregša birtu žannig aš ljósop myndavélarinnar stóš opiš ķ 15 sekśndur. Žó var ekki oršiš nęgilega dimmt til žess aš stjörnur sęjust  nema aš tungliš sveif rétt fyrir ofan sjóndeildarhringnum žar sem enn mįtti sjį örlitla birtu frį sólinni sem var gengin til nįša. Birtan var žó svo lķtil aš ķ móanum mį greina birtu frį glugga hśss eins sem stendur į bakka įrinnar sem lišast ķ įtt til sjįvar.

 

Stęka mį mynina meš žvķ aš smella tvisvar į hana.

Canon 400D. Linsa Canon 17-85 IS, stillt į 17mm.  Lżsing:  15 sek, f/8, ISO 200.  24.10.2009 - 18:38


Monckton lįvaršur og Bolton fyrrv. sendiherra BNA hjį Sameinušu žjóšunum ķ įhugaveršu spjalli um loftslagsmįl hjį FOX...

Hinn eldklįri Monckton lįvaršur og John Bolton fyrrverandi sendiherra Bandarķkjanna voru ķ spjallžętti Glenn Beck į Fox sjónvarpsstöšinni ķ gęrkvöld.  Umręšuefniš var  m.a. hin brennheitu loftslagsmįl og fyrirhugašur fundur sem veršur haldinn ķ Kaupmannahöfn innan skamms.

Žetta er mjög įhugaveršur žįttur žar sem bęši koma viš sögu loftslagsvķsindi og stjórnmįl. Ómissandi fyrir alla sem hafa įhuga į stjórnmįlum og loftslagsfręšum. Takiš eftir žegar hann įvarpar Al Gore ķ sķšasta hlutanum og skorar į hann ķ rökręšur Smile

Monkton lįvaršur er m.a žekktur fyrir aš hafa fundiš upp Ethernity Puzzle og heita žeim sem rįšiš gęti žrautina 1.000.000 sterlingspunda veršlaunum. Hann var um tķma rįšgjafi Tatcher, en upp į sķškastiš er hann etv. žekktastur fyrir afskipti af loftslagsmįlum.

Žįtturinn sįst vel ķ fjölvarpinu ķ gęr, en er nś kominn į netiš.

Lįvaršurinn getur veriš frįbęr ręšumašur eins og fram kemur ķ žessu myndskeiši. Hann nżtur sķn žó ekki žannig ķ vištalsžęttinum.

Spjalliš byrjar eftir tęplega 3ja mķnśtna kynningu stjórnanda žįttarins.

 

 Ath: Stundum eru hnökrar į móttöku YouTube. Žaš getur bętt verulega aš vera meš Speedbit Video Accelerator ķ tölvunni. Žetta forrit sękir myndstrauminn eftir fleiri en einni rįs samtķmis og getur žvķ komiš ķ veg fyrir aš myndin sé sķfellt aš stöšvast. Smella hér til aš sękja forritiš. Önnur ašferš er aš stöšva myndina ķ fįeinar mķnśtur mešan myndstraumurinn er aš hlašast inn. Svo mį aušvitaš stękka myndina žannig aš hśn fylli allan skjįinn.

 

Hluti 1/6: 

Hluti 2/6:

 Hluti 3/6:

Hluti 4/6: 

Hluti 5/6: 

Hluti 6/6: 

Sķšasti kaflinn skarast ašeins viš kaflann nęst į undan, en hér mį ķ lokin heyra Monckton lįvarš skora į Al Gore ķ kappręšur.

 

 

 

Greinin sem Monckton vķsar til ķ sķšasra kaflanum er hér fyrir nešan:


Skrįr tengdar žessari bloggfęrslu:

Undarlegt ljósbrot ķ skżjunum ķ gęr - mynd...

 

 

 

Myndin er tekin ķ gęrkvöld nęrri Geysi. Bjarminn frį gróšurhśsunum į Flśšum og Reykholti lżsir upp skżin, en bjarta stjarnan er Jśpiter. Stjarnan sem er efst til hęgri er lķklega Altair.

Takiš eftir undarlegu ljósbrotunum sem eru eins og lóšrétt strik ķ skżjunum. Žaš mįtti rétt greina fyrirbęriš vinstra megin meš berum augum. Fyrst hélt ég aš žetta vęru noršurljós, en žau voru töluvert björt ķ noršurįtt.  Mér dettur helst ķ hug aš žetta séu ljósbrot ķ ķskristöllum. Hvaš heldur žś?

Ljósop myndavélarinnar var opiš ķ 30 sekśndur til aš nį bjarmanum. Nęmiš var 1600 ISO žannig aš myndin er nokkuš konótt.

Önnur mynd var tekin sķšar um kvöldiš. Žį sįust žessi strik ekki lengur, en žau komu fram į öllum myndunum sem teknar voru um svipaš leyti. 

 

Myndirnar mį stękka meš žvķ aš smella į žęr žrisvar.

(Canon EOS 400D, linsa 17-85 IS, 1600 ISO, ljósop 5,6, 30 sek. RAW)

 

 Hvernig er žaš annars, eru žetta ekki ótvķręš gróšurhśsaįhrif, žaš er aš segja, žessi einu sönnu?

 

Um svipaš leyti mįtti sjį noršurljós. Fyrir ofan žau er stjörnumerkiš Karlsvanninn, en bjarminn er frį Hótel Geysi.


Mansal, starfsemi erlendra glępahópa og óžarfa vera Ķslendinga ķ Schengen...

 

schengen_states.gif

 

"Mansal hefur fariš vaxandi inni į Schengen-svęšinu eftir aš žaš opnašist ķ austur. Fyrir ekki mörgum įrum var mansal bundiš viš žį skipulögšu glępahópa sem voru hvaš efstir ķ pķramķdanum, elstir, skipulagšastir meš fullkomnasta kerfiš. Eftir opnun svęšisins ķ austur hafa glępahópar sem eru nešar ķ stiganum fariš aš starfa į sviši mansals, af žvķ aš žaš er oršinn markašur fyrir žaš sem žeir hafa aš bjóša. Žeir žurfa ekki aš smygla fólki inn į svęšiš heldur geta žeir smyglaš fólki innan svęšisins. Kannski erum viš aš sjį dęmi um žaš hér", segir Arnar Jensson tengslafulltrśi Ķslands hjį Europol. Hann segir ķ Fréttablašinu 23. október aš ķ skipulagšri glępastarfsemi stafi mest ógn af eiturlyfjum, en mansali žar į eftir.

 

Lögreglustjórinn į Sušurnesjum, Sigrķšur Björk Ingvarsdóttir, segir ķ Morgunblašinu 23. okt.  aš margir glępahópar hérlendis, sem eru żmist pólskir, lithįiskķr eša ķslenskir, uppfylli skilgreiningu Europol į skipulagšri glępastarfsemi. Žar geti veriš um aš ręša žjófnaši, efnahagsbrot, fķkniefnabrot, vęndi, handrukkanir, peningažvętti og mansal.

Į myndinni hér aš ofan eru löndin sem tilheyra Schengen merkt meš ljósblįum lit. Innan žess svęšis geta glępamenn valsaš óhindraš og eftirlitslaust aš vild. Bślgarķa og Rśmenia eru ķ bišsalnum aš Schengen.  Eftirtektarvert er aš Bretland og Ķrland skera sig śr meš dökkblįum lit. Löndin eru ķ Evrópusambandinu, en ekki ķ Schengen.     Hvers vegna?    Jś žeir vilja vita hverjir koma inn ķ landiš. Bretland og Ķrland eru eyjur  eins og Ķsland svo landamęragęslan er aušveld. 
Eru Bretar og Ķrar miklu skynsamari en Ķslendingar?

Žaš voru mikil afglöp žegar Ķsland geršist ašili aš Schengen sįttmįlanum. Į žeim tķma var žvķ haldiš fram aš Schengen samstarfiš skilaši lögreglu betri upplżsingum um glępamenn en annars hefši veriš. Žvķ er žveröfugt fariš. Reynslan sżnir okkur t.d. aš viš höfum ekki haft hugmynd žį misyndismenn sem hér hafa veriš fyrr en of seint.  Ekki er hęgt aš afla upplżsinga um viškomandi ólįnsmenn sem hér hafa brotiš lög fyrr en skašinn er skešur.  Fyrr vitum viš ekki hverjir eru hér į landi. Žaš er kjarni vandamįlsins. Schengen kerfiš virkar žannig. Žaš hefur ekki stašist vęntingar.

Hér į landi er nįkvęmlega ekkert eftirlit meš žeim sem koma til landsins. Viš vitum ekki hverjir koma til landsins, hvenęr žeir komu eša hvenęr žeir fóru aftur, ž.e. hafi žeir fariš į annaš borš. Aš sjįlfsögšu leynast óheišarlegir Schengenborgarar mešal hinna heišarlegu. Af žeim hljótum viš aš hafa miklar įhyggjur. 

Erlendir glępamenn ķ farbanni taka bara nęsta flug eins og ekkert sé og lįta sig hverfa.

Ein birtingamynd Schengen ašildarinnar er  vopnaleitin undarlega į faržegum sem koma meš flugi til Ķslands frį Bandarķkjunum.   Ranghalarnir upp og nišur stiga ķ flugstöšinni stafa einnig af žessari vitleysu. Hvaš kostar allur žessi fįrįnleiki? 

Hvernig er žaš, veldur žaš okkur Ķslendingum nokkrum vandręšum žegar viš feršumst til Englands, eša Englendingum vandręšum žegar žeir feršast til meginlandsins?  Ekki hef ég oršiš var viš žaš. Eša, er vegabréfsskošun į Ķslandi žegar viš komum frį landi sem er utan Schengen, t.d. Englandi, til trafala? Ekki finnst mér žaš.

Žaš kann aš henta löndum į meginlandi Evrópu aš taka žįtt ķ Schengen samstarfinu, enda liggja žar akvegir žvers og kruss milli landa. Žaš er ekki žar meš sagt aš žaš sé viturlegt fyrir eylöndin Ķsland, England og Ķrland aš vera ķ Schengen. Žaš vita Bretar og Ķrar, og eru žvķ ekki ķ Schengen, jafnvel žó žeir tilheyri Evrópusambandinu.

 

Į vef  Utanrķkisrįšuneytisins eru "almennar upplżsingar um Schengen". Žar stendur m.a:

Vegabréfin alltaf mešferšis!
Žótt žeir sem feršast innan Schengen svęšisins verši ekki krafšir um vegabréf į landamęrum er engu aš sķšur męlt meš žvķ aš fólk hafi įvallt vegabréf sitt meš ķ för. Sś skylda er lögš į alla sem feršast innan svęšisins aš geta framvķsaš fullgildum persónuskilrķkjum sem eru višurkennd af öšrum Schengen rķkjum. Sem stendur er ķslenska vegabréfiš ķ raun eina skilrķkiš sem vissa er fyrir aš önnur rķki višurkenni sem gild persónuskilrķki. Einnig kunna flugfélög į Schengen svęšinu aš óska eftir žvķ aš sjį vegabréf faržega sinna
.

Hvaš ķ ósköpunum gręšum viš žį ef viš eigum aš hafa vegabréfin mešferšis?

 

Žegar upp er stašiš, hver er kostur žess aš vera ķ Schengen?  Ókostirnir eru aftur į móti fjölmargir. Fangelsin yfirfull af erlendum glępamönnum, og enn fleiri ganga vafalķtiš lausir eins og tķš innbrot bera vitni um.

 

Lausnin į žessu óhefta flęši glępamanna er einföld:

Viš eigum aš endurskoša ašild okkar aš Schengen sįttmįlanum įn tafar. Žaš er ekki seinna vęnna.  Viš erum sjįlfstęš frišsöm žjóš og viljum ekki aš erlend glępastarfssemi nįi aš skjóta hér rótum.

Förum aš dęmi Ķra og Breta.

 


Frétt BBC: Geimgeislar hafa įhrif į trjįvöxt ķ Bretlandi...

 

 

 

Ķ dag 19. október er į vef BBC fréttapistill sem nefnist Cosmic pattern to UK tree growth.

Pistillin fjallar um aš breskir vķsindamenn hafa fundiš meiri fylgni milli vaxtarhraša trjįa og geimgeisla en hita eša śrkomu.  Žeir kunna ekki skżringu į žessu en hafa komiš meš tilgįtur. Svo viršist vera aš trén vaxi hrašar žegar geimgeislar eru miklir, en samkvęmt pistlinum žżšir žaš meira skżjažykkni. Žį ętti einmitt aš vera heldur svalara.    - Undarlegt.

 

Ef žaš er tilfelliš aš trén vaxi betur žegar skżjaš er en ķ sólskini žį kemur žaš verulega į óvart. Getur žaš ekki žżtt aš įrhringir trjįa séu ekki eins góšur męlikvarši į hitastig og tališ var?  Žaš er aušvitaš allt of snemmt aš draga įlyktanir, en žetta kemur óneitanlega į óvart.

Spyr sį sem ekki veit.  Fróšlegt veršur aš fylgjast meš žessu mįli.

 

 British Broadcasting Corporation

Pistillinn byrjar žannig:

"The growth of British trees appears to follow a cosmic pattern, with trees growing faster when high levels of cosmic radiation arrive from space.

Researchers made the discovery studying how growth rings of spruce trees have varied over the past half a century.

As yet, they cannot explain the pattern, but variation in cosmic rays impacted tree growth more than changes in temperature or precipitation.

The study is published in the scientific journal New Phytologist.

"We were originally interested in a different topic, the climatological factors influencing forest growth," says Ms Sigrid Dengel a postgraduate researcher at the Institute of Atmospheric and Environmental Science at the University of Edinburgh...

... ...

When the intensity of cosmic rays reaching the Earth's surface was higher, the rate of tree growth was faster.

The effect is not large, but it is statistically significant.

The intensity of cosmic rays also correlates better with the changes in tree growth than any other climatological factor, such as varying levels of temperature or precipitation over the years.

"The correlation between growth and cosmic rays was moderately high, but the correlation with the climatological variables was barely visible," Ms Dengel told the BBC.

Here comes the Sun

Cosmic rays are actually energetic particles, mainly protons, as well as electrons and the nuclei of helium atoms, that stream through space before hitting the Earth's atmosphere.

The levels of cosmic rays reaching the Earth go up and down according to the activity of the Sun, which follows an 11-year cycle...

..."We tried to correlate the width of the rings, i.e. the growth rate, to climatological factors like temperature. We also thought it would be interesting to look for patterns related to solar activity, as a few people previously have suggested such a link," explains Ms Dengel. "We found them. And the relation of the rings to the solar cycle was much stronger than it was to any of the climatological factors we had looked at. We were quite hesitant at first, as solar cycles have been a controversial topic in climatology...""

Lesiš meira į vef BBC

 

Humm... Humm...   Halo  

Žetta er ekki beinlķnis eins og mašur hefši įtt von į.

 

http://news.bbc.co.uk/earth/hi/earth_news/newsid_8311000/8311373.stm

 

 --- --- ---

 banner


New Phytologist
A relationship between galactic cosmic radiation and tree rings
Sigrid Dengel, Dominik Aeby and John Grace
Institute of Atmospheric and Environmental Science, School of GeoSciences, Crew Building, University of Edinburgh, EH9 3JN, UK

ABSTRACT (krękja)

  • Here, we investigated the interannual variation in the growth rings formed by Sitka spruce (Picea sitchensis) trees in northern Britain (55°N, 3°W) over the period 1961–2005 in an attempt to disentangle the influence of atmospheric variables acting at different times of year.
  • Annual growth rings, measured along the north radius of freshly cut (frozen) tree discs and climatological data recorded at an adjacent site were used in the study. Correlations were based on Pearson product–moment correlation coefficients between the annual growth anomaly and these climatic and atmospheric factors.
  • Rather weak correlations between these variables and growth were found. However, there was a consistent and statistically significant relationship between growth of the trees and the flux density of galactic cosmic radiation. Moreover, there was an underlying periodicity in growth, with four minima since 1961, resembling the period cycle of galactic cosmic radiation.
  • We discuss the hypotheses that might explain this correlation: the tendency of galactic cosmic radiation to produce cloud condensation nuclei, which in turn increases the diffuse component of solar radiation, and thus increases the photosynthesis of the forest canopy.

 

 

 


Glęsilegur vķgahnöttur yfir Gröningen...

vigahnottur.jpg
 
 Žessi vķgalegi hnöttur sįst yfir Gröningen ķ Hollandi 13 október s.l. kl. 18:57 aš stašartķma (16:57 ķslenskum tķma). Ljósmyndari var Robert Mikaelyan.
 
Fleiri myndir hér og hér
 
 

 
 
 
Grein ķ Dutch Daily News
 

A fireball meteor zipped across the Netherlands sky Tuesday evening before exploding in to the North Sea, an expert says.

The Netherlands just escaped a natural disaster from a meteor. Many Dutch people in the Netherlands witnessed a large “fireball” meteor in the sky. In the north people heard a bang and saw flashes. Also on Twitter people reported on the phenomenon.

The Groningen astronomical Theo Jurriens confirmed that this was a very bright meteor and at one point burst into three pieces.

About one hundred reports have been received from people who have seen the fireball. From the north of the Netherlands there are reports of people who heard rumblings when the meteor passed by and buildings were shaking.

Several pictures of the fireball meteor have been posted on the internet.

Update:
The meteor exploded over northern Netherlands and the North Sea and caused an explosion that made shock waves.

The blast may have been caused by the meteor or the explosion because it was faster than sound with a speed of over 1200 kilometer per hour. KNMI does not know which of the two is the cause, but measurements seem to indicate that it is an explosion, because signals are recorded earlier in northern than in De Bilt Netherlands.

Observations indicate that the orbit of the meteor came from south to north. Further research is being made about the precise path of the meteor.

The seismometers of the KNMI, recorded the shock waves around 19.00. The institute was mainly received reports from Rotterdam and Groningen. In Groningen, the shock wave generated vibrations on the ground.


 

100 įra amma flżgur ķ svifdreka um loftin blį...

Žaš er ekki annaš hęgt en aš dįst af žessari fulloršnu konu sem svķfur um loftin blį mešal skżja og fugla ķ svifdreka. 

 

Ótrślegt en satt...   Kissing

 

 

 


 


Magnaš flug Sukhoi yfir Keflavķk...? Vķdeó...

Munum viš verša vitni aš svona flugi yfir Keflavķkurflugvelli innan skamms?

 Hér er notaš svokallaš vectored thrust, en žį er hęgt aš beina śtblęstri hreyflanna ķ żmsar įttir. Sjįlfsagt er vélinni flogiš meš hjįlp tölvubśnašar.

Lķklega er nešsta myndbandiš skemmtilegast. Žar er enginn tölvubśnašur notašur, en flugmašurinn er ofursnjall.

 

 

 

 







 
Žetta er reyndar MIG-29, fjarskyld fręnka Sukhoi
sem žykist vera betri, en ekki eru allir sammįla...
Bįšar eru rśssneskar.
 
Svetlana Kapanina er žó langbest žegar hśn flżgur Sukhoi
Smile

 

 

--- --- ---

 

 www.ruv.is

13. okt. 2009

Orrustužotur ķ ķslenska flugflotann

Orrustužotur ķ ķslenska flugflotann
Sukhoi SU-35. Mynd: www.sukhoi.org

Allt aš 200 störf gętu skapast į Keflavķkurflugvelli, gangi fyrirętlanir hollensks fyrirtękis eftir, um aš byggja upp ašstöšu žar fyrir śtleigu į orrustužotum frį Hvķta Rśsslandi. Samningar eru į lokastigi og framkvęmdir viš endurbętur į flugskżlum gętu hafist innan nokkurra vikna. Vélarnar yršu skrįšar hér į landi og fengju žį heiti sem byrjar į forskeytinu TF lķkt og ašrar flugvélar į Ķslandi.

Fyrirtękiš sem um ręšir heitir ECA Programs og hefur sérhęft sig ķ varnaręfingum fyrir Atlantshafsbandalagiš. Verkefniš į Keflavķkurflugvelli gengur śt į aš žaš verši aš jafnaši stašsettar į milli tķu og tuttugu óvopnašar orrustužotur af Sukhoi gerš. Žęr eru framleiddar ķ Hvķta Rśsslandi og ętlunin er aš žęr verši notašar til varnaręfinga hjį flugherjum landa ķ Nato og reyndar vķšar; nokkurs konar óvinur til leigu.

Margir koma aš žessu žar į mešal menntastofnunin Keilir į Keflavķkurflugvelli. Rętt er um aš fjįrfestingin verši um fjórir og hįlfur milljaršur króna og talsmašur fyrirtękisins segir aš framkvęmdir viš endurbętur į flugskżlum gętu hafist innan nokkurra vikna gangi allt eftir. Žó er eftir aš ljśka samningum til aš mynda viš Keflavķkurflugvöll um ašstöšuna.

 


mbl.is Munu beita sér gegn višhaldsstöš fyrir orrustuflugvélar
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

BBC spyr: Hvaš varš um hnatthlżnunina?

Nś detta mér allar daušar lżs śr höfši, sagši karlinn sem var öldungis hlessa. Svei mér žį ef ég er ekki lķka hlessa.    -    Jahérnahér...

 

 British Broadcasting Corporation

What happened to global warming?

By Paul Hudson
Climate correspondent, BBC News

Planet Earth (Nasa)
Average temperatures have not increased for over a decade

This headline may come as a bit of a surprise, so too might that fact that the warmest year recorded globally was not in 2008 or 2007, but in 1998.

But it is true. For the last 11 years we have not observed any increase in global temperatures.

And our climate models did not forecast it, even though man-made carbon dioxide, the gas thought to be responsible for warming our planet, has continued to rise.

So what on Earth is going on?

Climate change sceptics, who passionately and consistently argue that man's influence on our climate is overstated, say they saw it coming.

They argue that there are natural cycles, over which we have no control, that dictate how warm the planet is. But what is the evidence for this?... ... ...

Page last updated at 15:22 GMT, Friday, 9 October 2009 16:22 UK

Smella hér til aš lesa meira į vef BBC...

 

Hvaš varš eiginlega um žessa hnatthlżnun sem allir voru aš tala um...?   Nś dįmar mér alveg...   Engin hnatthlżnun ķ 11 įr...?   Hvaš eiga spekingarnir hjį BBC eiginlega viš...?   Woundering


Iceland looks to serve the world... Grein į vef BBC um ķslensk netžjónabś...

 

Ķslensk nįttśra
 
 "The natural climate of Iceland could be used to reduce carbon emissions"
 

 

Į vef BBC birtist grein um fyrirhuguš netžjónabś eša gagnaver į Ķslandi sem nefnist  Iceland looks to serve the world. Sjį hér. Žar segir ķ upphafi greinarinnar:

"Since the financial crisis, Iceland has been forced to retreat back from high octane bubble living to nature.

Fortunately, there is a lot of that nature to retreat to.

It is a breathtaking world of volcanoes, endless prairies and ethereal winter landscapes.

Not, you might think, the most obvious place to stick millions of the world's computer servers which are, for all their uses, rather less attractive.

But the country now wants exactly that - to become home to the world's computing power.

Behind all the large internet companies lurk massive and ever growing data centres chock full of servers churning away.

Google for instance is thought to have around a million of the things, but even less IT intensive operations, banks for example, need hundreds of thousands of servers to store all their data.

The problem is that while these computers look innocuous, they use a lot of energy.

There is of course the power you need for the servers themselves, but almost as significant is the energy used to keep them cool.

"For every watt that is spent running servers," says Dr Brad Karp, of University College London, "the best enterprises most careful about minimising the energy of cooling and maximising efficiency typically find they are spending 40-60% extra energy on just cooling them....

Nokkru nešar...

...just outside Reykjavik, work is well advanced on the first site which its owners hope will spark a server cold rush.

In around a year - if all goes according to plan - the first companies will start leasing space in this data centre..."

Gręnn išnašur:

Mr Monroe explains what would happen if a company moved its data centre to Iceland.

"The carbon savings would be enormous.  For example, if a large internet media company operating thousands and thousands of servers relocated its servers to Iceland, that company would save greater than half a million metric tons of carbon annually..." 

All of Iceland's electricity is renewable and basically carbon free.

Smella hér til aš lesa alla  greinina į vef BBC...

 

Vonandi verša žessi fyrirhugušu gagnaver aš veruleika. Fyrirhugaš er aš eitt žessara netžjónabśa rķsi į Sušurnesjum og eru framkvęmdir ķ fullum gangi. Žaš verkefni kemur viš sögu ķ fréttapistli BBC. 

Verkefniš er žó ķ uppnįmi vegna įkvöršunar umhverfisrįšherra varšandi Sušvesturlķnunnar svoköllušu. Rįšherra felldi śr gildi įkvöršun Skipulagsstofnunar um aš ekki skuli fara fram sameiginlegt mat į umhverfisįhrifum framkvęmda vegna Sušvesturlķnu og öšrum tengdum framkvęmdum. Vonandi mun rįšherra endurskoša žessa įkvöršun sķna, žvķ žaš getur ekki veriš aš įkvöršunin eigi aš koma nišur į gagnaverum.

Gagnaver gera  kröfur til mjög mikils afhendingaröryggis į orku. Žar mį ekkert til spara. Ašeins ein mikiš lestuš hįspennulķna tengir nś Sušurnesin viš Landsnet, og er žaš allsendis ófullnęgjandi vegna reksturs gagnavera. Žvķ mišur. Gagnaver krefjast žess aš öll kerfi séu aš minnsta kosti tvöföld.

Vonandi rętist žó śr žessum mįlum sem allra fyrst. Žaš er naušsynlegt aš grķpa strax ķ taumana. Aš öšrum kosti rennur einstakt tękifęri okkur śr greipum. Viš megum engan tķma missa. Ķslands óhamingju mį ekki verša allt aš vopni, -einu sinni enn.

 

Ķtarefni:

Vķsir - Į annaš hundraš nż störf viš netžjónabś

Vķsir - Eitt stęrsta netžjónabś heims ķ Keflavķk

Sušvesturlķnur. Vefur um uppbyggingu öflugs og öruggs flutningskerfis raforku į Sušvesturlandi - frį Hellisheiši aš Geithįlsi og Hafnafirši og įfram śt į Reykjanes.

 

 

Gagnaver

 

 Tölvubśnašur ķ gagnaveri

 


Siglingar um "Norš-austur siglingaleišina" yfir heimskautasvęšiš eru mun meiri en almennt er vitaš...

Norš-austur siglingaleišin
Adolf Erik Nordenskjöld barón sigldi Noršaustur leišina fyrstur manna įriš 1879. Rśssar hafa notaš žessa siglingaleiš mikiš frį įrinu 1934. Fyrir fįeinum vikum flaug sś frétt um allan heim aš žessi siglingaleiš vęri aš opnast, og aš kaupskip hefšu siglt žar um ķ fyrsta sinn. Fréttin var ęttuš frį skipafélaginu sem įtti skipin og birt gagnrżnislaust ķ fjölmišlum heimsins.
 
Skošum mįliš nįnar. Sjįlfsagt verša margir dįlķtiš hissa viš lesturinn...
 
Norš-austur siglingaleišin (rauš) er mun styttri en hin hefšbundna siglingaleiš (gul) milli Evrópu og t.d. Japan, eins og sést į efstu myndinni.
 
Um Nordenskjöld var fjallaš lķtillega ķ athugasemdum pistilsins"Hafķsinn ķ įr 23% meiri en įriš 2007", hinn 18 september sķšastlišinn. Žar er birt eftirfarandi mynd mynd af frétt New York Times įriš1901 um andlįt Nordenskjölds og žetta afrek hans įriš 1879. Um ęvi Nordenskjölds mį til dęmis lesa hér.
 
nordenskjold-article-small_920444.jpg

 
Vķkur nś sögunni aš siglingum Rśssa sem hófust nokkrum įratugum sķšar. Um žessar siglingar er fjallaš ķ stuttri grein ķ The Register sem nefnist "Media 're-open' North Eastern Passage",sem śtleggja mį sem "Fjölmišlar opna aftur Norš-austur siglingaleišina".
 
Greinin byrjar žannig: "One of Russia's commercial maritime trade routes for the past 70 years has been "re-opened" by a press hungry for dramatic Global Warming scare stories - but who failed to check the most basic facts..."
 
Sķšan segir nokkru aftar: "Since the 1930s the route has seen major ports spring up, carrying over 200,000 tons of freight passing through each year, although this declined with the fall of the Soviet Union".
 
Skošum nś stórmerka grein frį aprķl 1993 ķ kanadķska blašinu The Northern Mariner (Canadian Nautical Research Society). Hvergi er ķ žessari grein minnst į hlżnun lofthjśps jaršar og minnkandi hafķs, enda var žaš ekki ķ tķsku žegar greinin var skrifuš. Žar kemur fram aš vöruflutningar hafi numiš yfir 5.000.000 tonnum įrlega žegar mest var:
 
Fjallaš er ķtarlega um siglingar Rśssa ķ grein eftir Jan Drent sem nefnist Commercial shipping on the Northern sea route, og er hęgt aš sękja sem pdf skjal meš žvķ aš smella hér.
 
Žetta er mjög merkileg grein.  Žar mį mešal annars sjį žessa töflu sem sżnir hve grķšarlega umfangsmiklir vöruflutningar hafa įtt sér staš į įrunum 1935 til 1987. Žaš er enn merkilegra aš į žessu rśmlega hįlfrar aldar tķmabili var kuldatķmabil sem viš nefnum stundum hafķsįrin. Aš sjįlfsögšu notušu Rśssar sérstaklega styrkt flutningaskip fyrir žessar feršir, enda ekki neinir višvaningar.
 
 
 Taflan sżnir hvernig vöruflutningar jukust meš įrunum frį 1935 til 1987. Eftir fall Sovétrķkjanna dró śr žessum flutningum. Takiš eftir aš taflan sżnir siglingar į tķu įra fresti og aš t.d. įriš 1980 nįmu vöruflutningarnir 4.951.000 tonnum.
Jafnvel į hinum köldu "hafķsįrum" hafa vöruflutningar veriš verulegir.
 
 
sa-15.jpg

 Gįmaflutningaskip į siglingu ķ september 1991.
Ķ greininni kemur fram aš žetta įr hafi flutningar numiš 4,9 miljónum tonna"...when there were more than nine hundred voyages by some two hundred ships" (bls. 7).

Į blašsķšu 15 ķ greininni sem skrifuš er įriš 1993 stendur:
"Annual cargo traffic between northern Europe and the Far East is currently about thirty million tonnes. Just over one million is carried on the Trans-Siberian Railway, and 216,000 on the Northern Sea Route. ... During this century commercial use of the Northeast Passage has become well established. Thus far shipping has consisted largely of domestic traffic along the northern coast. The development of a viable navigation route by the Russians has been achieved through a lengthy and sustained effort. Will this now lead to regular international use of the Northern Sea Route for both transits and trade with Siberia and north European Russia? This question could become one of the most interesting in world-wide trade at the turn of the century and beyond".
 
 --- --- ---
 
 
Fréttatilkynning frį utanrķkisrįšuneytinu:
 
Utanrķkisrįšherra hefur sett į fót starfshóp til aš fjalla um opnun norš-austur siglingaleišarinnar fyrir Noršurheimsskautiš og mikilvęgi hennar fyrir Ķsland.

Įkvöršunin helgast m.a. af žvķ aš flestum vķsindamönnum sem fjallaš hafa um įhrif hlżnandi vešurfars į noršurslóšum ber saman um aš draga muni verulega śr ķs į siglingaleišunum fyrir Noršurskautiš į nęstkomandi įratugum. Samkvęmt sumum spįm, er tališ aš siglingaleišin fyrir Noršur-Rśssland kunni aš verša opin óstyrktum skipum ķ a.m.k. tvo mįnuši į sumrin innan fimm įra og jafnvel ķ fjóra til sex mįnuši įriš 2015.

Ķsland hefši mikinn efnahagslegan įvinning af opnun norš-austur siglingaleišarinnar og opnar hśn möguleika į birgšastöš og umskipunarhöfn į Ķslandi fyrir flutninga milli Austur-Asķu og rķkja viš Noršur-Atlantshaf.

Žess er vęnst aš starfshópurinn, sem lśta mun forystu utanrķkisrįšuneytisins, taki saman greinargerš um efniš fyrir haustiš 2004.

Nįnari upplżsingar er aš finna ķ višhengi.


Utanrķkisrįšuneytiš
Reykjavķk, 19. september 2003.

Žaš er nś svo, og svo er nś žaš... eins og einhver sagši...
 
--- --- ---
 
 
Įgęti lesandi: Kom žér eitthvaš į óvart viš lestur žessa pistils um Norš-austur siglingaleišina? Aušvitaš meš hlišsjón af umręšunum undanfarin įr....
 
 
Lesiš hina stórmerku grein  Jan Drent  "Commercial shipping on the Northern sea route" ķ The Northern Mariner:

Skrįr tengdar žessari bloggfęrslu:

Mįlžing verkfręšistofunnar VERKĶS: LJÓSGĘŠI-LĶFSGĘŠI 13. október. Mešal fyrirlesara er rįšgjafi NASA...

 

ljosgae_i-lifsgae_i--verk_s---b.jpg

 

Fįtt er mikilvęgara ķ skammdegnu en góš lżsing. Fįtt hefur eins mikil įhrif į lifsgęši okkar og vellķšan žegar birtu sólar nżtur ekki. Žess vegna hlżtur aš vera mikill fengur af mįlžingi um ljósgęši og lķfsgęši žar sem valinkunnir erlendir fyrirlesarar fjalla um žetta mikilvęga mįl.

 

Mįlžing um sjįlfbęrni og lżsingarhönnun, 13. október 2009

LJÓSGĘŠI LĶFSGĘŠI

 

Ķ ljósi breyttra ašstęšna ķ mannvirkjagerš hér į Ķslandi eru tękifęri til endurmats og uppbyggingar fyrir nżja tķma og nżjar stefnur. Raunhęft er aš ętla aš įherslur ķ framtķšinni verši į hönnun til sjįlfbęrni og žar meš tališ viš hönnun lżsingar žar sem kröfur um orkusparnaš og vellķšan žeirra einstaklinga sem innan bygginganna dveljast hafa aukist.

 

Rįšgjafarfyrirtękiš Verkķs mun standa fyrir opnu mįlžingi sem ber heitiš „LJÓSGĘŠI - LĶFSGĘŠI" žrišjudaginn 13.október nęstkomandi ķ Laugardalshöll - rįšstefnusal 3. Žar munu alžjóšlegir fyrirlesarar mišla nżjum rannsóknum og žeim möguleikum sem viš höfum til aš bęta umhverfi okkar og vellķšan meš birtu.

 

Fyrirlesarar mįlžingsins eru:

Dr. George Brainard taugalęknir og sérstakur rįšgjafi NASA - National Space Biomedical Research Institute viš žróun į mótvęgisašgeršum viš heilsufarsbreytingum geimfara

Dr. Merete Madsen dagsbirtu-arkitekt

Kevan Shaw lżsingarhönnušur og formašur nefndar um sjįlfbęrni PLDA - Alžjóšlegum samtökum lżsingarhönnuša

Martin Lupton frį Guerrilla Lighting og formašur PLDA - Professional Lighting Design Association

 

Mįlžingiš er haldiš į ensku og er ętlaš öllum žeim sem vilja fręšast um gildi lżsingar og eiga žįtt ķ aš bęta umhverfi sitt og annarra

Mišar fast į www.midi.is

Nįnari upplżsingar um mįlžingiš eru į slóšinni: http://www.verkis.is/malthing en einnig hjį Žórdķsi Haršardóttur  trh(hjį)verkis.is, Gušjóni L. Siguršssyni gls(hjį)verkis.is og Rósu Dögg Žorsteinsdóttur rdt(hjį)verkis.is.

 

  >>  Dagskrį / Programme

  >>  Fyrirlesarar / Bios

  >>  Fréttatikynning

  >>  Press release

  >>  www.verkis.is

  >>  www.midi.is

 

 

 

 

 

sitelogo.png
Verkfręšistofa Ķslands
 

Samfelld reynsla frį įrinu 1932

Verkfręšistofan VERKĶS sem heldur mįlžingiš į rętur aš rekja til fimm verkfręšistofa meš 255 įra samanlagšan starfsaldur, en žęr sameinušust įriš 2008. Starfsmenn eru um 300:

1932:  VST - Verkfręšistofa Siguršar Thoroddsen
1961:  RT - Rafagnatękni
1962:  Fjarhitun
1965:  Rafteikning
1970:  Fjölhönnun

 

 www.verkis.is


Ķsöldin sem var į nęsta leyti fyrir žrem įratugum, en kom ekki. Vķdeó....

Fyrir fįeinum įratugum, ž.e. į hafķsįrunum svoköllušu, vörušu margir viš žvķ aš raunveruleg ķsöld vęri į nęsta leyti. Ašeins fįeinir įratugir vęru til stefnu. Allt gęti fariš į versta veg. Miklar loftslagsbreytingar ķ vęndum... Crying

Ķ myndböndunum hér fyrir nešan eru vištöl viš vķsindamenn sem fjalla um žessa yfirvofandi hęttu. Talaš er um jökla sem voru aš ganga fram, óvenju harša vetur, aukinn hafķs,  ofl. Žessi įhugaveršu myndbönd eru frį žvķ um 1978. Skyndilega fór aš hlżna aftur, jöklar fóru aš hopa aftur, og žį breyttust višhorfin verulega eins og allir vita....

Ósköp erum viš fljót aš gleyma... Smile

Skyldi einhvern tķman fara aš kólna aftur eins og į hafķsįrunum, jöklar ganga fram, haršir vetur, aukinn hafķs...?  Hummm... Halo

(Einhverjar truflanir hafa veriš ķ dag hjį YouTube. Kemst vonandiķ lag innan skamms).

 

Kafli 1

 

 

Kafli 2:

 

 

Kafli 3:

 
 

Nżr frįbęr žįttaröš ķ Sjónvarpinu...

ari_trausti_917419.pngEin besta ķslenska žįttaröš allra tķma, Nżsköpun-ķslensk vķsindi, er aš hefja göngur sķnar ķ Sjónvarpinu um žessar mundir.  Umsjónarmašur er Ari Trausti Gušmundsson jaršvķsindmašur og rithöfundur. 

Ķ fyrsta žęttinum, sem var sżndur fimmtudaginn 1. október, var sagt frį hvernig nota mį sjó og jökulvatn til žess aš framleiša raforku, frį rannsóknum į žvķ hvaš gerir Ķslendinga aš einni hamingjusömustu žjóš veraldar samkvęmt könnunum, og hvernig fatlašur ķslenskur vķsindamašur tekur žįtt ķ verkefni sem mišar aš žvķ aš hann nįi betra valdi yfir fingrum sķnum meš žvķ aš nota rafstraum.

Žetta er röš tólf žįtta um vķsindi og fręši į Ķslandi. Hver žįttur er tępar 30 mķn. aš lengd og inniheldur žrjś ólķk višfangsefni. Žannig kynnast įhorfendur į öllum aldri 36 įhugaveršum verkefnum śr flestum geirum vķsinda og tękni en ķ žeim efnum er mikil gróska, eins og segir į vef RŚV.

Žęttirnir eru unnir fyrir Sjónvarpiš ķ samvinnu viš margar vķsindastofnanir, hįskóla, félög og rannsóknarsjóši.

 

Enginn mį missa af žessum žįttum Sjónvarpsins og Ara Trausta!

Bloggarinn, sem horfir lķtiš į sjónvarp, missti aš mestu af fyrsta žęttinum. Sem betur fer reyndist hęgt aš sjį hann į vef RŚV meš žvķ aš smella hér


008182-0002 
008182-0001Nęstu žęttir:
 

2. žįttur.

Sżnt: fimmtudagur 8. okt. 2009 kl. 21.25.
Endursżnt: 9. október 2009 kl. 18.25; 10. október 2009 kl. 10.20

Ķ öšrum žętti er fjallaš um hugsanlegan žįtt Ķslendinga ķ vöruflutningum yfir noršurskautshafsvęšiš, um rannsóknir į virkni og įhrifum veišarfęra ķ sjó og um įrangur ķ brįttunni gegn skęšu krabbameini og nżjar uppgötvanir um orsakir žess.

 

3. žįttur.

Sżnt: fimmtudagur 15. okt. 2009 kl. 21.25.
Endursżnt: 16. október 2009 kl. 18.25; 17. október 2009 kl. 10.25

Ķ žrišja žętti er fariš ķ saumana į olķuleit noršaustur af Ķslandi, fjallaš um fyrirtęki sem hefur nįš miklum įrangri ķ tölvuheimi skóla og skólastarfs og um hveraörverur sem geta ašstošaš Ķslendinga ķ orkumįlum.

 


« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Höfundur

Ágúst H Bjarnason
Ágúst H Bjarnason

Verkfr. hjá Verkís.
agbjarn-hjá-gmail.com

Audiatur et altera pars

Aðeins málefnalegar athugasemdir, sem eiga ótvíætt við efni viðkomandi pistils, og skrifaðar án skætings og neikvæðni í garð annarra, og að jafnaði undir fullu nafni, verða birtar. 

Um bloggiš

Ginnungagap

Żmislegt

Loftslag

Click to get your own widget

Teljari

free counters

Įlverš

http://metalprices.com/PubCharts/PublicCharts.aspx?metal=al&type=L&weight=t&days=12&size=M&bg=&cs=1011&cid=0

Sólin ķ dag:

(Smella į mynd)

.

Olķuveršiš ķ dag:

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (16.3.): 0
  • Sl. sólarhring: 15
  • Sl. viku: 76
  • Frį upphafi: 0

Annaš

  • Innlit ķ dag: 0
  • Innlit sl. viku: 52
  • Gestir ķ dag: 0
  • IP-tölur ķ dag: 0

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Eldri fęrslur

Mars 2025
S M Ž M F F L
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband