Hver var Ingibjörg H. Bjarnason...?


Ingibjorg H Bjarnason frímerki

  

Í dag 19. júní  2015 verđur afhjúpuđ viđ Alţingishúsiđ höggmynd af afasystur minni Ingibjörgu H. Bjarnason, ţegar hundrađ ár eru frá ţví ađ konur fengu kosningarétt og kjörgengi til Alţingis. Verkiđ er eftir  Ragnhildi Stefánsdóttur myndhöggvara. Ingibjörg var fyrsta konan sem tók sćti á alţingi áriđ 1922.

Ingibjörg var ekki ein í jafnréttisbaráttunni.  Hún var ein margra merkra baráttukvenna sem fyrr og síđar lögđu baráttunni liđ.  Ţetta voru sterkar konur og hugađar.  Ingibjörg naut ţess ađ hafa fengiđ tćkifćri til menntast, bćđi hér á landi og erlendis. Ţađ var frekar fátítt á ţessum árum.  Nú er öldin önnur og konur hafa sömu tćkifćri til menntunar og karlar, en launamisrétti viđgengst enn. Jafnréttisbaráttunni er ţví ekki lokiđ.



Á vefnum Garđur.is ítarleg lýsing á ćviferli Ingibjargar sem Jón Valur Jensson hefur tekiđ saman. Međ góđfúslegu leyfi Jóns birti ég ţađ hér fyrir neđan međ smávćgilegum breytingum (feitletrun á fáeinum stöđum til ađ auđvelda lestur af skjá, og fáeinum línubilum bćtt viđ).   Sjá einnig lista yfir ítarefni hér neđst á síđunni.



Fröken_Ingibjörg_H._Bjarnason

Ingibjörg Hákonardóttir Bjarnason var fćdd á Ţingeyri viđ Dýrafjörđ 14. desember 1867, dóttir Hákonar Bjarnasonar (f. 11. sept. 1828, d. 2. apríl 1877, varđ úti eftir skipsstrand á Mýrdalssandi), kaupmanns ţar og á Bíldudal, og k.h. Jóhönnu Kristínar Ţorleifsdóttur (f. 16. des. 1834, d. 11. jan. 1896), sem bćđi voru af prestum komin. Börn ţeirra hjóna voru 12 talsins, en sjö dóu í ćsku. Hin fimm urđu ţjóđkunn og tóku upp ćttarnafniđ Bjarnason. Voru albrćđur Ingibjargar dr. Ágúst H. Bjarnason, prófessor í heimspekiLárus hćstaréttardómari og alţm., Brynjólfur kaupmađur og Ţorleifur yfirkennari. Ingibjörg ólst upp frá eins til 12 ára aldurs á Bíldudal, en 1880 fluttist móđir hennar til Reykjavíkur til ađ koma börnunum til mennta. Ingibjörg gekk á nćsta ári í Kvennaskólann í Rvík og lauk ţađan prófi 1882. Var hún síđan viđ nám árin 1882-84 í kvenlegum listum ásamt dönsku, ensku og teiknun hjá Ţóru, dóttur Péturs biskups Péturssonar. Eftir ţađ hélt hún til framhaldsnáms í Kaupmannahöfn 1884-5, en varđ ađ hverfa heim vegna veikinda móđur sinnar. Fór aftur á sömu slóđir 1886 til náms í ýmsum greinum, ţ.á m. leikfiminám og lauk prófi í ţeirri grein viđ Institut Paul Petersen; mun hafa veriđ fyrst íslenzkra kvenna til ađ ljúka prófi í ţeirri grein. Dvaldist hún í Khöfn viđ nám og störf til 1893, en móđir hennar hélt ţar heimili fyrir börn sín sem voru ţar viđ nám. Enn síđar dvaldist Ingibjörg erlendis 1901-3 og kynnti sér skólahald, einkum í Ţýzkalandi og Sviss.


Hún fluttist heim 1893, var viđ kennslustörf í Rvík til 1901, kenndi m.a. leikfimi viđ Barnaskólann, en í Kvennaskólanum kenndi hún á árunum 1893-1901 svo fjölbreyttar greinar sem leikfimi, bróderí, útsaum, léreftasaum, hvítbróderí, teiknun, dans, heilsufrćđi og dönsku. Ţá tóku viđ tvö utanferđarár, unz hún var aftur kennari viđ Kvennaskólann 1903-6, á síđustu árum Ţóru Melsteđ sem forstöđukonu.

Hún var ráđin sem forstöđukona skólans 1906 og gegndi ţví starfi til ćviloka. "Forstöđukvennaskiptin urđu slétt og felld, ţrátt fyrir kynslóđaskiptin. Frú Ţóra vildi, ađ frk. Ingibjörg tćki viđ, enda mun hún af flestum hafa veriđ talin nćr sjálfkjörin til starfsins og ekki veriđ ţví mótfallin sjálf" (AE). Lýsti Ţóra Ingibjörgu ţannig í riti um skólann 1874-1906: "Mér er kunnugt um ţrek hennar, ţekkingu og dugnađ, hún hefur kennt bćđi viđ kvennaskólann og víđar og áunniđ sér almanna lof." Setti hún fljótt mark sitt á skólann, m.a. međ ýtarlegri skólaskýrslum og nýbreytni í náminu, en um leiđ var nauđsynlegt ađ afla frekari fjárveitinga frá Alţingi til reksturs skólans, og var skólinn settur í nýju húsnćđi, sem var reyndar í eigu Steingríms Guđmundssonar trésmiđs, viđ Fríkirkjuveg ţann 6. okt. 1909. Var hann nú ekki einungis einn fjölmennasti skólinn, heldur einnig "fjölmennasta heimili í Reykjavík" vegna heimavistarinnar, og krafđist allt ţetta sem og naumur fjárhagur ýtrustu skipulagningar af Ingibjörgu (AE). Ţá var tekin upp kennsla í ţýzku, enskukennsla aukin, hjúkrunarkennsla hafin fyrir allar námsmeyjar og sumt í verklegu kennslunni og trúfrćđi fellt niđur, međfram í sparnađarskyni; skólareglur voru einnig gerđar ýtarlegri.

Áriđ 1925 var lagt fram á Alţingi frumvarp til laga um ađ ríkisstjórnin tćki ađ sér Kvennaskólann. Voru Jón Magnússon forsćtisráđherra og Ingibjörg, sem ţá sat á ţingi, bćđi međmćlt frumvarpinu, en ţađ ţađ mćtti harđri mótspyrnu, einkum Jónasar frá Hriflu, og var ţađ fellt eftir ţriđju umrćđu á jöfnum atkvćđum. Má lesa um ţetta o.fl. í sögu skólans í ritinu Kvennaskólinn í Reykjavík 1874-1974. En voriđ 1930 keypti skólinn húsiđ á Fríkirkjuvegi međ stuđningi Alţingis og Reykjavíkurborgar.

Ingibjörg var stöđuglynd og sýndi reglufestu í skólahaldinu, bar umhyggju fyrir námsmeyjunum, var til fyrirmyndar um starfshćtti bćđi skólans og heimavistarinnar og hafđi forgöngu um ađ kennsla var tekin upp í svo ţörfum greinum sem hjúkrun í heimahúsum, međferđ ungbarna og hjálp í viđlögum. Hún fór í margar utanlandsferđir í skólastjóratíđ sinni til ađ kynna sér hiđ markverđasta í skóla- og uppeldismálum. Hún var fyrsti og eini heiđursfélagi Nemendasambands skólans, sem stofnađ var 1937, og sást á ţví, hvern hug og virđingu eldri nemendur báru til hennar.


Ingibjörg var umbóta-, kvenréttinda- og félagsmálakona. Hún tók á yngri árum mikinn ţátt í starfsemi Thorvaldsensfélagsins og sat í stjórn ţess; var hún valin til ađ halda rćđu fyrir minni félagsins á 25 ára afmćli ţess. Ţá starfađi hún mikiđ í Lestrarfélagi kvenna í Reykjavík og Hinu íslenzka kvenfélagi. Hún átti mestan ţátt í stofnun Hins íslenzka heimilisiđnađarfélags 1913, sem formađur nefndar um undirbúning og lagasetningu ţess félags (ađrir í nefndinni voru Matthías Ţórđarson ţjóđminjavörđur og Jón Ţórarinsson frćđslumálastjóri).


Íslenzkar konur fengu kosningarétt til Alţingis međ lögum, sem undirrituđ voru af konungi ţann 19. júní 1915, og hefur sá dagur síđan veriđ hátíđardagur kvenna. Ţađ skilyrđi var ţó sett, ađ ţćr skyldu vera orđnar fertugar ađ aldri, en ţví var breytt 1920 í kjölfar Sambandslaganna, og hefur síđan ríkt jafnrétti kynjanna ađ ţessu leyti. Kosningarétti kvenna var fagnađ á miklum fjöldafundi ţann 7. júlí 1915 eftir hátíđargöngu um miđbć Reykjavíkur, en hornaflokkur lék undir íslenzk lög. Fór fundurinn fram á fánum skreyttum Austurvelli, og gekk sendinefnd fimm kvenna inn í ţinghúsiđ og fćrđi sameinuđu ţingi fagurt, skrautritađ ávarp frá íslenzkum konum. Hafđi Ingibjörg orđ fyrir ţeim og gerđi ţađ međ virđuleik og skörungsskap (hinar nefndarkonurnar voru Bríet Bjarnhéđinsdóttir, Elín Stephensen, Kristín Jacobson og Ţórunn Jónassen). Forseti Sameinađs Alţingis ţakkađi međ stuttri rćđu, sem og ráđherra, Einar Arnórsson, og voru konur hylltar af ţingheimi međ ţreföldu húrrahrópi. Á Austurvelli söng kvennakór kvćđi ort í tilefni dagsins, lesiđ var upp skeyti til Kristjáns konungs X og drottningar frá kvennafundinum og ávarpiđ til Alţingis, en síđan fluttu Bríet Bjarnhéđinsdóttir og Ingibjörg H. Bjarnason rćđur. Var samkoman "ein sú fjölmennasta sem sést hafđi hér á landi, ef ekki sú fjölmennasta  og aldrei höfđu áđur sést svo margar og jafn-prúđbúnar konur. Ţá var ţetta í fyrsta sinn sem íslenzki fáninnn var hafđur uppi á fjölmennri útisamkomu sem viđurkenndur sérfáni Íslands," en konungur hafđi undirritađ frumvarp ţess efnis ţann hinn sama 19. júní.


Konur vildu nú minnast ţessarar miklu réttarbótar á einhvern hátt, sem verđa mćtti ţjóđinni allri til heilla. Ţćr ákváđu ađ beita sér fyrir byggingu landspítala. "Međ ţví vćri réttarbót ţessari reistur verđugur minnisvarđi" (SBT). Ţađ var Ingibjörg sem hafđi forgöngu um söfnun fjár til stofnunar sjúkrahússins; var hún formađur landspítalasjóđsnefndar frá stofnun sjóđsins 19. júní 1915 til ćviloka. Vann hún ađ ţví međ oddi og egg ađ koma byggingu spítalans í framkvćmd. Ţá var hún einnig formađur Minningargjafasjóđs landspítala Íslands frá upphafi hans til ćviloka, en fé hans var lagt til framfćrslu fátćkum sjúklingum. Ţakkađi Guđmundur Hannesson prófessor íslenzkum konum heiđurinn af ţví, ađ spítalinn tók til starfa, ţćr söfnuđu međ margra ára erfiđi 300.000 kr., sem reiđ baggamuninn.


Áriđ 1922 var Ingibjörg fyrst kvenna kjörin til setu á Alţingi, fulltrúi hins ópólitíska kvennalista eđa C-listans, sem bođinn var fram á vegum hluta kvennahreyfingarinnar. Var hún landskjörinn alţingismađur 1922-30 og skipađi sér sćti í Íhaldsflokknum, síđar Sjálfstćđisflokknum. Helztu hugsjónamálin voru landspítalamáliđ, bćtt fátćkralöggjöf og eftirlit međ umkomulausum börnum og gamalmennum, en hún beitti sér einnig fyrir öđrum ţjóđţrifamálum, m.a. ţeim sem vörđuđu réttarbćtur kvenna, menntamál og listir. "Hún leit ekki á sig fyrst og fremst sem málsvara kvenna í landinu, heldur ţingmann allrar ţjóđarinnar" (SBT). Hún var 2. varaforseti Efri deildar Alţingis 1925-27. "Hún flutti merkt frumvarp um skipun opinberra nefnda áriđ 1927. Í ţví fólst áskorun til ríkisstjórnarinnar um ađ konur fengju sćti í nefndum sem skipađar vćru á vegum ţingsins og vörđuđu almenning. Hún sagđi ađ konur hefđu beđiđ eftir ţví ađ vera kallađar til samvinnu um fleira en ţađ eitt ađ kjósa í ţau 12 ár sem ţćr hefđu haft kosningarétt, en án árangurs. Ţessi tillaga hennar náđi ekki fram ađ ganga á ţingi" (Heimastjorn.is).

Sagnfrćđingur, sem lítur til baka, lýsir ástandinu ţannig: "Ţegar Ingibjörg H. Bjarnason var kjörin á ţing áriđ 1922 voru flestir ţeirra karla sem stutt höfđu kvenréttindin horfnir á braut, enda voru róttćkustu tillögur hennar felldar, jafnvel umrćđulaust. Ţađ ţurfti ekki ađ rćđa svona kvenréttindaraus. Hér er fullkomiđ jafnrétti milli karla og kvenna og hefur lengi veriđ," skrifađi Morgunblađiđ áriđ 1926. Tímar bakslags og andstöđu gengu í garđ, og ţeir tímar stóđu fram yfir 1960" (Kristín Ástgeirsdóttir, í erindi um íslenzka karla og réttindabaráttu kvenna).  

Ingibjörg átti sćti í landsbankanefnd 1928-32 og menntamálaráđi 1928-34, einnig í fjárveitinganefnd efri deildar og lengst af í menntamálanefnd. Sama ár og hún lét af ţingstörfum var önnur sjálfstćđiskona kjörin til ţingsetu, en ţađ var Guđrún Lárusdóttir rithöfundur.

Ingibjörg gegndi ţó áfram störfum sem skólastjóri Kvennaskólans allan ţennan tíma og til ćviloka, en hún lézt ţann 30. október 1941, á 74. aldursári. Hafđi hún veriđ afburđakennari, ströng, en full umhyggju, réttlát í skiptum viđ starfsfólk og nemendur skólans og skildi ađeins eftir bjartar minningar. Viđ skólastjórn Kvennaskólans, eftir fráfall hennar, tók Ragnheiđur Jónsdóttir, sem ţar hafđi kennt áratugum saman og veriđ sem hćgri hönd hennar.


Ingibjörg var kona ađsópsmikil og verđur jafnan talin í fremstu röđ kvenna sem gáfu sig ađ ţjóđmálum, eftir ađ konum var veittur kosningaréttur 1915. Hún var fríđ kona og virđuleg og hélt ţeim einkennum fram á elliár. Hún var ein af ţeim konum, er settu svip á bćinn (SBT). Á efri árum sínum gaf hún stóran sjóđ, 15.000 krónur, til ađ styrkja framhaldsnám námsmeyja skólans erlendis. Og í erfđaskrá sinni afleiddi hún skólann ađ eignum sínum ađ undanskildu ţví, sem hún ánafnađi ćttingjum og vinum. "Náđi ţví umhyggja frk. Ingibjargar H. Bjarnason fyrir Kvennaskólanum í Reykjavík út yfir gröf og dauđa" (SBT).  
Ingibjörg var ógift og barnlaus.


                                                                                                                                      (JVJ)

 

 

 

 

 1923-1931---IHB_

 Ingibjörg H. Bjarnason á alţingi

 

 thingkonur05

Málverk af Ingibjörgu H. Bjarnason var afhjúpađ í efrideildarsal Alţingishússins 9. mars 2005. Ingibjörg var fyrst kvenna kosin ţingmađur áriđ 1922. Ragnhildur Helgadóttir, sem fyrst kvenna var kjörin forseti (ađalforseti) ţingdeildar, afhjúpađi málverkiđ sem er eftir Gunnlaug Blöndal listmálara.

 

 

1924-konurh

                                                       Íhaldsflokkurinn 1924

 

 

 Ítarefni:

 

 Til hamingju međ daginn konur!


Borgaryfirvöld í Feneyjum töldu framlag Íslands og Islams ógn viđ öryggiđ...

 

 

 

fr_20150430_013809_2

 

Eru Íslendingar stundum kjánar?    

Ekki er laust viđ ţađ.  Stundum meira segja miklir kjánar.

Ţessi mál eru gríđarlega viđkvćm og eldfim á meginlandinu. Ţađ er erfitt ađ átta sg á afleiđingum ţess ađ ögra, ţó ţađ sé ekki ćtlunin.      

Stundum skammast mađur sín fyrir ađ vera Íslendingur.

 

 

Af vef Ríkisútvarpsins:

Töldu framlag Íslands „ógn viđ öryggiđ“

06.05.2015 - 23:26

http://www.ruv.is/node/896183

"Borgaryfirvöld í Feneyjum sendu Kynningarmiđstöđ íslenskrar myndlistar bréf ţar sem fram kom ađ lögreglan teldi framlag Íslands á Feneyjatvíćringinum „ógn viđ öryggiđ.“ Ţetta kemur fram í úttekt New York Times um mosku Christoph Büchel sem nú rís í Feneyjum.
 

New York Times hefur bréfiđ undir höndum. Ţar segir ađ lögreglan í Feneyjum hafi međal annars gert athugasemdir viđ stađsetningu moskunnar og taliđ ađ hún vćri mikill hausverkur. 

Moskan stendur nćrri göngubrú viđ síki. Lögreglan í Feneyjum taldi ađ erfitt yrđi ađ hafa mikla öryggisgćslu á ţessu svćđi - ţađ vćri nauđsynlegt í ljósi ţeirrar hryđjuverkaógnar sem stafađi frá öfgatrúarhópum.

New York Times fullyrđir enn fremur ađ forsvarsmenn Feneyjatvíćringsins hafi sem minnst viljađ vita af framlagi Íslands. Enginn frá listahátíđinni svarađi skilabođum blađsins ţegar leitađ var eftir viđbrögđum.

Fram kemur í umfjöllun New York Times ađ Büchel og Nína Magnúsdóttir, sýningarstjóri sýningarinnar, hafi eftir ţetta bréf ráđfćrt sig viđ lögfrćđinga. Eftir fundarhöld hafi veriđ ákveđiđ ađ halda áfram međ verkiđ.

Hamad Mahamed, sem á ađ stýra bćnastarfi moskunnar, segir í samtali viđ New York Times ađ moskan sé mikilvćgt verkefni fyrir samfélag múslima. „Ţarna gefst okkur tćkifćri til ađ sýna fólki hvađ íslam snýst raunverulega um - ţađ eru ekki myndirnar sem sýndar eru í fjölmiđlum.“

Fram kom í tilkynningu Kynningarmiđstöđvarinnar í síđasta mánuđi ađ moskan verđi í yfirgefinni kirkju frá 10. öld. Ţetta er fyrsta moskan í Feneyjum en hún er unnin í nánu samstarfi viđ samfélög múslima á Íslandi og í Feneyjum.

New York Times segir ađ Büchel hafi leitađ mánuđum saman ađ samstarfsađila í Feneyjum. Ţegar hann hafi loksins fundiđ kirkjuna hafi borgaryfirvöld bannađ honum ađ breyta henni ađ utan.  Hann hafi til ađ mynda ekki mátt setja upp lágmynd međ orđunum Allahu akbar eđa „Allah er mikill“. 

Büchel hefur sjálfur sagt ađ hann vilji međ verkinu vekja athygli á pólitískri „stofnanavćđingu ađskilnađar og fordóma, hvar sem er í heiminum.“   "

 

 

 

Myndin efst á síđunni er af vef RÚV ţar sem fjallađ er um máliđ.

 

 

 

 


Skrár tengdar ţessari bloggfćrslu:

Áhugavert viđtal viđ Freeman Dyson prófessor um loftslagsmál, áhrif CO2, o.m.fl...

 

dyson-2.jpg

 

Freeman Dyson er einn virtasti vísindamađur međal núlifandi eđlis- og stćrđfrćđinga, prófessor emeritus viđ Institute for Advanced Studies sem er tengt Princeton háskóla. Hann er orđinn 91 árs (2015) og hefur lifađ tímana tvenna, m.a. starfađi hann um skeiđ samtímis Einstein viđ háskólann. Hann hefur hlotiđ fjölda viđurkenninga um ćvina. Ţađ er varla ofsögum sagt ađ hann er lifandi gođsögn í heimi vísindanna.

Nýlega birtist viđtal (video) viđ hann í vefútgáfu The Vancouver Sun. Hann fjallar m.a. um hin jákvćđu áhrif koltvísýrings á gróđur jarđar, loftslagslíkönin, áhrif sólar, pólitíkina í vísindum, o.fl.

Viđtaliđ er 20 mínútna langt.

Ţađ er vel ţess virđi ađ hlusta á hvađ ţessi hógvćri snillingur hefur ađ segja í viđtalinu viđ Stuart McNish.

Stutt kynning er í byrjun viđtalsins, en ţađ byrjar viđ mínútu 3:00.



Kynning sem fylgir viđtalinu:
“This week’s Conversation that Matters features Princeton University’s preeminent physicist Freeman Dyson who says models do a good job of helping us understand climate but they do a very poor job of predicting it.

Dyson says, “as measured from space, the whole earth is growing greener as a result of carbon dioxide, so it’s increasing agricultural yields, it’s increasing the forests and it’s increasing growth in the biological world and that’s more important and more certain than the effects on climate.”

He acknowledges that human activity has an effect on climate but claims it is much less than is claimed. He stresses the non-climate benefits of carbon are overwhelmingly favourable.”

 


Ferilskrá Freeman Dyson:
http://www.sns.ias.edu/sites/default/files/files/Dyson_Biography_detailed(1).pdf

 

Discover: The beautiful mind of Freeman Dyson:
http://discovermagazine.com/2008/jun/09-the-beautiful-mind-of-freeman-dyson

Wikipedia um Freeman Dyson:
https://en.wikipedia.org/wiki/Freeman_Dyson

 

Ritverk Freeman Dyson á Amazon.
http://www.amazon.com/Freeman-Dyson/e/B000APXXEU

 

Af vefsíđu Institute for Advanced Studies:

"The Institute for Advanced Study is one of the world’s leading centers for theoretical research and intellectual inquiry. The Institute exists to encourage and support curiosity-driven research in the sciences and humanities—the original, often speculative thinking that produces advances in knowledge that change the way we understand the world. It provides for the mentoring of scholars by Faculty, and it ensures the freedom to undertake research that will make significant contributions in any of the broad range of fields in the sciences and humanities studied at the Institute.

The Institute is a private, independent academic institution located in Princeton, New Jersey.  It was founded in 1930 by philanthropists Louis Bamberger and his sister Caroline Bamberger Fuld, and established through the vision of founding Director Abraham Flexner. Past Faculty have included Albert Einstein, who remained at the Institute until his death in 1955, and distinguished scientists and scholars such as Kurt Gödel, J. Robert Oppenheimer, Erwin Panofsky, Hetty Goldman, Homer A. Thompson, John von Neumann, George Kennan, Hermann Weyl, and Clifford Geertz."


https://www.ias.edu/about/mission-and-history

 


Skynsamlegt stađarval Landspítala á lóđ RÚV nćrri Borgarspítalanum, eđa enn betra viđ Vífilsstađi...

ruv-landspitali-001.jpg

 

 

Á myndinni hér ađ ofan má sjá hve nálćgt Borgarspítalanum lóđ RÚV er, og hve vel hún liggur ađ umferđarćđum. Ţessi stađsetning er miklu mun heppilegri en lóđin viđ Hringbraut, og mun skynsamlegra ađ nýr spítali rísi ţar.  Nýr spítali viđ Hrngbraut kostar sjálfsagt vel yfir 100 milljarđa króna, svo ţađ er full ástćđa til ađ staldra viđ.

Auđvitađ á síđan ađ byggja spítalann lóđrétt, en ekki lárétt eins og spítalinn viđ Hringbraut hefur veriđ hannađur. Ţannig sparast ţúsundir fermetrar af tengigöngum. Hćgt er ađ spara fjölda starfsmanna sem annars ţyrfti viđ ţrif á ţessum göngum og til ađ ferja sjúklinga  eftir ţeim milli bygginga. Ţannig bygging yrđi einnig vćntanlega töluvert ódýrari.

Í lóđréttri byggingu koma góđar lyftur í stađ  fjölda langra tengiganga. Örstutt er ţá á milli deilda. Á ţetta hefur skynsamt fólk bent, en ekki veriđ hlustađ.

Međ tilliti til umferđar er stađurinn viđ Hringbraut eins óheppilegur og hugsast getur.  Vonandi staldra menn nú viđ og íhugi hugmynd forsćtisráđherra um ađ nýta lóđ RÚV fyrir nýjan spítala, sem allir eru sammála um ađ rísa ţurfi.

Svo má ekki gleyma Vífilsstöđum. Kannski vćri ţađ besta lausnin, ţví ţar er nćgt landrými fyrir byggingar og bílastćđi. 

 

Vonandi verđur skynsemin látin ráđa svo komiđ verđi í veg fyrir stórslysiđ sem er í uppsiglingu viđ Hringbraut. Nú er lag...

 

  Vifilsstadir


mbl.is Nýr Landspítali í Efstaleiti?
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Astro-naut og Nautagil...

 

Mooooonwalk_rjn_3264

 

 

Skemmtileg mynd er á vefsíđunni Astronomical Picture of the Day hjá NASA í dag. 

Vísindamenn hafa velt fyrir sér hvernig menn munu fara ađ ţví ađ lifa af búsetu á tunglinu. Auđvitađ munu ţeir ţurfa mjólkurvörur svo sem skyr, nýmjólk og rjóma. 

Landnámsmennirnir urđu ađ flytja međ sér allan bústofninn til Íslands á sínum tíma, og eins verđur međ geimfara framtíđarinnar. 

Vísindamenn hafa ţó áttađ sig á ţví vandamáli ađ lítiđ er um loft á Tunglinu, minna loft en í Ţingeyjasýslu sumariđ 1969 ţar sem tunglfarar voru ađ kynna sér ađstćđur sem líkjast ţeim sem eru á Mánanum.  Hjá Ţingeyingum var nóg loft.

 

Jarđfrćđingarnir Sigurđur Ţórarinsson og Guđmundur Sigvaldason gáfu litlu gili á hálendinu fyrir norđan nafniđ Nautagil til heiđurs geimförunum, sem kallast astronaut á enskri tungu. Ţeir hafa veriđ mjög framsýnir, ţví nú hafa vísindamenn loks fundiđ lausn á vandamálinu, eins og APOD myndin ber međ sér.

 

  

 Sverrir Pálsson tók ţessa mynd sem fengin var ađ láni hjá Vísi af Guđmundi Sigvaldasyni, Sigurđi Ţórarinssyni
og astronautunum áriđ 1969.

nautagil


Takk fyrir framtakiđ stjörnuskođunarmenn...!

 

797354.jpg

 

Nokkrir félagar mínir í Stjörnuskođunarfélagi Seltjarnarness sýndu fádćma dugnađ og frumkvćđi ţegar ţeir fluttu inn 75.000 sólmyrkvagleraugu og gáfu grunnskólabörnum um land allt bróđurpartinn, en seldu almenningi hluta ţeirra til ađ fjármagna verkefniđ. Fyrir ţađ eru flestir ţakklátir, ef undanskildir eru fáeinir kverúlantar sem af óskiljanlegum ástćđum voru međ dónaskap og skćting í garđ ţessara áhugasömu sjálfbođaliđa.

Stjörnuskođunarmenn vildu gefa börnunum gleraugun til minja um atburđinn. Af einhverjum óskiljanlegum ástćđum leyfđu skólastjórnendur í Reykjavík ţađ ekki og létu börnin skila gleraugunum til skólanna...

Ţađ er víst margt óskiljanlegt í hegđun manna.

Eftir 11 ár verđur almyrkvi á sólu á Íslandi. Ţá munu skólarnir í Reykjavík eiga birgđir af sólmyrkvagleraugum og mun Stjörnuskođunarfélagiđ ţá geta sleppt ţeim skólum ef ţeir endurtaka leikinn, og einbeitt sér ađ skólum utan höfuđborgarinnar og kannski einnig leikskólunum...   Auđvitađ yrđi ţađ ekki óskiljanlegt, eđa ţannig...

Líklega verđa allir búnir ađ gleyma leiđindunum ţá og gleraugun í hirslum skólanna löngu týnd.  Viđ skulum bara leyfa okkur ađ fara ađ hlakka til strax og vera viđbúin tímanlega, ţví eitt er víst, tíminn flýgur cool.

 

Stjörnuskođunarfélag Seltjarnarness er í raun eina félag sinnar tegundar á Íslandi, enda búa félagar víđa á landinu. Sjálfur hef ég veriđ félagi frá ţví á síđustu öld og setiđ í stjórn ţess um skeiđ.   Takk fyrir frábćrt framtak félagar !

  

www.astro.is

 

 total-solar-elipse-diamondring

 


mbl.is Hystería í ađdraganda sólmyrkvans
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Norđurljós í kvöld 17. mars...?

 

Í morgun klukkan 5:54 barst tilkynning frá Rice Space Institute: RED ALERT.

"This is an alert from the Rice Space Institute...
Value of the Boyle index warrants Condition RED
Trigger Boyle index value: 277.67
This index is based on the ACE Solar Wind data..."

http://mms.rice.edu/realtime/forecast.html

 

Töluverđ ókyrrđ sést núna á mćlum víđa um heim.  Sjá vefinn Norđurljósaspá.

Á vefnum www.solarham.net  stendur:

CME Impact / Aurora Watch (UPDATED): The ACE spacecraft detected a sudden solar wind increase to over 500 km/s just after 04:00 UTC (March 17). This could possibly be related to the CME associated with the C9 flare from this past weekend. The incoming shock should sweep past Earth within the next hour (04:30 - 05:30 UTC). Sky watchers at high latitudes should be alert for visible aurora displays should increased geomagnetic activity result from this event. A minor (G1) geomagnetic storm watch is in effect for the next 24-48 hours.

CME Impact: Ground based magnetometers detected a geomagnetic sudden impulse (54 nT @ Boulder) at 04:35 UTC. This marks the exact moment that an interplanetary shockwave originating from the sun swept past our planet. The Bz component of the interplanetary magnetic field (IMF), carried through our solar system via the solar wind is currently pointing north, a condition that could suppress geomagnetic activity. Monitor solar wind during the next several hours. Should the Bz tip south, this could help intensify geomagnetic conditions at high latitudes. Sky watchers should be alert tonight for visible aurora displays.

 

Ţađ er frekar óvenjulegt ađ Rice Space Institute sendi út RED ALERT. Venjulega ađeins YELLOW ALERT.  Hugsanlega verđa ţví falleg norđurljós í kvöld, en ekki er hćgt ađ treysta á ţađ.

 

Uppfćrt: klukkan 17:13.

 

Myndin hér fyrir neđan er tímastimpluđ 17:05.    
Mikiđ gengur á í háloftunum og vafalítiđ norđurljós víđa.


Sjá:   http://www.spaceweather.com      http://www.solarham.net

http://spaceweathergallery.com/indiv_upload.php?upload_id=109913

 

 

latest

 

 

Ţessi mynd uppfćrist sjálfvirkt:

latest

 

 

 "The auroras were insane," says Marketa who regularly runs a photography workshop on the Arctic Circle. She has seen a lot of auroras. "I have never seen anything like this."alaska_strip (1)


Minningar frá sólmyrkvanum 1954 og sólmyrkvinn 2015...

total-solar-elipse-diamondring

 

 

30. júní áriđ 1954 var almyrkvi á sólu sem sást mjög vel syđst á Suđurlandi, og einna best nćrri Dyrhólaey. Ţar var almyrkvi, en ađeins deildarmyrkvi í Reykjavík.

Ég var svo lánsamur ađ fá ađ fara međ frćndfólki ađ Dyrhólaey og njóta atburđarins í einstaklega góđu veđri. Ţar var kominn saman fjöldi fólks og ţar á međal fjölmargir útlendingar, ţví ţetta var einn besti stađurinn til ađ njóta fyrirbćrisins.

Viđ lögđum af stađ frá Reykjavík eldsnemma morguns, ţví drjúgur spölur var til Dyrhólaeyjar og vegurinn auđvitađ venjulegur lúinn malarvegur međ ţvottabrettum. Búist var viđ almyrkva um hádegisbil svo eins gott var ađ vera snemma á ferđinni. Ferđin austur gekk vel og vorum viđ mćtt vel tímanlega. Eins og oft var allnokkuđ brim viđ ströndina og upplagt ađ bregđa á leik í fjöruborđinu međan beđiđ var almyrkvans. Strákurinn naut ţess vel.

Skyndilega mátti sjá smá sneiđ á jađar sólar ţegar máninn byrjađi ađ mjaka sér fram fyrir hana. Margir voru međ rafsuđugler eđa svarta filmu til ađ deyfa skćrt sólarljósiđ og nokkrir međ sótađa glerplötu, en vafalítiđ hafa margir fengiđ meiri birtu í augun en hollt getur talist.

Smám saman stćkkađi skugginn af tunglinu og bráđlega hafđi hann nćstum huliđ alla sólina. Nú dimmdi óđum og fuglarnir í bjarginu ţögnuđu. Ţessi nótt sem nú skall á um hásumariđ kom ţeim greinilega á óvart. Spennan óx og allir störđu ţögulir til himins.  Nokkru síđar huldi máninn nákvćmlega alla sólina og sást einungis bjartur hringur á himninum. Almyrkvi á sólu. Undrunarhljóđ hljómuđu. Almyrkvinn varđi ekki lengi. Skyndilega sást ofurskćrt tindrandi ljós viđ jađar tunglsins. Ţetta var sólin ađ gćgjast fram. Máninn og sólin mynduđu nú hinn frćga demantshring sem ađeins sést viđ almyrkva. Enn meiri undrunarhljóđ...  (Myndin efst er af svona demantshring).

Smám saman sást meira af sólinni og fuglarnir tóku gleđi sína aftur ţegar birti. Mannfjöldinn leyndi ekki gleđi sinni. Ţetta yrđi ógleymanlegt.

 

Vafalítiđ hefur ţessi upplifun haft ţau áhrif á guttann litla ađ hann fékk áhuga á himingeimnum, áhuga sem enn er fyrir hendi. Hann hafđi orđiđ vitni ađ mögnuđum atburđi sem allt of fáir fá tćkifćri til ađ upplifa.


Daginn eftir birtist skemmtileg frásögn í Morgunblađinu:  

   Forsíđa
   Framhald á síđu 2



OKM0078941

 

Fólk fylg­ist međ al­myrkva viđ Dyr­hóla­ey í gegn­um svört spjöld áriđ 1954

Mynd úr Ljós­mynda­safni Ólafs K. Magnús­son­ar / ​Morg­un­blađsins. Ólaf­ur K. Magnús­son

 

 

 

Ég á ekki neina ljósmynd frá ţessum atburđi, en nokkrar sem ég hef tekiđ af öđrum deildarmyrkvum:

 

  

Sólmyrkvi 1999

 

 Myndina tók ég af deildarmyrkvanum 1999. Myndin er tekin í gegn um rafsuđugler.
Meira hér: Sólmyrkvinn ađ morgni 1. ágúst 2008

 

 

 

solmyrkvi 1 agust 2008 vid Gullfoss

 Deildarmyrkvi á sólu. Myndin tekin 1. ágúst 2008 nćrri Gullfossi.
Meira hér: Sólmyrkvinn 2008




venus-transit-ahb-crop

 

Sólmyrkvi? Tja, ţetta er reyndar Venus sem skyggir á hluta sólarinnar.
Myndin er tekin 11. júní 2004 klukkan 07:45.
Meira hér: Ţverganga Venusar

 

Ţverganga Venusar 2012
Ţverganga Venusar 5. júní 2012.
Fleiri myndir hér: Myndir frá ţvergöngu Venusar
Ekki beinlínis sólmyrkvi :-)

 

--- --- ---

 

Sólmyrkvinn ađ morgni föstudagsins 20. mars 2015 

Ţetta verđur ekki almyrkvi eins og áriđ 1954,
en tungliđ mun ţó ná ađ hylja 97% sólskífunnar.


Á Stjörnufrćđivefnum eru frábćr myndbönd sem sýna vel hvernig sólmyrkvinn
gćti lítiđ út frá nokkrum stöđum á Íslandi. Hér er eitt ţeirra sem á viđ Reykjavík. 

Meira hér: http://www.stjornufraedi.is/solkerfid/solin/solmyrkvi/solmyrkvi-20.-mars-2015/

 

Sólmyrkvi 20. mars 2015 úr Reykjavík from Stjörnufrćđivefurinn on Vimeo.

***

 

Vantar ţig sólmyrkvagleraugu?
Stjörnuskođunarfélagiđ verđur međ sólmyrkvagleraugun til sölu í
Smáralind helgina 14.-15. mars.

Gleraugun kosta 500 kr. stykkiđ og allur ágóđi
verđur notađur í fleiri frćđsluverkefni.

 

 

Krćkjur:


Stjörnufrćđivefurinn um sólmyrkvann 2015

Sólmyrkvinn ađ morgni 1. ágúst 2008.

Sólmyrkvinn í dag. Myndir. (2008)

Tunglmyrkvinn ađfararnótt fimmtudagsins 21. febrúar
 2008

Stjörnuskođunarfélag Seltjarnarness

 

 SE2015Mar20T

 

 sun eclipse space

 Jörđin, sólin bak viđ tungliđ og vetrarbrautin

 


mbl.is Einstćđ mynd af almyrkva
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

"Má bjóđa ţér snákaolíu"...?

 

Mikiđ er dásamlegt ađ koma heim úr vinnu í dagsbirtunni núna í byrjun mars, og enn dásamlegra verđur í vor og sumar ţegar bjart verđur fram eftir öllu og hćgt ađ njóta hins íslenska sumars langt fram á kvöld. Ţađ kemur svo sannarlega heilsunni í lag eftir langan vetur.

Viđ ţurfum ekki ađ efast um ţađ ađ fólki sem vill seinka klukkunni, eđa jafnvel flýta henni, nú eđa taka upp sumartíma til viđbótar núverandi tíma, eđa ţá bara seinka klukkunni yfir vetrarmánuđina, gengur gott eitt til.  Sumir vilja ađ sólin fylgi sem nćst gangi sólar og hádegiđ sé á sínum stađ, nema kannski á sumrin, en margir eru ţó sannfćrđir um ađ núverandi stilling klukkunnar sé best miđ tilliti til ýmissa sjónarmiđa. Auđvitađ eru ekki allir sammála og Íslendingar kunna ţađ allra ţjóđa best ađ vera ósammála.

 

 

Dr. Gunnlaugur Björnsson stjarneđlisfrćđingur skrifađi í Morgunblađiđ 25. febrúar:

 

"Má bjóđa ţér snákaolíu?

 

gulliÍ villta vestinu riđu loddarar um héruđ og seldu almenningi snákaolíu, elexír sem gagnast átti viđ hverju ţví sem angrađi kaupandann, líkamlegu eđa andlegu. Urđu sumir sölumannanna ţjóđhetjur, eflaust efnađar, en í nýlegum kúrekamyndum eru ţeir ofast túlkađir sem sérfrćđingar í prettum ýmiskonar.

Ţađ virđist mannskepnunni eđlilegt ađ leita alltaf auđveldustu leiđa úr öllum vandamálum og helst ađ geta skyggnst inn í framtíđina. Menn fara til spákonu, kaupa sér kort hjá stjörnuspekingi og fleira. Á sama hátt vilja menn geta keypt skyndilausnir á öllu ţví sem ţá hrjáir, remedíur hjá hómópötum, vöđvapillur og bćtiefni alls konar í dósum, mörg gagnslaus og sum jafnvel skađleg. Ţađ er meira ađ segja reynt ađ pranga inn á krabbameinssjúklinga vitagagnslausum efnum. Snákaolíur nútímans taka á sig ýmsar myndir.

Undanfarin misseri hefur alveg sérstök útgáfa af snákaolíu veriđ kynnt á Íslandi. Hún á ađ lćkna nánast allt sem nöfnum tjáir ađ nefna. Ţađ ţarf ekki ađ taka hana inn og hún kostar lítiđ sem ekkert. Ţetta er slík undraolía ađ hún á ekki bara ađ lćkna nánast alla sálrćna kvilla sem hrjá ţjóđina, hún á líka ađ draga verulega úr kostnađi viđ heilbrigđiskerfiđ. Ísland er í allt í einu orđiđ eins og villta vestriđ var, ţessi undraolía er nefnilega hvergi bođin annars stađar.

Ég á viđ ţá hugmynd ađ međ ţví einu ađ breyta stillingu klukkunnar muni geđheilsa ţjóđarinnar stórlagast, unglingar hćtta ađ vera syfjađir og ţreyttir á morgnana og viđ Íslendingar almennt hćtta ađ drolla frameftir á kvöldin. Rökin sem fćrđ eru fyrir ţessu má draga saman í eftirfarandi:


a) Skorti á góđum nćtursvefni eđa svefnleysi fylgja ýmsir kvillar, líkamlegir og andlegir. Ekki efast ég um ţađ.

b) Skortur á vćrum svefni stafar af misrćmi á milli ţess hvernig klukkan er stillt á hverjum stađ og líkamsklukkunnar. Ég stórefast um ţađ.

c) Brottfall unglinga úr skólum snarminnkar viđ ţađ eitt ađ breyta stillingu klukkunnar. Ţetta er fráleitt.

d) Nú síđast er ţví haldiđ fram ađ seinkun klukkunnar fćkki umferđarslysum. Ţađ er ekki nóg međ ađ ţetta sé rangt, heldur er ţessu öfugt fariđ. Konunglega slysavarnafélagiđ í Bretlandi hefur sýnt fram á ađ umferđarslysum fjölgar verulega ţegar klukkunni er seinkađ á haustin.

Bretar eru međ sína klukku stillta eins nćrri sólargangi og kostur er. Ţeir glíma viđ sömu vandamál tengd svefni og svefnleysi og viđ. Unglingar eru jafn syfjađir ţar og annars stađar í veröldinni og brottfall álíka. Sama er uppi á teningnum í Danmörku ţar sem klukkan er líka stillt nćrri sólargangi. Svefnleysi og kvillar tengdir ţví hafa ekkert međ stillingu klukkunnar ađ gera.

 

Viđ Íslendingar höfum stundum um fátt ađ sýsla, sérstaklega í skammdeginu. Ţá detta í okkur ýmsar grillur sem stćrri ţjóđir sýnast ađ mestu vera lausar viđ. Engum öđrum hefur dottiđ í hug ađ alhćfa svo stórkostlega sem fylgismenn ţessarar undarlegu hugmyndar gera ţegar ţeir halda ţví fram ađ breytt stilling klukkunnar sé allra meina bót, virki eins og snákaolía villta vestursins. Ţađ er alvarlegt og ábyrgđarhluti, sérstaklega af fólki innan heilbrigđiskerfisins, ađ halda ţví fram og lofa ţví ađ ţessi eina ađgerđ sé slík töfralausn sem talađ er um".

 

(Höfundur er deildarstjóri Háloftadeildar Raunvísindastofnunar Háskólans).
 

--- --- ---

Hvađ segir Vísindavefurinn um máliđ?

Getum viđ seinkađ klukkunni á Íslandi og fengiđ ţannig fleiri birtustundir yfir daginn?

"...Ef klukkunni á Íslandi yrđi seinkađ um klukkustund frá ţví sem nú er myndi fjölga talsvert ţeim stundum ţegar dimmt er á vökutíma. Áhrifin yrđu ţau ađ í Reykjavík mundi dimmum stundum á vökutíma, miđađ viđ ađ sá tími sé frá kl. 7 á morgnana til kl. 23 á kvöldin, fjölga um 131 stund á ári. Ef miđađ er viđ ađ vökutími sé kl. 8-24 yrđi fjölgun dimmra stunda á vökutíma hins vegar 190 stundir á ári...".
                                                                    www.visindavefur.is/svar.php?id=68760

Ef viđ töpum 131 til 190 birtustundum á ári viđ ţađ ađ seinka klukkunni, hvađ er ţá unniđ ?

 

Jćja, breyting á stillingu klukkunnar er ţví miđur engin alhliđa töfralausn frekan en snákaolían... 

             

  

 snake-oil (1)



 

 


Athuganir á brautum gervihnatta yfir Íslandi fyrir hálfri öld, og njósnarinn í Norđurmýrinni...

 

 orbits

 

Athuganir á brautum gervihnatta yfir Íslandi fyrir hálfri öld...

 

Ađdragandinn...

Ţessar athuganir hófust í ágústmánuđi 1964. Ađdragandinn var sá ađ eftir eldflaugaskot Frakka á Mýrdalssandi fyrr um sumariđ (http://agbjarn.blog.is/blog/agbjarn/entry/477982/) voru Dr. Ţorsteinn Sćmundsson stjörnufrćđingur á Háloftadeild Raunvísindastofnunar Háskólans og  Dr. Ágúst Valfells kjarnorkuverkfrćđingur, sem var ţá forstöđumađur Almannavarna, á lokafundi med Frönsku visindamönnunum ásamt öllum íslenskum ađilum sem höfđu ađstođađ  Frakkana viđ geimskotin, ţegar Ţorsteinn minntist á viđ Ágúst ađ hann vćri ađ leita ađ einhverjum á Íslandi til ađ fylgjast međ brautum gervihnatta frá Íslandi.  Ţannig var mál međ vexti ađ Desmond King-Hele sá um rannsóknir á vegum Royal Society í Englandi á áhrifum efstu laga lofthjúps jarđar á brautir gervihnatta og fékk í ţví skyni nokkra sjálfbođaliđa til ađstođar um víđa veröld. Ágúst minntist á ungan mann  Hjálmar Sveinsson sem hafđi starfađ sem sumarmađur hjá honum og var međ brennandi áhuga á eldflaugum og geimferđum, og hafđi skrifađ nokkrar blađagreinar um ţau mál.

Málin fóru nú ađ snúast, og tćkjabúnađur, ţar á međal stuttbylgjuviđtćki, 7x50 handsjónauki (heppilegur fyrir notkun í myrkri), tvö mjög nákvćm stoppúr, Norton‘s Star Atlas stjörnukortabók, ásamt mjög nákvćmum stjörnukortabókum, Atlas Coeli og Atlas Borealis í stóru broti barst til Raunvísindastofnunar. Dr. Ken Fea kunningi Ţorsteins kom viđ á Íslandi á leiđ sinni til Bandaríkjanna og tók Hjálmar í kennslustund. Ţeim tókst ađ mćla braut eins gervihnattar og á leiđ sinni frá Bandaríkjunum kom Ken Fea aftur viđ á Íslandi og notađi ţá tćkifćriđ til ađ ađstođa Hjálmar. Eftir ţađ var gatan greiđ og Hjálmar mćldi fjölda gervihnatta ţar til hann fór til náms í verkfrćđi erlendis einu ári síđar, en ţá tók Ágúst H Bjarnason viđ starfinu ţar til hann fór til náms í verkfrćđi erlendis haustiđ 1969. Síđla sumars 1970 kenndi Hjálmar ungum manni frá Keflavík, en tćkjabúnađinum var skilađ til Englands áriđ 1974. (Ţví miđur muna hvorki Ţorsteinn, Hjálmar né Ágúst nafniđ á unga manninum og vćru upplýsingar vel ţegnar).

Desmond Hing-Hele var m.a. formađur nefndar á vegum Royal Society  sem stóđ ađ ţessum rannsóknum.  Hann fćddist áriđ 1927 og stundađi m.a. nám í eđlisfrćđi viđ háskólann í Cambridge. Hann hefur samiđ  nokkrar bćkur um fagsviđ sitt: A Tapestry of Orbits, Observing Earth Satellites, Satellites and Scientific Research, Theory of Satellite Orbits in an Atmosphere.  Einnig er hann höfundur bókanna Shelley: His Thought and Work, Doctor of Revolution and Erasmus Darwin: A Life of Unequalled Achievement, svo og tveggja ljóđabóka.  Hann starfađi um árabil hjá Royal Aircraft Establishment í Farnborough viđ rannsóknir á ţyngdarsviđi jarđar og efstu lögum lofthjúpsins međ rannsóknum á brautum gervihnatta.  Fyrir ţćr rannsóknir hlaut hann Eddington viđurkenninguna frá Royal Astronomical Society. Hann var valinn Fellow of the  Royal Astronomical Society áriđ 1966.   Viđtal viđ Desmond King-Hele er hér.

 

Framkvćmd athugana...

Ţessar athuganir hér á landi fóru ţannig fram ađ um ţađ bil einu sinni í mánuđi kom ţykkt umslag frá Orbits Group, Radio and Space Research Station í Slough, Englandi.  Ţetta var tölvuútskrift á töfluformi međ spám um ferla nokkurra gervihnatta.

Ţegar heiđskírt var og útlit fyrir ađ gervihnettir sćjust voru ţessi gögn tekin fram og ţau skimuđ í leit ađ gervihnetti sem fćri yfir Ísland ţađ kvöld.  Ef líklegur gervihnöttur fannst ţurfti ađ framkvćma nokkra útreikninga og teikna síđan međ blýanti áćtlađa braut hans í Nortion‘s stjörnuatlas.  Rýnt var í kortiđ og fundnar stjörnur ţar sem braut gervihnattarins fćri nálćgt. 

Um 10 mínútum áđur en gervitungliđ myndi birtast for athugandinn út, kom sér eins ţćgilega fyrir og hćgt var, og kannađi brautina sem útreiknuđ hafđi veriđ međ sjónaukanum til ađ vera tilbúinnn.  Ţegar gervitungliđ birtist i sjónaukanum var tunglinu fylgt ţangađ ţar til ađ ţađ fór á milli eđa nálćgt auđţekkjanlegum stjörnum, og stoppúriđ sett i gang á ţví augnabliki.  Síđan var fariđ inn, og stađsetningin gervitunglsins ţegar stoppúriđ var sett af stađ ákveđin, yfirleitt í Atlas Borealis.  Ţegar stađsetning hafđi veriđ ákveđin var stoppúriđ stöđvađ á tímamerki frá WWV tímamerkjasendingu á stuttbylgju.  Ţá ţurfti einungis ađ draga gangtíma stoppúrsins frá tímamerkingunni og var ţá stađsetningin og tíminn sem hún var tekin ţekkt.

Ţessum upplýsingum var svo safnađ inn í skjöl sem fylgdu međ gervitungla spánum frá Slough, og voru ţau send til baka til Englands ţegar nokkru magni mćlinga hafđi veriđ safnađ saman.

Ţađ má geta ţess ađ á ţessum tíma var ljósmengun á höfuđborgarsvćđinu miklu minni en í dag. Götulýsingu og flóđlýsingu bygginga var stillt í hóf. Ţá mátti sjá tindrandi stjörnur yfir Reykjavík og börnin lćrđu ađ ţekkja stjörnumerkin. Nú er öldin önnur og stjörnurnar ađ mestu horfnar í mengunarský borgarljósanna.

 

Skondin atvik...

Geimrannsóknir í Garđahrepp

Ţessi saga gerđist í kjallara gömlu Loftskeytastöđvarinnar á Melunum. Ţar sátu ţeir Hjálmar, Ken Fea og Ţorsteinn Sćmundsson. Ken var ađ fara yfir ađferđafrćđina viđ gervitunglaathuganir og var ađ teikna brautir hnattanna inn á eyđublöđin sem viđ notuđum. Umhverfis okkur voru kortabćkurnar, stuttbylgjuviđtćki, sjónaukar, o.fl. Ţá birtist fréttamađur frá einu dagblađanna (viđ skulum sleppa öllum nöfnum svo enginn fari hjá sér)  sem kom til ađ taka viđtal viđ Ţorstein um sovéskan gervihnött sem nýlega hafđi veriđ skotiđ á loft.  Ţegar hann sá okkur ásamt öllum búnađinum umhverfis okkur spurđi hann hvađ viđ vćrum ađ gera. Ken og Ţorsteinn reyndu ađ útskýra máliđ fyrir fyrir honum, og međal annars ađ Hjálmar byggi í Garđahreppi (Garđabć í dag) og ţar vćri ljósmengun miklu minni en í Reykjavík sem gerđi athuganir miklu auđveldari.

Nćsta dag birtist risafyrirsögn í dagblađinu: „Geimkapphlaupiđ nćr til Íslands“. Í greininni var fjallađ um hve flóknar og merkilegar ţessar athuganir á gervihnöttum vćru, og ađ búnađurinn sem til ţyrfti vćri svo nćmur ađ jafnvel borgarljósin myndu trufla ţessar athuganir. Ţetta ţótti ţeim félögum meira en lítiđ fyndiđ.

 

Njósnarinn í Norđurmýrinni

Ţegar ţetta gerđist var Ágúst unglingur í menntaskóla. Hann hafđi reyndar haft allnokkurn áhuga á geimnum  frá ţví er hann sá međ eigin augum Sputnik-1, sem var fyrsti gervihnötturinn, sveima yfir Íslandi áriđ 1957 ţegar hann var 12 ára. Ţađ var ekki löngu síđar sem hann stóđst ekki mátiđ og smíđađi einfaldan stjörnusjónauka úr pappahólk, gleraugnagleri og stćkkunargleri.  Međ ţessum einfalda sjónauka sem stćkkađi 50-falt mátti sjá gíga tunglsins og tungl Júpiters. Síđan voru liđin nokkur ár ár og enn var geimáhuginn fyrir hendi. Nóg um ţađ...

Fimm árum síđar: Ţađ hafđi vakiđ einhverja athygli í Norđurmýrinni ađ um ţađ bil einu sinni í mánuđi bar pósturinn  ţykkt brúnt umslag í húsiđ. Umslagiđ var međ mörgum útlendum frímerkjum, og á ţví stóđ međ stórum svörtum stöfum On Her Majesty‘s Service.  Ţetta ţótti í meira lagi undarlegt, og ekki bćtti úr skák ađ í sama húsi bjó landsţekktur alţingismađur. Sögur fóru á kreik. Einhver hafđi séđ skuggalega úlpuklćdda mannveru liggja í sólstól í garđinum og beina einhverju dularfullu tćki sem hann hélt međ annarri hendi  til himins.  Í hinni hélt hann á einhverju silfurlituđu. Stundum sást skin frá litlu vasaljósi ţegar mađurinn laumađist til ađ líta á litinn minnismiđa. Skyndilega hljóp mađurinn inn. Ţetta hafđi einhver séđ oftar en einu sinni. Oftar en tvisvar.  Hvađ var eiginlega á seyđi? - Dularfullur póstur, í ţjónustu Hennar Hátignar, Royal Society, frćgur vinstrisinnađur stjórnmálamađur, myrkraverk í garđinum, undarleg hljóđ úr stuttbylgjuviđtćki, morse...  Ţetta var orđiđ virkilega spennandi...  Det er gaske vist, det er en frygtelig historie! skrifađi H.C. Andersen í frćgu ćvintýri. Ekki var ţetta neitt skárra.   Hvađ var ađ gerast í ţessu húsi?

Síđan spurđist sannleikurinn út:    Iss - ţetta voru bara lítt spennandi athuganir á brautum gervihnatta. Ekkert merkilegt. Dularfullu tćkin sem mađurinn hélt á voru víst bara sjónauki og stórt stoppúr. Hann ţóttist vera ađ glápa á gervihnetti. Dularfullu hljóđin komu frá stuttbylgjuviđtćkinu ţegar veriđ var ađ taka á móti tímamerkjum; „...this is WWV Boulder Colorado, when the tone returns the time will be exactly...“ heyrđist annađ slagiđ, og ţess á milli ...tikk...tikk...tikk...tikk...   Reyndar var pilturinn líka radíóamatör og ţađ útskýrđi morsiđ  sem stundum heyrđust fram á rauđa nótt, en ţá var hann ađ spjalla viđ vini sína úti í hinum stóra heimi.  Ţetta var ekki mjög spennandi, en mörgum árum síđar gerđust mjög dularfullir og óhuggulegir atburđir í kjallara sama húss, atburđir sem voru festir á filmu. - Mýrin.

 

Horft til himins

Fylgst međ brautum gervihnatta í kolniđamyrkri undir tindrandi stjörnuhimni. Athugandinn er međ öflugan handsjónauka og stoppúr fyrir tímamćlingu.

 

 sputnik_1_800

Sputnik 1 gervihnettinum var skotiđ á loft frá Baikonur í Rússlandi 26. október 1957. 

 

 08-12-echo1

Echo 2 gervihnötturinn sem skotiđ var á loft 24. janúar 1964 var 41m í ţvermál og ţví mjög bjartur á himninum.  Ţessi hnöttur var í raun eins konar málmhúđađur loftbelgur sem sendur var á braut umhverfis jörđu og var notađur sem spegill til ađ endurvarpa útvarpsbylgjum aftur til jarđar.

 

Desmond King-Hele

Desmond Hing-Hele stćrđfrćđingur.  Hlusta má á viđtöl viđ hann hér.

 

 MPNIL26

Umslögin sem bárust reglulega međ tölvureiknuđum spám um brautir nokkurra gervihnatta voru reyndar öllu stćrri en ţetta, eđa rúmlega A4. 

 

 Observing Earth Satellites

Í ţessari bók er fjallađ um mćlingar á brautum gervihnatta, m.a. međ handsjónauka.

 

 Map-elevation

Í bókinn eru myndir af ýmsum eyđublöđum sem notuđ voru til ađ spá fyrir um braut gervihnattarins á stjörnuhimninum fyrir ofan höfuđborgarsvćđiđ.

 

Nortons Star Atlas

Síđa úr Nortons kortabókinni.

 

 

 Atlas_Coeli_3-large--B

Síđa úr Atlas Coeli kortabókinni. Ţessi stjörnukort voru upphaflega handteiknuđ af framhaldsnemum viđ stjörnuathugunarstöđina  Observatórium Skalnaté Pleso í Slovakíu seint á fimmta áratug síđustu aldar. Ţessi kort voru álitin ţau bestu fáanlegu um ţađ leyti sem gervihnattaathuganirnar fóru fram frá Íslandi.

 

16615590_1_l

Atlas Coeli kortabókin var í mjög stóru broti eins og sú stćrri sem er á myndinni.

 

 image001

Ágúst er hér ađ stilla Eddystone  stuttbylgjuviđtćkiđ sem fylgdi verkefninu á tímamerkja útsendingar WWV stöđvarinnar sem var í Boulder Colorado í Bandaríkjunum. Stöđin sendi m.a. út á 15 MHz sem yfirleitt heyrđist best hér á landi. Ţetta voru örstuttir púlsar sendir međ sekúndu millibili, en lengri púls á heilum mínútum. Nákvćm tímasetning athugana skipti sköpum viđ ţessar mćlingar og var áríđandi ađ ćfa sig vel.

 

 Braut-1

Í bók Desmond King-Hele er lýst hvernig athugandinn notađi stjörnur á himninum til ađ stađsetja braut gervihnattarins sem veriđ var ađ mćla.  Á ţví augnabliki sem gervihnötturinn skar línu sem dregin var milli tveggja stjarna, sem fundnar höfđu veriđ á stjörnukortinu og ćtlunin var ađ hafa til viđmiđunar, var nákvćmt stoppúr rćst. Einnig mátt miđa viđ eina stjörnu ef gervihnötturinn fór mjög nćrri henni.

 

Nákvćmni athugana...

Óhjákvćmilega vaknar spurningin, hve nákvćmar voru ţessar athuganir, sérstaklega ţegar haft er í huga ađ notast var viđ einföld tćki? Svariđ kemur örugglega á óvart. Samkvćmt King-Hele gat vanur athugandi náđ 1/100 sekúndna tímanákvćmni og um ˝° stađarnákvćmni. Viđ töldum okkur ná međ nokkurri vissu um 1/10 sekúndna tímanákvćmni, en til ţess ţurfti nokkra ţjálfun.
Til fróđleiks sýnir taflan hér fyrir neđan nokkrar ađferđir og tćkjabúnađ sem notađur er viđ  viđ gervihnattaathuganir.

 Navspasur

Samkvćmt ţessari töflu eru sjónrćnar athuganir međ góđum handsjónauka mjög nákvćmar (200 metrar miđađ viđ 1000 km fjarlćgđ, eđa 1:5000 eđa 0,02%), og ţađ krefst ţess ađ notađur sé dýr og flókinn tćkjabúnađur til ađ ná betri árangri. Í stađ 11x80 handsjónauka var notađur heldur minni sjónauki, eđa 7x50, en á móti kemur ađ gervihnettirnir sem fylgst var međ voru ekki í meiri fjarlćgđ en 500 km.

 

 

Ađ lokum...

Pistill ţennan um einn ţátt geimrannsókna frá íslandi fyrir hálfri öld tóku ţeir Hjálmar og  Ágúst saman áriđ 2015. Báđir eru ţeir nú rafmagnsverkfrćđingar, Hjálmar í Bandaríkjunum og  Ágúst á Íslandi.  Minna má á annan pistil sem fjallar um geimskot Frakka á Íslandi árin 1964 og 1965 ţar sem báđir voru viđstaddir.  Sjá hér:  http://agbjarn.blog.is/blog/agbjarn/entry/477982/

 

 

Á myndinn efst á síđunni eru nokkrar skammstafanir:

LEO = Lower Earth Orbit: Allt ađ 2.000 km hćđ.

MEO = Medium Earth Orbit: 2.000 - 35.000 km hćđ.

GEO = Geostationary Earth Orbit: 35.786 km hćđ.

 

 

Stopwatch-2


Gagnaver lítt áhugaverđ á Íslandi...

 

 

 

 

Datacenter

 

Margir telja ađ mjög áhugavert sé ađ gagnaver rísi á Íslandi, ţetta séu merkilegar stofnanir sem veiti fjölda vel menntađra vinnu viđ hćfi. Er ţađ svo?

Svariđ er einfaldlega: Nei.

Í raun eru ţetta lítiđ annađ en kćligeymslur sem hýsa ótrúlegan fjölda netţjóna sem eru ekkert annađ en tölvur međ stórum diskageymslum. Ţessar tölvur eru knúnar rafmagni sem fyrst og fremst umbreytist í hita sem ţarf ađ losna viđ. Ţess vegna er kćlibúnađurinn mjög fyrirferđamikill. Hvinurinn í viftunum ćrandi.

Ţarna starfar fólk sem sinnir eftirlitsstörfum og fyrirbyggjandi viđhaldi. Sérţjálfađ fólk sinnir einhćfu starfi viđ ađ skipta út einingum í endalausum skáparöđum. Bilađar einingar eru settar í kassa og sendar úr landi, og nýjar einingar teknar úr kössum. Ţarna starfar enginn viđ skapandi störf. Engöngu rútínuvinnu viđ ađ sinna fyrirbyggjandi viđhaldi og bíđa eftir ađ eitthvađ bili. Sama verkiđ dag eftir dag. Dag eftir dag. Áriđ um kring. Dag og nótt...

Starfa einhverjir tölvunarfrćđingar, tćknifrćđingar, verkfrćđingar o.s.frv. á svona stađ? Ţađ er lítil ţörf á ţeim, og ef einhverjir slysast til ţess, ţá sinna ţeir ekki skapandi störfum. Taka ţátt í ótrúlega einhćfu og leiđinlegu viđhaldi. Allur tölvubúnađurinn kemur til landsins tilbúinn í skápum sem rađađ er saman, eđa jafnvel heilu gámunum sem einfaldlega er staflađ upp í kćligeymslunni stóru.

Svo er öllu auđvitađ fjarstýrt frá útlöndum.

Auđvitađ starfar ţarna líka fólk viđ ađ hella upp á kaffiđ sem nauđsynlegt er til ađ halda starfsfólkinu vakandi. Líklega eru ţó sjálfvirkar kaffivélar notađar.  Ţarna starfa vćntanlega húsverđir og öryggisverđir sem gćta ţess ađ óvikomandi komi ekki nćrri búnađinum og ţarna starfar fólk sem sópar ryki af gólfi.

Eftirsóknarverđur stađur til ađ starfa? Varla.

Veita gagnaver mörgum störf:  Eru 30 margir?  Sumum finnst ţađ. En 50 manns?

Hvađ er ţá svona merkilegt viđ gagnaver?  Jú, margir halda ađ ţau séu einstaklega merkileg. Ţađ er jú merkilegt í sjálfu sér.

Svo ţurfa ţau mikla raforku sem fer í ekkert annađ er ađ knýja tölvurnar og hörđu diskana ógnarstóru og svo auđvitađ kćla ţćr ţví ţćr hitna ógurlega. Kćlikerfin og blásararnir gleypa mikla orku. Ţađ merkilega er ađ öll ţessi raforka fer bara í ađ hita rafeindabúnađ og kćla hann aftur. Engin vinna er framkvćmd. Engin afurđ. Öll raforkan, segjum 30 MW, endar í umhverfi gagnaversins, sem er auđvitađ notalegt fyrir fugla himinsins. 

Stórmerkilegt...

Má ég ţá heldur biđja um eitthvađ annađ. Eitthvađ sem skapar störf fyrir viti boriđ fólk...

 

 --- --- ---

Svo er ţađ hin hliđin á málinu: Ef gagnaver er langt frá notendum verđur svartíminn of langur. Ísland er langt frá Ameríku og meginlandi Evrópu. Ţađ gerir stađsetningu gagnavera á Íslandi minna áhugaverđ fyrir eigendur ţeirra.

 

---

Hér fyrir neđan má sjá mynd sem tekin er í risa gagnaveri Microsoft.  Öllu komiđ fyrir í gámaeiningum sem staflađ er í kćligeymslu.

Inside Windows Azure's data center, one of world's largest

http://www.neowin.net/news/inside-windows-azures-data-center-one-of-worlds-largest

Microsoft_DC1

 

 

 


Hvers vegna virkađi SPOT neyđarsendir konunnar ekki - möguleg skýring...

 

spot2_satellite_network

 

 

Neyđarsendirinn sendir merki til gervihnattar međ ákveđnu millibili. Sendiafliđ frá ţessu litla tćki er lítiđ, loftnet lítiđ og gervihnötturinn í mikilli fjarlćgđ. Ţess vegna má litlu muna.

Ekki er ólíklegt ađ skýliđ sem konan leitađi skjóls í hafi veriđ međ bárujárnsţaki sem drepur niđur allar sendingar í átt til gervihnattanna. Ţetta er nćgileg skýring og gćti tćkiđ veriđ í fullkomnu lagi.

Einnig ţarf Geos Spot ađ ná merkjum frá GPS hnöttunum, en eins og flestir vita ţá gengur ţađ oftast illa innanhúss.

Eftir ţví sem ég best veit ţá er sendiafliđ frá Spot tćkinu 0,4 wött og senditíđnin 1,6 GHz. Notađ er gervihnattanetiđ Globalstar sem samanstendur af 48 hnöttum í 1400 km hćđ og á braut međ 52 gráđu brautarhalla. 

 

UPPFĆRT 24.2.2015:

Hér fyrir neđan má sjá hvernig braut eins gervihnattarins af 48 í Globalstar netinu liggur langt fyrir sunnan Ísland. Ţetta er hnötturinn M095.  Hćđ hans yfir sjóndeildarhring er misjöfn eftir ţví hvar hann er staddur á braut sinni og eftir ţví hvar nyrsti hluti brautarinnar liggur. Í ţessu dćmi er ţađ á bilinu 15° - 38°.  Sjá http://www.n2yo.com/passes/?s=39075 .  Brautir annarra hnatta í kerfinu liggja á sömu slóđum.


Vegna ţess hve brautir hnattarins eru langt fyrir sunnan land er hann tiltölulega lágt á himninum og geta fjöll auđveldlega skyggt á hann.  Loftnet SPOT tćkisins er stefnuvirkt og er mesti styrkur hornrétt á framhliđ ţess, ţannig ađ tćkiđ ćtti helst ađ halla á móti suđri til ađ ná sem bestu merki frá ţví.

Tćkiđ sendir "blint" til gervihnattarins. Ţađ veit ekki hvort merkiđ hafi náđ til hans, og ljósiđ sem birtist á tćkinu ţegar ţađ sendir merki segir eingöngu til um ađ merkiđ hafi veriđ sent. Ljósiđ merkir ekki ađ merkiđ hafi borist til gervihnattarins.   Ţetta er ţví "one-way communication".    Ţetta er auđvelt ađ misskilja.      Viđtćkiđ í tćkinu er eingöngu fyrir GPS stađsetningarmerki.

Ţrátt fyrir ţessar takmarkanir er tćkiđ auđvitađ betra en ekkert. Til ađ auka líkur á ađ merki berist á áfangastađ í fjalllendi er ráđlegt ađ láta ţađ senda merki sjálfvirkt tiltölulega ört, t.d. á klukkutíma fresti.

Svo ţarf ađ muna eftir ađ tćkiđ virkar ađ öllum líkindum ekki innanhúss. Hugsanlega ţó ef ţađ er í suđurglugga og hallar móti suđri.

 

Globalstar M095

  spot_messenger_tips

 

91973-spot-gen3-satellite-gps-messenger

 

globalconstel.jpg

Globalstar


mbl.is Konan fannst heil á húfi
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Deilt um keisarans skegg: Skekkjureikningar og loftslagsmálin...

 

 

Smávegis um keisarans skegg: Ţegar bloggarinn var í menntaskóla og síđar háskóla var ávallt lögđ mikil áhersla á ađ nemendur framkvćmdu skekkjumat og skekkjureikninga og gerđu grein fyrir óvissumörkum. Ţađ ţarf ađ taka tillit til nákvćmni ţeirra mćlitćkja sem notuđ hafa veriđ, og atriđa eins og aflestrarskekkju o.fl.  Mat á skekkjuvöldum getur veriđ dálítiđ flókiđ stundum og ţurfa menn ađ vera gagnrýnir, heiđarlegir og skilja hvađ ţeir eru ađ fást viđ.  Gera ţarf greinarmun á tilviljanakenndum skekkjum og kerfisbundnum. Nota ţarf réttar viđurkenndar ađferđir viđ skekkjumat og úrvinnslu.  Allt hefur ţetta áhrif á gćđi mćligagnanna og niđurstöđur, og er nauđsynlegt ađ gera grein fyrir slíku ţegar mćligögn eru birt. Ţví miđur virđist ţađ ţó vera orđin algjör undantekning. Í menntaskóla og háskóla fengu menn eđlisfrćđiskýrslurnar í hausinn aftur ef réttir skekkjumatsreikningar voru ekki framkvćmdir og niđurstöđur túlkađar samkvćmt ţví.

Ţađ er nauđsynlegt ađ vita og setja fram óvissubiliđ eđa skekkjumörkin ásamt mćligögnum. Ţetta verđur alltaf ađ gera ţegar vísindagögn eru birt, ţví annars eru ţau markleysa.

Smá dćmi: Hugsum okkur tvćr fćrslur í gagnagrunninum fyrir hitafrávik:   

0,3°  +/- 0,1   og   0,4°  +/-0,1. 

Fyrra gildiđ getur ţá veriđ einhvers stađar á bilinu 0,2° til 0,4° og seinna gildiđ á bilinu 0,3° til 0,5° vegna óvissumarkanna.

  • Getum viđ fullyrt ađ munurinn á ţessum tveim fćrslum sé 0,1 gráđa?
  • Getum viđ veriđ sannfćrđir án alls vafa um ađ fyrra gildiđ sé í raun minna en hiđ síđara?  Skarast ekki ţessar tvćr fćrslur á bilinu 0,3 til 0,4?
  • Gćti veriđ ađ "rétt" gildi í fyrra tilvikinu hafi til dćmis í raun veriđ 0,36  í stađ 0,3 og seinna gildiđ 0,34 í stađ 0,4? Óvissumörkin banna ţađ ekki. En er ekki 0,36 stćrra en 0,34?  Stćrra gildiđ reyndist í raun minna !

Hugsum okkur enn annađ dćmi og aftur  tvćr fćrslur í gagnagrunninum fyrir hitafrávik:
0,31°  +/- 0,1   og   0,32°  +/-0,1

Hér munar ađeins 1/100 úr gráđu en óvissan er tíu sinnum meiri eđa 1/10 úr gráđu.  Hver heilvita mađur sér ađ ţetta er markleysa, en samt birta menn svona gögn og draga ályktanir. Ótrúlegt en satt. Ţađ er auđvitađ í hćsta máta óvísindalegt.

Skođum nú gamla ferilinn hjá bresku veđurstofunni Met Office, ţar sem menn kunna til verka og sýna hitaferla á réttan hátt međ óvissumörkum.  (Viđ erum eingöngu ađ skođa framsetninguna á myndinni og ţví skiptir ekki máli ţó hún sé ársgömul,  - smella á mynd til ađ stćkka):

hadcrut4_annual_global-1
Breska veđurstofan Met Office: Hnattrćnar breytingar á hita frá 1850 til 2013. Síđustu áratugir 19. aldar tilheyra Litlu ísöldinni svokölluđu. Ţetta er árs gamall ferill, en viđ erum eingöngu ađ nota hann sem dćmi um góđa framsetningu.
Takiđ eftir grönnu strikunum sem ganga upp og niđur úr hverjum mćlipunkti. Ţau tákna óvissubil ţess punkts. Lengst til hćgri er óvissubiliđ +/-0,1, en lengst til vinstri +/-0,2.

Viđ sjáum ađ skekkjumörk ársmeđaltala síđustu ára eru +/-0,1 en nokkrar mćlingar frá 19. öld eru međ tvöfalt víđari skekkjumörkum, eđa +/-0,2°.  Ţetta er ekki óeđlilegt. Framsetningin er til fyrirmyndar.

Ţrátt fyrir ţessa óvissu leyfa margir sér kinnrođalaust ađ bera saman međalhita ára ţar sem munurinn er ađeins 0.01°, eđa tífalt minni en óvissumörkin. Auđvitađ ćttu menn ađ vera ađeins rjóđir og feimnir  ţegar ţeir rćđa málin á ţessum nótum, ađ minnsta kosti ef ţeir kunna sín frćđi.  Ţeim sem ekki skilja hvađ liggur ađ baki svona tölum er vorkun og hlýtur ađ fyrirgefast embarassed


NASA GISS 2014 average
Á ţessari mynd eru engin skekkjumörk eđa óvissumörk sýnd.

 

Fréttir um heitasta áriđ og skeggbroddar keisarans:
Fréttir um ađ nýliđiđ ár hafa sumar hverjar veriđ ţessu marki brenndar sem lýst hefur veriđ hér ađ ofan, ţ.e. óvísindalegar og ţví erfitt ađ taka mark á ţeim.

Sem betur fer kom út mun skýrsla eđa frétt 14. janúar frá Berkley-Earth um sama mál, og ţar eru málin rćdd af skynsemi:
Sjá http://static.berkeleyearth.org/memos/Global-Warming-2014-Berkeley-Earth-Newsletter.pdf

Ţar er ţessi tafla sem sýnir „topp tíu árin“:

Röđ,  Ár,  Frávik, Óvissumörk

1)  2014  0.596  +/- 0.049   (eđa +/-0,05)
2)  2010  0.586  +/- 0.045
3)  2005  0.585  +/- 0.047
4)  2007  0.541  +/- 0.044
5)  2006  0.533  +/- 0.046
6)  2013  0.517  +/- 0.046
7)  2009  0.517  +/- 0.044
8)  2002  0.516  +/- 0.048
9)  1998  0.512  +/- 0.048
10) 2003  0.501  +/- 0.048

Eins og viđ sjáum, ţá er munurinn milli áranna 2014 og 2010 ekki mikill, eđa 0,596 – 0,586=0,01 gráđa Celcius.  Óvissumörkin eru aftur á móti +/-0,05 fyrir hvort áriđ um sig, eđa 5 sinnum meiri en hitamunurinn.  

Reyndar er ţađ svo, ađ samkvćmt viđurkenndum ađferđum viđ skekkjumatsreikning skal leggja saman óvissumörkin ţegar mismunur á tveim mćlistćrđum er fundinn. Ţannig er rétt ađ skrifa niđurstöđuna á samanburđi ţessara tveggja ára:
Mismunur í hitafráviki frá međalhita milli áranna 2014 og 2010 er  0,01°C +/- 0,1

Óvissan er sem sagt tíu sinnum meiri en mismunurinn.

(Uppfćrt 21. janúar 2014: Helgi Sigvaldason verkfrćđingur, sem er mjög vel ađ sér í tölfrćđi og kenndi bloggaranum fyrir löngu viđ HÍ, hafđi samband og benti á ađ ég vćri ađeins ónákvćmur. Helgi skrifađi međal annars:
"Tilefni ţess, ađ ég sendi ţér línu, er ađ ég er ekki sáttur viđ međhöndlun ţína ţ. 18.1.2014 á skekkjufrávikum mismunar tveggja stćrđa. Ţar leggjast saman kvađröt (variances) frávikanna, ţannig ađ ţau margfaldast međ 1,4 (kvađratrót af 2), en ekki međ 2 (ađ sjálfsögđu smáatriđi, sem breytir ekki ţínum ályktunum).  
Sem sagt, skekkjufrávikin eru heldur víđ í mínu dćmi. Ađ öđru leyti kvađst Helgi vera sammála efasemdarmanninum.    Bestu ţakkir Helgi fyrir ábendinguna.  Ég lćt upphaflega texta minn standa, en biđ menn ađ hafa í huga ábendingu Helga, ţó svo ţađ hafi ekki mikil áhrif á niđurstöđu pćlinganna).

 

Munurinn á árunum 2010 og 2005 er ennţá minni, eđa nánast enginn (0,001 gráđa eđa 1/1000 úr gráđu).

Ţetta er ástćđan fyrir ţví ađ í skýrslunni frá Berkley stendur eftirfarandi (Ţeir nota reyndar skekkjumörkin +/-0,05 í stađ +/-0,1 sem breytir ekki niđurstöđunni):

„Discussion:
Numerically, our best estimate for the global temperature of 2014 puts it slightly above  (by 0.01 C) that of the next warmest year (2010) but by much less than the margin of  uncertainty (0.05 C).  Therefore it is impossible to conclude from our analysis which of  2014, 2010, or 2005 was actually the warmest year.

The margin of uncertainty we achieved was remarkably small (0.05 C with 95%  confidence).   This was achieved this, in part, by the inclusion of data from over 30,000  temperature stations, and by the use of optiized statistical methods. Even so, the  highest year could not be distinguished. That is, of course, an indication that the Earth s  average temperature for the last decade has changed very little.  Note that the ten  warmest years all occur since 1998“.

 

Sem sagt:  Ekki er hćgt ađ segja ađ áriđ 2014 hafi veriđ ţađ hlýjasta ţví munurinn á árunum 2014, 2010 og 2005 er tölfrćđilega ómarktćkur. Samkvćmt ţessu eru ţessi ţrjú ár tölfrćđilega jafn hlý og skipa saman efsta sćtiđ. Međalhiti jarđar hefur breyst mjög lítiđ síđasta áratug.

Sjá um Berkley-Earth verkefniđ hér: http://www.berkeleyearth.org

 

Niđurstađa um keisarans skegg: ţađ verđur ađ fara ósköp varlega ţegar međalhiti tveggja ára er borinn saman. Viđ verđum ađ gćta ţess ađ fullyrđa ekki of mikiđ og hafa fyrirvara á ţví sem viđ segjum eđa skrifum og vísa í skekkjumörk. Viđ megum ekki vera ađ deila um keisarans litlu skeggbrodda eins og jafnvel NASA varđ á ađ gera í nýlegri frétt á síđu ţeirra, og virđist sem ţeir hafi gleymt ţví sem ţeir lćrđu í framhaldsskóla um skekkjumat og framsetningu mćligagna.

 

Smá ćfing: Hver er munurinn á 1. árinu og 10. árinu í Berkley-Earth töflunni? Prófum:
0,596 - 0,501 = 0,095 +/-0,1
Munurinn á hlýjasta og kaldasta árinu er ţví sem nćst 0,1° +/-0,1.   

 

Ítarefni:

>>Nasa climate scientists: We said 2014 was the warmest year on record... but we are only 38% sure we were right<<  embarassed

 

Um skekkjumat í mćlingum:

Góđur texti frá Menntaskólanum á Akureyri (Word skjal).

National Physical Laboratory: A Beginner&#39;s Guide to Uncertainty of Measurement 

 

 

 

 --- --- ---

Uppfćrt 21. janúar 2014:

Ţessi mynd er úr Berkley-Earth fréttablađinu sem fjallađ var um hér ađ ofan.  Ţar má sjá óvissumörkin eđa skekkjumörkin (error-bars) sem daufar lóđréttar línur viđ hvern hinna rauđu punkta. Neđri myndin er stćkkuđ úrklippa sem sýnir síđustu ár.

 berkley-earth_1850-2014_error_bars.png

berkley-earth_1850-2014_error_bars-crop.png

 uncertainty.jpg


mbl.is Jörđin hlýnar áfram
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt
Skrár tengdar ţessari bloggfćrslu:

Áriđ 2014 reyndist hlýtt á heimsvísu en ekki ţađ hlýjasta...

 

Jörđin

 

Á heimsvísu var áriđ 2014 vel hlýtt, en ekki hlýjasta áriđ hingađ til. Samkvćmt nýbirtum mćligögnum frá gervihnöttum var ţađ í ţriđja eđa sjötta sćti. Enn vantar ţó niđurstöđur frá hefđbundnum veđurstöđvum á jörđu niđri.

Mćlingar á hita lofthjúps jarđar međ hjálp gervihnatta hófust áriđ 1979. Ţessar mćlingar hafa ţađ framyfir mćlingar frá hefđbundnum veđurstöđvum ađ mćlt er yfir nánast allan hnöttinn, lönd, höf, eyđimerkur, fjöll og firnindi. Ađeins pólsvćđin eru undanskilin vegna ţess hvernig brautir gervihnattana liggja. Ţessi mćliađferđ lćtur ekki truflast af hita í ţéttbýli sem truflar hefđbundnar mćliađferđir. Í ađalatriđum ber mćlingum frá gervihnöttum vel saman viđ hefđbundnar mćlingar eins og sjá má á ferlinum "allir helstu hitaferlar á einum stađ" hér fyrir neđan.

Tvćr stofnanir vinna úr ţessum mćligögnum, Remote Sensing Systems (RSS) og University of Alabama in Huntsville (UAH). Smávćgilegur munur er á niđurstöđum ţessara ađila og er ţví hvort tveggja birt hér fyrir neđan.

MSU RSS GlobalMonthlyTempSince1979 With37monthRunningAverage

Hitaferill unninn samkvćmt mćligögnum frá RSS, og fenginn er af vefsíđu Ole Humlum prófessors viđ háskólann í Osló. Hann nćr frá árinu 1979 til loka desember 2014. Ferillinn sýnir frávik (anomaly) fá međalgildi ákveđins tímabils. Ţykka línan er um 3ja ára međaltal, en granna línan mánađagildi.

 

 

rss_dec2014.png

Súlurnar sýna frávik í međalhita hvers árs fyrir sig frá árinu 1998 sem var metár. Samkvćmt myndinni er áriđ 2014 í 6. sćti.  Ţađ verđur ađ hafa ţađ vel í huga ađ munur milli ára getur veriđ örlítill og alls ekki tölfrćđilega marktćkur. Ţannig eru árin 2002, 2003 og 2005 í raun jafnhlý. Myndin er fengin ađ láni af vefsíđu Paul Homewood.

 

 

uah_lt_1979_thru_december_2014_v5.png

Ţessi hitaferill er unninn samkvćmt gögnum frá UAH og er fenginn af vefsíđu Dr. Roy Spencer sem sér um úrvinnslu ţessara mćligagna. Ţykka línan er 13 mánađa međaltal, en granna línan mánađagildi.

 

 uah_bargraph.png

Samkvćmt ţessu súluriti sem unniđ er úr gögnum UAH er áriđ 2014 í 3. sćti.   Myndin er fengin ađ láni af vefsíđu Paul Homewood.  Eins og viđ sjáum ţá eru árin 2005 og 2014 nánast jafnhlý (munar um 1/100 úrgráđu) og munurinn milli áranna 2014 og 2013 ekki fjarri 2/100 úr gráđu eđa 0,02°.  Í raun ekki tölfrćđilega marktćkur munur.

 

Á báđum hitaferlunum, ţ.e. frá RSS og UAH, má sjá kyrrstöđuna í hitastigi frá aldamótum. Á tímabilinu hefur hvorki hlýnađ né kólnađ marktćkt. Ađeins smávćgilegar hitasveiflur upp og niđur. Hvađ framtíđin ber í skauti sér veit enginn. Mun hitinn fara ađ hćkka aftur innan skamms, mun hann haldast svipađur í kyrrstöđu áfram, eđa er toppinum náđ og fer ađ kólna aftur?   Enginn veit svariđ.  Viđ skulum bara anda rólega og sjá til.

Bráđlega má vćnta mćligagna frá stofnunum sem vinna úr mćlingum fjölda hefđbundinna veđurstöđva á jörđu niđri. Ef ađ líkum lćtur munu niđurstöđurnar ekki verđa mjög frábrugđnar eins og myndin hér fyrir neđan gefur til kynna, en ţar má sjá alla helstu hitaferlana samankomna, en ţeir ná ţar ađeins til loka nóvembers 2014. 

 

allcompared_globalmonthlytempsince1979-nov2014.gif

Allir helstu hitaferlarnir á einum stađ: UAH, RSS, GISS, NCDC og HadCRUT4. Myndin er fenginn af vefsíđu prófessors Ole Humlum. Ţykka línan er um 3ja ára međaltal, en granna línan mánađagildi. Stćkka má myndina og gera hana skýrari međ ţví ađ smella á hana. Ferlarnir ná ađeins aftur til ţess tíma er mćlingar međ gervihnöttum hófust. UAH og RSS eru hér gervihnattamćlingar, en GISS, NCDC og HadCRUT4 hefđbundnar á jörđu niđri.

 

 

Til ađ setja ţetta í samhengi ţá er hér enn einn ferill sem nćr frá árinu 1850 til 2011, eđa yfir 160 ára tímabil. Reyndar vantar ţar um ţrjú ár í lokin, en ţađ er meinlaust í hinu stóra smhengi.

hadcrut3_globalmonthlytempsince1850_withsatelliteperiod.gif

Litlu ísöldinni svonefndu lýkur í lok 19. aldar eđa byrjun 20 aldar. Hér er miđađ viđ 1920. Gervihnattatímabiliđ hefst 1979. Hvort tveggja er merkt inn á myndina sem fengin er fenginn af vefsíđu prófessors Ole Humlum.

Ţađ er kannski eftirtektarvert, ađ á myndinni er ámóta mikil og hröđ hćkkun hitastigs á tímabilunum ca 1915-1945 og ca 1980-2000, en nánast kyrrstađa ţar á milli.


Hvernig verđur áriđ 2015?   Auđvitađ veit ţađ enginn fyrr en áriđ er liđiđ. 

 20150101-img_6234-2.jpg

Vetur


Öflugir vindar nćstu daga og miklar öldur...

 

Nćstu daga getur sjólag orđiđ mjög slćmt og háloftavindar orđiđ ţađ öflugir ađ farţegaflugvélar frá Bandaríkjunum til Evrópu gćtu náđ hljóđhrađa. Auđvitađ ekki hljóđhrađa miđađ viđ loftiđ sem er á fleygiferđ í sömu stefnu, heldur miđađ viđ jörđ. Semsagt "groundspeed" en ekki "airspeed".  
Ţćr gćtu af sömu ástćđu orđiđ lengi á leiđinni vestur. Sjá bloggsíđu Dr. Roy Spencer og bloggsíđu Trausta Jónssonar.

Fylgist međ myndunum hér fyrir neđan, en ţćr eru beintengdar viđ tölvulíkön.  Prófiđ ađ snúa og skruna...

Myndirnar sýna verulegar haföldur, vinda viđ yfirborđ jarđar og háloftavindao.

 

*

                                                                               Haföldur.
                                                                       
        Sjá hér

 

 

**

                                                                                Vindur viđ yfirborđ jarđar.
                                                                           Litur í bakgrunni sýnir lofthita.

 

 

 

 

 

**

 

                                               Skotvindur (röst, jet stream) í um ţađ bil 10km (250 hPa) hćđ

Snúđu jarđarkúlunni ţannig ađ norđurskautiđ snúi upp og skođađu alla röstina. Snúđu síđan suđurskautinu upp og skođađu hvađ er ađ gerast ţar.

 

http://earth.nullschool.net/about.html

 

https://www.facebook.com/EarthWindMap

 

 

 

 

                                                              Flugumferđ. Sjá www.flightradar24.com


Tillaga: Björgunarsveitirnar fái hlutdeild í fyrirhuguđum ferđamannaskatti...

 

 Björgunarsveitir-3

Aukinn straumur ferđamanna til landsins hefur valdiđ töluverđu viđbótar álagi hjá Björgunarveitunum. Erlendir ferđamenn eru ókunnir landinu og eiga ţađ til ađ villast inn á ófćra vegaslóđa eđa einfaldlega týnast í gönguferđum, svo ekki sé minnst á ţau tilvik ţegar sćkja ţarf ţá slasađa. Auđvitađ á ţetta einnig viđ um Íslendinga, en ţađ eru hinir erlendu ferđamenn sem hafa valdiđ mjög auknu álagi á sjálfbođaliđana. Spár benda til ađ ferđamönnum eigi eftir ađ fjölga, og ţar međ eykst álagiđ á ţessar hetjur okkar.  Björgunarsveitirnar hafa aldrei rukkađ fyrir ţessa ţjónustu.

Ég geri ţađ ađ tillögu minni ađ Landsbjörg / Björgunarsveitirnar fái verulegt árlegt framlag úr hinum fyrirhugađa ferđamannaskatti, hvort sem hann verđur í formi náttúrupassa, gistináttagjalds eđa breytts virđisaukaskatts.   Ég á von á ţví ađ margir séu mér sammála.

 

Ţađ eru ekki eingöngu ferđamenn sem Björgunarsveitirnar ađstođa. Viđ ţekkjum öll óbilgjarnt starf ţeirra ţegar óveđur gengur yfir og mannvirki eru í hćttu. Afrek ţeirra og ţorgćđi á liđnu ári eru okkur í fersku minni. Snjóflóđ hafa falliđ, og stórslys orđiđ á undanförnum árum. Ţá er gott ađ eiga ţessa menn og konur ađ. Ţessar hetjur okkar eru alltaf tilbúnar ađ hlaupa til, ađ nóttu sem degi, til ađ ađstođa. Ţeir leggja sig oft í mikla hćttu viđ björgunar- og hjálparstörf.

Hugsum okkur ađ svo sem tíundi hluti fyrirhugađs ferđamannaskatt renni til björgunarsveitanna. Kannski meira. -  Gćti ţađ ekki veriđ smá ţakklćtisvottur fyrir vel unnin störf?   Víst er ađ ţađ kćmi Björgunarsveitunum vel.

 

 

Nú er ađ hefjast flugeldasala Björgunarsveitanna. Ađ sjálfsögđu munu sannir Íslendingar beina viđskiptum sínum til ţeirra. Ađ sjálfsögđu...

Flugeldasalan er mikilvćgasta einstaka fjáröflun flestra björgunarsveita landsins og í sumum tilfellum stendur flugeldasalan undir nćr öllum rekstri einstakra björgunarsveita.  Björgunarsveitirnar ćttu auđvitađ ekki ađ ţurfa ađ reiđa sig eingöngu á flugeldasölu. Erlendir og innlendir ferđamenn mćttu auđvitađ leggja eitthvađ af mörkum.

 

Hvađ finnst ţér lesandi góđur?

 



 

 

Landsbjörg 3

 

 

www.landsbjorg.is

 

Myndirnar tók skrifarinn traustataki af vef Landsbjargar. Vona ađ ţađ fyrirgefist.

 

 

 

 

Bestu óskir um gleđilegt og gćfuríkt nýtt ár


Vetrarsólstöđur og hafísinn í dag...

 

 

Sól tér sortna...

 

 

Nú er snjór yfir öllu landinu og óvenjumikill hér á suđvesturhorninu. Skammdegiđ í hámarki. Sólin er lćgst á lofti í dag, en á morgun fer daginn ađ lengja aftur. Ţađ verđur ţó varla meira en eitt lítiđ hćnuskref fyrsta daginn, eđa ađeins níu sekúndur. Um lengd ţessa merkilega hćnuskrefs hefur veriđ fjallađ áđur, sjá hér.

Ţegar allt er meira og minna á kafi í snjó leitar hugurinn ósjálfrátt til landsins forna fjanda. Hvernig skyldi honum líđa? Viđ höfum ekki orđiđ hans vör í áratugi, sem betur fer. Sumir hafa spáđ ţví ađ hann vćri alveg ađ hverfa af norđurhveli, en er eitthvađ fararsniđ á honum? En hafísinn á suđurhveli, hvernig líđur honum?  Skođum máliđ...

 

Hafísinn á Norđurhveli samkvćmt Dönsku veđurstofunni DMI:

Ţessi mynd er tekin 21. desember á vetrarsólhvörfum:

screenhunter_5409-dec-21-06-23

Á ţessu ferlaknippi sem minnir ađeins á spaghettí má sjá útbreiđslu hafíss síđustu 10 árin. Eins og sjá má ţá er hann ekkert á ţeim buxunum ađ hverfa alveg, en í augnablikinu er hann jafnvel íviđ meiri en öll árin undanfarinn áratug.  "The reports of my death have been greatly exaggerated" sagđi Mark Twain eitt sinn ţegar ótímabćrar fréttir höfđu borist af láti hans.  (Heimild: hér, hér).

 

Ţessi mynd er aftur á móti breytileg og uppfćrist sjálfvirkt:

Hafísinn á norđurhveli...

Á ţessum ferli sem uppfćrist daglega, en myndin er beintengd viđ Dönsku Veđurstofuna DMI, má sjá ţróunina eftir vetrarsólhvörf 2014.

 

Viđ gleymum ţví oft ađ einnig er hafís á Suđurhveli jarđar:

antarctic_sea_ice_extent_2014_day_355_1981-2010

Á myndinni má sjá hafísinn á Suđurhveli alla daga ársins frá árinu 1978 er samfelldar mćlingar međ hjálp gervihnatta hófust. Rauđi ferillinn er áriđ 2014.  Óneitanlega er hafísinn ekki neitt ađ hverfa á ţeim slóđum. Reyndar er hann í allra mesta lagi um ţessar mundir miđađ viđ árin frá 1978. (Gögn: r og r og hér).

 

Svo má skođa hafísinn samanlagt á Norđur- og Suđurhveli:

global_sea_ice_extent_2014_day_355_1981-2010

 

Samanlagđur hafís á Norđur- og Suđurhveli jarđar alla daga ársins síđan 1978. Rauđi ferillinn sýnir ástandiđ 2014. (Gögn: r og r og hér).

 

Meira spaghettí, nú aftur af Norđurhveli eins og efsti ferillinn frá DMI, en fleiri ár:

arctic_sea_ice_extent_2014_day_355_1981-2010

Hér sjáum viđ aftur hafísinn á norđurhveli í ár miđađ viđ öll árin frá 1978.  Vissulega hefur hann veriđ meiri áđur og ekki sjáum viđ hafísárin svokölluđu um 1970, og ekki sjáum viđ hafísinn eins og hann var ţegar hann var nefndur landsins forni fjandi. (Gögn: r og r og hér).

 

Landsins forni fjandi áriđ 1695:

"1695.    Óvanalega miklir hafísar. Ís rak um veturinn upp ađ Norđurlandi og lá hann fram um ţing, norđanveđur ráku ísinn austur fyrir og svo suđur, var hann kominn fyrir Ţorlákshöfn fyrir sumarmál og sunnudaginn fyrstan í sumri (14. apríl) rak hann fyrir Reykjanes og Garđ og inn á fiskileitir Seltirninga og ađ lokum ađ Hvalseyjum og í Hítarós, fór hann inn á hverja vík.

Hafđi ís ei komiđ fyrir Suđurnes innan 80 ára, ţótti ţví mörgum nýstárlegt og undrum gegna um komu hans. Ţá mátti ganga á ísum af Akranesi í Hólmakaupstađ (Reykjavík) og var ísinn á Faxaflóa fram um vertíđarlok rúmlega, braut hann skip undan 6 mönnum fyrir Garđi, en ţeir gengu allir til lands".

 

Ţór Jakobsson: Um hafís fyrir Suđurlandi

 

Niđurstađan?

Niđurstađan er svosem engin. Hafísinn er á sínum stađ, bćđi fyrir norđan og fyrir sunnan. Hann er ekki ađ hverfa og hann er heldur ekki ađ angra okkur.  Ţađ er fátt sem bendir til ţess ađ siglingaleiđir í Norđur Íshafi séu ađ opnast.  

 

Meira um hafísinn hér á vef Ole Humlum prófessors: http://climate4you.com/SeaIce.htm

 

Nú fer daginn ađ lengja...

Gleymum ţví ekki ađ nú fer daginn ađ lengja. Skammdegiđ minnkar óđum og áđur en viđ vitum af fara fuglar ađ gera sér hreiđur. Leyfum okkur ađ hlakka til vorsins og sumarsins og njótum ţess ađ eiga loksins almennileg hvít jól.

 

 anchristmastree_390336

Gleđileg Jól

 

 

Myndina sem er efst á síđunni tók bloggarinn efst í uppsveitunum dag einn í haust 

ţegar mikla móđu frá gosstöđvunum lagđi yfir sveitina og birtan var dálítiđ dularfull.

Í hugann kom hiđ fornkveđna úr Völuspá:

Sól tér sortna,
sígr fold í mar,
hverfa af himni
heiđar stjörnur;
geisar eimi
viđ aldrnara,
leikr hár hiti
viđ himin sjálfan.

 

 

 

 


Glćsihótel og fótanuddtćki...

 

Cranes-at-Dawn-Picture 

 

 

Hvađ eiga eiginlega fótanuddtćki og hótelbyggingar sameiginlegt? Kannski skortur á fyrirhyggju og múgsefjun Íslendinga. Allir ćtla ađ grćđa á ţví sama.

Fyrir ţrem áratugum tókst sniđugum kaupmanni ađ selja stórum hluta Íslendinga fótanuddtćki. Öll enduđu ţau fjótlega á haugunum eđa í rykföllnum geymslum landsmanna. Eitt sinn voru ţađ refabú og minnkabú sem enduđu á hausnum, nú eđa laxeldisstöđvarnar... Listinn er langur.

Nú er veriđ ađ reisa hótel á út um allt eđa veriđ ađ breyta atvinnuhúsnćđi í hótel. Engin veit hve mörg ţau eru og enn síđur hve mörg herbergin verđa. Enginn veit hve gistiheimilin eru mörg, og ekki heldur íbúđir sem leigđar eru ferđamönnum. Kannski herbergin séu ađ verđa jafnmörg fótanuddtćkjunum 14 ţúsund sem Radíóbúđin seldi 1982. Hver veit?

Fyrir einhverja tilviljun, kannski var ţađ ađ ţakka eldgosinu í Eyjafjallajökli, komst Ísland í tísku. Ţađ er ţó eđli allra tískusveiflna ađ ţćr rísa og hníga svo aftur.

Ţađ er ţó ekki bara tískubólan sem getur sprungiđ hvenćr sem er. Kreppa er ađ lćđast ađ Evrópubúum um ţessar mundir. Hvađa áhrif hefur ţađ á ferđaiđnađinn hér?

Nú eru ýmsir farnir ađ hafa áhyggjur af málinu. Í Morgunblađinu í dag er ţessi forsíđufrétt:

 

Varađ viđ kerfishćttu


Sérfrćđingur sér hćttumerki í ferđaţjónustu - Bankastjóri hvetur til varkárni


Útlán til gríđarlegar uppbyggingar í ferđaţjónustu getur skapađ kerfishćttu í bankakerfinu. Ţetta er mat Sveins Ó. Sigurđssonar viđskiptafrćđings sem ...

Baldur Arnarson baldura@mbl.is

Útlán til gríđarlegar uppbyggingar í ferđaţjónustu getur skapađ kerfishćttu í bankakerfinu. Ţetta er mat Sveins Ó. Sigurđssonar viđskiptafrćđings sem hefur rannsakađ arđsemi hótela.


Hjá Seđlabankanum fékkst upplýst ađ hlutfall útlána banka til greinarinnar vćri óţekkt.


Steinţór Pálsson, bankastjóri Landsbankans, segir bankann hafa hafnađ sumum umsóknum um uppbyggingu í ferđaţjónustu. ťÉg held ađ ţađ ţurfi ađ fara varlega og ţađ er ţađ sem viđ reynum ađ gera. Viđ erum til í ađ lána í verk ţar sem viđ teljum ađ áhćttan sé ekki of mikil...
Mikill vöxtur getur skapađ hćttu,Ť segir Steinţór.


Ásgeir Jónsson, dósent í hagfrćđi viđ Háskóla Íslands, segir ferđaţjónustu ađ ná sama vćgi og sjávarútvegur áđur. Niđursveifla í ferđaţjónustu geti ţví haft keđjuverkandi áhrif. ťÁkveđnir hlutar ferđaţjónustunnar eru mjög fjármagnsfrekir, líkt og hótelrekstur, og hljóta ţví ađ krefjast töluverđrar lánafyrirgreiđslu,Ť segir Ásgeir.

-


Á blađsíđu 4 er ítarlegri umfjöllun.  Hvađ er hćgt ađ gera viđ öll ţessi hótel ef illa fer og Ísland verđur ekki lengur í tísku međal erlendra ferđamanna, eđa ef ţeir hafa ekki lengur efni á ađ ferđast hingađ? Hefur einhver hugsađ út í ţađ?  Hve mörgum milljörđum munu ţeir sem lánađ hafa fé í ţetta ćvintýri tapa?

 

Viđ skulum samt leyfa okkur ađ vona ađ ţessi ótti reynist ástćđulaus.  



24 Reasons Iceland Is The Best Country On The Planet



 

 

 

hotel_room.jpg


Ť Fyrri síđa | Nćsta síđa ť

Höfundur

Ágúst H Bjarnason
Ágúst H Bjarnason

Verkfr. hjá Verkís.
agbjarn-hjá-gmail.com

Audiatur et altera pars

Aðeins málefnalegar athugasemdir, sem eiga ótvíætt við efni viðkomandi pistils, og skrifaðar án skætings og neikvæðni í garð annarra, og að jafnaði undir fullu nafni, verða birtar. 

Um bloggiđ

Ginnungagap

Ýmislegt

Loftslag

Click to get your own widget

Teljari

free counters

Álverđ

http://metalprices.com/PubCharts/PublicCharts.aspx?metal=al&type=L&weight=t&days=12&size=M&bg=&cs=1011&cid=0

Sólin í dag:

(Smella á mynd)

.

Olíuverđiđ í dag:

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (15.3.): 0
  • Sl. sólarhring: 14
  • Sl. viku: 77
  • Frá upphafi: 0

Annađ

  • Innlit í dag: 0
  • Innlit sl. viku: 54
  • Gestir í dag: 0
  • IP-tölur í dag: 0

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Eldri fćrslur

Mars 2025
S M Ţ M F F L
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband